How big is the ocean? - Scott Gass

2,892,306 views ・ 2013-06-24

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Thu Thao Pham Reviewer: Long Le
00:06
Imagine yourself standing on a beach,
0
6693
2338
00:09
looking out over the ocean,
1
9055
2160
00:11
waves crashing against the shore,
2
11239
1990
00:13
blue as far as your eyes can see.
3
13253
3174
Hãy tưởng tượng bạn đang đứng trên một bãi biển,
00:16
Let it really sink in,
4
16451
1739
và nhìn xa ra đại dương,
00:18
the sheer scope and size of it all.
5
18214
2672
những con sóng đang vỗ vào bờ cát,
00:20
Now, ask yourself,
6
20910
1793
một màu xanh trải dài tới tận cùng.
00:22
"How big is it?
7
22727
1950
00:24
How big is the ocean?"
8
24701
2959
Giờ, hãy thực sự chìm sâu vào
phạm vi và quy mô không giới hạn của nó.
00:27
First thing, we need to understand
9
27684
1689
Bây giờ,hãy tự hỏi bản thân,
00:29
that there really is only one ocean,
10
29397
1934
"Nó lớn đến như thế nào?
00:31
consisting of five component basins that we call
11
31355
2771
Đại dương rộng lớn ra sao?"
00:34
the Pacific,
12
34150
1060
00:35
the Atlantic,
13
35234
560
00:35
the Indian,
14
35818
643
Đầu tiên,chúng ta cần phải hiểu rằng
00:36
the Arctic,
15
36485
563
00:37
and the Southern.
16
37072
1558
chỉ tồn tại duy nhất một đại dương,
00:38
Each of these five,
17
38654
1018
00:39
while generally referred to as oceans
18
39696
1771
bao gồm 5 vùng được gọi là
00:41
in and of themselves,
19
41491
1436
00:42
are really and truly a part of
20
42951
1561
Thái Bình Dương,
Đại Tây Dương,
Ấn Độ Dương,
00:44
a single, massive body of water,
21
44536
2109
Bắc Băng Dương,
và Nam Đại Dương.
00:46
one ocean,
22
46669
1038
Mỗi một vùng,
00:47
which defines the very face of planet Earth.
23
47731
2787
trong khi thường được xem như những đại dương
nằm trong chính bản thân những khu vực đó,
00:50
The ocean covers roughly 71% of our planet's surface,
24
50542
3660
chúng chính xác là một phần
của một thể duy nhất, một khối nước khổng lồ,
00:54
some 360 million square kilometers,
25
54226
3147
một đại dương,
thứ làm nên bề mặt của hành tinh này.
00:57
an area in excess of the size of 36 U.S.A.'s.
26
57397
4127
Đại dương bao phủ khoảng 71% bề mặt hành tinh của chúng ta
01:01
It's such a vast spread,
27
61548
1069
01:02
when viewed from space,
28
62641
1353
khoảng 360 triệu km2,
01:04
the ocean is, by far, the dominant feature of our planet.
29
64018
4603
một vùng lớn hơn 36 lần diện tích nước Mỹ.
01:08
Speaking of space,
30
68645
1227
01:09
the ocean currently holds over 1.3 billion,
31
69896
4114
Đó quả thực là một vùng siêu rộng lớn.
Khi quan sát từ không gian,
đại dương là đặc điểm nổi bật nhất.
01:14
that's billion with a "b",
32
74034
1678
01:15
cubic kilometers of water.
33
75736
1891
Nói về không gian,
01:17
Put another way,
34
77651
1022
đại dương chứa hơn 1.3 tỉ,
01:18
that's enough water to immerse
35
78697
1550
01:20
the entire United States
36
80271
1936
01:22
under a body of salt water
37
82231
1411
đó là một tỉ với chữ "t",
01:23
over 132 kilometers tall,
38
83666
2840
kilomet khối nước.
Nói cách khác,
01:26
a height well beyond the reach of the highest clouds
39
86530
2947
số lượng đó đủ để nhấn chìm
toàn bộ nước Mỹ
01:29
and extending deep into the upper atmosphere.
40
89501
3484
bằng khối nước muối khổng lồ
cao hơn 132km,
01:33
With all that volume,
41
93009
1186
01:34
the ocean represents 97%
42
94219
2735
cao hơn cả những đám mây cao nhất
01:36
of Earth's total water content.
