What are stem cells? - Craig A. Kohn

Kök hücre nedir? - Craig A. Kohn

1,943,994 views ・ 2013-09-10

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Figen Ergürbüz Gözden geçirme: Suleyman Cengiz
00:06
Imagine two people are listening to music.
0
6688
3090
2 kişinin müzik dinlediğini hayal edin.
00:09
What are the odds
1
9778
837
Tam olarak aynı
00:10
that they are listening
2
10615
760
çalma listesini
00:11
to the exact same playlist?
3
11375
1805
dinliyor olma olasılıkları nedir?
00:13
Probably pretty low.
4
13180
1603
Muhtemelen oldukça düşük.
00:14
After all, everyone has very different tastes in music.
5
14783
3587
Sonuç olarak, herkesin müzik zevki farklıdır.
00:18
Now, what are the odds
6
18370
1365
Peki vücudunuzun
00:19
that your body will need
7
19735
1186
bir başkasının vücuduyla
00:20
the exact same medical care and treatment
8
20921
2233
tam olarak aynı tıbbi bakım ve tedaviye
00:23
as another person's body?
9
23154
1770
ihtiyaç duyma olasılığı nedir ?
00:24
Even lower.
10
24924
1377
Daha da düşük bir olasılık.
00:26
As we go through our lives,
11
26301
1471
Hayatlarımızı yaşarken,
00:27
each of us will have very different needs
12
27772
1991
her birimizin sağlık ihtiyaçları
00:29
for our own healthcare.
13
29763
2043
çok farklı olacaktır.
00:31
Scientists and doctors are constantly researching ways
14
31806
2633
Bilim insanları ve doktorlar sürekli olarak tıbbı daha
00:34
to make medicine more personalized.
15
34439
2566
kişiye özel hale getirmenin yollarını araştırmaktadır.
00:37
One way they are doing this
16
37866
1165
Bu çalışmalardan biri de
00:39
is by researching stem cells.
17
39031
2613
kök hücre araştırmalarıdır.
00:41
Stem cells are cells that are undifferentiated,
18
41644
3390
Kök hücreler farklılaşmamış hücrelerdir,
00:45
meaning they do not have a specific job or function.
19
45034
3526
bu belirli bir görev ya da işlevleri olmadığı anlamına gelir.
00:48
While skin cells protect your body,
20
48560
2084
Cilt hücreleri vücudumuzu korurken,
00:50
muscle cells contract,
21
50644
1714
kas hücreleri kasılırken
00:52
and nerve cells send signals,
22
52358
2127
ve sinir hücreleri sinyaller gönderirken,
00:54
stem cells do not have any specific structures or functions.
23
54485
4430
kök hücrelerin belirli bir yapı veya işlevleri yoktur.
00:58
Stem cells do have the potential
24
58915
1993
Kök hücrelerin vücudumuzdaki
01:00
to become all other kinds of cells in your body.
25
60908
3356
bütün diğer hücre türlerine dönüşebilme potansiyeli vardır.
01:04
Your body uses stem cells
26
64264
1578
Vücudumuz, yıpranmış hücreler
01:05
to replace worn-out cells when they die.
27
65842
2917
öldüğünde kök hücreleri kullanarak onları yeniler.
01:08
For example, you completely replace
28
68759
2450
Örneğin, bağırsak astarı
01:11
the lining of your intestines every four days.
29
71209
3347
dört günde bir tamamen yenilenir.
01:14
Stem cells beneath the lining of your intestines
30
74556
2252
Bağırsak astarının altındaki kök hücreler,
01:16
replace these cells as they wear out.
31
76808
2911
bu hücreler yıprandıkça onların yerine geçerek onları yeniler.
01:20
Scientists hope that stem cells could be used
32
80349
2622
Bilim insanları kök hücreleri kullanarak
01:22
to create a very special kind of personalized medicine
33
82971
3541
vücudumuzun kendi organlarının yine kendi organlarıyla yenilenebilmesinin
01:26
in which we could replace your own body parts with,
34
86512
3179
mümkün olduğu çok özel bir tür kişiye özel tıp alanı
01:29
well, your own body parts.
35
89691
2497
yaratabileceklerini umut ediyorlar.
01:32
Stem cell researchers are working hard
36
92188
2440
Kök hücre araştırmacıları, kök hücreleri
01:34
to find ways in which to use stem cells
37
94628
2068
kullanarak yeni dokular oluşturmanın
01:36
to create new tissue
38
96696
1500
hastalık veya yaralanmayla
01:38
to replace the parts of organs
39
98196
1376
hasar gören organları
01:39
that are damaged by injury or disease.
40
99572
3546
yenilemenin yollarını bulmak için çok sıkı çalışmaktadırlar .
01:43
Using stem cells to replace damaged bodily tissue
41
103118
2844
Kök hücrelerin hasar görmüş vücut dokularını yenilemek için
01:45
is called regenerative medicine.
42
105962
2713
kullanılmasına rejeneratif tıp denir.
01:48
For example, scientists currently use stem cells
43
108675
3232
Örneğin, bilim insanları bu günlerde kök hücre kullanarak
01:51
to treat patients with blood diseases
44
111907
1892
kan hastalıklarını tedavi etmektedirler,
01:53
such as leukemia.
45
113799
2112
lösemi gibi.
01:55
Leukemia is a form of cancer
46
115911
1888
Lösemi, kemik iliğini etkileyen
01:57
that affects your bone marrow.
47
117799
2252
bir kanser türüdür.
02:00
