How I climbed a 3,000-foot vertical cliff -- without ropes | Alex Honnold | TED

Vertaald door: Dick Stada Nagekeken door: Bieke Van Gelder

Hello. I'd like to show you guys 30 seconds of the best day of my life.

Hallo.

Ik wil jullie graag de mooiste 30 seconden uit mijn leven laten zien.

(Applause)

(Applaus)

So that was El Capitan in California's Yosemite National Park,

Dat was dus El Capitan in Yosemite National Park in Californië

and in case you couldn't tell,

en misschien zag je het niet,

I was climbing by myself without a rope,

maar ik klom alleen en zonder touw,

a style of a climbing known as free soloing.

een klimstijl die soloklimmen wordt genoemd.

That was the culmination of a nearly decade-long dream,

Naar dat hoogtepunt had ik bijna tien jaar uitgekeken.

and in the video I'm over 2,500 feet off the ground.

In het filmpje hang ik 750 meter boven de grond.

Eng? Ja, dat is het inderdaad.

Seems scary? Yeah, it is,

which is why I spent so many years dreaming about soloing El Cap

Daarom heb ik zo lang over El Cap gedroomd voor ik hem uiteindelijk beklom.

and not actually doing it.

But on the day that that video was taken,

Toch leek het op die dag helemaal niet eng.

it didn't feel scary at all.

It felt as comfortable and natural as a walk in the park,

Het voelde net zo makkelijk als een boswandeling,

which is what most folks were doing in Yosemite that day.

wat de meeste mensen die dag in Yosemite deden.

Today I'd like to talk about how I was able to feel so comfortable

Ik vertel je waarom ik me zo op mijn gemak voelde

en hoe ik mijn angst overwon.

and how I overcame my fear.

I'll start with a very brief version of how I became a climber,

Ik vertel in het kort hoe ik klimmer werd

and then tell the story of my two most significant free solos.

en vertel dan over mijn twee opmerkelijkste soloklimmen.

They were both successful, which is why I'm here.

Die waren beide succesvol, daarom ben ik hier.

(Laughter)

(Gelach)

But the first felt largely unsatisfying,

Toch gaf de eerste weinig voldoening,

terwijl de tweede, El Cap, met voorsprong de beste dag van mijn leven was.

whereas the second, El Cap, was by far the most fulfilling day of my life.

Through these two climbs, you'll see my process for managing fear.

Aan de hand van deze twee klimmen zie je hoe ik omga met angst.

Ik begon met indoor klimmen toen ik tien jaar oud was.

So I started climbing in a gym when I was around 10 years old,

which means that my life has been centered on climbing

Dat betekent dat mijn leven al meer dan 20 jaar om klimmen draait.

for more than 20 years.

After nearly a decade of climbing mostly indoors,

Na bijna tien jaar indoor klimmen,

stapte ik over op outdoor klimmen en ging ik steeds meer soloklimmen.

I made the transition to the outdoors and gradually started free soloing.

I built up my comfort over time

Ik werd steeds handiger

en bedwong steeds grotere en uitdagendere wanden.

and slowly took on bigger and more challenging walls.

And there have been many free soloists before me,

Veel soloklimmers gingen me voor,

dus ik kon veel inspiratie opdoen.

so I had plenty of inspiration to draw from.

Tegen 2008 had ik het gros van hun solo's in Yosemite zelf ook geklommen

But by 2008, I'd repeated most of their previous solos in Yosemite

en begon ik te denken aan iets nieuws.

and was starting to imagine breaking into new terrain.

The obvious first choice was Half Dome,

De meest logische keuze was Half Dome,

an iconic 2,000-foot wall that lords over the east end of the valley.

een iconische wand van 600 meter hoog die oprijst aan de oostkant van het dal.

The problem, though also the allure,

Het probleem, maar ook de uitdaging, was dat hij te hoog was.

was that it was too big.

I didn't really know how to prepare for a potential free solo.

Ik wist niet echt hoe ik me daarop kon voorbereiden,

So I decided to skip the preparations

dus besloot ik die fase over te slaan

and just go up there and have an adventure.

en gewoon naar boven te gaan voor wat avontuur.

