The surprising reason you feel awful when you're sick - Marco A. Sotomayor

Çeviri: Ceren Mutgan Gözden geçirme: Sancak Gülgen

It starts with a tickle in your throat that becomes a cough.

Her şey boğazınız gıcıklanırken

öksürmeye başlamanızla başlar.

Your muscles begin to ache,

Kaslarınız ağrımaya başlar,

you grow irritable,

huysuzlanırsınız,

and you lose your appetite.

ve iştahınızı kaybedersiniz.

It's official: you've got the flu.

Artık kesindir: Şifayı kapmışsınızdır.

It's logical to assume that this miserable medley of symptoms

Bu sinir bozan semptom curcunasının

nedeninin vücudunuzu saran bir enfeksiyondan

is the result of the infection coursing through your body,

kaynaklandığını varsaymak mantıklıdır.

but is that really the case?

Fakat gerçekten de durum bu mu?

Sizi gerçekten hasta yapan şey ne?

What's actually making you feel sick?

What if your body itself was driving this vicious onslaught?

Ya bu kötü saldırıyı vücudunuz kendi tetikliyorsa?

You first get ill when a pathogen like the flu virus gets into your system,

Grip virüsü gibi patajonler vücudunuza girip

hücrelerinizi ele geçirip onları öldürmeye

infecting and killing your cells.

başladığında ilk olarak hasta olursunuz.

But this unwelcome intrusion has another effect:

Ama bu davetsiz saldırının başka etkisi var:

it alerts your body's immune system to your plight.

Bağışıklık sisteminizi harekete geçirir.

As soon as it becomes aware of infection, your body leaps to your defense.

Vücudunuz enfeksiyon kaptığını algıladığı

anda kendini savunmaya başlar.

Cells called macrophages charge in as the first line of attack,

Makrofajlar, ilk ataktan sorumlu olan hücreler,

searching for and destroying the viruses and infected cells.

vücudunuzda olan virüsü ve enfekte hücreleri

arar ve onları öldürürler.

Afterwards, the macrophages release protein molecules called cytokines

Bunun ardından makrofajlar,

sitokin denilen proteinleri salgılarlar.

whose job is to recruit

Böylelikle bağışıklık sisteminizde bulunan

and organize more virus-busting cells from your immune system.

ve virüse karşı savaşta görev alan diğer

hücreler olay yerine ulaşır.

If this coordinated effort is strong enough,

Eğer bütün bu taaruz yeterince güçlüyse,

it'll wipe out the infection before you even notice it.

siz daha fark etmeden enfeksiyon yok edilir.

But that's just your body setting the scene for some real action.

Aslında olan, vücudunuzun kendini asıl aksiyona hazırlamasıdır.

In some cases, viruses spread further,

Bazı durumlarda, virüsler fazla yayılır,

even into the blood and vital organs.

kana veya hayati organlara yerleşir.

To avoid this sometimes dangerous fate,

Bu oldukça tehlikeli durumu önlemek için,

bağışıklık sisteminizin beyninizle

your immune system must launch a stronger attack,

koordine olarak daha güçlü bir saldırı

gerçekleştirmesi gerekir.

coordinating its activity with the brain.

İşte tam bu noktada, çok da hoş olmayan

That's where those unpleasant symptoms come in,

hastalık semptompları baş göstermeye başlar:

starting with the surging temperature,

Ateşinizin çıkmasıyla başlar,

aches and pains,

ağrı ve acı,

and sleepiness.

ve yorgunluk onu takip eder.

So why do we experience this?

Peki neden bu durumu yaşıyoruz?

Bağışıklık sisteminiz ağır bir

When the immune system is under serious attack,

saldırıya uğradığında

it secretes more cytokines,

daha çok sitokin salgılar,

which trigger two responses.

ve bunun iki sonucu vardır:

First, the vagus nerve, which runs through the body into the brain,

İlk olarak bütün vucudu baştan aşağı

dolaşan Vagus siniri

quickly transmits the information to the brain stem,

bu bilgiyi beyin sapına iletir,

passing near an important area of pain processing.

ağrı merkezinin yakınından geçerek.

Second, cytokines travel through the body to the hypothalamus,

İkinci olarak, sitokinler

the part of the brain responsible for controlling temperature,

beynin vücut sıcaklığından

thirst,

susuzluktan

hunger,

açlıktan

and sleep,

ve uykuyusuzluktan,

among other things.

ve daha bir sürü şeyden sorumlu

olan hipotalamusa ulaşır.

When it receives this message,

Bu sinyali alan hipotalamus

the hypothalamus produces another molecule

savaşta ön safada yer alan

called prostaglandin E2, which gears it up for war.

prostaglandin E2 denilen molekülü üretir.

