How does alcohol make you drunk? - Judy Grisel

Tłumaczenie: Anna Mańkowska Korekta: Marta Grochowalska

Ethanol: this molecule, made of little more than a few carbon atoms,

Etanol, cząsteczka niewiele większa niż kilka atomów węgla,

is responsible for drunkenness.

odpowiada za stan upojenia alkoholowego.

Often simply referred to as alcohol,

Często nazywana po prostu alkoholem,

ethanol is the active ingredient in alcoholic beverages.

jest składnikiem aktywnym napojów wyskokowych.

Its simplicity helps it sneak across membranes

Potrafi prześlizgnąć się przez błony

and nestle into a many different nooks,

i wejść w wiele zakamarków,

producing a wide range of effects compared to other, clunkier molecules.

wywołując szerszą gamę skutków niż większe molekuły.

So how exactly does it cause drunkenness,

W jaki więc sposób powoduje stan upojenia

and why does it have dramatically different effects on different people?

i czemu u różnych osób wygląda on inaczej?

To answer these questions,

Aby na to odpowiedzieć,

we’ll need to follow alcohol on its journey through the body.

prześledźmy podróż alkoholu po organizmie.

Alcohol lands in the stomach and is absorbed into the blood

Alkohol trafia do żołądka i jest następnie wchłaniany do krwi

through the digestive tract, especially the small intestine.

z przewodu pokarmowego, a zwłaszcza jelita cienkiego.

The contents of the stomach impact alcohol’s ability

Zawartość żołądka ma wpływ na wchłanianie alkoholu do krwi,

to get into the blood because after eating, the pyloric sphincter,

bo zwieracz odźwiernika

which separates the stomach from the small intestine, closes.

oddzielający żołądek od jelita, zamyka się po jedzeniu.

So the level of alcohol that reaches the blood after a big meal

Ilość alkoholu, który trafia do krwi po obfitym posiłku,

might only be a quarter that from the same drink on an empty stomach.

może być jedną czwartą tego, co trafiłoby na pusty żołądek.

From the blood, alcohol goes to the organs,

Alkohol z krwi trafia do organów,

especially those that get the most blood flow:

głównie tych najlepiej ukrwionych:

the liver and the brain.

wątroby i mózgu.

It hits the liver first, and enzymes in the liver

Dociera do wątroby, której enzymy

break down the alcohol molecule in two steps.

rozbijają cząsteczki alkoholu w dwóch fazach.

First, an enzyme called ADH turns alcohol into acetaldehyde, which is toxic.

Najpierw enzym ADH przekształca alkohol w toksyczny aldehyd octowy.

Then, an enzyme called ALDH converts the toxic acetaldehyde to non-toxic acetate.

Potem enzym ALDH przekształca aldehyd octowy w nietoksyczny octan.

As the blood circulates, the liver eliminates alcohol continuously—

Krew krąży, a wątroba nieprzerwanie rozkłada alkohol,

but this first pass of elimination determines how much alcohol

ale to od pierwszego etapu zależy,

ile alkoholu dotrze do mózgu i innych organów.

reaches the brain and other organs.

Brain sensitivity is responsible for the emotional, cognitive,

Od wrażliwości mózgu zależą emocjonalne, poznawcze

and behavioral effects of alcohol— otherwise known as drunkenness.

i behawioralne efekty alkoholu, zwane inaczej upojeniem.

Alcohol turns up the brain’s primary brake, the neurotransmitter GABA,

Alkohol podnosi poziom hamującego neuroprzekaźnika GABA,

and turns down its primary gas, the neurotransmitter glutamate.

obniżając poziom pobudzającego glutaminianu.

This makes neurons much less communicative,

Powoduje to słabszą komunikację neuronów,

and users feel relaxed at moderate doses, fall asleep at higher doses,

uczucie relaksu po wypiciu umiarkowanych ilości, usypianie po dużych,

and can impede the brain activity necessary for survival at toxic doses.

a po toksycznych - uszkodzenie aktywności mózgu niezbędnej do przeżycia.

Alcohol also stimulates a small group of neurons

Alkohol stymuluje też małą grupę neuronów

that extends from the midbrain to the nucleus accumbens,

rozciągających się od śródmózgowia do jądra półleżącego,

a region important for motivation.

obszaru odpowiadającego za motywację.

Like all addictive drugs,

Tak jak inne środki uzależniające

it prompts a squirt of dopamine in the nucleus accumbens

zapewnia on jądru półleżącemu zastrzyk dopaminy,

which gives users a surge of pleasure.

dając bardzo przyjemne odczucie.

