The meaning of life according to Simone de Beauvoir - Iseult Gillespie

1,673,282 views ・ 2020-03-10

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Aleksandra Krupinska Korekta: Ola Królikowska
00:06
At the age of 21, Simone de Beauvoir became the youngest person
0
6688
3880
W wieku 21 lat Simone de Beauvoir została najmłodszą osobą zdającą
egzaminy z filozofii na najbardziej prestiżowej uczelni Francji.
00:10
to take the philosophy exams at France’s most esteemed university.
1
10568
4470
00:15
She passed with flying colors.
2
15038
2010
Zaliczyła je śpiewająco.
00:17
But as soon as she mastered the rules of philosophy,
3
17048
2532
Ale gdy tylko opanowała filozoficzne zasady,
00:19
she wanted to break them.
4
19580
1770
miała ochotę je łamać.
00:21
She’d been schooled on Plato’s Theory of Forms,
5
21350
3030
Uczono ją platońskiej teorii idei,
00:24
which dismissed the physical world as a flawed reflection
6
24380
2900
która odrzucała świat materialny jako wadliwe odbicie
00:27
of higher truths and unchanging ideals.
7
27280
2940
wyższych prawd i niezmiennych ideałów.
00:30
But for de Beauvoir, earthly life was enthralling, sensual,
8
30220
3850
Dla de Beauvoir życie na Ziemi było jednak ekscytujące, pełne pasji
00:34
and anything but static.
9
34070
1950
i bardzo niezwykłe.
00:36
Her desire to explore the physical world to its fullest would shape her life,
10
36020
4340
Chęć pełnego odkrywania fizycznego świata ukształtowała jej późniejsze życie
00:40
and eventually, inspire a radical new philosophy.
11
40360
4296
i doprowadziła do powstania nowej radykalnej myśli filozoficznej.
00:44
Endlessly debating with her romantic and intellectual partner Jean Paul Sartre,
12
44656
4389
Rozmawiając bez końca z partnerem Jeanem Paulem Sartrem,
00:49
de Beauvoir explored free will, desire, rights and responsibilities,
13
49045
4230
de Beauvoir odkrywała wolną wolę, pożądanie, prawa i obowiązki
00:53
and the value of personal experience.
14
53275
2830
oraz wartość osobistego doświadczenia.
00:56
In the years following WWII,
15
56105
2110
Tuż po II wojnie światowej
00:58
these ideas would converge into the school of thought
16
58215
2610
te idee przekształciły się w szkołę filozoficzną
01:00
most closely associated with their work: existentialism.
17
60825
4640
najbardziej kojarzoną z ich pracami, egzystencjalizmem.
01:05
Where Judeo-Christian traditions taught that
18
65465
2161
Podczas gdy tradycja judeochrześcijańska
01:07
humans are born with preordained purpose,
19
67626
2559
utrzymywała, że ludzie rodzą się z wyznaczonym celem,
01:10
de Beauvoir and Sartre proposed a revolutionary alternative.
20
70185
3920
de Beauvoir i Sartre zaproponowali rewolucyjną alternatywę.
01:14
They argued that humans are born free,
21
74105
2210
Uważali, że ludzie rodzą się wolni
01:16
and thrown into existence without a divine plan.
22
76315
3230
i rozpoczynają istnienie bez żadnego boskiego planu.
01:19
As de Beauvoir acknowledged, this freedom is both a blessing and a burden.
23
79545
4790
Zdaniem de Beauvoir wolność to zarówno błogosławieństwo, jak i ciężar.
01:24
In "The Ethics of Ambiguity" she argued that our greatest ethical imperative
24
84335
4657
W "Etyce niejednoznaczności" utrzymywała, że naszą największą etyczną koniecznością
01:28
is to create our own life’s meaning,
25
88992
2420
jest nadanie znaczenia własnemu życiu
01:31
while protecting the freedom of others to do the same.
26
91412
3034
i zarazem zapewnienie tego innym.
01:34
As de Beauvoir wrote,
27
94446
1690
Jak pisała de Beauvoir,
01:36
“A freedom which is interested only in denying freedom must be denied.”
