Why do your knuckles pop? - Eleanor Nelsen

Eklemler neden çıtlar? - Eleanor Nelsen

Çeviri: Gizem Gözde Uçar Gözden geçirme: Sevkan Uzel

Bu ses de ne?

What's that sound?

Depending on whom you ask,

Eklemlerden gelen bu ses, kime sorduğunuza göre değişir.

the crackle of popping joints is either the sound of sweet relief

Bazısına göre rahatlığın sesi

or the noxious tones of a stomach-turning habit.

bazısına göre sinir bozucu bir alışkanlıktır.

Really, though. What's that sound?

Tamam iyi de, cidden ne bu ses?

Yani, neden eklemlerimizi belirli şekilde bükünce böyle bir ses çıkar?

I mean, why does bending your joints in a certain way make them pop like that?

Bilim insanları bunu farklı şekilde açıklamışlar.

Scientists have offered several explanations,

including rapidly stretching ligaments,

Örneğin birinde bağların gerilmesi ile

and in severe cases, actual bones grinding against each other.

ağır durumlarda ise kemiklerimizin birbirine sürtünmesi ile.

But the most common explanation

Ama gerilmiş eklemlerinizin

for why your stretched-out joints sound like bubbles popping

sanki bir balon patlıyormuş gibi çıtlamasının en yaygın açıklaması

is that, well, there are bubbles in there.

gerçekten de içeride baloncuklar olmasıdır.

The joints in your fingers are the easiest ones to crack,

Parmak eklemleri çıtlatması en kolay olanlardır.

but many people also crack the joints between vertebrae in their neck and back,

Ama bir çok insan boynundaki ve sırtındaki omurları

and even their hips, wrists, shoulders and so on.

hatta kalça, bilek ve omuzlarını da çıtlatır.

Bütün bu eklemler snovial eklemlerdir

All these joints are synovial joints,

Bunlar vücudumuzdaki en esnek eklemlerdir.

and they're the most flexible ones in your body.

The space between the two bones is filled with a viscous liquid,

İki kemiğin arasında eklem sıvısı

yani synovial sıvı adında yoğun bir sıvı vardır.

synovial fluid, which contains long, lubricating molecules,

Bu sıvıda hiyalüronik asit ve lubrisin gibi

like hyaluronic acid and lubricin.

uzun nemlendirici moleküller bulunur.

Synovial fluid is more or less the texture of egg yolk

Eklem sıvısı yumurtanın beyazına benzer bir yoğunluktadır.

and its primary purpose is to cushion the bones

Ve temel görevi, eklemler arası tampon olarak

and help them glide past each other.

birbirlerinin üzerinden kaymalarını sağlamaktır.

It also contains phagocytic cells

Ayrıca bu sıvının içinde fagositik hücreler de bulunur.

that help clean up any bone or cartilage debris that ends up in the joint.

Bu hücreler eklemlerde biriken

kemik ya da kıkırdak fazlalıklarını temizler.

Bu sıvı eklemlerden gelen ses konusunda önemlidir, çünkü

But the reason it's important for knuckle cracking

is that, like other fluids in your body,

eklem sıvısınında da diğer vücut sıvıları gibi

it contains lots of dissolved gas molecules.

bir çok çözünmüş gaz molekülleri vardır.

Eklemlerini sürekli çıtlatanlar iyi bilirler,

Knuckle-crackers know that to get that satisfying pop,

iyi bir çıtlatma için

you stretch the joint farther than it normally goes

eklemleri normalde büküldüğünden daha fazla bükmek gerekir.

Örneğin parmaklarınızı arkaya doğru bükmek gibi.

by bending your fingers backwards, for example.

When you do that, the bones move away from each other.

Böyle yapınca eklemler birbirinden uzaklaşır.

Eklemlerin arasındaki boşluk büyür,

The space between bones gets bigger,

but the amount of synovial fluid stays constant.

ama eklemdeki sıvı miktarı sabit kalır.

