How big is the ocean? - Scott Gass

2,894,883 views ・ 2013-06-24

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Can Boysan
00:06
Imagine yourself standing on a beach,
0
6693
2338
00:09
looking out over the ocean,
1
9055
2160
00:11
waves crashing against the shore,
2
11239
1990
00:13
blue as far as your eyes can see.
3
13253
3174
Kendinizin kumsalda olduğunuzu hayal edin,
00:16
Let it really sink in,
4
16451
1739
okyanusa bakıyorsunuz,
00:18
the sheer scope and size of it all.
5
18214
2672
dalgalar sahile vuruyor,
00:20
Now, ask yourself,
6
20910
1793
gözlerinizin görebildiği her şey mavi.
00:22
"How big is it?
7
22727
1950
00:24
How big is the ocean?"
8
24701
2959
Şeffaf genişliğini ve boyutunu gerçekten bir düşünün.
00:27
First thing, we need to understand
9
27684
1689
Şimdi kendinize şunu sorun:
00:29
that there really is only one ocean,
10
29397
1934
"Ne kadar büyük?
00:31
consisting of five component basins that we call
11
31355
2771
Okyanus ne kadar büyük?"
00:34
the Pacific,
12
34150
1060
00:35
the Atlantic,
13
35234
560
00:35
the Indian,
14
35818
643
Anlamanız gereken ilk şey
00:36
the Arctic,
15
36485
563
00:37
and the Southern.
16
37072
1558
aslında tek bir okyanusun olduğu,
00:38
Each of these five,
17
38654
1018
00:39
while generally referred to as oceans
18
39696
1771
Pasifik, Atlantik, Hint, Arktik
00:41
in and of themselves,
19
41491
1436
00:42
are really and truly a part of
20
42951
1561
ve Güney Okyanusu adını verdiğimiz 5 temel parçadan oluşuyor.
00:44
a single, massive body of water,
21
44536
2109
00:46
one ocean,
22
46669
1038
Bu 5 okyanusun her biri,
00:47
which defines the very face of planet Earth.
23
47731
2787
kendi aralarında genellikle okyanus olarak bahsedilse de,
00:50
The ocean covers roughly 71% of our planet's surface,
24
50542
3660
aslında devasa, tek bir su kütlesinin bir parçası,
00:54
some 360 million square kilometers,
25
54226
3147
Dünya gezegeninin yüzünü kaplayan bir okyanusun parçası.
00:57
an area in excess of the size of 36 U.S.A.'s.
26
57397
4127
Okyanus, gezegenimizin yüzeyinin hemen hemen %71'ini kaplıyor,
01:01
It's such a vast spread,
27
61548
1069
01:02
when viewed from space,
28
62641
1353
bazıları 360 milyon kilometre kareyi kaplıyor,
01:04
the ocean is, by far, the dominant feature of our planet.
29
64018
4603
36 Amerika Birleşik Devletleri boyutundan fazla bir alanı kaplıyor.
01:08
Speaking of space,
30
68645
1227
01:09
the ocean currently holds over 1.3 billion,
31
69896
4114
Uzaydan bakıldığında oldukça geniş bir alana yayılmış durumda
dolayısıyla okyanus, gezegenimizin açık ara en baskın özelliği.
01:14
that's billion with a "b",
32
74034
1678
01:15
cubic kilometers of water.
33
75736
1891
Alandan bahsetmişken
01:17
Put another way,
34
77651
1022
okyanusta şu anda 1.3 milyardan fazla,
01:18
that's enough water to immerse
35
78697
1550
01:20
the entire United States
36
80271
1936
01:22
under a body of salt water
37
82231
1411
"r"li olan milyarı kast ediyorum,
01:23
over 132 kilometers tall,
38
83666
2840
kilometreküp su bulunuyor.
Başka bir deyişle
01:26
a height well beyond the reach of the highest clouds
39
86530
2947
tüm Amerika Birleşik Devletleri'ni 132 kilometre uzunluğundan fazla
01:29
and extending deep into the upper atmosphere.
40
89501
3484
tuzlu su kütlesinin altına gömmeye yetecek kadar su anlamına geliyor,
01:33
With all that volume,
41
93009
1186
01:34
the ocean represents 97%
42
94219
2735
en yüksekteki bulutlara ulaşabilecek
01:36
of Earth's total water content.
43
96978
2711
ve üst atmosferin derinliklerine kadar uzayabilecek bir uzunluk.