Bone marrow is the spongy tissue inside your bones
48
120051
3058
Kemik iliği kemiklerin içindeki süngerimsi dokudur,
02:03
where your blood cells are created.
49
123109
2274
kan hücreleri burada üretilirler.
02:05
In leukemia, some of the cells inside your bone marrow
50
125383
3520
Lösemide, kemik iliğinin içindeki hücrelerden bazıları
02:08
grow uncontrollably, crowding out the healthy stem cells
51
128903
3749
kontrolsüzce çoğalarak kan hücrelerini üreten sağlıklı
02:12
that form your blood cells.
52
132652
2213
kök hücrelerden sayıca fazla hale gelirler.
02:14
Some leukemia patients can receive
53
134865
2126
Bazı lösemi hastalarına kök hücre
02:16
a stem cell transplant.
54
136991
2078
nakli yapılabilir.
02:19
These new stem cells will create
55
139069
1684
Bu yeni kök hücreler hastanın
02:20
the blood cells needed by the patient's body.
56
140753
3288
vücudunun ihtiyacı olan kan hücrelerini üretecektir.
02:24
There are actually multiple kinds
57
144041
1517
Uzmanların, tıbbi tedavi
02:25
of stem cells that scientists can use
58
145558
1730
ve araştırmalarda kullanabilecekleri
02:27
for medical treatments and research.
59
147288
2335
birkaç tür kök hücre vardır.
02:29
Adult stem cells or tissue-specific stem cells
60
149623
3290
Erişkin kök hücreler ya da doku spesifik kök hücreler,
02:32
are found in small numbers
61
152913
1797
vücudun dokularının çoğunda
02:34
in most of your body's tissues.
62
154710
2336
az sayıda bulunmaktadır.
02:37
Tissue-specific stem cells replace
63
157046
2134
Doku spesifik kök hücreler
02:39
the existing cells in your organs
64
159180
2000
organlardaki hücreler yıprandığında
02:41
as they wear out and die.
65
161180
2253
veya öldüğünde onların yerine geçer.
02:43
Embryonic stem cells are created
66
163433
2243
Embriyonik kök hücreler ise tüp bebek kliniklerine
02:45
from leftover embryos that are willingly donated
67
165676
3151
hastalar tarafından gönüllü olarak bağışlanan
02:48
by patients from fertility clinics.
68
168827
2617
fazladan embriyolardan elde edilir.
02:51
Unlike tissue-specific stem cells,
69
171444
2423
Doku spesifik kök hücrelerden farklı olarak,
02:53
embryonic stem cells are pluripotent.
70
173867
3278
embriyonik kök hücreler pluripotent özelliktedir.
02:57
This means that they can be grown
71
177145
1379
Bu onların vücutta
02:58
into any kind of tissue in the body.
72
178524
2906
herhangi bir doku türüne dönüşebileceği anlamına gelir.
03:02
A third kind of stem cells
73
182168
1614
Üçüncü bir kök hücre türü de
03:03
is called induced pluripotent stem cells.
74
183782
3458
uyarılmış pluripotent kök hücre olarak adlandırılmaktadır.
03:07
These are regular skin, fat, liver, or other cells
75
187240
3748
Bunlar normal cilt, yağ, karaciğer hücreleri ya da başka hücrelerdir,
03:10
that scientists have changed
76
190988
1168
uzmanlar tarafından
03:12
to behave like embryonic stem cells.
77
192156
2990
onlara embriyonik kök hücre özelliği kazandırılmıştır.
03:15
Like embryonic stem cells,
78
195146
2304
Embriyonik kök hücreler gibi
03:17
they, too, can become any kind of cell in the body.
79
197450
2951
bu hücreler de vücuttaki tüm hücre tiplerine dönüşebilmektedir.
03:20
While scientists and doctors hope to use
80
200401
2008
Bilim insanları ve doktorlar bir yandan
03:22
all of these kinds of stem cells
81
202409
1809
bütün kök hücre türlerini kullanarak
03:24
to create new tissue to heal your body,
82
204218
2607
vücudu iyileştirmek için yeni dokular oluşturmayı
03:26
they can also use stem cells
83
206825
1772
umut ederken ayrıca kök hücreleri
03:28
to help understand how the body works.
84
208597
3537
vücudun nasıl çalıştığını daha iyi anlamak için de kullanabilirler.
03:32
Scientists can watch stem cells develop
85
212134
2506
Kök hücrelerin dokuya dönüşümünü izleyerek
03:34
into tissue to understand the mechnanisms
86
214640
2268
vücudun yeni doku üretmek için
03:36
that the body uses to create new tissue
87
216908
3033
kullandığı mekanizmaları
03:39
in a controlled and regulated way.
88
219941
2715
kontrollü ve güvenli bir yöntemle anlayabilirler.
03:42
Scientists hope that with more research,
89
222656
2340
Bilim insanları daha fazla araştırma ile,
03:44
they can not only develop specialized medicine
90
224996
2333
sadece sizin vücudunuza özel olan kişiye özel
03:47
that is specific to your body
91
227329
1910
tedaviyi geliştirmekle kalmayıp vücudun
03:49
but also better understand
92
229239
1797
hem sağlıklı olduğunda,
03:51
how your body functions,
93
231036
1258
hem de sağlıklı değilken
03:52
both when it's healthy
94
232294
1494
nasıl çalıştığını çok daha iyi
03:53
and when it's not.
95
233788
1616
anlayacaklarını umut ediyorlar.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7