Did the Amazons really exist? - Adrienne Mayor

2,973,848 views ・ 2018-06-18

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Beril Marhan Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:07
Since the time of Homer,
0
7779
1849
Homer zamanından beri,
00:09
ancient stories told of fierce warriors dwelling beyond the Mediterranean world,
1
9628
4950
ilk çağın güçlü imparatorluklarına korku salan ve Akdenizin ötesinde yaşayan
00:14
striking fear into the mightiest empires of antiquity.
2
14578
4091
azılı savaşçılarla ilgili eski hikâyeler anlatılır.
00:18
Their exploits were recounted by many epic poets.
3
18669
3711
Kahramanlıkları pek çok epik şiirde anlatıldı.
00:22
They fought in the legendary Trojan War and their grand army invaded Athens.
4
22380
5349
Efsanevi Truva Savaşında savaştılar ve heybetli orduları Atina'yı işgal etti.
00:27
Jason and the Argonauts passed by their shores,
5
27729
2571
Jason ve Argonotlar ölümcül oklarından
00:30
barely avoiding their deadly arrows.
6
30300
2698
zar zor kaçınarak, kıyılarından geçti.
00:32
These formidable fighters faced off against the greatest champions of myth:
7
32998
4282
Bu heybetli savaşçılar efsanelerdeki en büyük şampiyonlar olan
00:37
Heracles,
8
37280
1031
Herkül,
00:38
Theseus,
9
38311
980
Theseus,
00:39
and Achilles.
10
39291
2030
ve Akhilleus ile yüzleşmiştir.
00:41
And every single one of these warriors was a woman.
11
41321
4520
Ve bu savaşçıların her biri kadındı.
00:45
The war-loving Amazons, "the equals of men" in courage and skill,
12
45841
5178
Savaşı seven Amazonlar cesaret ve yetenek söz konusu olduğunda erkeklere eşittiler.
00:51
were familiar to everyone in ancient Greece.
13
51019
3092
Aynı zamanda Antik Yunan'da herkesçe tanınıyorlardı.
00:54
Amazon battle scenes decorated the Parthenon on the Athenian Acropolis;
14
54111
3990
Amazon savaş sahneleri Atinalı Akropol'deki Parthenon Tapınağını süsledi.
00:58
paintings and statues of Amazons adorned temples and public spaces.
15
58101
5261
Amazonların tablo ve heykelleri tapınak ve halka açık alanları donattı.
01:03
Little girls played with Amazon dolls,
16
63362
2309
Küçük kızlar Amazon oyuncak bebekleri ile oynadı
01:05
and Amazons were a favorite subject on Greek vase paintings.
17
65671
4731
ve Amazonlar Yunan vazo boyama işinde favori konuydu.
01:10
In Greek art and literature,
18
70402
1739
Yunan edebiyatında ve sanatında,
01:12
they were depicted as daring and desirable,
19
72141
2990
cüretkâr ve çekici
01:15
but also terrifying and deadly,
20
75131
1784
ama aynı zamanda korkutucu ve ölümcül
01:16
and doomed to die at the hands of Greek heroes.
21
76915
4167
ve Yunan kahramanların ellerinde ölmeye mahkûm olarak betimlendiler.
01:21
Were Amazons merely figures of myth, or something more?
22
81082
3899
Amazonlar sadece afsanelerde yer alan kişiler miydi yoksa daha mı fazlasıydılar?
01:24
It was long assumed that they were imaginary,
23
84981
2536
Uzun bir süre boyunca cycloplar ve sentorlar gibi
01:27
like the cyclops and centaurs.
24
87517
2085
hayal ürünü oldukları varsayıldı.
01:29
But curiously enough, stories from ancient Egypt,
25
89602
3511
Fakat garip bir biçimde, Antik Mısır'dan,
01:33
Persia,
26
93113
1211
İran'dan,
01:34
the Middle East,
27
94324
1073
Orta Doğu'dan,
01:35
Central Asia,
28
95397
1066
Orta Asya'dan,
01:36
India,
29
96463
959
Hindistan'dan
01:37
and China
30
97422
820
ve Çin'den de
01:38
also featured Amazon-like warrior women.
