Infinity according to Jorge Luis Borges - Ilan Stavans

Çeviri: Berna Partal Gözden geçirme: Gözde Alpçetin

When Ireneo Funes looked at a glass of wine on a table,

Ireneo Funes, masadaki şarap kadehine baktığında

he saw “all the shoots, clusters, and grapes of the vine.

"bütün filizleri, salkımları ve asmaları" gördü.

He remembered the shapes of the clouds in the south

30 Nisan 1882'nin şafağındaki

at the dawn of the 30th of April of 1882,

güneydeki bulutların şekillerini hatırladı

and he could compare them in his recollection with the marbled grain

ve onları hatıralarındaki

sadece bir kez görmüş olduğu deri ciltli kitap biçimindeki damarlı tohum ile

in the design of a leather-bound book which he had seen only once,

and with the lines in the spray which an oar raised

ve bir işçinin Rio Negro'da Quebrancho muharebesinin arifesinde

in the Rio Negro on the eve of the battle of the Quebrancho.”

yetiştirdiği filizdeki çizgilerle karşılaştırdı.

In the short story “Funes, the Memorious,”

"Funes ve Sonsuz Bellek" hikayesinde

Jorge Luis Borges explores what it would be like to have a perfect memory.

Jorge Luis Borges mükemmel hafızaya sahip olmanın nasıl olacağını keşfeder.

His character not only remembers everything he has ever seen,

Karakteri sadece gördüğü her şeyi değil,

but every time he has seen it in perfect detail.

her zamanı da detaylı olarak hatırlar.

These details are so overwhelming

Bu detaylar o kadar karşı konulmazdır ki

Funes has to spend his days in a dark room,

Funes, günlerini karanlık bir odada geçirmek zorunda kalır

and can only sleep by imagining a part of town he has never visited.

ve sadece kasabada ziyaret etmediği bir bölümü hayal ederek uyuyabilir.

According to Borges,

Borges'a göre,

Funes’s memories even rendered him incapable of real thought,

Funes'ın anıları bile onu gerçek düşünceye aciz hale getirir

because “To think is to forget a difference, to generalize, to abstract.

çünkü "Düşünmek; farklılığı unutmak, genellemek ve soyutlamaktır.

In the overly replete world of Funes there were nothing but details.”

Funes'ın aşırı dolu dünyasında, detaydan başka bir şey yoktur."

Funes’ limitless memory was just one of Borges’s many explorations of infinity.

Funes'ın limitsiz hafızası, Borges'ın birçok sonsuzluk keşiflerinden biriydi.

Born in Argentina in 1899,

1899'da Arjantin'de doğdu,

he admired the revolutionaries of his mother’s family

annesinin ailesinin devrimcilerine hayrandı

but took after his father’s bookish clan.

ama babasının kitap kurdu boyuna çekti.

His body of essays, poems, and stories, or, as he called them, ficciones

Denemeleri, şiirleri ve hikayeleri ya da onun deyişiyle "ficcioneler,"

pioneered the literary style of “lo real maravilloso,”

İngilizcede Büyülü Gerçekçilik olarak bilinen "lo real maravilloso"

known in English as Magical Realism—

edebi türüne öncülük etti—

and each was just a few pages long.

ve her biri sadece birkaç sayfa uzunluğundaydı.

Though Borges was not interested in writing long books,

Borges uzun kitaplar yazmakla ilgilenmese de

he was an avid reader,

orta yaşlarında kör olduktan sonra

recruiting friends to read to him after he went blind in middle age.

arkadaşlarını ona okumaları için çalıştıran hevesli bir okuyucuydu.

He said his image of paradise was an infinite library,

Cennet imgesini "Babil Kütüphanesi" kitabında hayata geçirdiği

an idea he brought to life in “The library of Babel.”

sonsuz bir kütüphane olduğunu söyledi.

Built out of countless identical rooms,

Sayısız benzer odalardan inşa edilmiş,

each containing the same number of books of the same length,

her biri aynı uzunluktaki aynı sayıda kitaplardan oluşan

the library of babel is its own universe.

kendine ait evreni olarak babil kütüphanesi.

It contains every possible variation of text,

Bir metnin olağan tüm farklılıklarını içerir.

so there are some profound books,

O yüzden bazı bilge kitaplar vardır

but also countless tomes of complete gibberish.

ama aynı zamanda tamamen saçmalık olan sayısız ciltler de vardır.

The narrator has spent his entire life

Anlatıcı tüm hayatını bu geniş bilgi labirentinde

wandering this vast labyrinth of information

anlamı muhtemelen nafile bir arayış içinde arayarak geçirdi.

in a possibly futile search for meaning.

Labyrinths appeared over and over in Borges’ work.

Labirentler, Borges'ın eserlerinde defalarca görüldü.

In “The Garden of Forking Paths,”

"Çatallı Yollar Bahçesi"inde

as Yu Tsun winds his way through country roads,

Yu Tsun taşra yollarında ilerlerken

he remembers a lost labyrinth built by one of his ancestors.

ataları tarafından inşa edilen kaybolmuş bir labirenti hatırlar.

Over the course of the story,

Hikayenin rotası boyunca,

he finds out the labyrinth is not a physical maze but a novel.

labirentin fiziksel bir labirent değil de bir roman olduğunu keşfeder

And this novel reveals that the real Garden of Forking Paths is time:

ve bu roman gerçek "Çatallı Yollar Bahçesi"nin zaman olduğunu açığa çıkarır:

in every instant, there are infinite possible courses of action.

olağan her anda, sonsuz olay rotası ihtimali vardır.

And as one moment follows another,

Bir an diğerini kovalarken

each possibility begets another set of divergent futures.

her ihtimal başka uyumsuz geleceklere yol açar.

Borges laid out infinite expanses of time in his labyrinths,

Borges labirentinde sonsuz zaman yayılmaları düzenledi

but he also explored the idea of condensing all of time

ama aynı zamanda tüm zamanları tek bir ana yoğunlaştırma fikrini de keşfetti.

into a single moment.

In “The God’s Script,”

"The God's Script"te

at the very beginning of the world

dünyanın en başlarında

the god writes exactly one message

jaguarların beneklerine Tanrı tam olarak bir mesaj yazar,

into the spots of the jaguars,

who then “love and reproduce without end,

"Son adam belki keşfeder diye

in caverns, in cane fields, on islands,

inlerde, kamış tarlalarında, adalarda,

in order that the last men might receive it.”

sonsuza dek sevin ve üreyin."

The last man turns out to be a tenacious old priest

Son adamın, jaguarların beneklerini ezberleyerek

who spends years memorizing and deciphering the jaguar’s spots,

ve deşifre ederek yıllarını geçiren, sonunda Tanrının mesajını anlayan

culminating in an epiphany where he finally understands the god’s message.

azimli yaşlı bir rahip olduğu ortaya çıkar.

Imprisoned deep underground,

Derin yeraltına hapsolmuştur,

he has no one to share this meaning with,

bu anlamı paylaşacak kimsesi yoktur

and it changes nothing about his circumstances,

ve bu onun durumuyla ilgili hiçbir şeyi değiştirmez

but he doesn’t mind:

ama o bunu umursamaz:

in that one moment,

O tek bir anda,

he has experienced all the experience of everyone who has ever existed.

yaşamış herkesin bütün tecrübelerini tecrübe etmiştir.

Reading Borges, you might catch a glimpse of infinity too.

Borges okuyarak, siz de sonsuzluğun bir işaretini yakalayabilirsiniz.