The hypothalamus sends signals that instruct your muscles to contract

Hipotalamus kaslarınızın kasılmalarını

sağlayan sinyaller yollar

and causes a rise in body temperature.

ve bu sinyaller vücut ısınızı yükseltir.

It also makes you sleepy,

Aynı zamanda sizi mahmur bırakır,

and you lose your appetite and thirst.

ve iştahınızı kaybedersiniz,

ve susuz hissedersiniz.

But what's the point of all of these unpleasant symptoms?

Peki bu kadar rahatsızlık veren semptomun amacı nedir?

Well, we're not yet sure,

Aslında, hala çok emin değiliz,

but some theorize that they aid in recovery.

ama iyileşmeye yardım ettiğini düşünüyoruz.

The rise in temperature can slow bacteria

Ateşinizin çıkması bakteriyi yavaşlatabilir

and help your immune system destroy pathogens.

ve bağışıklık sisteminizin patajonleri yok

etmesine yardımcı olabilir.

Sleep lets your body channel more energy towards fighting infection.

Uyku, vücudunuzdaki enerjinin enfeksiyonla

savaş için kullanılmasına öncülük eder.

When you stop eating, your liver can take up much of the iron in your blood,

Yemek yemeği kestiğinizde, karaciğeriniz

kandaki demir daha fazla ayırıştırır

and since iron is essential for bacterial survival,

ve demir bakteriler için hayati önem taşıdığından

that effectively starves them.

bu durum onları aç bırakır.

Your reduced thirst makes you mildly dehydrated,

Susuz olmanız sizi dehidre eder,

diminishing transmission through sneezes,

böylelikle hapşırmayla,

coughs,

öksürmeyle,

vomit,

kusmayla,

or diarrhea.

ve isalle hastalığın bulaşmasını azaltır.

Though it's worth noting that if you don't drink enough water,

Fakat, eğer yeterince su içmemeniz takdirde

that dehydration can become dangerous.

dehidrasyonunu tehlike oluşturduğunu

hatırlatmakta fayda var.

Even the body's aches make you more sensitive,

Vücudunuzun ağrıması bile sizi daha hassas yapar,

drawing attention to infected cuts that might be worsening,

dikkatinizi daha kötü olabilecek veya

or even causing your condition.

böyle olmanıza neden olan enfekte olmuş

kesiklere yönlendirir.

In addition to physical symptoms,

Bu fiziksel semptomların yanısıra,

sickness can also make you irritable,

hastalık sizi ters,

sad,

and confused.

mutsuz,

veya şaşkın yapabilir.

That's because cytokines and prostaglandin

Bunun nedeni sitokinlerin ve prostaglandinlerin

can reach even higher structures in your brain,

beyindeki yüksek fonksiyonlu yerlere

ulaşarak nerotransmiterlerin aktivitesini bozmasıdır,

disrupting the activity of neurotransmitters,

like glutamate,

glutamin,

endorphins,

endorfin,

serotonin,

serotonin,

and dopamine.

dopamin gibi.

Bu duygu gibi hislerin kontrol edildiği

This affects areas like the limbic system, which oversees emotions,

limbik sistemi etkiler veya

muakemenin yapıldığı serabral korteksi.

and your cerebral cortex, which is involved in reasoning.

Yani her hastalandığınızda bu kadar

So it's actually the body's own immune response

rahatsız hissetmenize neden olan şey

that causes much of the discomfort you feel every time you get ill.

aktif bağışıklık sisteminizden başka bir şey değildir.

Unfortunately, it doesn't always work perfectly.

Malesef, her zaman da mükemmel çalışmaz.

Most notably, millions of people worldwide suffer from autoimmune diseases,

Örneğin, dünya genelinde milyonlarca

otoimmün hastalıklardan dolayı

sıkıntısı olan insan var.

in which the immune system treats normal bodily cues as threats,

Bu hastalıklarda bağışıklık sistemi

vücudunuz bir parçası olan kısımları bile

so the body attacks itself.

tehlike olarak algılar ve vücut kendine saldırır.

But for the majority of the human race,

Ama insan ırkının büyük bir çoğunluğu için

millions of years of evolution have fine-tuned the immune system

milyonlarca yıl süren evrim,

bağışıklık sistemine ince bir ayar vermiş durumda,

so that it works for, rather than against us.

öyle ki, bize karşı değil bizim için çalışıyor.

The symptoms of our illnesses are annoying,

Hastalığın getirdiği semptomlar çok sinir bozucu,

but collectively, they signify an ancient process

fakat günün sonunda,

vücudumuzu yüzyıllardır dış etkenlerden

that will continue barricading our bodies against the outside world

koruyan çok eski

bir oluşumun yansıması.

for centuries to come.