31
98242
3161
Amazonlar gibi savaşçı kadınları konu alan hikâyeler ortaya çıktı.
01:41
And Amazons were described in ancient historical accounts, not just myths.
32
101403
5480
Ve Amazonlardan sadece efsanelerde değil, eski tarihi belgelerde de bahsedilmişti.
01:46
Writers like Herodotus, Plato, and Strabo never doubted their existence.
33
106883
5141
Herodot, Plato ve Strabo gibi yazarlar, varlıklarından asla şüphe etmedi.
01:52
So who were the real women warriors known as Amazons?
34
112024
4355
Peki Amazonlar olarak bilinen gerçek kadın savaşçılar kimlerdi?
01:56
Ancient historians located the Amazon homeland in Scythia,
35
116379
4128
Antik tarihçiler Amazonların ana vatanını
02:00
the vast territory stretching from
36
120507
1891
Kara Deniz'den Orta Asya'nın
02:02
the Black Sea across the steppes of Central Asia.
37
122398
3503
bozkırlarına kadar uzanan geniş alana yayılmış İskit olarak belirlediler.
02:05
This immense region was populated by nomadic tribes
38
125901
2794
Bu geniş bölge hayatları at, okçuluk ve savaş odaklı
02:08
whose lives centered on horses,
39
128695
2224
olan göçebe kabileler
02:10
archery,
40
130919
1009
tarafından
02:11
and warfare.
41
131928
1192
benimsendi.
02:13
Their culture flourished for about 1,000 years beginning around 800 BC.
42
133120
5415
Kültürleri M.Ö 800'den başlayarak 1000 yıl boyunca büyüdü.
02:18
Feared by Greeks, Persians, and the Chinese, the Scythians left
43
138535
4381
Yunanlılardan, Perslilerden ve Çinlilerden korkan İskitliler
02:22
no written records. But we can find clues in how
44
142916
3720
hiçbir yazılı kayıt bırakmadı. Ama arkeoloji sayesinde olduğu kadar
02:26
their neighbors described them, as well as in archaeology.
45
146636
3850
komşularının onları tariflerinden de ipuçları bulabiliriz.
02:30
Scythians' ancestors were the first to ride horses
46
150486
2870
İskitlilerin ataları yayı icat etti
02:33
and they invented the recurve bow.
47
153356
2674
ve ata binen ilk insanlardı.
02:36
And, because a female mounted archer could be as fast and as deadly as a male,
48
156030
5617
Ve kadın olan bir atlı okçu bir erkek kadar hızlı ve ölümcül olabileceğinden,
02:41
all children were trained to ride and shoot.
49
161647
3048
tüm çocuklar at binmeyi ve ok atmayı öğrendi.
02:44
Women hunted and fought alongside men, using the same weapons.
50
164695
4513
Erkeklerin yanı sıra kadınlarda aynı silahları kullanarak avlandı ve savaştı.
02:49
The harsh landscape and their nomadic lifestyle
51
169208
3019
Dağlık coğrafya ve göçebe yaşam tarzları
02:52
created its own form of equality.
52
172227
2780
kendi eşitlik anlayışlarını oluşturdu.
02:55
This amazed the ancient Greeks, whose women led restricted indoor lives.
53
175007
5790
Bu kadınları ev yaşamına mahkûm olan Antik Yunanlıları şaşırttı.
03:00
The earliest stories of the Scythians, and Amazons,
54
180797
3091
İskitlilerin ve Amazonların ilk hikâyeleri
03:03
may have been exaggerated rumors.
55
183888
2731
abartılmış dedikodular olabilirler.
03:06
But as the Greeks began to trade around the Black Sea and further east,
56
186619
4120
Fakat Yunanlılar Kara Deniz ve Doğu etrafında ticaret yapmaya başladıkça
03:10
their portrayals became more realistic.