28
96136
5388
"Wolność, która chce jedynie zabraniać wolności, musi zostać wyparta".
01:41
This philosophy challenged its students to navigate the ambiguities and conflicts
29
101524
4230
Ta filozofia zmusiła uczniów do poruszania się po niejednoznaczności
01:45
our desires produce, both internally and externally.
30
105754
3800
i konfliktach, które wywołują zewnętrzne i wewnętrzne pragnienia.
01:49
And as de Beauvoir sought to find her own purpose,
31
109554
2932
Próbując odnaleźć własny cel,
01:52
she began to question:
32
112486
1530
de Beauvoir zaczęła wątpić.
01:54
if everyone deserves to freely pursue meaning,
33
114016
2980
Skoro wszyscy mogą dowolnie realizować swoje cele,
01:56
why was she restricted by society’s ideals of womanhood?
34
116996
4590
dlaczego ją samą ograniczają społeczne normy kobiecości.
02:01
Despite her prolific writing, teaching and activism,
35
121586
3251
Mimo wielu opublikowanych dzieł, nauczania i aktywizmu
02:04
de Beauvoir struggled to be taken seriously by her male peers.
36
124837
3569
de Beauvoir zmagała się z niepoważnym traktowaniem przez męskich znajomych.
02:08
She’d rejected her Catholic upbringing and marital expectations
37
128406
3440
Odrzuciła katolickie wychowanie i oczekiwania co do założenia rodziny,
02:11
to study at university, and write memoirs, fiction and philosophy.
38
131846
4314
żeby studiować na uniwersytecie i pisać wspomnienia, fikcję i teksty filozoficzne.
02:16
But the risks she was taking by embracing this lifestyle
39
136160
2720
Ale ryzyka, jakie podjęła, decydując się na taki styl życia,
02:18
were lost on many of her male counterparts,
40
138880
2420
nie rozumiało wielu mężczyzn,
02:21
who took these freedoms for granted.
41
141300
2200
dla których te swobody były oczywiste.
02:23
They had no intellectual interest in de Beauvoir’s work,
42
143500
3070
Nie interesowali się pracami de Beauvoir,
02:26
which explored women’s inner lives,
43
146570
2210
które badały kobiecą duchowość
02:28
as well the author’s open relationship and bisexuality.
44
148780
4020
oraz otwarty związek autorki i jej biseksualizm.
02:32
To convey the importance of her perspective,
45
152800
2270
Żeby w pełni przekazać swoje zdanie,
02:35
de Beauvoir embarked on her most challenging book yet.
46
155070
3530
de Beauvoir rozpoczęła pracę nad najbardziej wymagającą książką.
02:38
Just as she’d created the foundations of existentialism,
47
158600
3310
Tak jak wcześniej tworzyła podstawy egzystencjalizmu,
02:41
she’d now redefine the limits of gender.
48
161910
3460
teraz zredefiniowała granice płci.
02:45
Published in 1949, "The Second Sex" argues that, like our life’s meaning,
49
165370
5304
W opublikowanej w 1949 roku "Drugiej płci" mówiła, że tak jak sens życia,
02:50
gender is not predestined.
50
170674
2020
płeć nie jest z góry wyznaczona.
02:52
As de Beauvoir famously wrote,
51
172694
2092
Rozgłos zdobyły słowa
02:54
“one is not born, but rather becomes, woman.”
52
174786
3620
"Nikt nie rodzi się kobietą, lecz się nią staje".
02:58
And to “become” a woman, she argued, was to become the Other.
53
178406
4260
A "stać się" kobietą oznaczało stanie się "drugą płcią".
03:02
De Beauvoir defined Othering as the process of labeling women
54
182666
3723
De Beauvoir definiowała tę alienację jako proces określania kobiety
03:06
as less than the men who’d historically defined, and been defined as,
55
186389
4137
jako mniej wartościowej niż mężczyźni, którzy historycznie określali,
03:10
the ideal human subjects.
56
190526
2485
a także byli określani jako idealne podmioty ludzkie.
