The princess who rewrote history - Leonora Neville

Çeviri: Saliha Karatepeli Gözden geçirme: Nihal Aksakal

Alexios Komnenos,

Bizans imparatoru

Byzantine emperor,

Alexios Kommenos,

led his army to meet the Scythian hordes

savaşta ordusunu İskit topluluğunun

üzerine saldı.

in battle.

For good luck,

İyi şans için

he carried one of the holiest relics

Hristiyan alemindeki

en kutsal emanetlerden birini taşıyordu:

in Christendom:

the veil that had belonged

Meryem Ana'ya

to the Virgin Mary.

ait olan örtü.

Unfortunately, it didn’t help.

Maalesef faydası dokunmadı.

Not only was his army defeated,

Sadece ordusu yenilmekle kalmadı,

but as they fled,

kaçarken İmparator

the Emperor was stabbed in the buttocks.

kalçasından bıçaklandı.

To make matters worse, a strong wind

Yetmezmiş gibi

kuvvetli rüzgar emaneti taşımayı o kadar zorlaştırdı ki

made the relic too heavy to carry,

so he stashed it in some bushes

kaçarken çalıların arasına

as he escaped.

saklamak zorunda kaldı.

But even as he fled,

Fakat kaçarken bile,

he managed to slay some Scythians

silah arkadaşlarını kurtarmak için

and rescue a few comrades.

birkaç İskit öldürmeyi başardı.

At least, this is how Alexios' daughter

En azından Alexios'un kızı Anna,

Anna recounted the story,

altmış sene sonra

writing nearly 60 years later.

hikayeyi böyle anlattı.

She spent the last decade of her long life

Uzun hayatının son on yılını

creating a 500-page history

babasının saltanat tarihini anlatan

of her father’s reign called The Alexiad.

beş yüz sayfalık Aleksiad'ı yazarak geçirdi.

Written in Greek, the book was modeled

Yunanca yazılan kitap,

after ancient Greek epics

Yunan destanları ve tarihi yazıları

and historical writings.

örnek alınarak yazıldı.

But Anna had a different, trickier task

Fakat Anna'nın geleneksel yazarlardan farklı

than the writers in these traditions:

ve daha kurnaz bir görevi vardı:

as a princess writing

Kendi ailesi hakkında yazan

about her own family,

bir prenses olarak

she had to balance her loyalty to her kin

Alexios'un utanç verici

kalçadan bıçaklanma olayı gibi olayları

with her obligation

to portray events accurately,

doğru tasvir etme sorumluluğu ile

navigating issues like Alexios’s

soyuna olan sadakatini

embarrassing stab to the buttocks.

dengelemek zorunda kaldı.

A lifetime of study and participation

Babasının yönetiminde

in her father’s government

bir ömür boyu çalışma ve katılım

prepared Anna for this undertaking.

Anna'yı bu girişim için hazırladı.

Anna was born in 1083,

Anna 1083 yılında doğdu,

shortly after her father seized control

kısa süre sonra babası

of the Roman Empire

on yıllarca süren acımasız iç savaş

following a decade of brutal civil wars

ve isyanların ardından

and revolts.

Roma İmparatorluğunu ele geçirdi.

The empire was deep in decline

Başa geçtiğinde

İmparatorluk derin bir çöküşteydi

when he came to power,

and threatened from all sides:

ve her bir yandan tehdit ediliyordu:

by the Seljuk Turks in the East,

Doğuda Selçuk Türkleri,

the Normans in the West,

batıda Normanlar

and Scythian raiders to the north.

ve kuzeyde İskit akıncıları tarafından.

Over the course of Anna’s childhood

Anna'nın çocukluk

and adolescence,

ve ergenlik dönemi boyunca

Alexios fought constant military campaigns

Alexios imparatorluğunun sınırlarını korumak için

to secure the frontiers of his empire,

sürekli gazvelerde savaştı,

hatta Haçlılarla

even striking up an uneasy alliance

huzursuz bir ittifak bile kurdu.

with the Crusaders.

Meanwhile in Constantinople,

Bu sırada Konstantinopolis'te

Anna fought her own battle.

Anna kendi savaşını veriyordu.

She was expected to study subjects

Bir Bizans prensesi için

considered proper

münasip sayılan,

for a Byzantine princess,

âdâb-ı muaşeret ve İncil gibi

like courtly etiquette and the Bible,

konuları çalışması bekleniyordu

but preferred classical myth

ama klasik mitleri ve felsefeyi

and philosophy.

To access this material, she had to learn

tercih etti.