I figured I would rise to the occasion,

Ik dacht: ik zie wel,

which, unsurprisingly, was not the best strategy.

maar dat was natuurlijk niet de beste strategie.

(Gelach)

I did at least climb the route roped up with a friend two days before

Ik had hem immers twee dagen eerder aangelijnd gedaan met een vriend,

just to make sure that I knew roughly where to go

om de route globaal te kennen

and that I could physically do it.

en om te weten of ik het fysiek aankon.

But when I came back by myself two days later,

Toen ik twee dagen later alleen terugging,

I decided that I didn't want to go that way.

besloot ik dat ik het anders wou doen.

I knew that there was a 300-foot variation

Ik kende een variant van 100 meter

that circled around one of the hardest parts of the climb.

die een van de moeilijkste delen van de klim omzeilde.

I suddenly decided to skip the hard part and take the variation,

Ik bedacht opeens dat ik die variant wou doen,

even though I'd never climbed it before,

hoewel ik hem nog nooit had gedaan,

maar ik ging gelijk aan mezelf te twijfelen.

but I immediately began to doubt myself.

Imagine being by yourself in the dead center of a 2,000-foot face,

Stel je voor dat je in het cruciale deel van de 300 meter hoge wand zit

wondering if you're lost.

en denkt dat je verdwaald bent.

(Laughter)

(Gelach)

Thankfully, it was pretty much the right way

Gelukkig ging ik ongeveer de goede kant op

and I circled back to the route.

en kwam ik weer terug bij de route.

I was slightly rattled, I was pretty rattled,

Ik kneep hem wel een beetje, ik kneep hem behoorlijk,

but I tried not to let it bother me too much

maar ik probeerde het te negeren,

because I knew that all the hardest climbing was up at the top.

want het zwaarste stuk moest nog komen, bij de top.

Ik moest m'n hoofd erbij houden.

I needed to stay composed.

Het was een mooie septemberochtend en toen ik hoger kwam,

It was a beautiful September morning, and as I climbed higher,

I could hear the sounds of tourists chatting and laughing on the summit.

kon ik toeristen op de top horen praten en lachen.

Ze hadden het normale pad naar de top genomen,

They'd all hiked up the normal trail on the back,

dat ik wilde gebruiken voor de afdaling.

which I was planning on using for my descent.

But between me and the summit lay a blank slab of granite.

Tussen mij en de top zat nog wel een glad stuk graniet.

There were no cracks or edges to hold on to,

Er waren geen scheuren of randen om te pakken,

just small ripples of texture up a slightly less than vertical wall.

alleen maar oneffenheden op een haast verticale wand.

Ik moest vertrouwen op de wrijving tussen mijn klimschoenen

I had to trust my life to the friction between my climbing shoes

en het gladde graniet.

and the smooth granite.

Ik klom omzichtig balancerend naar boven,

I carefully balanced my way upward,

mijn gewicht verplaatsend tussen de oneffenheden.

shifting my weight back and forth between the small smears.

But then I reached a foothold that I didn't quite trust.

Toen bereikte ik een voetsteun die ik niet vertrouwde.

Two days ago, I'd have just stepped right up on it,

Twee dagen eerder had ik hem zo genomen,

maar toen klom ik met een touw.

but that would have been with a rope on.

Nu voelde hij te klein en te glad.

Now it felt too small and too slippery.

I doubted that my foot would stay on if I weighted it.

Zou hij houden als ik erop steunde?

I considered a foot further to the side, which seemed worse.

Ik probeerde iets verder naar buiten, maar dat was niet beter.

I switched my feet and tried a foot further out.

Ik wisselde van voet en probeerde wat anders.

It seemed even worse.

Dat leek nog slechter.

I started to panic.

Ik raakte in paniek.

Ik hoorde mensen lachen op de top, vlak boven me.

I could hear people laughing on the summit just above me.

I wanted to be anywhere but on that slab.

Ik wou overal zijn -- behalve op die rotsplaat.

