Romulus Whitaker: The real danger lurking in the water

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Els De Keyser

I want you to put off your preconceptions,

Ik wil jullie af helpen van je vooroordelen,

your preconceived fears and thoughts about reptiles.

je vooropgezette angsten en gedachten over reptielen.

Because that is the only way I'm going to get my story across to you.

Want dat is de enige manier waarop mijn verhaal bij jullie kan aanslaan.

And by the way, if I come across as a sort of

Even terzijde, mocht ik als een soort van

rabid, hippie conservationist,

dolle, hippie-natuurbeschermer overkomen,

it's purely a figment of your imagination.

dan is dat puur een verzinsel van jullie verbeelding.

(Laughter)

(Gelach)

Okay. We are actually the first species on Earth

Oke. We zijn de eerst soort op aarde

to be so prolific to actually threaten our own survival.

die zo productief is dat ze een bedreiging voor haar eigen overleving is.

And I know we've all seen images enough to make us numb,

Ik weet dat we allemaal genoeg beelden hebben gezien om ons ongevoelig te maken

of the tragedies that we're perpetrating on the planet.

voor de tragedies die we onze eigen planeet aandoen.

We're kind of like greedy kids, using it all up, aren't we?

Wij zijn een soort inhalige kinderen. Alles maar opmaken, niet?

And today is a time for me to talk to you about water.

Vandaag moet ik het met jullie hebben over water.

It's not only because we like to drink lots of it,

Niet alleen omdat we het graag drinken

and its marvelous derivatives, beer, wine, etc.

net als zijn prachtige derivaten, bier, wijn, enz.

And, of course, watch it fall from the sky

En omdat we het uit de lucht zien vallen

and flow in our wonderful rivers,

en door onze prachtige rivieren zien stromen,

but for several other reasons as well.

maar ook om diverse andere redenen.

When I was a kid, growing up in New York,

Toen ik opgroeide in New York,

I was smitten by snakes, the same way most kids are

was ik geobsedeerd door slangen, zoals de meeste kinderen bezeten zijn

smitten by tops, marbles, cars, trains, cricket balls.

door tollen, knikkers, auto's, treinen, cricketballen.

And my mother, brave lady,

Dat kwam deels door mijn moeder,

was partly to blame,

die dappere dame,

taking me to the New York Natural History Museum,

die me meenam naar het New York Natural History Museum,

buying me books on snakes,

me boeken over slangen kocht,

and then starting this infamous career of mine,

en daardoor deze beruchte carrière van mij opstartte.

which has culminated in

Daardoor kwam ik

of course, arriving in India 60 years ago,

60 jaar geleden in India terecht,

brought by my mother, Doris Norden,

samen met mijn moeder, Doris Norden,

and my stepfather, Rama Chattopadhyaya.

en mijn stiefvader, Rama Chattopadhyaya.

It's been a roller coaster ride.

Het liep als vanzelf.

Two animals, two iconic reptiles

Twee dieren, twee iconische reptielen

really captivated me very early on.

kregen al heel vroeg mijn onverdeelde belangstelling.

One of them was the remarkable gharial.

Een daarvan was de opmerkelijke gaviaal.

This crocodile, which grows to almost 20 feet long

Deze krokodil, die bijna 6 meter lang kan worden

in the northern rivers,

in de noordelijke rivieren,

and this charismatic snake, the king cobra.

en deze charismatische slang, de koningscobra.

What my purpose of the talk today really is,

Ik wil door mijn voordracht

is to sort of indelibly scar your minds

bij jullie een onuitwisbare indruk

with these charismatic and majestic creatures.

van deze charismatische en majestueuze wezens achterlaten.

Because this is what you will take away from here,

Ik hoop dat jullie hierdoor

a reconnection with nature, I hope.

een nieuwe band met de natuur zullen vinden.

The king cobra is quite remarkable for several reasons.

De koningscobra is opmerkelijk om een aantal redenen.