Bu malzemeye erişebilmesi için

to read and speak Ancient Greek,

Antik Yunanca okumayı ve konuşmayı

by studying secretly at night.

geceleri gizlice çalışarak öğrenmesi gerekti.

Eventually her parents realized

Sonunda ailesi

how serious she was,

ne kadar ciddi olduğunun farkına vardı

and provided her with tutors.

ve ona öğretmen tuttular.

Anna expanded her studies

Anna çalışmalarını

to classical literature, rhetoric,

klasik edebiyat, sözbilim, tarih,

history, philosophy, mathematics,

felsefe, matematik, astronomi

astronomy, and medicine.

ve tıbba genişletti.

One scholar even complained

Hatta bir âlim,

that her constant requests

for more Aristotle commentaries

onun sürekli

daha fazla Aristo yorumu istemesinin

were wearing out his eyes.

gözlerini yorduğundan yakındı.

At age fifteen,

Anna on beş yaşında,

Anna married Nikephoros Bryennios

aileler arasındaki

eski çatışmaları gidermek

to quell old conflicts

ve Alexios'un saltanatını güçlendirmek için

between their families

and strengthen Alexios’s reign.

Nikephoros Bryennios ile evlendi.

Fortunately, Anna and Nikephoros ended up

Neyse ki Anna ve Nikephorosun

zamanın önde gelen âlimlerini

sharing many intellectual interests,

barındıran ve tartışan

hosting and debating

birçok ortak entelektüel ilgi alanı paylaşıyorlardı.

the leading scholars of the day.

Meanwhile, Alexios’s military excursions

Bu sırada Alexios'un askeri seferleri

began to pay off,

sonuç getirmeye başladı;

imparatorluğun eski topraklarının çoğu

restoring many of the empire’s

former territories.

geri alınıyordu.

As her father aged,

Babası yaşlandıkça

Anna and her husband helped her parents

Anna ve kocası,

imparatorluk görevlerinde ailesine yardımcı oluyorlardı.

with their imperial duties.

During this time,

Bu süre boyunca Anna,

Anna reportedly advocated for

söylentilere göre

just treatment of the people

insanların yönetimle olan anlaşmazlıklarının

in their disputes with the government.

giderilmesini destekliyordu.

After Alexios’s death,

Alexios'un ölümünden sonra

Anna’s brother John ascended to the throne

Anna'nın kardeşi John tahta çıktı,

and Anna turned back

Anna da felsefe ve ilime

to philosophy and scholarship.

geri döndü.

Her husband had written a history

Kocası,

arguing that his grandfather

büyük babasının

Alexios'dan daha iyi bir imparator olacağına dair

would have made a better emperor

than Alexios,

bir tarihçe yazdı

but Anna disagreed.

ama Anna buna katılmadı.

She began working on the Alexiad,

Babasının imparator olarak

which made the case for her father's

davasının esasını anlatan

Aleksiad üzerinde çalışmaya başladı.

merits as emperor.

Spanning the late 11th and early 12th

Bizans tarihinin

son 11. ve 12. yüzyıllarını kapsayan Aleksiad,

centuries of Byzantine history,

the Alexiad recounts

Aleksios'un saltanatının çalkantılarını,

the tumultuous events of Alexios’s reign,

ebeveynlerinin ve eşinin

and Anna’s own reactions to those events,

ölümünün düşüncesinin bile

like bursting into tears at the thought

Anna'yı göz yaşlarına boğması gibi

of the deaths of her parents and husband.

Anna'nın kendi tepkilerini anlatıyor.

She may have included these emotional passages

Bu duygusal kısımları

in hopes that they would make her writing

kadınların

savaşlar ve imparatorluklar hakkında

more palatable to a society

yazmaması gerektiğine inanan bir topluma

that believed women shouldn't

write about battles and empires.

daha hoş gelmesi umuduyla dahil etmiş olabilir.

While her loyalty to her father

Babasına olan sadakati

was evident in her favorable account

saltanatının lehine olduğu açık olsa da

of his reign, she also included criticism

olaylara kendi eleştirilerini ve görüşlerini de

and her opinions of events.

dahil etti.

In the centuries after her death,

Ölümünden sonraki yüzyıllarda

Anna’s Alexiad was copied over and over,

Anna'nın Aleksiad'ı tekrar tekrar basıldı

and remains an invaluable

ve hala Aleksios'un saltanatına

eyewitness account

şahitlik eden

of Alexios’s reign today.

paha biçilemez bir tanık.

And through her epic historical narrative,

Destansı tarih anlatımıyla

Anna Komnene secured

Anna Komnene,

her own place in history.

tarihteki yerini sağlama aldı.