My mind was racing in every direction.

Mijn gedachten gingen alle kanten op.

I knew what I had to do, but I was too afraid to do it.

Ik wist wat ik moest doen, maar durfde niet.

I just had to stand up on my right foot.

Ik moest gewoon op mijn rechtervoet steunen.

And so after what felt like an eternity, I accepted what I had to do

Het leek eeuwig te duren, maar ik accepteerde wat ik moest doen:

ik steunde op mijn rechtervoet,

and I stood up on the right foot,

and it didn't slip, and so I didn't die,

ik gleed niet uit, dus ik ging niet dood

and that move marked the end of the hardest climbing.

en met die beweging was het moeilijkste stuk voorbij.

And so I charged from there towards the summit.

Ik kreeg weer energie voor de rest van de klim.

And so normally when you summit Half Dome,

Gewoonlijk heb je op de Half Dome een touw en wat klimspullen bij je.

you have a rope and a bunch of climbing gear on you,

and tourists gasp and they flock around you for photos.

Toeristen vergapen zich aan je en nemen foto's.

Deze keer klom ik over de rand, zonder shirt, hijgend, opgepompt.

This time I popped over the edge shirtless, panting, jacked.

Ik stond te stuiteren, maar niemand had er oog voor.

I was amped, but nobody batted an eye.

(Laughter)

(Gelach)

(Applaus)

I looked like a lost hiker that was too close to the edge.

Ik leek op een verdwaalde wandelaar, te dicht bij de rand.

I was surrounded by people talking on cell phones and having picnics.

(Gelach)

Om me heen zaten mensen te bellen en te picknicken.

I felt like I was in a mall.

Het leek wel een winkelcentrum.

(Laughter)

(Gelach)

I took off my tight climbing shoes and started hiking back down,

Ik deed mijn klimschoenen uit en begon terug te wandelen.

and that's when people stopped me.

Toen pas hielden mensen me tegen.

"Loop je op blote voeten? Bikkel!"

"You're hiking barefoot? That's so hard-core."

(Laughter)

(Gelach)

(Applaus)

I didn't bother to explain,

Ik ging het maar niet uitleggen,

but that night in my climbing journal, I duly noted my free solo of Half Dome,

maar 's avonds schreef ik in mijn logboek over mijn solobeklimming van Half Dome,

but I included a frowny face and a comment, "Do better?"

met een fronsend gezicht erbij en de notitie "Kan beter?"

I'd succeeded in the solo

De solo was gelukt en geldt als een mijlpaal in het klimmen.

and it was celebrated as a big first in climbing.

Some friends later made a film about it.

Vrienden maakten er een film over.

But I was unsatisfied.

Toch was ik niet tevreden.

I was disappointed in my performance,

Ik was er teleurgesteld over.

Ik wist dat ik ermee weggekomen was.

because I knew that I had gotten away with something.

I didn't want to be a lucky climber. I wanted to be a great climber.

Ik wilde geen klimmer zijn die geluk had, ik wilde een goeie klimmer zijn.

I actually took the next year or so off from free soloing,

Ik deed ongeveer een jaar niet aan soloklimmen,

omdat ik niet op geluk wilde gaan vertrouwen.

because I knew that I shouldn't make a habit of relying on luck.

Hoewel ik niet veel soleerde,

But even though I wasn't soloing very much,

begon ik toch al aan El Cap te denken.

I'd already started to think about El Cap.

Ik had hem altijd in m'n achterhoofd als het kroonjuweel van het soloklimmen.

It was always in the back of my mind as the obvious crown jewel of solos.

Het is de markantste wand ter wereld.

It's the most striking wall in the world.

Each year, for the next seven years,

Elk jaar, zeven jaar lang, dacht ik:

I'd think, "This is the year that I'm going to solo El Cap."

Dit jaar ga ik El Cap soloklimmen.

And then I would drive into Yosemite, look up at the wall, and think,

Dan reed ik naar Yosemite, keek omhoog en dacht:

"No frickin' way."

Nooit van m'n leven.

(Laughter)

(Gelach)

It's too big and too scary.