What you're seeing here is very recently shot images

Wat je hier ziet, zijn zeer recent opgenomen beelden

in a forest nearby here,

in een bos in de buurt hier

of a female king cobra making her nest.

van een vrouwelijke koningscobra die haar nest aan het maken is.

Here is a limbless animal, capable of gathering a huge mound of leaves,

Een dier zonder ledematen, in staat om een enorme berg aan bladeren te verzamelen

and then laying her eggs inside,

en daar haar eieren in te leggen.

to withstand 5 to 10 [meters of rainfall],

Het nest kan 5 tot 10 meter regenval weerstaan,

in order that the eggs can incubate over the next 90 days,

zodat de eieren in de komende 90 dagen kunnen uitgebroed worden

and hatch into little baby king cobras.

en er kleine koningscobra's kunnen uitkomen.

So, she protects her eggs,

Ze beschermt haar eieren

and after three months,

en na drie maanden,

the babies finally do hatch out.

zijn de baby's er.

A majority of them will die, of course. There is very high mortality

Een meerderheid van hen zal natuurlijk sterven. Er is een zeer hoge sterfte

in little baby reptiles who are just 10 to 12 inches long.

bij jonge reptielen, die slechts 25 tot 30 centimeter lang zijn.

My first experience with king cobras was in '72

Mijn eerste ervaring met koningscobra's was in '72

at a magical place called Agumbe,

op een magische plek Agumbe genaamd,

in Karnataka, this state.

in Karnataka, deze staat.

And it is a marvelous rain forest.

Hier is een prachtig regenwoud.

This first encounter

Deze eerste ontmoeting

was kind of like the

was net zoiets als de

Maasai boy who kills the lion to become a warrior.

Masai jongen die een leeuw doodt om een ​krijger te worden.

It really changed my life totally.

Het veranderde mijn leven totaal.

And it brought me straight into the conservation fray.

Het voerde me rechtstreeks naar de strijd om natuurbehoud.

I ended up starting this research

Daardoor begon ik met dit onderzoeks-

and education station in Agumbe,

en onderwijsstation in Agumbe,

which you are all of course invited to visit.

waar jullie natuurlijk allemaal welkom zijn.

This is basically a base wherein

Dit is een basis, waar

we are trying to gather and learn

we alles proberen te verzamelen en te leren

virtually everything about the biodiversity

over de biodiversiteit

of this incredibly complex forest system,

van dit ongelooflijk complexe bossysteem

and try to hang on to what's there,

en het proberen in stand te houden,

make sure the water sources are protected and kept clean,

ervoor te zorgen dat de waterbronnen beschermd worden en schoon blijven.

and of course, having a good time too.

En er natuurlijk ook plezier aan te beleven.

You can almost hear the drums

Je kunt de trommels bijna horen

throbbing back in that little cottage where we stay when we're there.

in dat kleine huisje waar we verblijven.

It was very important for us to get through to the people.

Contact met de mensen was voor ons erg belangrijk.

And through the children is usually the way to go.

Dat lukt meestal best via de kinderen.

They are fascinated with snakes. They haven't got

Ze zijn gefascineerd door slangen. Ze zitten nog niet vast

that steely thing that you end up

in dat stramien waardoor je ze

either fearing or hating or despising or loathing them in some way.

gaat vrezen, haten of verachten.

They are interested.

Ze zijn geïnteresseerd.

And it really works to start with them.

Het werkt echt om met hen te beginnen.

This gives you an idea of the size of some of these snakes.

Dit geeft je een idee van de omvang van sommige van deze slangen.

This is an average size king cobra, about 12 feet long.

Dit is een koningscobra van gemiddelde grootte, ongeveer 4 meter lang.

And it actually crawled into somebody's bathroom,

Ze werd in iemands badkamer gevonden.

and was hanging around there for two or three days.

Ze hing daar al twee of drie dagen rond.

The people of this part of India

De mensen van dit deel van India

worship the king cobra.

vereren de koningscobra.

And they didn't kill it. They called us to catch it.

Ze doodden ze niet. Ze vroegen ons om ze te vangen.

