The myth of Narcissus and Echo - Iseult Gillespie

1,385,912 views ・ 2022-02-14

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Przemysław Kolber Korekta: Ola Królikowska
00:07
Hera, queen of the gods, was on the edge of her throne.
0
7295
4171
Hera, królowa bogów, stała w pobliżu swojego tronu.
00:12
A mountain nymph named Echo, renowned for her charm and chatter,
1
12050
4254
Górska nimfa o imieniu Echo, znana ze swego uroku i gadatliwości,
00:16
was regaling her with a sensational story.
2
16304
2919
opowiadała jej niezwykłą historię.
00:20
But what Hera didn’t know was that Echo was merely distracting her
3
20183
4004
Ale Hera nie wiedziała, że Echo tylko odwraca jej uwagę,
00:24
while her husband, Zeus,
4
24187
2043
podczas kiedy jej mąż Zeus
00:26
was frolicking about with the other nymphs.
5
26230
3128
zabawia się z innymi nimfami.
00:29
Unfortunately for Echo, Zeus got sloppy, and Hera realized what was going on.
6
29734
5547
Na nieszczęście dla Echo Zeus stracił czujność
i Hera zorientowała się, co się dzieje.
00:36
Enraged by Echo’s duplicity—
7
36115
2544
Wściekła z powodu jej nieszczerości
00:38
and powerless to stop her husband’s adultery—
8
38659
2878
i bezsilna, żeby powstrzymać niewierność męża,
00:41
Hera decided to silence the nymph for good.
9
41537
3087
Hera postanowiła uciszyć nimfę na dobre.
00:45
From then on, Echo could no longer enrapture listeners with her stories;
10
45541
4547
Od tej pory Echo nie mogła już zachwycać słuchaczy swoimi opowieściami.
00:50
she could only repeat the last words another said.
11
50088
3753
Mogła jedynie powtarzać ostatnie słowa wypowiedziane przez inną osobę.
00:54
As her conversations became dull and her company undesirable,
12
54258
4255
Jej rozmowy stawały się nudne, a obecność niepożądana
00:58
Echo grew dispirited.
13
58513
1751
i Echo popadała w coraz większe zniechęcenie.
01:00
One day, while Echo was drifting through the woods,
14
60807
2836
Pewnego dnia, przemierzając las,
01:03
she spotted a young man hunting deer.
15
63643
2919
Echo zauważyła młodego mężczyznę polującego na jelenie.
01:07
It was Narcissus, the stunningly beautiful son of a river god and water nymph.
16
67313
5088
Był nim Narcyz, olśniewająco piękny syn boga rzeki i nimfy wodnej.
01:12
After his birth, a seer had given his mother a cryptic prophecy:
17
72401
3963
Po jego narodzinach wieszczka przekazała tajemniczą przepowiednię jego matce.
01:16
Narcissus would live a long life— but only if he never really knew himself.
18
76864
5547
Narcyz będzie żył długo pod warunkiem, że nigdy nie zobaczy samego siebie.
01:23
No one was sure exactly what to make of this.
19
83412
2712
Nikt nie wiedział, co o tym sądzić.
01:26
And, in the meantime, Narcissus grew into a proud youth.
20
86124
4546
Tymczasem Narcyz wyrósł na dumnego młodzieńca.
01:30
His good looks attracted many admirers.
21
90670
2919
Jego wyjątkowa uroda przyciągała wielu wielbicieli piękna.
01:33
But he preferred to amble through life on his own
22
93589
2628
Jednak on wolał iść przez życie samotnie,
01:36
and left a trail of broken hearts in his wake.
23
96217
3337
zostawiając po sobie ślad w postaci złamanych serc.
01:39
Seeing Narcissus there, Echo was filled with longing.
24
99929
4087
Echo była przepełniona tęsknotą, gdy zauważyła Narcyza.
01:44
Unable to initiate a conversation, she walked after him.
25
104016
3587
Nie potrafiąc rozpocząć rozmowy, poszła za nim.
01:48
Soon, Narcissus heard a rustle, and called out,
26
108229
3253
Wkrótce Narcyz usłyszał szelest i zawołał
01:51
“Who goes there? Who are you?”
27
111482
2670
“Kto tam idzie? Kim jesteś?”
01:54
Echo revealed herself, but only repeated the word “you,”
28
114152
5213
Echo się ujawniła, ale powtórzyła tylko słowo “ty”,
01:59
making her tone as endearing as possible as she went to hold him.
29
119365
4004
tak czarująco, jak tylko to możliwe, i poszła go zatrzymać.
02:03
Agitated, Narcissus said, “Let me go, I can’t stay.”
30
123911
5047
Wzburzony Narcyz powiedział “Pozwól mi odejść, nie mogę zostać“.
02:08
Echo could only counter with a plea for him to do so.
31
128958
3462
Echo mogła jedynie prosić i błagać go, żeby tego nie robił.
02:12
Freeing himself from her embrace, Narcissus snapped,
32
132920
3087
Po uwolnieniu się z jej uścisku Narcyz odparł
02:16
“I’d rather die than have you love me!”