Hij is te hoog en te eng.

But eventually I came to accept that I wanted to test myself against El Cap.

Uiteindelijk was ik erover uit dat ik mezelf wilde meten met El Cap.

It represented true mastery,

Hij symboliseerde echt meesterschap,

but I needed it to feel different.

en ik wilde me zo onderscheiden.

I didn't want to get away with anything or barely squeak by.

Ik wou er niet gewoon mee wegkomen of hem amper halen.

This time I wanted to do it right.

Deze keer wou ik het goed doen.

The thing that makes El Cap so intimidating

Wat El Cap zo intimiderend maakt

is the sheer scale of the wall.

is zijn enorme omvang.

Het kost normaal drie tot vijf dagen om die 1.000 meter graniet te nemen.

Most climbers take three to five days

to ascend the 3,000 feet of vertical granite.

The idea of setting out up a wall of that size

Dat je een wand van die hoogte opgaat

with nothing but shoes and a chalk bag seemed impossible.

met enkel schoenen en een zakje talkpoeder lijkt onmogelijk.

3,000 feet of climbing represents

1.000 meter klimmen betekent

thousands of distinct hand and foot movements,

duizenden hand- en voetbewegingen die moeilijk te onthouden zijn.

which is a lot to remember.

Many of the moves I knew through sheer repetition.

Veel bewegingen kende ik routinematig:

I'd climbed El Cap maybe 50 times over the previous decade with a rope.

ik heb El Cap de afgelopen 10 jaar wel 50 keer met een touw beklommen.

But this photo shows my preferred method of rehearsing the moves.

Deze foto laat zien hoe ik de bewegingen het liefst oefen.

I'm on the summit,

Ik sta op de top, klaar om af te dalen met meer dan 300 meter touw,

about to rappel down the face with over a thousand feet of rope

to spend the day practicing.

om een dag in m'n eentje te oefenen.

Once I found sequences that felt secure and repeatable,

Zodra ik reeksen vond die veilig en herhaalbaar waren,

I had to memorize them.

moest ik ze memoriseren.

I had to make sure that they were so deeply ingrained within me

Ze moesten diepgeworteld gaan zitten

zodat het nooit mis kon gaan.

that there was no possibility of error.

Ik wilde niet moeten zoeken naar de juiste route of de beste grepen.

I didn't want to be wondering if I was going the right way

or using the best holds.

Alles moest automatisch gaan.

I needed everything to feel automatic.

Klimmen met een touw is grotendeels fysiek.

Climbing with a rope is a largely physical effort.

You just have to be strong enough to hold on and make the movements upward.

Je hoeft alleen sterk genoeg te zijn om het vol te houden en stijgen.

Soloklimmen zit meer tussen je oren.

But free soloing plays out more in the mind.

Het fysieke aspect is bijna hetzelfde:

The physical effort is largely the same.

je lichaam beklimt dezelfde wand.

Your body is still climbing the same wall.

But staying calm and performing at your best

Maar rustig blijven en optimaal presteren

when you know that any mistake could mean death

als je weet dat een fout de dood betekent,

requires a certain kind of mindset.

vereist een andere soort denken.

(Laughter)

(Gelach)

That's not supposed to be funny, but if it is, it is.

Niet grappig bedoeld, maar als het dat wel is, oké.

(Laughter)

(Gelach)

I worked to cultivate that mindset through visualization,

Die manier van denken kreeg ik door te visualiseren,

wat eigenlijk zoveel betekent als: het inbeelden van de hele soloklim.

which basically just means imagining the entire experience of soloing the wall.

Partially, that was to help me remember all the holds,

Gedeeltelijk om de grepen te onthouden,

but mostly visualization was about feeling the texture

maar meer om te visualiseren wat het gevoel is van elke greep

of each hold in my hand

and imagining the sensation of my leg reaching out and placing my foot just so.

en van het uitstrekken van mijn been en mijn voet precies zo neer te zetten.

I'd imagine it all like a choreographed dance thousands of feet up.

Ik beeld het me in als een choreografie op hoogte.