Now we've caught more than 100 king cobras

Nu hebben we in de afgelopen drie jaar

over the last three years,

al meer dan 100 koningscobra's gevangen

and relocated them in nearby forests.

en overgebracht naar nabijgelegen bossen.

But in order to find out the real secrets of these creatures

Maar om de echte geheimen van deze wezens te weten te komen,

[it was necessary] for us to actually insert

moesten we

a small radio transmitter inside [each] snake.

kleine radiozenders in de slangen aanbrengen.

Now we are able to follow them and find out their secrets,

Nu zijn we in staat om ze te volgen en hun geheimen te ontsluieren.

where the babies go after they hatch,

We weten nu waar de baby's naartoe gaan nadat ze zijn uitgekomen,

and remarkable things like this you're about to see.

en nog andere opmerkelijke zaken die ik ga tonen.

This was just a few days ago in Agumbe.

Dit was slechts een paar dagen geleden in Agumbe.

I had the pleasure of being close to this large king cobra

Ik had het genoegen dicht bij deze grote koningscobra te zijn

who had caught a venomous pit viper.

die net een giftige groefkopadder had gevangen.

And it does it in such a way that it doesn't get bitten itself.

Ze doet het zo dat ze niet zelf gebeten wordt.

And king cobras feed only on snakes.

Koningscobra's eten alleen slangen.

This [little snake] was kind of a tid-bit for it,

Deze was een soort hapje voor ze,

what we'd call a "vadai" or a donut or something like that.

wat wij een "vadai", een donut of iets dergelijks zouden noemen.

(Laughter)

(Gelach)

Usually they eat something a bit larger.

Meestal eten ze wat grotere prooien.

In this case a rather strange and inexplicable

In dit geval gebeurde een nogal vreemd en onverklaarbaar

activity happened over the last breeding season,

feit in het afgelopen broedseizoen:

wherein a large male king cobra actually grabbed a female king cobra,

een grote mannelijke koningscobra greep een vrouwelijke koningscobra,

didn't mate with it, actually killed it and swallowed it.

niet om ermee te paren maar doodde ze en vrat ze op.

We're still trying to explain and come to terms with

We proberen nog steeds om hiervoor

what is the evolutionary advantage of this.

een evolutionaire verklaring te vinden.

But they do also a lot of other remarkable things.

Maar ze doen ook een heleboel andere opmerkelijke dingen.

This is again, something [we were able to see] by virtue of the fact

Dit is weer iets dat we konden waarnemen

that we had a radio transmitter in one of the snakes.

doordat een van de slangen een radiozender had.

This male snake, 12 feet long, met another male king cobra.

Deze mannelijke slang, 4 meter lang, ontmoette een andere mannelijke koningscobra.

And they did this incredible ritual combat dance.

Ze voerden deze ongelooflijke rituele gevechtsdans uit.

It's very much like the rutting of mammals, including humans,

Het lijkt erg veel op bronst van zoogdieren, inclusief mensen,

you know, sorting out our differences, but gentler, no biting allowed.

je weet wel, het uitzoeken van onze verschillen, maar zachter dan, bijten is niet toegestaan.

It's just a wresting match,

Het is gewoon een worstelwedstrijd,

but a remarkable activity.

maar een opmerkelijke activiteit.

Now, what are we doing with all this information?

Wat doen we nu met al deze informatie?

What's the point of all this?

Wat is het nut van dit alles?

Well, the king cobra is literally

Nou ja, de koningscobra is letterlijk

a keystone species in these rainforests.

een van de sluitsteensoorten in deze regenwouden.

And our job is to convince the authorities

Onze taak is het om de autoriteiten ervan te overtuigen

that these forests have to be protected.

dat deze bossen moeten worden beschermd.

And this is one of the ways we do it,

We doen dat

by learning as much as we can

door zo veel te leren als we kunnen

about something so remarkable and so iconic in the rainforests there,

over iets zo opmerkelijk en zo iconisch in de regenwouden daar en

in order to help protect trees, animals

tot bescherming van bomen, dieren

and of course the water sources.

en natuurlijk de waterbronnen.