That creates a low-pressure zone

Bu durum, eklem içinde alçak basınç alanları oluşturur

that pulls dissolved gases out of the synovial fluid,

ve aynı gazlı bir içeceğin kapağını açtığınızda

karbondioksitin tepeye çıkması gibi,

just like the carbon dioxide that fizzes out of soda

çözünmüş gaz da eklem sıvısından çıkar.

when you twist open the cap.

Eklem içinde gaz molekülleri ses çıkararak

Inside the joint, the escaping gases form a bubble with a pop.

baloncuklar oluştururlar.

Ama bu baloncuklar uzun süre dayanmazlar.

But the bubble doesn't last long.

The surrounding fluid presses on it until it finally collapses.

Etrafını saran sıvı baloncuğu patlatana kadar baskı uygular.

The bubble's gases scatter throughout the synovial cavity

Baloncuktan çıkan gaz sıvı içine dağılır

and slowly dissolve back into the fluid over the course of about twenty minutes,

ve yaklaşık 20 dk içinde yine sıvı içinde çözünür.

which is why it can take a while before you can pop the same joint again.

İşte bu yüzden çıtlattığınız bir eklemi

yeniden çıtlatmak için biraz zaman geçmesi gerekir.

Some scientists think there may actually be two pops.

Bazı bilim insanları aslında

iki tane çıtlama sesi olduğunu düşünüyorlar.

One when the bubble forms, and another when it bursts.

İlki baloncuk oluşurken, diğeri de baloncuk patlarken.

Eklemi çıtlatmak onu geçici olarak genişletir,

Popping a joint temporarily enlarges it,

which may be why dedicated knuckle-, neck- and back-crackers

belki de bu yüzden parmaklarını, boynunu

ve belini düzenli çıtlatanlar

say the habit makes their joints feel looser and more flexible.

eklemlerinin daha esnek ve rahat bir hale geldiğini söylüyorlar.

But you may have heard from a concerned relative or annoyed officemate

Ama endişeli bir yakınınızdan ya da sinir olmuş bir ofis arkadaşınızdan

that cracking your joints will give you arthritis.

eklemlerinizi çıtlatmanın

eklemlerinizde artirit (kireçlenme) yapacağını duymuşsunuzdur.

A doctor named Donald Unger heard this, too.

Donal Unger isimli bir doktor da bu sözü çok işitmişti.

So, determined to disprove his mother's warnings,

Annesinin uyarılarının boşa olduğunu kanıtlamak için

he cracked the knuckles of his left hand repeatedly for 50 years,

Sol elinin parmaklarını 50 yıl boyunca çıtlattı.

while the right-hand knuckles went unpopped.

Ama sağ elini hiç çıtlatmadı.

36,500 cracks later, both hands were arthritis-free.

36.500 çıtlatma sonra, iki eli de sapasağlamdı.

For this selfless act of devotion to science,

Bu bencillikten uzak hizmeti

ve kendini bilime adaması yüzünden

Dr. Unger received an Ig Nobel Prize,

Dr. Unger'e Ig Nobel ödülü verildi.

a parody of the Nobel Prize that recognizes wacky,

Bu ödül Nobel ödülünün bir parodisi niteliğindedir ve

but weirdly fascinating, scientific accomplishments.

komik ama garip bir şekilde ilgi çekici

bilimsel başarıları ödüllendirmek için verilir.

Unger wrote that his results should prompt investigation into other parental beliefs,

Unger, çalışmasının sonuçları sayesinde insanları

"ıspanak yemenin önemi"

gibi diğer ebeveyin inançlarını da

like the importance of eating spinach.

soruşturmaya teşvik etmesini istediğini yazdı.

Bu konuda hala tam karar verilmedi.

The jury's still out on that one.

As for knuckle-cracking,

Çıtlatma konusuna geri dönelim.

one study suggests that all that joint stretching

Bir araştırmaya göre, yapılan bütün bu eklem germeler

ve baloncuk patlatmalar ellerinizin şişmesine

and bubble bursting can cause your hands to swell

and weaken your grip.

kavrama gücünüzün azalmasına neden olabilir.

But the biggest proven danger seems to be annoying those around you.

Ama kanıtlanan en büyük tehlike etrafınızdaki insanları sinir etmeniz.