The most difficult part of the whole route was called the Boulder Problem.

Het moeilijkste gedeelte van de route was het Boulderprobleem,

op zo'n 600 meter boven de grond,

It was about 2,000 feet off the ground

bestaande uit de moeilijkste bewegingen van de route:

and consisted of the hardest physical moves on the whole route:

hoog optrekken met slechte grepen en gladde voetsteuntjes.

long pulls between poor handholds with very small, slippery feet.

This is what I mean by a poor handhold:

Dit bedoel ik met een slechte greep:

an edge smaller than the width of a pencil but facing downward

een neerwaarts randje, smaller dan de dikte van een potlood,

that I had to press up into with my thumb.

waarop ik met mijn duim moest steunen.

But that wasn't even the hardest part.

Maar dat was niet eens het moeilijkste.

The crux culminated in a karate kick

Het hoogtepunt was een karateschop

with my left foot over to the inside of an adjacent corner,

met mijn linkervoet naar binnen over een aangrenzende hoek,

a maneuver that required a high degree of precision and flexibility,

iets wat dermate grote precisie en flexibiliteit vraagt,

enough so that I'd been doing a nightly stretching routine

dat ik van tevoren strekoefeningen deed.

for a full year ahead of time

Wel een jaar lang,

om zeker te weten dat ik er makkelijk bij kon met mijn been.

to make sure that I could comfortably make the reach with my leg.

Toen ik de bewegingen oefende,

As I practiced the moves,

my visualization turned to the emotional component

focuste ik mijn visualisatie op de emotionele kant van zo'n solo:

of a potential solo.

Basically, what if I got up there and it was too scary?

Stel dat ik het daarboven te eng vind?

What if I was too tired?

Of als ik te moe word?

What if I couldn't quite make the kick?

En als ik die schop niet kan doen?

I had to consider every possibility while I was safely on the ground,

Ik moest alle opties doornemen terwijl ik veilig op de grond stond,

so that when the time came and I was actually making the moves without a rope,

zodat er, als ik de bewegingen zonder touw deed,

geen ruimte was om te twijfelen.

there was no room for doubt to creep in.

Na twijfel komt angst,

Doubt is the precursor to fear,

and I knew that I couldn't experience my perfect moment if I was afraid.

en ik wist dat mijn perfecte moment niet zou komen als ik bang was.

Ik moest visualiseren en trainen om twijfel uit te bannen.

I had to visualize and rehearse enough to remove all doubt.

Daarnaast visualiseerde ik ook hoe het zou voelen

But beyond that, I also visualized how it would feel

if it never seemed doable.

als het nooit te doen zou zijn.

What if, after so much work, I was afraid to try?

Stel dat ik na zoveel moeite niet durfde.

What if I was wasting my time

Stel dat ik mijn tijd verspilde,

and I would never feel comfortable in such an exposed position?

en ik me daar nooit lekker ging voelen ?

There were no easy answers,

Moeilijk te zeggen,

but El Cap meant enough to me that I would put in the work and find out.

maar El Cap betekende genoeg voor me om er moeite voor te doen.

Some of my preparations were more mundane.

Sommige voorbereidingen waren minder zweverig.

This is a photo of my friend Conrad Anker

Deze foto is van mijn vriend Conrad Anker,

climbing up the bottom of El Cap with an empty backpack.

die El Cap omhoog klimt met een lege rugzak.

We spent the day climbing together

Samen klommen we die dag naar een scheur halverwege de wand

to a specific crack in the middle of the wall

die opgevuld was met losse stenen.

that was choked with loose rocks

that made that section difficult and potentially dangerous,

Ze maakten dat gedeelte moeilijk en gevaarlijk,

because any missed step might knock a rock to the ground

omdat elke misstap een steen kon doen vallen

en een andere klimmer kon doden.

and kill a passing climber or hiker.

We stopten de stenen dus in de rugzak

So we carefully removed the rocks, loaded them into the pack

en lieten ons weer zakken.

and rappelled back down.