You've all heard, perhaps, of Project Tiger

Jullie hebben misschien allemaal gehoord van Project Tiger

which started back in the early '70s,

dat begon in de vroege jaren '70.

which was, in fact, a very dynamic time for conservation.

Dat was in feite een zeer dynamische tijd voor het behoud.

We were piloted, I could say,

We werden begeleid

by a highly autocratic stateswoman,

door een zeer autocratische staatsvrouw,

but who also had an incredible passion for environment.

die ook een enorme passie voor het milieu had.

And this is the time when Project Tiger emerged.

Toen is Project Tiger ontstaan.

And, just like Project Tiger,

Net als bij Project Tiger

our activities with the king cobra

bestaat ons werk met de koningscobra

is to look at a species of animal

erin ons op één diersoort te focussen

so that we protect its habitat and everything within it.

zodat wij haar leefomgeving en alles erin kunnen beschermen.

So, the tiger is the icon.

De tijger was hét symbool.

And now the king cobra is a new one.

Nu is de koningscobra een nieuw symbool.

All the major rivers in south India

Alle grote rivieren in Zuid-India

are sourced in the Western Ghats,

zijn afkomstig uit de West-Ghats,

the chain of hills running along the west coast of India.

de heuvelketen langs de westkust van India.

It pours out millions of gallons every hour,

Ze vervoeren miljoenen liters per uur,

and supplies drinking water to at least 300 million people,

leveren drinkwater aan minstens 300 miljoen mensen,

and washes many, many babies,

wassen heel veel baby's,

and of course feeds many, many animals,

voeden vele, vele dieren,

both domestic and wild,

zowel huisdieren als wilde, en

produces thousands of tons of rice.

produceren duizenden tonnen rijst.

And what do we do? How do we respond to this?

Wat doen wij? Hoe reageren wij daarop?

Well, basically, we dam it, we pollute it,

We dammen het water in, we vervuilen het

we pour in pesticides, weedicides, fungicides.

met pesticiden, onkruidverdelgers, fungiciden.

You drink it in peril of your life.

Je drinkt het op gevaar van je leven.

And the thing is, it's not just big industry.

Het zijn niet alleen de grootindustrie of

It's not misguided river engineers

misleide rivieringenieurs die dat doen.

who are doing all this; it's us.

We doen dit allemaal, wij zijn het.

It seems that our citizens find the best way to dispose of garbage

Het lijkt erop dat onze burgers vinden dat de beste plaatsen

are in water sources.

om zich te ontdoen van afval, de waterbronnen zijn.

Okay. Now we're going north, very far north.

Oke. Nu gaan we naar het noorden, heel ver naar het noorden.

North central India, the Chambal River

In Noord-Centraal India, aan de Chambal rivier

is where we have our base.

hebben we onze basis.

This is the home of the gharial, this incredible crocodile.

Dit is de thuis van de gaviaal, die ongelooflijke krokodil.

It is an animal which has been on the Earth

Het is een dier dat voor slechts ongeveer 100 miljoen jaar

for just about 100 million years.

op de Aarde voorkomt.

It survived even during the time that the dinosaurs died off.

Het overleefde zelfs de tijd toen de dinosauriërs uitstierven.

It has remarkable features.

Het heeft opmerkelijke eigenschappen.

Even though it grows to 20 feet long,

Ook al wordt ze 6 m lang,

since it eats only fish it's not dangerous to human beings.

ze is niet gevaarlijk voor de mens, want ze eet alleen maar vis.

It does have big teeth, however,

Ze heeft echter grote tanden

and it's kind of hard to convince people

en het is een beetje moeilijk om mensen te overtuigen dat

if an animal has big teeth, that it's a harmless creature.

een dier met grote tanden een onschuldig schepsel is.

But we, actually, back in the early '70s,

Maar in de vroege jaren '70

did surveys,

bleek uit onderzoek

and found that gharial were extremely rare.

dat de gaviaal uiterst zeldzaam was geworden.