43
96978
2711
và sâu trên tầng khí quyển cao.
01:39
On top of all that,
44
99713
1572
01:41
the ocean contains upwards of 99%
45
101309
3033
Với tất cả khối lượng đó,
đại dương chiếm đến 97%
01:44
of the world's biosphere,
46
104366
1840
tổng phân lượng nước trên toàn Trái Đất.
01:46
that is, the spaces and places where life exists.
47
106230
3526
Trên hết,
01:49
Now let that sink in for a second.
48
109780
2099
đại dương chứa đựng hơn 99%
01:51
The immediate world as we know it,
49
111903
2270
sinh quyển của thế giới,
01:54
indeed the totality of all the living space
50
114197
2970
đó là không gian nơi mà sự sống tồn tại.
01:57
encompassed by the continents themselves,
51
117191
2112
Bây giờ hãy suy nghĩ một lát.
01:59
all of that represents only 1% of the biosphere.
52
119327
4440
Thế giới trước mắt mà chúng ta biết,
thực sự thì toàn bộ không gian sống
02:03
1%!
53
123791
1751
02:05
The ocean is everything else.
54
125566
3121
chứa đựng bởi các lục địa,
tất cả chỉ là 1% của sinh quyển.
02:08
So, the ocean is physically massive.
55
128711
3689
1%!
02:12
It's importance to life is practically unparalleled.
56
132424
3577
Đại dương là tất cả phần còn lại.
02:16
It also happens to hold
57
136025
1932
02:17
the greatest geological features of our planet.
58
137981
3314
Vì vậy, đại dương thật sự khổng lồ.
Tầm quan trọng của nó với sự sống hẳn không gì sánh được.
Nó còn được biết đến là nơi lưu giữ
02:24
Quickly, here are four of the most notable.
59
144048
3602
vô số đặc tính địa chất của hành tinh này.
02:27
The ocean contains the world's largest mountain range,
60
147674
2783
02:30
the mid-ocean ridge.
61
150481
1605
02:32
At roughly 65,000 kilometers long,
62
152110
2887
Có bốn điều cần chú ý.
02:35
this underwater range is some 10 times
63
155021
2969
Biển chứa đựng dãy núi lớn nhất thế giới,
02:38
longer than the longest mountain chain
64
158014
1966
dãy núi giữa đại dương.
02:40
found purely on dry land, the Andes.
65
160004
2482
Với chiều dài gần 65,000 km,
02:42
Beneath the Denmark Strait exists
66
162510
1883
dãy núi này dài hơn khoảng 10 lần
02:44
the world's largest waterfall.
67
164417
2639
dãy núi tự nhiên dài nhất
được tìm thấy trên đất liền, dãy Andes.
Bên dưới eo biển Đan Mạch tồn tại
02:51
This massive cataract carries roughly 116 times
68
171040
4398
thác nước lớn nhất thế giới.
02:55
more water per second over its edge
69
175462
2882
02:58
than the Congo River's Inga Falls,
70
178368
1948
Cái thác siêu lớn này mang một lượng nước đi qua
03:00
the largest waterfall by volume on land.
71
180340
3396
miệng thác mỗi giây gấp hơn 116 lần
03:03
The world's tallest mountain is actually found in the ocean,
72
183760
2858
với thác Inga Falls của sông Congo,
03:06
hiding in plain sight.
73
186642
1599
03:08
While 4200 meters of Hawaii's Mauna Kea
74
188265
2395
thác nước lớn nhất trên mặt đất.
03:10
sit above sea level,
75
190684
1935
Ngọn núi cao nhất thế giới thật ra được tìm thấy dưới biển,
03:12
its sides plummet beneath the waves
76
192643
2046
03:14
for another 5800 meters.
77
194713
2328
nằm khuất khỏi tầm nhìn.
Trong khi 4200m của núi Mauna Kea ở Hawaii
03:17
From its snow-covered top
78
197065
1394
03:18
to it's silt-covered bottom, then,
79
198483
2147
nằm trên mực nước biển,
03:20
this Hawaiian mountain is roughly 10,000 meters in height,
80
200654
3151
phần còn lại của nó ở dưới nước
03:23
dwarfing tiny Everest's paltry peak
81
203829
2269
là khoảng 5800m.
Từ đỉnh núi được tuyết bao phủ
03:26
by well over a kilometer.
