How big is the ocean? - Scott Gass

Jak wielki jest ocean? - Scott Gass

2,894,615 views ・ 2013-06-24

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Rysia Wand
00:06
Imagine yourself standing on a beach,
0
6693
2338
00:09
looking out over the ocean,
1
9055
2160
00:11
waves crashing against the shore,
2
11239
1990
00:13
blue as far as your eyes can see.
3
13253
3174
Wyobraź sobie, że stoisz na plaży,
00:16
Let it really sink in,
4
16451
1739
patrzysz na ocean.
00:18
the sheer scope and size of it all.
5
18214
2672
Fale uderzają o brzeg,
00:20
Now, ask yourself,
6
20910
1793
niebieskie aż po sam horyzont.
00:22
"How big is it?
7
22727
1950
00:24
How big is the ocean?"
8
24701
2959
Daj się ponieść
jego czystemu bezkresowi.
00:27
First thing, we need to understand
9
27684
1689
Zadaj sobie teraz pytanie,
00:29
that there really is only one ocean,
10
29397
1934
jak wielki jest naprawdę?
00:31
consisting of five component basins that we call
11
31355
2771
Jak wielki jest ocean?
00:34
the Pacific,
12
34150
1060
00:35
the Atlantic,
13
35234
560
00:35
the Indian,
14
35818
643
Po pierwsze, trzeba zrozumieć,
00:36
the Arctic,
15
36485
563
00:37
and the Southern.
16
37072
1558
że tak naprawdę istnieje tylko jeden ocean,
00:38
Each of these five,
17
38654
1018
00:39
while generally referred to as oceans
18
39696
1771
składający się z pięciu basenów, które nazywamy:
00:41
in and of themselves,
19
41491
1436
00:42
are really and truly a part of
20
42951
1561
Pacyfikiem,
Atlantykiem,
Oceanem Indyjskim,
00:44
a single, massive body of water,
21
44536
2109
Arktycznym,
oraz Południowym.
00:46
one ocean,
22
46669
1038
Każde z tych pięciu zlewisk,
00:47
which defines the very face of planet Earth.
23
47731
2787
ogólnie nazywanych oceanami,
ogólnie nazywanych oceanami,
00:50
The ocean covers roughly 71% of our planet's surface,
24
50542
3660
jest tak naprawdę częścią
jednej wspólnej masy wody,
00:54
some 360 million square kilometers,
25
54226
3147
jednego oceanu,
który określa wizerunek naszej planety.
00:57
an area in excess of the size of 36 U.S.A.'s.
26
57397
4127
Ocean pokrywa mniej więcej 71% powierzchni planety,
01:01
It's such a vast spread,
27
61548
1069
01:02
when viewed from space,
28
62641
1353
około 360 mln km kwadratowych,
01:04
the ocean is, by far, the dominant feature of our planet.
29
64018
4603
to powierzchna USA pomnożona 36 razy.
01:08
Speaking of space,
30
68645
1227
01:09
the ocean currently holds over 1.3 billion,
31
69896
4114
To tak wielki obszar, że widziany z kosmosu,
To tak wielki obszar, że widziany z kosmosu,
stanowi dominujący element naszej planety.
01:14
that's billion with a "b",
32
74034
1678
01:15
cubic kilometers of water.
33
75736
1891
Mówiąc o przestrzeni,
01:17
Put another way,
34
77651
1022
ocean mieści w sobie 1,3 miliarda,
01:18
that's enough water to immerse
35
78697
1550
01:20
the entire United States
36
80271
1936
01:22
under a body of salt water
37
82231
1411
miliarda, nie miliona,
01:23
over 132 kilometers tall,
38
83666
2840
kilometrów kwadratowych wody.
Innymi słowy,
01:26
a height well beyond the reach of the highest clouds
39
86530
2947
taka ilość wody mogłaby przykryć
całe Stany Zjednoczone
01:29
and extending deep into the upper atmosphere.
40
89501
3484
na wysokość 132 kilometrów.
na wysokość 132 kilometrów.
01:33
With all that volume,
41
93009
1186
01:34
the ocean represents 97%
42
94219
2735
To wyżej niż najwyższe chmury,
01:36
of Earth's total water content.