In fact, if you see the map,

Zoals je ziet op deze kaart

the range of their original habitat

was het areaal van hun oorspronkelijke habitat

was all the way from the Indus in Pakistan

helemaal van de Indus in Pakistan

to the Irrawaddy in Burma.

tot de Irrawaddy in Birma.

And now it's just limited to a couple of spots

Nu is het alleen beperkt tot een paar plekken

in Nepal and India.

in Nepal en India.

So, in fact at this point

Nu komen er nog slechts

there are only 200 breeding gharial left in the wild.

200 zich voortplantende gavialen voor in het wild.

So, starting in the mid-'70s

Midden in de jaren '70

when conservation was at the fore,

kreeg behoud meer aandacht.

we were actually able to start projects which were

We konden toen door de overheid

basically government supported

ondersteunde projecten starten

to collect eggs from the wild from the few remaining nests

om eieren in het wild uit de weinige overgebleven nesten te verzamelen.

and release 5,000 baby gharial

We konden toen 5.000 baby gavialen

back to the wild.

terugplaatsen in het wild.

And pretty soon we were seeing sights like this.

Al snel kregen we dit te zien.

I mean, just incredible to see bunches of gharial

Ongelooflijk om terug gavialen te zien

basking on the river again.

zonnen op de rivier.

But complacency does have a tendency to breed contempt.

Maar zelfgenoegzaamheid kan al snel minachting worden.

And, sure enough, with all the other pressures on the river,

En, ja hoor, met al de andere druk op de rivier,

like sand mining, for example,

zoals zandwinning, bijvoorbeeld,

very, very heavy cultivation all the way down to the river's edge,

zeer, zeer zware teelten tot vlak bij de rivier,

not allowing the animals to breed anymore,

kunnen de dieren zich niet meer voortplanten.

we're looking at

Daardoor loopt de gaviaal

even more problems building up for the gharial,

nu nog meer gevaar

despite the early good intentions.

ondanks alle goede bedoelingen in het begin.

Their nests hatching along the riverside

Hun nesten komen uit langs de rivier en

producing hundreds of hatchlings. It's just an amazing sight.

produceren honderden jongen. Het is gewoon een prachtig gezicht.

This was actually just taken last year.

Dit werd vorig jaar gemaakt.

But then the monsoon arrives,

Maar dan komt de moesson.

and unfortunately downriver there is always a dam or

Helaas is er stroomafwaarts altijd

there is always a barrage,

wel een dam of hindernis

and, shoop, they get washed down to their doom.

en worden ze weggespoeld naar hun ondergang.

Luckily there is still a lot of interest.

Gelukkig is er nog steeds veel belangstelling.

My pals in the Crocodile Specialist Group of the IUCN,

Mijn vriendjes in de Crocodile Specialist Group van de IUCN,

the [Madras Crocodile Bank], an NGO,

de [Madras Crocodile Bank], een NGO,

the World Wildlife Fund,

het Wereld Natuur Fonds,

the Wildlife Institute of India, State Forest Departments,

het Wildlife Institute of India, State Forest departementen,

and the Ministry of Environment, we all work together on stuff.

en het ministerie van Milieu werken allemaal samen.

But it's possibly, and definitely not enough.

Maar het is onzeker en zeker niet genoeg.

For example, in the winter of 2007 and 2008,

Bijvoorbeeld, in de winter van 2007 en 2008

there was this incredible die-off of gharial, in the Chambal River.

was er dit ongelooflijke afsterven van gavialen in de Chambal River.

Suddenly dozens of gharial appearing on the river, dead.

Plotseling lagen er tientallen gavialen dood in de rivier.

Why? How could it happen?

Waarom? Hoe kon het gebeuren?

This is a relatively clean river.

Dit is een relatief schone rivier.

The Chambal, if you look at it, has clear water.

De Chambal, als je er naar kijkt, is helder water.

