How big is the ocean? - Scott Gass

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Can Boysan

Imagine yourself standing on a beach,

looking out over the ocean,

waves crashing against the shore,

blue as far as your eyes can see.

Kendinizin kumsalda olduğunuzu hayal edin,

Let it really sink in,

okyanusa bakıyorsunuz,

the sheer scope and size of it all.

dalgalar sahile vuruyor,

Now, ask yourself,

gözlerinizin görebildiği her şey mavi.

"How big is it?

How big is the ocean?"

Şeffaf genişliğini ve boyutunu gerçekten bir düşünün.

First thing, we need to understand

Şimdi kendinize şunu sorun:

that there really is only one ocean,

"Ne kadar büyük?

consisting of five component basins that we call

Okyanus ne kadar büyük?"

the Pacific,

the Atlantic,

the Indian,

Anlamanız gereken ilk şey

the Arctic,

and the Southern.

aslında tek bir okyanusun olduğu,

Each of these five,

while generally referred to as oceans

Pasifik, Atlantik, Hint, Arktik

in and of themselves,

are really and truly a part of

ve Güney Okyanusu adını verdiğimiz 5 temel parçadan oluşuyor.

a single, massive body of water,

one ocean,

Bu 5 okyanusun her biri,

which defines the very face of planet Earth.

kendi aralarında genellikle okyanus olarak bahsedilse de,

The ocean covers roughly 71% of our planet's surface,

aslında devasa, tek bir su kütlesinin bir parçası,

some 360 million square kilometers,

Dünya gezegeninin yüzünü kaplayan bir okyanusun parçası.

an area in excess of the size of 36 U.S.A.'s.

Okyanus, gezegenimizin yüzeyinin hemen hemen %71'ini kaplıyor,

It's such a vast spread,

when viewed from space,

bazıları 360 milyon kilometre kareyi kaplıyor,

the ocean is, by far, the dominant feature of our planet.

36 Amerika Birleşik Devletleri boyutundan fazla bir alanı kaplıyor.

Speaking of space,

the ocean currently holds over 1.3 billion,

Uzaydan bakıldığında oldukça geniş bir alana yayılmış durumda

dolayısıyla okyanus, gezegenimizin açık ara en baskın özelliği.

that's billion with a "b",

cubic kilometers of water.

Alandan bahsetmişken

Put another way,

okyanusta şu anda 1.3 milyardan fazla,

that's enough water to immerse

the entire United States

under a body of salt water

"r"li olan milyarı kast ediyorum,

over 132 kilometers tall,

kilometreküp su bulunuyor.

Başka bir deyişle

a height well beyond the reach of the highest clouds

tüm Amerika Birleşik Devletleri'ni 132 kilometre uzunluğundan fazla

and extending deep into the upper atmosphere.

tuzlu su kütlesinin altına gömmeye yetecek kadar su anlamına geliyor,

With all that volume,

the ocean represents 97%

en yüksekteki bulutlara ulaşabilecek

of Earth's total water content.

ve üst atmosferin derinliklerine kadar uzayabilecek bir uzunluk.

On top of all that,

the ocean contains upwards of 99%

Tüm bu hacimle birlikte

okyanus Dünya'nın toplam su miktarının %97'sini temsil ediyor.

of the world's biosphere,

that is, the spaces and places where life exists.

Tüm bunların ötesinde de

Now let that sink in for a second.

okyanus yaşamın var olduğu yerler ve alanlar olan

The immediate world as we know it,

Dünya'nın biyosferinin %99'dan daha fazlasını içeriyor.

indeed the totality of all the living space

encompassed by the continents themselves,

Bunları bir saniyeliğine sindirin.

all of that represents only 1% of the biosphere.

Bizim bildiğimiz dünya,

kıtaların kendisi tarafından kuşatılmış tüm yaşam alanlarının toplamı aslında,

1%!

The ocean is everything else.

biyosferin sadece %1'ini yansıtıyor.

So, the ocean is physically massive.

%1'ini!

It's importance to life is practically unparalleled.

Okyanus ise geri kalan her şeyi yansıtıyor.

It also happens to hold

Dolayısıyla okyanus fiziksel olarak çok büyük.

the greatest geological features of our planet.

Yaşam için olan önemi de hemen hemen eşsiz.

Quickly, here are four of the most notable.

Aynı zamanda gezegenimizin en büyük jeolojik şekillerini de barındırıyor.

The ocean contains the world's largest mountain range,

the mid-ocean ridge.

At roughly 65,000 kilometers long,

İşte en çok göze çarpan dördü.

this underwater range is some 10 times

Okyanus dünyanın en geniş sıradağlarını, yani okyanus ortası sırtını içeriyor.

longer than the longest mountain chain

found purely on dry land, the Andes.

