A brief history of religion in art - TED-Ed

Dinin sanattaki yeri hakkında kısa bir tarihçe - TED-Ed

Çeviri: Esra Çakmak Gözden geçirme: Yunus ASIK

It's only been the last few hundreds years or so

Batı uygarlığının müzelerinde sanata yer

that Western civilization has been putting art in museums,

vermesi, en azından bugün bildiğimiz kamu kuruluşlarını

at least museums resembling

andıran müzelerde,

the public institutions we know today.

yalnızca son birkaç yüzyıldan beri yaşanan bir hadise.

Before this, for most, art served other purposes.

Bunun öncesinde, sanat genellikle farklı amaçlara hizmet ediyordu.

What we call fine art today

Bugün güzel sanatlar dediğimiz olgu,

was, in fact, primarily how people experienced

aslında ilk olarak, insanların dinin

an aesthetic dimension of religion.

estetik boyutunu deneyimleme biçimleriydi.

Paintings, sculpture, textiles and illuminations

Dönemlere ait hikayelere eşlik etmek için

were the media of their time,

kuvvetli betimleme sağlayan resimler,

supplying vivid imagery

heykeller, dokumalar ve tezhipler

to accompany the stories of the day.

aracı olarak kullanılıyordu.

In this sense, Western art

Bu bağlamda Batı sanatı;

shared a utilitarian purpose

kiminin dillinde her nasılsa sanata

with other cultures around the world,

dair bir kelime bile bulunmayan,

some of whose languages incidentally have no word for art.

diğer dünya kültürleri ile faydacı bir yaklaşımı paylaşıyordu.

So how do we define what we call art?

Peki ya sanat dediğimiz şeyi nasıl tanımlarız?

Generally speaking, what we're talking about here

Genel manada burada bahsi geçen şey,

is work that visually communicates

hem temsili hem de bir alanda görsel

meaning beyond language,

unsurların birleştirilmesi

either through representation

aracılığıyla, dilin ötesinde görsel

or the arrangement of visual elements in space.

bir anlam üreten çalışmadır.

Evidence of this power of iconography,

İkonografinin bu gücüne

or ability of images to convey meaning,

ya da imgelerin anlam üretme kabiliyetine dair kanıtlar,

can be found in abundance

sanata büyük dinlerin tarihinden

if we look at art from

baktığımız takdirde,

the histories of our major world religions.

büyük bir miktarda bulunabilir.

Almost all have, at one time or another in their history,

Dinlerin hemen hemen hepsi, tarihlerinde bir dönemde

gone through some sort of aniconic phase.

bir tür tasvirsizlik evresine girmişlerdir.

Aniconism prohibits any visual depiction of the divine.

Tavsirsizlik, kutsal olanın görsel betimlemesine izin vermez.

This is done in order to avoid idolatry,

Bu, putperestliği ya da kutsalın yansıması

or confusion between the representation of divinity and divinity itself.

ile kutsalın kendisi arasındaki karışıklığı önlemek için yapılmıştır.

Keeping it real, so to speak,

Deyim yerindeyse,

in the relationship between the individual and the divine.

birey ile kutsal arasındaki ilişkiyi gerçek tutmak içindir.

However, this can be a challenge to maintain,

İçinde bulunduğumuz dünyayı görsel olarak

given that the urge to visually represent and interpret

yansıtma ve yorumlama dürtüsünün, bastırılması zor

the world around us

bir şey olduğunu farz edersek,

is a compulsion difficult to suppress.

bu sürdürülmesi zor bir görev olabilir.

For example, even today,

Örneğin günümüzde bile,

where the depiction of Allah or the Prophet Muhammad is prohibited,

Allah'ın ya da Hz. Muhammed'in tasvirine izin verilmiyorken,

an abstract celebration of the divine

İslami tekstil tasarımında, ustaca yapılan boyama

can still be found in arabesque patterns of Islamic textile design,

ve Arap kaligrafisi ile peygamberin sözlerinin

with masterful flourishes of brushwork

hem edebi hem de görsel sanat rolü

and Arabic calligraphy,

gördüğü arabesk modellerde

where the words of the prophet

kutsal olanın soyut bir

assume a dual role as both literature and visual art.

kutsanışı görülebilir.

Likewise, in art from the early periods

Aynı biçimde, Hristiyanlığın ve Budizmin

of Christianity and Buddhism,

ilk dönemlerinde,

the divine presence of the Christ and the Buddha

İsa'nın ve Buda'nın kutsal varlıkları

do not appear in human form

insan formunda görünmez

but are represented by symbols.

fakat sembollerle yansıtılırdı.