People scoop water out of the Chambal and drink it,

Mensen scheppen water uit de Chambal om te drinken,

something you wouldn't do in most north Indian rivers.

iets wat je niet zou doen in de meeste Noord-Indische rivieren.

So, in order to try to find out the answer to this,

Om het antwoord hierop te vinden vroegen

we got veterinarians from all over the world

we dierenartsen van over de hele wereld

working with Indian vets to try to figure out what was happening.

om samen te werken met Indiase dierenartsen om erachter te komen wat er gebeurde.

I was there for a lot of the necropsies on the riverside.

Ik deed een groot deel van de necropsieën aan de rivier.

And we actually looked through

We keken al hun organen na

all their organs and tried to figure out what was going on.

en probeerden erachter te komen wat er gaande was.

And it came down to something called gout,

Het was een soort jicht,

which, as a result of kidney breakdown

die door nierafbraak

is actually uric acid crystals throughout the body,

urinezuurkristallen in het hele lichaam

and worse in the joints,

en vooral in de gewrichten veroorzaakte

which made the gharial unable to swim.

waardoor de gaviaal niet meer kon zwemmen.

And it's a horribly painful death.

Het is een verschrikkelijk pijnlijke dood.

Just downriver from the Chambal is the

Net stroomafwaarts van de Chambal heb je de

filthy Yamuna river, the sacred Yamuna river.

smerige Yamuna rivier, de heilige Yamuna rivier.

And I hate to be so ironic and sarcastic about it

Ik hou er niet van om er zo ironisch en sarcastisch over te praten maar het is de waarheid.

but it's the truth. It's just one of the filthiest cesspools you can imagine.

Het is gewoon een van de smerigste beerputten die je je kunt voorstellen.

It flows down through Delhi, Mathura, Agra,

Ze stroomt naar beneden door Delhi, Mathura, Agra,

and gets just about every bit of effluent you can imagine.

en vangt er praktisch elke beetje rioolwater op.

So, it seemed that the toxin that was killing the gharial

Het leek erop dat het toxine, dat de gaviaal doodde

was something in the food chain,

iets in de voedselketen was,

something in the fish they were eating.

iets in de vis die ze aten.

And, you know, once a toxin is in the food chain

Zodra een toxine in de voedselketen is terechtgekomen

everything is affected, including us.

wordt alles geraakt, ook wij.

Because these rivers are the lifeblood of people all along their course.

Omdat deze rivieren de levensader zijn van de mensen erlangs.

In order to try to answer some of these questions,

Om hierop een antwoord te vinden

we again turn to technology,

gingen we weer gebruik maken van

to biological technology, in this case,

biologische technologie, in dit geval

again, telemetry, putting radios on 10 gharial,

weer telemetrie, door radio's op 10 gavialen te plaatsen,

and actually following their movements. They're being watched

en hun bewegingen na te gaan. Ze worden

everyday as we speak, to try to find out

dag na dag gevolgd om te proberen uit te vinden

what this mysterious toxin is.

wat dit mysterieuze toxine is.

The Chambal river is an absolutely incredible place.

De Chambal rivier is een absoluut ongelooflijke plaats.

It's a place that's famous to a lot of you who know

Jullie kennen ze omwille

about the bandits, the dacoits

van de bandieten, de dacoits,

who used to work up there. And there still are quite a few around.

die daar actief waren. Er lopen er nog heel wat rond.

But Poolan Devi was one [of them]. Which actually Shekhar Kapur

Poolan Devi was er een. Shekhar Kapur maakte er een ongelooflijke film over,

made an incredible movie, "The Bandit Queen," which I urge you to see.

de Bandit Queen, die ik je aanraad om te zien.

You'll get to see the incredible [Chambal] landscape as well.

Je krijgt er ook het ongelooflijke [Chambal] landschap te zien.

But, again, heavy fishing pressures.

Nog een gevolg van zware overbevissing.

This is one of the last repositories of the

Dit is een van de laatste schuilplaatsen van de

Ganges river dolphin,

Ganges rivierdolfijn,

various species of turtles,

verschillende soorten schildpadden,

thousands of migratory birds,

duizenden trekvogels.

and fishing is causing problems like this.