82
206122
1804
đến phần chân núi được bùn đất bao phủ,
03:27
Then, since we're picking on poor Everest,
83
207950
2131
ngọn núi ở Hawaii này cao gần 10,000m
03:30
let's consider the world's deepest canyon,
84
210105
2702
làm đỉnh núi Everest trở nên tầm thường
03:32
the Challenger Deep,
85
212831
1588
bằng việc vượt hơn 1 km.
03:34
existing 11 kilometers below the ocean's surface,
86
214443
2911
Tiếp đến,vì chúng ta đang nói đến Everest,
03:37
some six times deeper than the Grand Canyon.
87
217378
2427
hãy xem xét hẻm núi sâu nhất,
03:39
That's deep enough to sink Mount Everest into
88
219829
2617
vực Challenger,
tồn tại ở 11 km dưới bề mặt đại dương
03:42
and still have over 2.1 kilometers of water
89
222470
3145
03:45
sitting atop its newly submerged peak.
90
225639
2383
sâu hơn khoảng 6 lần với Hẻm Vực Lớn.
03:48
Put another way, the depth of the Challenger Deep
91
228046
2514
Một độ sâu đủ để nhấn chìm đỉnh Everest
03:50
is roughly the same height
92
230584
1561
và mực nước vẫn còn cao hơn khoảng 2.1 km
03:52
that commercial airliners travel.
93
232169
2062
03:54
So, pretty much however you choose to slice it,
94
234255
2622
tính từ điểm cao nhất.
03:56
the ocean is capital B
95
236901
2017
Nói cách khác, độ sâu của vực Challenger
03:58
capital I,
96
238942
795
có chiều cao xấp xỉ bằng
03:59
capital G,
97
239761
1107
04:00
BIG!
98
240892
1133
với tầm bay của máy bay thương mại.
04:02
It defines our planet,
99
242049
1917
Vậy là, dù bạn chọn cách nào để phân tích,
04:03
home to the greatest geological features,
100
243990
2462
Đại dương rất L
04:06
comprises the largest living space,
101
246476
2394
N
04:08
and accordingly, is home to the greatest numbers
102
248894
2604
LỚN!
Đại dương định hình hành tinh của chúng ta
04:11
and forms of life on Earth.
103
251522
2360
là nhà của các đặc tính địa chất,
04:13
It is practically incomprehensible in scope.
104
253906
3803
bao gồm không gian sống rộng lớn nhất,
04:17
But it is not so big,
105
257733
2895
và theo đó, là nơi có sự sống
nhiều nhất và đa dạng nhất trên Trái Đất
04:20
so vast,
106
260652
1205
04:21
so extraordinary
107
261881
1337
Chúng ta không biết toàn bộ về đại dương.
04:23
as to be untouchable.
108
263242
2062
04:25
In fact, with roughly 50% of the world's population
109
265328
3721
Nhưng nó không quá lớn,
quá rộng,
04:29
living within 100 kilometers of the coastline
110
269073
2625
quá phi thường
04:31
and with most of the remainder
111
271722
1974
đến nỗi không chạm vào được.
04:33
living close enough to lakes, rivers, or swamps,
112
273720
2762
Trên thực tế, với gần 50% dân số thế giới
04:36
all of which ultimately lead to the ocean,
113
276506
2457
sống dọc 100km đường bờ biển
04:38
virtually every single person on the planet
114
278987
2561
và hầu hết số còn lại
04:41
has the opportunity to influence the general health
115
281572
3398
sống gần ao, hồ, sông
04:44
and nature of the world ocean.
116
284994
2526
mà cuối cùng đều dẫn ra biển,
hầu như mỗi người dân trên hành tinh
04:47
Evidence of human influence is seen
117
287544
1667
04:49
in every part of the ocean,
118
289235
1958
đều có cơ hội gây ảnh hưởng tới sức khỏe
04:51
no matter how deep,
119
291217
1239
04:52
no matter how distant.
120
292480
1876
và sức sống của đại dương
04:54
The ocean defines our planet,
121
294380
2869
Bằng chứng của việc này được thấy
04:57
but, in a very real sense,
122
297273
2118
ở mọi phần của đại dương
04:59
we define the ocean.
123
299415
2206
bất kể độ sâu
hay khoảng cách.
Đại dương định hình hành tinh của chúng ta
nhưng, trong một nghĩa thực khác,
chúng ta định hình đại dương.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7