43
96978
2711
aż do górnej atmosfery.
01:39
On top of all that,
44
99713
1572
01:41
the ocean contains upwards of 99%
45
101309
3033
Przez tę objętość
ocean to 97%
01:44
of the world's biosphere,
46
104366
1840
całej wody na Ziemi.
01:46
that is, the spaces and places where life exists.
47
106230
3526
Ponadto,
01:49
Now let that sink in for a second.
48
109780
2099
ocean zawiera ponad 99%
01:51
The immediate world as we know it,
49
111903
2270
całej ziemskiej biosfery,
01:54
indeed the totality of all the living space
50
114197
2970
to znaczy obszarów, gdzie istnieje życie.
01:57
encompassed by the continents themselves,
51
117191
2112
Zastanówmy się przez sekundę.
01:59
all of that represents only 1% of the biosphere.
52
119327
4440
Świat, który znamy,
cały obszar, gdzie istnieje życie,
02:03
1%!
53
123791
1751
02:05
The ocean is everything else.
54
125566
3121
zajmujące wszystkie kontynenty,
wszystko to stanowi zaledwie 1% biosfery.
02:08
So, the ocean is physically massive.
55
128711
3689
1%!
02:12
It's importance to life is practically unparalleled.
56
132424
3577
Cała reszta to ocean.
02:16
It also happens to hold
57
136025
1932
Ocean jest naprawdę ogromny.
02:17
the greatest geological features of our planet.
58
137981
3314
Jego znaczenia dla życia nie da się z niczym porównać.
02:24
Quickly, here are four of the most notable.
59
144048
3602
Ocean zawiera też
największe twory geologiczne na naszej planecie.
02:27
The ocean contains the world's largest mountain range,
60
147674
2783
02:30
the mid-ocean ridge.
61
150481
1605
02:32
At roughly 65,000 kilometers long,
62
152110
2887
Oto cztery z nich najbardziej godne uwagi.
02:35
this underwater range is some 10 times
63
155021
2969
W oceanie znajduje się największe pasmo górskie.
02:38
longer than the longest mountain chain
64
158014
1966
Grzbiet śródoceaniczny.
02:40
found purely on dry land, the Andes.
65
160004
2482
Ma około 65 000 km długości,
02:42
Beneath the Denmark Strait exists
66
162510
1883
Ten podwodny łańcuch jest 10 razy dłuższy
02:44
the world's largest waterfall.
67
164417
2639
niż najdłuższy łańcuch górski
na suchym lądzie - Andy.
Pod Cieśniną Duńską znajduje się
02:51
This massive cataract carries roughly 116 times
68
171040
4398
największy wodospad na świecie.
02:55
more water per second over its edge
69
175462
2882
02:58
than the Congo River's Inga Falls,
70
178368
1948
Przez jego ogromną kataraktę
03:00
the largest waterfall by volume on land.
71
180340
3396
03:03
The world's tallest mountain is actually found in the ocean,
72
183760
2858
przepływa 116 razy więcej wody na sekundę
03:06
hiding in plain sight.
73
186642
1599
niż na wodospadzie Inga na rzece Kongo,
03:08
While 4200 meters of Hawaii's Mauna Kea
74
188265
2395
największym co do objętości na lądzie.
03:10
sit above sea level,
75
190684
1935
Najwyższa góra na ziemi znajduje się właśnie w oceanie,
03:12
its sides plummet beneath the waves
76
192643
2046
03:14
for another 5800 meters.
77
194713
2328
widoczna, ale niedostrzegana.
4200 m wulkanu Mauna Kea na Hawajach
03:17
From its snow-covered top
78
197065
1394
03:18
to it's silt-covered bottom, then,
79
198483
2147
wystaje nad wodę,
03:20
this Hawaiian mountain is roughly 10,000 meters in height,
80
200654
3151
ale jego zbocza zanurzają się pod powierzchnię
na kolejne 5800 metrów.
03:23
dwarfing tiny Everest's paltry peak
81
203829
2269
Z ośnieżonego szczytu
03:26
by well over a kilometer.