Ook vissen veroorzaakt dit soort problemen.

And now [these] new elements of human intolerance

En nu deze nieuwe menselijke intolerantie

for river creatures like the gharial

voor rivierwezens als de gaviaal.

means that if they don't drown in the net,

Als ze niet verdrinken in de netten

then they simply cut their beaks off.

dan snijden ze gewoon hun bek af.

Animals like the Ganges river dolphin

Dieren zoals de Ganges rivierdolfijn

which is just down to a few left,

waarvan er nog maar enkele over zijn,

and it is also critically endangered.

zijn ook met uitsterven bedreigd.

So, who is next? Us?

Wie is de volgende aan de beurt? Wij?

Because we are all dependent on these water sources.

Omdat we allemaal afhankelijk zijn van deze waterbronnen.

So, we all know about the Narmada river,

We weten allemaal wat er met de Narmada rivier aan de hand is.

the tragedies of dams, the tragedies of huge projects

De tragedies van de dammen, de tragedies van de grote projecten

which displace people and wreck river systems

die mensen verdringen en riviersystemen vernielen,

without providing livelihoods.

ze zonder middelen van bestaan achterlaten.

And development just basically going berserk,

De ontwikkeling is gewoon doorgeslagen

for a double figure growth index, basically.

om een groei-index met twee cijfers te halen.

So, we're not sure where this story is going to end,

We zijn niet zeker waar dit verhaal gaat eindigen,

whether it's got a happy or sad ending.

of het een gelukkig of verdrietig einde zal hebben.

And climate change is certainly going

Klimaatverandering zal zeker

to turn all of our theories and predictions on their heads.

al onze theorieën en voorspellingen op hun kop zetten.

We're still working hard at it.

We werken er nog steeds hard aan.

We've got a lot of a good team of people working up there.

We hebben daar een goed team van mensen aan het werk.

And the thing is, you know, the decision makers,

Maar het probleem is dat de beslissers,

the folks in power,

de mensen aan de macht,

they're up in their bungalows and so on in Delhi,

daar in Delhi en in de hoofsteden in hun bungalows zitten,

in the city capitals. They are all supplied with plenty of water. It's cool.

allemaal ruim voorzien van water. Cool!

But out on the rivers there are still millions of people

Maar op de rivieren wonen er miljoenen mensen

who are in really bad shape.

die er slecht aan toe zijn.

And it's a bleak future for them.

Met een sombere toekomst.

So, we have our Ganges and Yamuna cleanup project.

Daarom ons project om de Ganges en de Yamuna op te ruimen.

We've spent hundreds of millions of dollars on it,

We hebben er honderden miljoenen dollars aan uitgegeven

and nothing to show for it. Incredible.

en hebben niets om te laten zien. Ongelooflijk.

So, people talk about political will.

Mensen praten over politieke wil.

During the die-off of the gharial we did galvanize a lot of action.

Tijdens het uitsterven van de gaviaal hebben we veel actie op gang kunnen brengen.

Government cut through all the red tape,

De overheid zette alle bureaucratie opzij en

we got foreign vets on it. It was great.

we kregen er buitenlandse dierenartsen bij. Het was geweldig.

So, we can do it.

We kunnen het.

But if you stroll down to the Yamuna

Maar als je een wandeling maakt langs de Yamuna

or to the Gomati in Lucknow,

of de Gomati in Lucknow,

or to the Adyar river in Chennai,

of de Adyar rivier in Chennai,

or the Mula-Mutha river in Pune,

of de Mula-Muta rivier in Pune,

just see what we're capable of doing to a river. It's sad.

kan je zien wat we een rivier kunnen aandoen. Het is triest.

But I think the final note really is

Maar ik denk

that we can do it.

dat we het echt kunnen doen.

The corporates, the artists, the wildlife nuts,

De ondernemingen, de kunstenaars, de wildlife-enthousiasten,

the good old everyday folks

maar ook de gewone mensen

can actually bring these rivers back.

kunnen deze rivieren terug gezond maken.