33
136007
2544
“Wolę umrzeć, niż żebyś mnie kochała!”
02:18
To which Echo could only cry, “Love me... love me.”
34
138551
5172
Na to Echo ze łzami w oczach zawołała “Kochaj mnie... kochaj mnie”.
02:23
Narcissus told Echo once more to leave him alone,
35
143723
2836
Narcyz powtórzył Echo, żeby zostawiła go w spokoju,
02:26
then faded from her gaze.
36
146559
2044
po czym zniknął jej z oczu.
02:29
Echo wandered to a cave.
37
149437
1877
Echo zawędrowała do jaskini.
02:31
And gradually, her heart grew heavy and her body frail
38
151689
4046
Stopniowo jej serce stawało się coraz cięższe, a ciało bardziej wiotkie,
02:35
until all that was left of her was her voice,
39
155735
2752
dopóki nie został z niej tylko głos,
02:38
which the wind carried to vast, empty places.
40
158487
4046
który wiatr niósł do rozległych pustych miejsc.
02:42
Forever after, it could be heard reverberating through hollow caves
41
162533
4046
Po wsze czasy słychać było jej głos rozbrzmiewający w wydrążonych jaskiniach
02:46
and rebounding across lonely clearings.
42
166579
2753
i odbijający się od samotnych polan.
02:49
But this wasn’t even the first time heartbreak over Narcissus
43
169999
3420
Ale to nie był pierwszy raz, kiedy Narcyz złamał komuś serce
02:53
had proven fatal.
44
173419
1335
i którego skutki były katastrofalne.
02:55
A young man named Ameinias had also been cruelly rejected by Narcissus.
45
175046
4963
Młody mężczyzna Ameinias też został bezlitośnie odrzucony przez Narcyza.
03:00
Before his death, he prayed to Nemesis, the goddess of revenge,
46
180009
4129
Przed śmiercią modlił się do Nemezis, bogini zemsty,
03:04
that Narcissus would also one day know the pain of love.
47
184138
3879
żeby Narcyz też kiedyś poznał ból miłości.
03:08
She heard Ameinias’ pleas and, upon witnessing Echo’s fate,
48
188851
4505
Słysząc błagania Ameiniasa i widząc poprzedni los Echo,
03:13
decided that it would be the final affront.
49
193356
2794
uznała, że musi mu pomóc.
03:16
It was time for retribution.
50
196776
2335
Nadszedł czas zemsty.
03:19
So, Nemesis set Narcissus towards a clear, glassy pool.
51
199654
5046
Nemezis skierowała Narcyza w stronę czystego, szklistego rozlewiska.
03:25
As he bent towards the water to drink,
52
205117
2294
Kiedy pochylił się, żeby napić się wody,
03:27
he caught sight of a hauntingly beautiful young man.
53
207411
3212
zauważył niesamowicie pięknego młodzieńca.
03:31
Never before had Narcissus seen himself with such clarity.
54
211249
3795
Nigdy wcześniej Narcyz nie widział się tak wyraźnie.
03:35
He spent the day acquainting himself with every glinting angle and glowing curl
55
215753
5672
Spędził cały dzień na zapoznawaniu się z każdym centymetrem swojego ciała,
03:41
then passed the evening gazing at his reflection by moonlight
56
221425
3587
a pod wieczór wpatrywał się w swoje odbicie w świetle księżyca,
03:45
and sleeping with his fingers grazing the water.
57
225012
2962
zasypiając z palcami w wodzie.
03:48
Days wore on, and Narcissus never parted from his one true love.
58
228641
5005
Dni mijały, a Narcyz nie rozstawał się ze swoją jedyną prawdziwą miłością.
03:54
When he reached out, his double reached for him;
59
234522
2919
Kiedy wyciągnął rękę, jego lustrzane odbicie wykonało to samo,
03:57
and when he leaned in to bestow a kiss, he also tilted his face.
60
237441
4421
a kiedy pochylił się, żeby ofiarować pocałunek, ono również pochyliło twarz.
04:02
But when he tried to hold the bewitching figure, it disappeared.
61
242530
4004
Ale kiedy próbował je objąć, czarująca postać znikała.
04:07
At last, Narcissus knew the agony of unrequited love.
62
247451
4296
W końcu Narcyz poznał ból nieodwzajemnionej miłości.
04:13
Eating and drinking nothing, Narcissus too wasted away.
63
253082
4129
Niejedzenie i niepicie wycieńczyły Narcyza.
04:17
His neck ached from bending over the lake, and his legs became rooted to the grass.
64
257420
5005
Od pochylania się nad jeziorem bolał go kark, a nogi przykleiły się do trawy.
04:23
When the wood nymphs finally passed by,
65
263009
2419
Kiedy nimfy leśne go mijały,
04:25
all that was left of him was a white and yellow flower
66
265428
3295
został po nim już tylko biało-żółty kwiat,
04:28
bending towards its reflection.
67
268723
2168
który chylił się ku swemu odbiciu.
04:31
From then on, it was known as narcissus.
68
271225
2836
Od tego czasu znany jest jako narcyz.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7