03:13
As the Other, she argued that women were considered second to men,
57
193011
4165
Jako "druga" uważała, że kobiety są postrzegane jako gorsze od mężczyzn
03:17
and therefore systematically restricted from pursuing freedom.
58
197176
4370
i z tego powodu stale odmawia im się korzystania z wolności.
03:21
"The Second Sex" became an essential feminist treatise,
59
201546
3398
"Druga płeć" stała się podstawową feministyczną lekturą
03:24
offering a detailed history of women’s oppression
60
204944
2612
oferującą szczegółowy opis historii ucisku kobiet
03:27
and a wealth of anecdotal testimony.
61
207556
2442
i mnóstwo własnych anegdot.
03:29
"The Second Sex"’s combination of personal experience
62
209998
3070
Połączenie osobistych doświadczeń z filozoficznymi rozważaniami
03:33
and philosophical intervention
63
213068
1820
w "Drugiej płci"
03:34
provided a new language to discuss feminist theory.
64
214888
3480
stworzyło nowy język do dyskusji na temat teorii feministycznych.
03:38
Today, those conversations are still informed by de Beauvoir’s insistence
65
218368
4552
Obecnie dyskusje wciąż noszą ślad przeświadczenia de Beauvoir,
03:42
that in the pursuit of equality,
66
222920
1860
że w dążeniu do równości
03:44
“there is no divorce between philosophy and life.”
67
224780
3928
"nie ma rozdziału między filozofią a życiem".
03:48
Of course, like any foundational work,
68
228708
2810
Oczywiście jak w przypadku każdego podstawowego dzieła,
03:51
the ideas in "The Second Sex" have been expanded upon since its publication.
69
231518
3980
myśli zawarte w "Drugiej płci" zostały rozwinięte od czasu publikacji.
03:55
Many modern thinkers have explored additional ways people are Othered
70
235498
3390
Wielu współczesnych myślicieli badało inne sposoby wykluczania ludzi,
03:58
that de Beauvoir doesn’t acknowledge.
71
238888
2090
o których de Beauvoir nie wspominała.
04:00
These include racial and economic identities,
72
240978
2790
Zaliczają się do nich kwestie rasowe i ekonomiczne
04:03
as well as the broader spectrum of gender and sexual identities we understand today.
73
243768
5290
oraz szersze spektrum tożsamości płciowych i seksualnych znanych obecnie.
04:09
De Beauvoir’s legacy is further complicated
74
249058
2270
Odbiór dziedzictwa de Beauvoir komplikują
04:11
by accusations of sexual misconduct by two of her university students.
75
251328
4674
oskarżenia o nadużycia seksualne wysunięte przez jej dwóch studentów.
04:16
In the face of these accusations,
76
256002
1870
Z ich powodu
04:17
she had her teaching license revoked for abusing her position.
77
257872
4100
odebrano jej prawo wykonywania zawodu za wykorzystywanie stanowiska.
04:21
In this aspect and others, de Beauvoir’s life remains controversial—
78
261972
4320
Ta i inne kwestie powodują, że życie de Beauvoir jest kontrowersyjne,
04:26
and her work represents a contentious moment in the emergence of early feminism.
79
266292
5050
a jej praca odzwierciedla niejasny moment narodzenia się wczesnego feminizmu.
04:31
She participated in those conversations for the rest of her life;
80
271342
3520
Simone brała udział w debatach do końca życia.
04:34
writing fiction, philosophy, and memoirs until her death in 1986.
81
274862
4926
Tworzyła fikcję, dzieła filozoficzne i wspomnienia aż do śmierci w 1986 roku.
04:39
Today, her work offers a philosophical language
82
279788
2830
Obecnie jej dzieła oferują filozoficzny język,
04:42
to be reimagined, revisited and rebelled against—
83
282618
3564
który można zmieniać, podważać i przeciw któremu można się buntować.
04:46
a response this revolutionary thinker might have welcomed.
84
286182
3651
Rewolucyjna myślicielka byłaby z takiej reakcji zadowolona.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7