And the final word is

Het laatste woord is

that there is a king cobra looking over our shoulders.

dat er een koningscobra over onze schouders kijkt.

And there is a gharial looking at us from the river.

En een gaviaal kijkt naar ons vanuit de rivier.

And these are powerful water totems.

Dit zijn krachtige watertotems.

And they are going to disturb our dreams until we do the right thing.

Ze gaan blijven rondspoken in onze dromen totdat we juist gaan handelen.

Namaste.

Namaskar.

(Applause)

(Applaus)

Chris Anderson: Thanks, Rom. Thanks a lot.

Chris Anderson: Bedankt, Rom. Heel erg bedankt.

You know, most people are terrified of snakes.

Je weet wel, de meeste mensen zijn bang voor slangen.

And there might be quite a few people here who would be

Er kunnen er hier heel wat zijn die niet liever zouden zien

very glad to see the last king cobra bite the dust.

dan dat de laatste koningscobra in het zand zou bijten.

Do you have those conversations with people?

Praat je wel eens met mensen?

How do you really get them to care?

Hoe krijg je ze zover dat ze erom gaan geven?

Romulus Whitaker: I take the sort of humble approach,

Romulus Whitaker: Door een nederige aanpak.

I guess you could say. I don't say that snakes are huggable exactly.

Slangen zijn niet erg knuffelbaar.

It's not like the teddy bear.

Niet zoals een teddybeer.

But I sort of -- there is an innocence in these animals.

Maar - er is een soort onschuld in deze dieren.

And when the average person looks at a cobra

Als de gemiddelde persoon naar een cobra kijkt

going "Ssssss!" like that, they say, "My god,

en ze van "ssssss!" doet, zegt hij: "Mijn god,

look at that angry, dangerous creature."

kijk eens wat een kwaadaardig gevaarlijk schepsel."

I look at it as a creature who is totally frightened

Ik zie het echter als een wezen dat helemaal bang is

of something so dangerous as a human being.

van iets dat zo gevaarlijk is als een mens.

And that is the truth. And that's what I try to get out.

Dat is de waarheid. Dat is wat ik probeer duidelijk te maken.

(Applause)

(Applaus)

CA: Now, incredible footage you showed of the viper being killed.

CA: Die fantastische beelden waar die adder werd gedood.

You were saying that that hasn't been filmed before.

Je zei dat dat niet eerder is gefilmd.

RW: Yes, this is actually the first time anyone of us knew about it, for one thing.

RM: Ja, dit is de eerste keer dat iemand van ons dat wist.

As I said, it's just like a little snack for him, you know?

Zoals ik al zei, het is voor hem maar een hapje, weet je?

Usually they eat larger snakes like rat snakes,

Meestal eten ze grotere slangen zoals rattenslangen

or even cobras.

of zelfs cobra's.

But this guy who we're following right now is in the deep jungle.

Maar deze die we nu volgen, leeft in de diepe jungle.

Whereas other king cobras

Terwijl andere koningscobra's

very often come into the human interface,

vaak in mensengebied komen, je weet wel, de plantages,

you know, the plantations, to find big rat snakes and stuff.

om er grote rattenslangen en dat soort dingen te vinden.

This guy specializes in pit vipers.

Deze hier is gespecialiseerd in groefkopadders.

And the guy who is working there with them,

De onderzoeker, afkomstig

he's from Maharashtra, he said, "I think he's after the nusha."

uit Maharashtra, zei: "Ik denk dat ze op de nusha uit is."

(Laughter)

(Gelach)

Now, the nusha means the high.

Nusha betekent 'high'.

Whenever he eats the pit viper he gets this little venom rush.

Wanneer ze een groefkopadder eet, krijgt ze zo'n kleine gifroes.

(Laughter)

(Gelach)

CA: Thanks Rom. Thank you.

CA: Bedankt, Rom. Dank je.

(Applause)

(Applaus)