Take a second to imagine how ridiculous it feels

Bedenk even hoe belachelijk het moet voelen

to climb 1,500 feet up a wall just to fill a backpack full of rocks.

om een hoge wand te beklimmen om een rugzak te vullen met stenen.

(Laughter)

(Gelach)

It's never that easy to carry a pack full of rocks around.

Het is al moeilijk om met een hoop stenen te lopen,

laat staan op een rotswand.

It's even harder on the side of a cliff.

It may have felt silly, but it still had to get done.

Het klinkt raar, maar het moest wel gebeuren.

I needed everything to feel perfect

Alles moest perfect zijn als ik de klim ooit zonder touw zou doen.

if I was ever going to climb the route without a rope.

Na twee seizoenen te hebben gewijd aan een mogelijke solo van El Cap,

After two seasons of working specifically toward a potential free solo of El Cap,

I finally finished all my preparations.

rondde ik alle voorbereidingen af.

I knew every handhold and foothold on the whole route,

Ik kende elke greep en voetsteun op de hele route,

en wist precies wat te doen.

and I knew exactly what to do.

Basically, I was ready.

In feite was ik klaar.

It was time to solo El Cap.

Tijd voor een solo op El Cap.

On June 3, 2017,

Op 3 juni 2017 werd ik vroeg wakker,

I woke up early, ate my usual breakfast of muesli and fruit

at ik zoals anders muesli en fruit

and made it to the base of the wall before sunrise.

en kwam voor zonsopgang aan bij de voet van de wand.

I felt confident as I looked up the wall.

Ik had zelfvertrouwen toen ik omhoog keek.

I felt even better as I started climbing.

Het voelde nog beter toen ik ging klimmen.

About 500 feet up, I reached a slab

150 meter hoger kwam ik bij een plaat

very similar to the one that had given me so much trouble on Half Dome,

die leek op die moeilijke op de Half Dome,

but this time was different.

maar nu was het anders.

I'd scouted every option, including hundreds of feet of wall to either side.

Ik had elke mogelijkheid bekeken, tientallen meters ver aan beide kanten.

Ik wist precies wat ik moest doen en hoe.

I knew exactly what to do and how to do it.

I had no doubts. I just climbed right through.

Ik had geen twijfel en klom gewoon door.

Even the difficult and strenuous sections passed by with ease.

Zelfs de gevaarlijke en zware stukken kwam ik makkelijk voorbij.

I was perfectly executing my routine.

Ik voerde mijn routine perfect uit.

I rested for a moment below the Boulder Problem

Ik rustte even onder het Boulderprobleem,

and then climbed it just as I had practiced so many times with the rope on.

en toen begon ik de klim zoals ik al zo vaak met touw had gedaan.

My foot shot across to the wall on the left without hesitation,

Mijn voet schoot langs de wand naar links, zonder enige aarzeling,

and I knew that I had done it.

en ik wist dat ik het gedaan had.

Climbing Half Dome had been a big goal

Half Dome beklimmen was een droom die ik had waargemaakt,

and I did it,

maar het leverde niet op wat ik wilde:

but I didn't get what I really wanted.

I didn't achieve mastery.

Ik had geen beheersing gehad.

I was hesitant and afraid, and it wasn't the experience that I wanted.

Ik had geaarzeld en was bang en dat wilde ik niet.

But El Cap was different.

Maar El Cap was anders.

With 600 feet to go, I felt like the mountain was offering me a victory lap.

Met nog 200 meter te gaan, voelde het alsof de berg me een ereronde gaf.

I climbed with a smooth precision

Ik klom met soepele precisie

en genoot van de geluiden van de vogels rond de rotsen.

and enjoyed the sounds of the birds swooping around the cliff.

It all felt like a celebration.

Het voelde als een feestje.

And then I reached the summit

Toen bereikte ik de top, na 3 uur en 56 minuten heerlijk klimmen.

after three hours and 56 minutes of glorious climbing.

Dat was de klim die ik wou; het voelde als een meesterwerk.

It was the climb that I wanted, and it felt like mastery.

Dank je wel.

Thank you.

(Applause)

(Applaus)