57
190739
2907
tasvirleri daha gerçekçi bir hâl aldı.
03:13
Early depictions of Amazons showed them with Greek weapons and armor.
58
193646
3893
Amazonların ilk tasvirleri onları Yunan silahları ve zırhları ile betimledi.
03:17
But in later representations,
59
197539
2219
Fakat sonraki tasvirlerde
03:19
they wielded bows and battle-axes,
60
199758
2462
ok ve savaş baltaları kullanıyor,
03:22
rode horses,
61
202220
1127
at sürüyor ve
03:23
and wore pointed caps and patterned trousers
62
203347
2754
bozkır göçebelerinin giydiği sert başlıklar
03:26
characteristic of steppe nomads.
63
206101
3137
ve desenli pantolonlar giyiyorlardı.
03:29
Until recently, no one was sure how strong the links were
64
209238
3624
Son zamanlara kadar kimse İskitliler ve Yunan efsanelerindeki Amazonlar
03:32
between Scythians and the Amazons of Greek myth.
65
212862
3308
arasındaki bağlantıların kesinliğinden emin değildi.
03:36
But recent archaeological discoveries have provided ample evidence.
66
216170
4681
Fakat son arkeolojik keşifler yeterli sayıda kanıt sağladı.
03:40
More than 1,000 ancient Scythian kurgans, or burial mounds, have been excavated,
67
220851
5383
1000'den fazla İskit kalesi höyüğünde kazı yapıldı
03:46
containing skeletons and weapons.
68
226234
2583
ve pek çok iskelet ile silah bulundu.
03:48
Archaeologists had previously assumed
69
228817
2248
Arkeologlar önce bu silahların
03:51
that weapons could only belong to male warriors.
70
231065
3099
sadece erkek savaşçılara ait olabileceğini düşündü.
03:54
But modern DNA analysis so far
71
234164
2617
Fakat bu zamana kadar yapılan modern DNA analizleri,
03:56
has revealed that about 300 skeletons buried with weapons
72
236781
3044
silahlarla gömülmüş hemen hemen 300 iskeletin
03:59
belong to females ranging in age from 10 to 45,
73
239825
4267
yaşları 10 ila 45 arasında değişen kadınlara ait olduğunu ortaya koydu.
04:04
and more are being found every year.
74
244092
3074
Ve hergün daha fazlası bulunuyor.
04:07
The women's skeletons show battle injuries:
75
247166
2377
Bulunan kadın iskeletleri
04:09
ribs slashed by swords,
76
249543
2219
kesilmiş kaburgalar,
04:11
skulls bashed by battle-axes,
77
251762
2449
savaş baltaları ile ezilmiş kafatasları
04:14
and arrows embedded in bones.
78
254211
3262
ve kemiklere gömülmüş oklar gibi savaş yaralarına sahip.
04:17
In classical art and writings,
79
257473
2271
Klasik sanat ve yazılarda,
04:19
the fearsome Amazons were always portrayed as brave and heroic.
80
259744
4910
korkutucu Amazonlar cesur ve güçlü olarak betimlendi.
04:24
In male-dominated classical Greece, however,
81
264654
2641
Öte yandan erkek egemen Klasik Yunan'da, güçlü kadınların
04:27
the very idea of strong women who gloried in freedom and war aroused mixed feelings.
82
267295
6867
özgürlüğün ve savaşın keyfini sürdüğü fikri karışık duygular uyandırdı.
04:34
And yet, the Greeks were also drawn to egalitarian ideals.
83
274162
3882
Fakat yine de, Yunanlılar eşitlikçi fikirleri benimsedi.
04:38
Is it possible that the mythic realm of thrilling Amazon tales
84
278044
4123
Heyecan verici Amazon hikâyelerinin efsanevi dünyası kadınları
04:42
was a way to imagine women and men as equal companions?
85
282167
4027
ve erkekleri eşit yoldaşlar olarak hayal etmenin bir yolu olabilir mi?
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7