01:39
On top of all that,
44
99713
1572
01:41
the ocean contains upwards of 99%
45
101309
3033
Tüm bu hacimle birlikte
okyanus Dünya'nın toplam su miktarının %97'sini temsil ediyor.
01:44
of the world's biosphere,
46
104366
1840
01:46
that is, the spaces and places where life exists.
47
106230
3526
Tüm bunların ötesinde de
01:49
Now let that sink in for a second.
48
109780
2099
okyanus yaşamın var olduğu yerler ve alanlar olan
01:51
The immediate world as we know it,
49
111903
2270
Dünya'nın biyosferinin %99'dan daha fazlasını içeriyor.
01:54
indeed the totality of all the living space
50
114197
2970
01:57
encompassed by the continents themselves,
51
117191
2112
Bunları bir saniyeliğine sindirin.
01:59
all of that represents only 1% of the biosphere.
52
119327
4440
Bizim bildiğimiz dünya,
kıtaların kendisi tarafından kuşatılmış tüm yaşam alanlarının toplamı aslında,
02:03
1%!
53
123791
1751
02:05
The ocean is everything else.
54
125566
3121
biyosferin sadece %1'ini yansıtıyor.
02:08
So, the ocean is physically massive.
55
128711
3689
%1'ini!
02:12
It's importance to life is practically unparalleled.
56
132424
3577
Okyanus ise geri kalan her şeyi yansıtıyor.
02:16
It also happens to hold
57
136025
1932
Dolayısıyla okyanus fiziksel olarak çok büyük.
02:17
the greatest geological features of our planet.
58
137981
3314
Yaşam için olan önemi de hemen hemen eşsiz.
02:24
Quickly, here are four of the most notable.
59
144048
3602
Aynı zamanda gezegenimizin en büyük jeolojik şekillerini de barındırıyor.
02:27
The ocean contains the world's largest mountain range,
60
147674
2783
02:30
the mid-ocean ridge.
61
150481
1605
02:32
At roughly 65,000 kilometers long,
62
152110
2887
İşte en çok göze çarpan dördü.
02:35
this underwater range is some 10 times
63
155021
2969
Okyanus dünyanın en geniş sıradağlarını, yani okyanus ortası sırtını içeriyor.
02:38
longer than the longest mountain chain
64
158014
1966
02:40
found purely on dry land, the Andes.
65
160004
2482
Yaklaşık olarak 65 bin kilometre uzunluğunda,
02:42
Beneath the Denmark Strait exists
66
162510
1883
bu su altı sıradağı, tamamen kurak bölgede bulunan
02:44
the world's largest waterfall.
67
164417
2639
en uzun sıradağ olan And Dağları'ndan 10 kat daha uzun.
Altında dünyanın en büyük şelalesi olan Danimarka Boğazı bulunuyor.
02:51
This massive cataract carries roughly 116 times
68
171040
4398
02:55
more water per second over its edge
69
175462
2882
02:58
than the Congo River's Inga Falls,
70
178368
1948
Bu devasa şelale, hacimsel olarak karadaki en büyük şelale olan
03:00
the largest waterfall by volume on land.
71
180340
3396
03:03
The world's tallest mountain is actually found in the ocean,
72
183760
2858
Kongo Nehri'nin Inga Şelalesi'nden
03:06
hiding in plain sight.
73
186642
1599
saniyede yaklaşık olarak 166 kat daha fazla su taşıyor.
03:08
While 4200 meters of Hawaii's Mauna Kea
74
188265
2395
03:10
sit above sea level,
75
190684
1935
Dünyanın en uzun dağı ise aslında okyanusta bulundu,
03:12
its sides plummet beneath the waves
76
192643
2046
03:14
for another 5800 meters.
77
194713
2328
gözümüzün önünde saklanıyordu.
Hawaii'nin Mauna Kea yanardağının 4200 metresi deniz seviyesinin üstündeyken
03:17
From its snow-covered top
78
197065
1394
03:18
to it's silt-covered bottom, then,
79
198483
2147
03:20
this Hawaiian mountain is roughly 10,000 meters in height,
80
200654
3151
dalgaların altında bir 5800 metre daha devam ediyordu.
03:23
dwarfing tiny Everest's paltry peak
81
203829
2269
Karla kaplı zirvesinden
03:26
by well over a kilometer.