82
206122
1804
do podwodnego podnóża
03:27
Then, since we're picking on poor Everest,
83
207950
2131
góra mierzy około 10 000 metrów.
03:30
let's consider the world's deepest canyon,
84
210105
2702
Góruje nad mizernym Everestem
03:32
the Challenger Deep,
85
212831
1588
03:34
existing 11 kilometers below the ocean's surface,
86
214443
2911
o ponad kilometr.
Jak już uczepiliśmy się biednego Everestu,
03:37
some six times deeper than the Grand Canyon.
87
217378
2427
porozmawiajmy o najgłębszym kanionie na świecie,
03:39
That's deep enough to sink Mount Everest into
88
219829
2617
Głębi Challengera
03:42
and still have over 2.1 kilometers of water
89
222470
3145
11 kilometrów pod powierzchnią oceanu,
03:45
sitting atop its newly submerged peak.
90
225639
2383
sześć razy głębiej niż Wielki Kanion.
Dałoby się tam utopić Everest,
03:48
Put another way, the depth of the Challenger Deep
91
228046
2514
03:50
is roughly the same height
92
230584
1561
a jeszcze 2,1 km wody
03:52
that commercial airliners travel.
93
232169
2062
znalazłoby się nad zanurzonym szczytem.
03:54
So, pretty much however you choose to slice it,
94
234255
2622
03:56
the ocean is capital B
95
236901
2017
Głębokość Głębi Challengera
03:58
capital I,
96
238942
795
odpowiada z grubsza wysokości lotu
03:59
capital G,
97
239761
1107
04:00
BIG!
98
240892
1133
samolotów komercyjnych linii lotniczych.
04:02
It defines our planet,
99
242049
1917
Niezależnie, jak go podzielimy,
04:03
home to the greatest geological features,
100
243990
2462
ocean jest po prostu GI... GAN...
04:06
comprises the largest living space,
101
246476
2394
TYCZ... NY...
TYCZ... NY...
04:08
and accordingly, is home to the greatest numbers
102
248894
2604
GIGANTYCZNY!
Określa naszą planetę,
04:11
and forms of life on Earth.
103
251522
2360
ma największe struktury geologiczne,
04:13
It is practically incomprehensible in scope.
104
253906
3803
stanowi największą przestrzeń życiową,
przez co jest domem dla największej ilości
04:17
But it is not so big,
105
257733
2895
różnorodnych form życia na Ziemi.
04:20
so vast,
106
260652
1205
04:21
so extraordinary
107
261881
1337
Praktycznie nie da się ogarnąć umysłem.
04:23
as to be untouchable.
108
263242
2062
04:25
In fact, with roughly 50% of the world's population
109
265328
3721
Ale nie jest na tyle wielki,
rozległy,
04:29
living within 100 kilometers of the coastline
110
269073
2625
i nadzwyczajny,
04:31
and with most of the remainder
111
271722
1974
żeby pozostać nietkniętym.
04:33
living close enough to lakes, rivers, or swamps,
112
273720
2762
Około 50% populacji Ziemi
04:36
all of which ultimately lead to the ocean,
113
276506
2457
żyje w promieniu 100 km od wybrzeża,
04:38
virtually every single person on the planet
114
278987
2561
a większość pozostałych ludzi
04:41
has the opportunity to influence the general health
115
281572
3398
mieszka blisko jezior, rzek, bagien,
04:44
and nature of the world ocean.
116
284994
2526
które ostatecznie prowadzą do oceanu.
Praktycznie wszyscy na planecie
04:47
Evidence of human influence is seen
117
287544
1667
04:49
in every part of the ocean,
118
289235
1958
mogą wypływać na ogólny stan
04:51
no matter how deep,
119
291217
1239
04:52
no matter how distant.
120
292480
1876
i równowagę światowego oceanu.
04:54
The ocean defines our planet,
121
294380
2869
Dowody ludzkich wpływów są widoczne
04:57
but, in a very real sense,
122
297273
2118
w każdej części oceanu,
04:59
we define the ocean.
123
299415
2206
nieważne jak głęboko,
nieważne jak daleko.
Ocean określa naszą planetę,
ale bardzo namacalnie
my też określamy ocean.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7