The treadmill's dark and twisted past - Conor Heffernan

4,702,437 views ・ 2015-09-22

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Vy Nguyễn Reviewer: Hoang An Truong
00:10
The constant thud underneath your feet,
0
10203
3537
Tiếng bước chân thình thịch liên hồi
00:13
the constrained space,
1
13740
1997
với khoảng không gian eo hẹp
00:15
and the monotony of going nowhere fast.
2
15737
3870
và sự chán nản khi chẳng hề đi nhanh được đến đâu
00:19
It feels like hours have gone by, but it's only been eleven minutes,
3
19607
4515
Chỉ mới mười một phút trôi qua nhưng dường như đã là hàng giờ
00:24
and you wonder,
4
24122
1061
và bạn tự hỏi
00:25
"Why am I torturing myself?
5
25183
1798
"Tại sao tôi phải hành hạ mình như thế này?"
00:26
This thing has got to be considered a cruel and unusual punishment."
6
26981
4751
Việc này nên được cho là một cách trừng phạt thô bạo và kì quặc đó chứ
00:31
Actually, that's exactly what it is, or was.
7
31732
3370
Thật ra nó là như thế đấy
00:35
You see, in the 1800s,
8
35102
2158
Vào những năm 1800
00:37
treadmills were created to punish English prisoners.
9
37260
4789
máy chạy bộ được tạo ra để trừng phạt những tù nhân nước Anh
Vào thời gian đó, hệ thống nhà tù ở Anh cực kỳ tồi tệ
00:42
At the time, the English prison system was abysmally bad.
10
42049
3925
00:45
Execution and deportation were often the punishments of choice,
11
45974
4236
Tra tấn và lưu đày là những hình phạt phổ biến
00:50
and those who were locked away faced hours of solitude in filthy cells.
12
50210
5496
Tù nhân bị nhốt hàng giờ trong một căn phòng bẩn thỉu và lạnh lẽo
00:55
So social movements led by religious groups, philanthropies,
13
55706
3234
Do vậy, những phong trào xã hội do những nhóm tôn giáo,
00:58
and celebrities, like Charles Dickens,
14
58940
2593
tổ chức từ thiện và những người nổi tiếng như Charles Dickens
01:01
sought to change these dire conditions and help reform the prisoners.
15
61533
4899
được lập ra để thay đổi thực trạng này và giúp cải tạo tù nhân
01:06
When their movement succeeded,
16
66432
1857
Khi phong trào thành công, toàn bộ
01:08
entire prisons were remodeled and new forms of rehabilitation,
17
68289
4307
nhà tù được xây dựng lại và cách thức phục hồi mới
01:12
such as the treadmill, were introduced.
18
72596
3124
đó là cho ra đời máy chạy bộ
01:15
Here's how the original version,
19
75720
1944
Cỗ máy đầu tiên
01:17
invented in 1818 by English engineer Sir William Cubitt, worked.
20
77664
5983
được kĩ sư người Anh, ông William Cubitt, phát minh vào năm 1818
01:23
Prisoners stepped on 24 spokes of a large paddle wheel.
21
83647
4408
Những tù nhân bước lên 24 cạnh của một bánh răng lớn
01:28
As the wheel turned,
22
88055
1203
Ngay khi bánh răng quay,
01:29
the prisoner was forced to keep stepping up or risk falling off,
23
89258
4342
để tránh bị rơi xuống phần rãnh nghiền phía dưới, người tù nhân buộc phải tiếp tục bước tiếp
01:33
similar to modern stepper machines.
24
93600
2840
cũng giống như máy đi bộ thời nay
01:36
Meanwhile, the rotation made gears pump out water,
25
96440
3828
Vào thời đó, cỗ máy này giúp bơm nước,
01:40
crush grain,
26
100268
1611
nghiền hạt
01:41
or power mills,
27
101879
1318
hay làm quay cối xay gió
01:43
which is where the name "treadmill" originated.
28
103197
3020
Cái tên máy chạy bộ từ đó được hình thành
01:46
These devices were seen as a fantastic way of whipping prisoners into shape,
29
106217
4525
Chiếc máy này được xem như một cỗ máy tốt để đưa các ngục tù vào nề nếp
01:50
and that added benefit of powering mills
30
110742
2415
và đồng thời giúp chạy cối xay gió
01:53
helped to rebuild a British economy decimated by the Napoleonic Wars.
31
113157
5134
Nền kinh tế nước Anh từ đó phục hồi sau thất bại của chiến tranh Napoleon
01:58
It was a win for all concerned, except the prisoners.