Yaklaşık olarak 65 bin kilometre uzunluğunda,

Beneath the Denmark Strait exists

bu su altı sıradağı, tamamen kurak bölgede bulunan

the world's largest waterfall.

en uzun sıradağ olan And Dağları'ndan 10 kat daha uzun.

Altında dünyanın en büyük şelalesi olan Danimarka Boğazı bulunuyor.

This massive cataract carries roughly 116 times

more water per second over its edge

than the Congo River's Inga Falls,

Bu devasa şelale, hacimsel olarak karadaki en büyük şelale olan

the largest waterfall by volume on land.

The world's tallest mountain is actually found in the ocean,

Kongo Nehri'nin Inga Şelalesi'nden

hiding in plain sight.

saniyede yaklaşık olarak 166 kat daha fazla su taşıyor.

While 4200 meters of Hawaii's Mauna Kea

sit above sea level,

Dünyanın en uzun dağı ise aslında okyanusta bulundu,

its sides plummet beneath the waves

for another 5800 meters.

gözümüzün önünde saklanıyordu.

Hawaii'nin Mauna Kea yanardağının 4200 metresi deniz seviyesinin üstündeyken

From its snow-covered top

to it's silt-covered bottom, then,

this Hawaiian mountain is roughly 10,000 meters in height,

dalgaların altında bir 5800 metre daha devam ediyordu.

dwarfing tiny Everest's paltry peak

Karla kaplı zirvesinden

by well over a kilometer.

alüvyonla kaplı tabanına kadar

Then, since we're picking on poor Everest,

bu Hawaii dağının yüksekliği yaklaşık olarak 10 bin metre,

let's consider the world's deepest canyon,

Everest'in küçücük zirvesini

the Challenger Deep,

1 kilometreden fazla yüksekliğiyle geçiyor.

existing 11 kilometers below the ocean's surface,

Zavallı Everest'e sataşıyorken

some six times deeper than the Grand Canyon.

bir de dünyanın en derin kanyonu olan Challenger Deep'e bakalım,

That's deep enough to sink Mount Everest into

and still have over 2.1 kilometers of water

okyanus yüzeyinin 11 kilometre altında bulunuyor,

sitting atop its newly submerged peak.

Büyük Kanyon'dan 6 kat kadar daha derinde.

Put another way, the depth of the Challenger Deep

Everest Dağı'nı batırmaya yetecek kadar derin

is roughly the same height

ve hâlâ yeni su altındaki zirvesinin üstünde 2.1 kilometre su var.

that commercial airliners travel.

So, pretty much however you choose to slice it,

the ocean is capital B

Bir başka deyişle Challenger Deep'in derinliği

capital I,

capital G,

yolcu uçaklarının uçtuğu yükseklikle hemen hemen eşit.

BIG!

It defines our planet,

Dolayısıyla nasıl tanımlamak isterseniz isteyin

home to the greatest geological features,

okyanus büyük harflerle

comprises the largest living space,

BÜYÜK!

and accordingly, is home to the greatest numbers

Gezegenimizi tanımlıyor,

and forms of life on Earth.

en büyük jeolojik şekillere ev sahipliği yapıyor,

It is practically incomprehensible in scope.

en geniş yaşam alanını kapsıyor

ve bu yüzden de Dünya'da çok sayıda yaşam biçimine ev sahipliği yapıyor.

But it is not so big,

so vast,

so extraordinary

Kapsamı neredeyse akıl almaz.

as to be untouchable.

In fact, with roughly 50% of the world's population

Ama ulaşılamaz olmak için çok büyük,

çok geniş,

living within 100 kilometers of the coastline

çok olağanüstü değil.

and with most of the remainder

living close enough to lakes, rivers, or swamps,

Aslında sahil şeridinin 100 kilometre içinde yaşayan

all of which ultimately lead to the ocean,

dünyanın nüfusunun yaklaşık %50'si

virtually every single person on the planet

ve göl, nehir veya bataklıkların yakınlarında yaşayan geri kalanının çoğu,

has the opportunity to influence the general health

and nature of the world ocean.

hepsi en sonunda okyanusa gidiyor,

gezegendeki neredeyse her insanın

Evidence of human influence is seen

in every part of the ocean,

genel sağlığı ve okyanusun doğasını etkileme fırsatı var.

no matter how deep,

no matter how distant.

The ocean defines our planet,

Ne kadar derinlikte olursa olsun,

but, in a very real sense,

ne kadar uzakta olursa olsun

we define the ocean.

insan etkisinin kanıtı

okyanusun her parçasında görülüyor.

Okyanus gezegenimizi tanımlıyor

ama bir bakıma

okyanusu biz tanımlıyoruz.