The case of the vanishing honeybees - Emma Bryce

Sự biến mất của loài ong mật - Emma Bryce

Translator: Nhu PHAM Reviewer: Thanh Nguyen Cong

There is an environmental mystery afoot,

Một hoạt động bí ẩn của tự nhiên

and it begins with a seemingly trivial detail

bắt đầu với một chi tiết tưởng như tầm thường

that reveals a disaster of global proportions.

hé lộ thảm hoạ của sự mất cân bằng toàn cầu.

One day, you notice that the honey you slather on your morning toast

Một ngày, bạn để ý thấy mật ong để phết bánh mỳ sáng

is more expensive.

có giá đắt hơn rất nhiều.

Instead of switching to jam,

Thay vì chuyển sang dùng mứt,

you investigate the reason for the price hike.

bạn điều tra lý do của sự leo thang giá cả.

What you find is shocking.

Điều bạn phát hiện thật quá sốc!

The number of domesticated honeybees in the US

Số lượng mật ong nội địa tại Mỹ

has been decreasing at an alarming rate.

đã giảm tới mức báo động.

This decline appears too big

Sự sụt giảm này là quá lớn

to be explained by the usual causes of bee death alone:

so với các nguyên nhân thông thường :

disease, parasites or starvation.

bệnh dịch, ký sinh hoặc đói kém.

A typical crime scene has almost no adult bees left in the hive,

Một hiện trường điển hình : gần như không có chú ong nào trong tổ

except, perhaps, a lonely queen and a few other survivors.

ngoại trừ, ong chúa và vài con sống sót khác.

It's full of untouched food stores and a brood of unborn larvae,

Thức ăn vẫn còn đầy đủ và còn cả ấu trùng chưa sinh ,

suggesting that the adults vacated without waiting for them to hatch.

có vẻ những con lớn đã bỏ đi mà không chờ lũ ong con nở ra.

Nhưng điều đặc biệt kỳ lạ là

But what's particularly eerie

is that there's no tell-tale mass of dead or dying bees nearby.

ong không hề chết hàng loạt ở khu vực lân cận.

Either they have forgotten their way back to the hive,

Chúng đã quên đường về tổ,

or they have simply disappeared.

hay chỉ đơn giản là biến mất.

These mysterious disappearances aren't new.

Những mất tích bí ẩn này không phải mới .

Humans have been collecting honey for centuries.

Con người đã thu thập mật ong hàng thế kỷ nay .

But it wasn't until European settlers in the 1600's

Nhưng phải đến khi người châu Âu định cư, những năm 1600

introduced the subspecies, Apis mellifera,

giới thiệu các phân loài , Apis mellifera ,

that we domesticated bees.

loài người mới bắt đầu thuần hóa chúng .

Since the 19th century,

Từ thế kỷ 19 ,

beekeepers have reported occasional mass disappearances,

những vụ ong bị mất tích hàng loạt thường xuyên được ghi nhận

giving them enigmatic names

dưới những cái tên bí ẩn

like disappearing disease, spring dwindle disease

như Căn bệnh biến mất , Mùa xuân cạn kiệt

and autumn collapse.

hay Không còn mùa thu.

But when in 2006 such losses were found to affect

Vào năm 2006, sự biến mất này đã được phát hiện

more than half of all hives in the US,

tại hơn một nửa các tổ ong ở Mỹ,

the phenomenon got a new name:

hiện tượng này có một cái tên mới :

colony collapse disorder.

Rối loạn suy giảm bầy đàn diện rộng

The most frightening thing about this mystery

Điều đáng sợ nhất của bí ẩn này

isn't that we'll have to go back to using regular sugar in our tea.

không phải là việc phải dùng đường để pha trà

We farm bees for their honey,

Chúng ta nuôi ong để lấy mật,

but they also pollinate our crops on an industrial scale,

nhưng chúng cũng giúp thụ phấn cho cây trồng công nghiệp ,

generating over 1/3 of America's food production this way.

tạo ra hơn 1/3 lượng lương thực tại Mỹ.

So, how can we find the culprit behind this calamity?

Làm thế nào để tìm ra thủ phạm đằng sau thảm họa này ?

Here are three of the possible offenders.

Dưới đây là ba nghi can.

Exhibit A: Pests and Disease.

Nghi can A : Sâu bệnh.

Most infamous is the varroa mite,

Nổi tiếng nhất là loài rận varroa ,

a minuscule red pest that not only invades colonies and feeds on bees,

loài sâu bệnh nhỏ màu đỏ xâm nhập đất đai, làm thịt loài ong,

but also transfers pathogens that stunt bee growth

và truyền mầm bệnh ngăn chặn sự tăng trưởng

and shortens their life span.

và rút ngắn tuổi thọ của loài ong.

Exhibit B: Genetics.

Nghi can B : Di truyền.

The queen is the core of a healthy hive.

Ong chúa là cốt lõi của một tổ ong khỏe.

But nowadays, the millions of queen bees distributed

Nhưng ngày nay, hàng triệu ong chúa được phân phối

in commercial hives are bred from just a few original queens,

trong thương mại, lại bắt nguồn chỉ từ vài con ong chúa ban đầu ,

which raises the worry about a lack of genetic diversity

điều này làm gia tăng sự thiếu đa dạng di truyền

which could weaken bees' defenses against pathogens and pests.

làm suy yếu khả năng chống lại tác nhân gây bệnh và sâu bệnh .

Exhibit C: Chemicals.

Nghi can C : Hóa chất .

Pesticides used both on commercial beehives

Thuốc trừ sâu được sử dụng cả trên tổ ong thương mại

and agricultural crops to ward off parasites

lẫn cây trồng nông nghiệp

could be getting into the food and water that honeybees consume.

có thể lẫn vào thực phẩm và nước cho ong mật .

Researchers have even found that some pesticides

Nghiên cứu cho thấy một số thuốc trừ sâu

damage the honeybees' homing abilities.

gây tổn hại đến khả năng lần đường về của loài ong.

So we have a file full of clues

Chúng ta đã có tập hợp các đầu mối nhưng còn nhiều nghi ngờ.

but no clear leads.

In reality, scientists, the actual detectives on this case,

Các nhà khoa học bất đồng

face disagreement over what causes colony collapse disorder.

về nguyên nhân của rối loạn suy giảm diện rộng.

For now, we assume that several factors are the cause.

một số yếu tố đã được cho là nguyên nhân .

Ong mật không hẳn trong nguy cơ tuyệt chủng ,

Honeybees aren't necessarily in danger of extinction,

nhưng cùng với nó là suy giảm thụ phấn và tăng giá thức ăn,

but fewer bees overall means less pollination and higher food costs,

so it's crucial that scientists solve the case of the vanishing bees.

vì vậy, đây là một vấn đề quan trọng cần được giải quyết.

Because while having less honey might be a buzzkill,

Bởi vì, có ít mật ong hơn có thể chỉ là tiếng vo ve,

crop shortages are something that would truly sting.

nhưng thiếu lương thực sẽ là một cú chích nhức nhối.