82
206122
1804
alüvyonla kaplı tabanına kadar
03:27
Then, since we're picking on poor Everest,
83
207950
2131
bu Hawaii dağının yüksekliği yaklaşık olarak 10 bin metre,
03:30
let's consider the world's deepest canyon,
84
210105
2702
Everest'in küçücük zirvesini
03:32
the Challenger Deep,
85
212831
1588
1 kilometreden fazla yüksekliğiyle geçiyor.
03:34
existing 11 kilometers below the ocean's surface,
86
214443
2911
Zavallı Everest'e sataşıyorken
03:37
some six times deeper than the Grand Canyon.
87
217378
2427
bir de dünyanın en derin kanyonu olan Challenger Deep'e bakalım,
03:39
That's deep enough to sink Mount Everest into
88
219829
2617
03:42
and still have over 2.1 kilometers of water
89
222470
3145
okyanus yüzeyinin 11 kilometre altında bulunuyor,
03:45
sitting atop its newly submerged peak.
90
225639
2383
Büyük Kanyon'dan 6 kat kadar daha derinde.
03:48
Put another way, the depth of the Challenger Deep
91
228046
2514
Everest Dağı'nı batırmaya yetecek kadar derin
03:50
is roughly the same height
92
230584
1561
ve hâlâ yeni su altındaki zirvesinin üstünde 2.1 kilometre su var.
03:52
that commercial airliners travel.
93
232169
2062
03:54
So, pretty much however you choose to slice it,
94
234255
2622
03:56
the ocean is capital B
95
236901
2017
Bir başka deyişle Challenger Deep'in derinliği
03:58
capital I,
96
238942
795
03:59
capital G,
97
239761
1107
yolcu uçaklarının uçtuğu yükseklikle hemen hemen eşit.
04:00
BIG!
98
240892
1133
04:02
It defines our planet,
99
242049
1917
Dolayısıyla nasıl tanımlamak isterseniz isteyin
04:03
home to the greatest geological features,
100
243990
2462
okyanus büyük harflerle
04:06
comprises the largest living space,
101
246476
2394
BÜYÜK!
04:08
and accordingly, is home to the greatest numbers
102
248894
2604
Gezegenimizi tanımlıyor,
04:11
and forms of life on Earth.
103
251522
2360
en büyük jeolojik şekillere ev sahipliği yapıyor,
04:13
It is practically incomprehensible in scope.
104
253906
3803
en geniş yaşam alanını kapsıyor
ve bu yüzden de Dünya'da çok sayıda yaşam biçimine ev sahipliği yapıyor.
04:17
But it is not so big,
105
257733
2895
04:20
so vast,
106
260652
1205
04:21
so extraordinary
107
261881
1337
Kapsamı neredeyse akıl almaz.
04:23
as to be untouchable.
108
263242
2062
04:25
In fact, with roughly 50% of the world's population
109
265328
3721
Ama ulaşılamaz olmak için çok büyük,
çok geniş,
04:29
living within 100 kilometers of the coastline
110
269073
2625
çok olağanüstü değil.
04:31
and with most of the remainder
111
271722
1974
04:33
living close enough to lakes, rivers, or swamps,
112
273720
2762
Aslında sahil şeridinin 100 kilometre içinde yaşayan
04:36
all of which ultimately lead to the ocean,
113
276506
2457
dünyanın nüfusunun yaklaşık %50'si
04:38
virtually every single person on the planet
114
278987
2561
ve göl, nehir veya bataklıkların yakınlarında yaşayan geri kalanının çoğu,
04:41
has the opportunity to influence the general health
115
281572
3398
04:44
and nature of the world ocean.
116
284994
2526
hepsi en sonunda okyanusa gidiyor,
gezegendeki neredeyse her insanın
04:47
Evidence of human influence is seen
117
287544
1667
04:49
in every part of the ocean,
118
289235
1958
genel sağlığı ve okyanusun doğasını etkileme fırsatı var.
04:51
no matter how deep,
119
291217
1239
04:52
no matter how distant.
120
292480
1876
04:54
The ocean defines our planet,
121
294380
2869
Ne kadar derinlikte olursa olsun,
04:57
but, in a very real sense,
122
297273
2118
ne kadar uzakta olursa olsun
04:59
we define the ocean.
123
299415
2206
insan etkisinin kanıtı
okyanusun her parçasında görülüyor.
Okyanus gezegenimizi tanımlıyor
ama bir bakıma
okyanusu biz tanımlıyoruz.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7