In each case,

İki durumda da

iconographic reference is employed

ikonografik referans, bir saygı

as a form of reverence.

gösterisi olarak kullanılmıştır.

Anthropomorphic representation,

İnsan biçimci temsil ya da

or depiction in human form,

insan formunda tasvir, bu dinlerde

eventually became widespread in these religions

yüzyıllar sonra, kendilerini çevreleyen

only centuries later,

kültürel geleneklerin etkisiyle

under the influence of the cultural traditions surrounding them.

yaygın hale gelmiştir.

Historically speaking,

Tarihsel olarak,

the public appreciation of visual art

geleneksel, dini ya da sosyal hizmet

in terms other than traditional, religious or social function

haricinde görsel sanatın halk tarafından takdir görmesi

is a relatively new concept.

nispeten yeni bir anlayıştır.

Today, we fetishize the fetish, so to speak.

Tabiri caizse, bizler artık saplantıyı putlaştırıyoruz.

We go to museums to see art from the ages,

Asırlara ait sanatı görmek için müzelere gidiyoruz

but our experience of it there

fakat oradaki deneyimimiz,

is drastically removed from the context

aslında görülmesi istenen bağlamdan

in which it was originally intended to be seen.

sert bir şekilde ayrı düşüyor.

It might be said that the modern viewer

Modern izleyicinin bu noktada,

lacks the richness of engagement

kendi zamanına uygun olan ve onun

that she has with contemporary art,

kültürel dilini anlatan çağdaş sanata

which has been created relevant to her time

duyduğu bağlılığın zenginliğini, farklı dönem

and speaks her cultural language.

eserine karşı kurmakta eksiklik yaşadığı söylenebilir.

It might also be said that the history of what we call art

Ayrıca sanat adını verdiğimiz şeyin tarihi

is a conversation that continues on,

günümüz döneminin gelecek nesle

as our contemporary present passes into what will be

klasik geçmiş olarak aktarılacağı,

some future generation's classical past.

süregelen bir iletişim aracı söylenebilir.

It's a conversation that reflects

İdeolojileri, mitolojileri

the ideologies, mythologies, belief systems and taboos

inanç sistemlerini, tabuları ve

and so much more of the world in which it was made.

dünyayı oluşturan çoğu şeyi yansıtan bir iletişimdir.

But this is not to say that work from another age

Fakat bu, başka bir çağın belirli işleve

made to serve a particular function in that time

hizmet etmek amacıyla yapılmış bir çalışmanın ölü olduğu

is dead or has nothing to offer the modern viewer.

ya da modern izleyiciye bir şey sunmadığı anlamına gelmez.

Even though in a museum setting

Bir müzede farklı yer

works of art from different places and times

ve zamanlara ait sanat çalışmaları,

are presented alongside each other,

orijinal ortamlarından tecrit edilerek

isolated from their original settings,

bir arada sergilenseler de,

their juxtaposition has benefits.

yan yana dizilimlerinin faydaları vardır.

Exhibits are organized by curators,

Sergileri; galeri müdürleri ya da

or people who've made a career

kültürel eserleri derme

out of their ability to recontextualize or remix

bir sunumda bir araya getirme veya tedvin

cultural artifacts in a collective presentation.

üzerine kariyer yapmış insanlar düzenler.

As viewers, we're then able to consider the art

Bizler izleyiciler olarak, bazı eserleri ancak ve ancak

in terms of a common theme that might not be apparent

birbirleriyle alakalı eserlerle desteklendiğinde

in a particular work

ortak bir tema çıkarabiliriz,

until you see it alongside another,

bu da bizleri derin düşüncelere sürükleyip

and new meanings can be derived and reflected upon.

yeni yorumlar katmamıza olanak sağlar.

If we're so inclined,

Sanata yatkınsak da,

we might even start to see every work of art

gördüğümüz her sanat eserini;

as a complementary part of some undefined, unified whole

tanımsız, bütün insanoğlunun geçmiş yaşam deneyimine karşı

of past human experience,

bir övgü

a trail that leads right to our doorstep

ve keşfetmek isteyen herkese açık olan,

and continues on with us,

kapımızın eşiğine kadar bizi takip eden

open to anyone who wants to explore it.

ve bizle takip edecek olan bir iz olarak tanımlayabiliriz.