Alkohol powoduje też wytwarzanie i uwalnianie endorfin,

Alcohol also causes some neurons to synthesize and release endorphins.

Endorphins help us to calm down in response to stress or danger.

które pomagają się uspokoić w razie stresu lub niebezpieczeństwa.

Elevated levels of endorphins contribute to the euphoria

Podniesiony poziom endorfin przyczynia się do kojarzonych z alkoholem

and relaxation associated with alcohol consumption.

uczuć euforii i odprężenia.

Finally,

as the liver’s breakdown of alcohol outpaces the brain’s absorption,

Na koniec,

gdy wątroba zacznie szybciej rozkładać alkohol niż mózg wchłaniać,

drunkenness fades away.

stan upojenia mija.

Individual differences at any point in this journey

Różnice indywidualne w tym całym procesie sprawiają,

can cause people to act more or less drunk.

że niektórzy są bardziej pijani, a inni mniej.

For example, a man and a woman who weigh the same and drink the same amount

Mężczyzna i kobieta o tej samej wadze, po tej samej ilości alkoholu

during an identical meal will still have different blood alcohol concentrations,

i takim samym posiłku będą mieli

różne wartości alkoholu we krwi.

or BACs.

This is because women tend to have less blood—

To dlatego, że kobiety mają mniej krwi

women generally have a higher percentage of fat,

i mają z reguły więcej tkanki tłuszczowej,

which requires less blood than muscle.

która nie potrzebuje takiego ukrwienia jak mięśnie.

A smaller blood volume, carrying the same amount of alcohol,

Mniej krwi z tą samą ilością alkoholu jak u mężczyzn

means the concentration will be higher for women.

oznacza, że jego poziom we krwi kobiety będzie wyższy.

Genetic differences in the liver’s alcohol processing enzymes also influence BAC.

Wpływ mają też genetyczne różnice w działaniu enzymów wątrobowych.

And regular drinking can increase production of these enzymes,

Regularne picie może zwiększać produkcję tych enzymów,

contributing to tolerance.

zwiększając tolerancję.

On the other hand, those who drink excessively for a long time

Z drugiej strony ci, którzy piją dużo i od dawna,

may develop liver damage, which has the opposite effect.

mogą uszkodzić sobie wątrobę, co daje odwrotny efekt.

Meanwhile, genetic differences in dopamine, GABA,

Genetyczne różnice w działaniu dopaminy, GABA oraz endorfin

and endorphin transmission may contribute to risk

mogą wpływać na ryzyko popadnięcia w alkoholizm.

for developing an alcohol use disorder.

Those with naturally low endorphin or dopamine levels may self-medicate

Ci z niskimi poziomami endorfin i dopaminy

mogą chcieć "leczyć się" alkoholem.

through drinking.

Some people have a higher risk for excessive drinking

Większe ryzyko nadużywania alkoholu istnieje u osób

due to a sensitive endorphin response that increases the pleasurable effects

wrażliwszych na wzrost endorfin,

które zwiększają odczuwanie przyjemności.

of alcohol.

Others have a variation in GABA transmission

U innych sposób działania GABA sprawia,

that makes them especially sensitive to the sedative effects of alcohol,

że są szczególnie wrażliwi na usypiające działanie alkoholu,

which decreases their risk of developing disordered drinking.

co zmniejsza ryzyko jego nadużywania.

Meanwhile, the brain adapts to chronic alcohol consumption by reducing GABA,

Mózg przystosowuje się wtedy do ciągłego picia, zmniejszając poziom

GABA, dopaminy i endorfin oraz wzmacniając aktywność glutaminianu.

dopamine, and endorphin transmission, and enhancing glutamate activity.

This means regular drinkers tend to be anxious, have trouble sleeping,

Znaczy to, że osoby regularnie pijące bywają nerwowe, mają problemy ze snem

and experience less pleasure.

i doświadczają mniej przyjemności.

These structural and functional changes can lead to disordered use

Te strukturalne i funkcjonalne zmiany mogą prowadzić do stanu,

when drinking feels normal, but not drinking is uncomfortable,

w którym picie wydaje się normalne, a niepicie - uciążliwe,

establishing a vicious cycle.

tworząc błędne koło.

So both genetics and previous experience impact how a person experiences alcohol—

Genetyka i przeszłość wpływają na to, jak alkohol działa na konkretną osobę,

which means that some people are more prone

dlatego niektórzy mają większą skłonność

to certain patterns of drinking than others,

do pewnych wzorców picia niż inni,

and a history of consumption leads to neural and behavioral changes.

a nadużywanie alkoholu prowadzi do zmian w układzie nerwowym i zachowaniu.