32
118291
4047
Đó là một tin tốt trong cả nước, nhưng những tù nhân thì không nghĩ vậy
02:02
It's estimated that, on average,
33
122338
1932
Ước lượng trung bình rằng
02:04
prisoners spent six or so hours a day on treadmills,
34
124270
4146
tù nhân làm việc trên cỗ máy hơn sáu tiếng một ngày
02:08
the equivalent of climbing 5,000 to 14,000 feet.
35
128416
3953
tương tự như việc leo lên một ngọn núi cao từ 1,527 đến 4,267 mét
02:12
14,000 feet is roughly Mount Everest's halfway point.
36
132369
4983
phân nửa đoạn đường đến đỉnh Everest
02:17
Imagine doing that five days a week with little food.
37
137352
4117
Hãy tưởng tượng bạn làm như vậy năm ngày một tuần mà chỉ ăn một chút
02:21
Cubitt's idea quickly spread across the British Empire and America.
38
141469
3853
Phát minh của Cubitt đã lan nhanh tới cường quốc Anh và Mỹ
02:25
Within a decade of its creation,
39
145322
1923
Trong vòng một thập kỉ,
02:27
over 50 English prisons boasted a treadmill,
40
147245
3381
hơn 50 ngục tù Anh làm việc trên máy chạy bộ
02:30
and America, a similar amount.
41
150626
2052
và con số tương tự ở Mỹ
02:32
Unsurprisingly, the exertion combined with poor nutrition
42
152678
3793
Làm việc quá sức mà không được bổ sung chất dinh dưỡng cho cơ thể
02:36
saw many prisoners suffer breakdowns and injuries,
43
156471
3059
Không có gì ngạc nhiên khi cỗ máy đã làm cho nhiều ngục tù kiệt sức
02:39
not that prison guards seemed to care.
44
159530
2731
nhưng cai ngục dường như chẳng hề quan tâm
02:42
In 1824, New York prison guard James Hardie credited the device
45
162261
4587
Vào năm 1824, cai ngục người New York, James Hardie, người tin dùng chiếc máy này
02:46
with taming his more boisterous inmates, writing that
46
166848
2984
để cải tạo tù nhân của ông, viết rằng
02:49
the "monotonous steadiness, and not its severity...constitutes its terror,"
47
169832
5822
"cái tạo ra sự khủng khiếp của chiếc máy này đó là sự vận chuyển luân hồi không ngơi nghỉ"
02:55
a quote many still agree with.
48
175654
3467
Câu nói này đến nay vẫn được rất nhiều người đồng tình
02:59
And treadmills lasted in England until the late 19th century,
49
179121
3504
Máy chạy bộ chỉ tồn tại ở nước Anh đến thế kỉ 19
03:02
when they were banned for being excessively cruel
50
182625
2305
thì bị cấm bởi Luật tù năm 1898
03:04
under the Prison's Act of 1898.
51
184930
3700
vì mức độ tàn nhẫn của nó
03:08
But of course the torture device returned with a vengeance,
52
188630
2988
Nhưng sau đó cỗ máy tra tấn này trở lại
03:11
this time targeting the unsuspecting public.
53
191618
4046
Lần này nó nhắm đến một bộ phận công chúng khác
03:15
In 1911, a treadmill patent was registered in the U.S.,
54
195664
4657
Vào năm 1911, bằng sáng chế máy chạy bộ được đăng kí ở Mỹ
03:20
and by 1952, the forerunner for today's modern treadmill had been created.
55
200321
5812
và đến năm 1952, chiếc máy chạy bộ đầu tiên như thời nay được tạo nên
03:26
When the jogging craze hit the U.S. in the 1970s,
56
206133
3570
Làn sóng yêu thích chạy bộ đổ bộ vào Mỹ vào những năm 70
03:29
the treadmill was thrust back into the limelight
57
209703
2538
đã mang máy chạy bộ trở lại
03:32
as an easy and convenient way to improve aerobic fitness,
58
212241
4243
như một công cụ dễ dàng và thuận tiện cho việc tập thể dục
03:36
and lose unwanted pounds,
59
216484
2123
và giảm cân
03:38
which, to be fair, it's pretty good at doing.
60
218607
2636
Thật sự máy chạy bộ làm rất tốt điều đó
03:41
And the machine has maintained its popularity since.
61
221243
3147
Chiếc máy này trở nên phổ biến kể từ đó
03:44
So the next time you voluntarily subject yourself to what was once
62
224390
3639
Nếu lần tới bạn có ý định sử dụng chiếc máy đã từng là
03:48
a cruel and unusual punishment,
63
228029
2398
một cách trừng phạt tàn nhẫn và khác thường
03:50
just be glad you can control when you'll hop off.
64
230427
3401
thì bạn nên vui vì mình có thể tự bước xuống bất cứ lúc nào
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7