The terrors of sleep paralysis - Ami Angelowicz

Koszmar paraliżu sennego - Ami Angelowicz

Tłumaczenie: Ewelina Jackowska Korekta: Ola Królikowska

Imagine this:

Wyobraź sobie,

You're fast asleep

że mocno śpisz

when all of a sudden you're awoken!

i nagle coś cię budzi!

And not by your alarm clock.

I to nie jest twój budzik.

Your eyes open,

Otwierasz oczy

and there's a demon sitting on your chest,

i widzisz na swojej klatce piersiowej demona,

pinning you down.

który cię dusi.

You try to open your mouth and scream,

Próbujesz otworzyć usta i krzyczeć,

but no sound comes out.

ale nie wydajesz żadnego dźwięku.

You try to get up and run away,

Chcesz wstać i uciekać,

but you realize that you are completely immobilized.

ale nie możesz się ruszyć.

The demon is trying to suffocate you,

Demon próbuje cię dusić,

but you can't fight back.

a ty nie możesz się bronić.

You've awoken into your dream,

Obudziłeś się we własnym śnie

and it's a nightmare.

i to jest koszmar.

It sounds like a Stephen King movie,

Brzmi jak film Stephena Kinga,

but it's actually a medical condition

ale to stan medyczny,

called sleep paralysis,

paraliż senny.

and about half of the population

Około połowa ludzi przeżyła

has experienced this strange phenomenon

to dziwne zjawisko

przynajmniej raz w życiu.

at least once in their life.

This panic-inducing episode

Te momenty pełne paniki

of coming face-to-face with the creatures

wywołanej patrzeniem prosto w oczy

from your nightmares

potworom z koszmarów

can last anywhere from seconds to minutes

mogą trwać od kilku sekund do kilku minut.

and may involve visual or auditory hallucinations

Możliwe są wzrokowe i słuchowe halucynacje

of an evil spirit

złych duchów

or an out-of-body feeling like you're floating.

lub uczucie unoszenia się nad własnym ciałem.

Some have even mistaken sleep paralysis

Niektórzy mylnie uznają paraliż senny

for an encounter with a ghost

za spotkanie z duchem

or an alien abduction.

lub porwanie przez kosmitów.

In 1867, Dr. Silas Weir Mitchell

W 1867 roku doktor Silas Weir Mitchell

was the first medical professional

jako pierwszy lekarz

to study sleep paralysis.

zbadał to zjawisko.

"The subject awakes to consciousness

"Pacjent budzi się

of his environment

w swoim otoczeniu,

but is incapable of moving a muscle.

ale nie może ruszyć żadnym mięśniem.

Lying to all appearance, still asleep.

Wbrew pozorom wciąż śpi.

He's really engaged for a struggle for movement,

Dręczony niepokojem walczy o możliwość ruszenia się.

fraught with acute mental distress.

Could he but manage to stir,

Gdyby udało mu się ruszyć,

the spell would vanish instantly."

klątwa natychmiast by zniknęła".

Even though Dr. Mitchell was the first

Choć doktor Mitchell jako pierwszy

to observe patients in a state of sleep paralysis,

obserwował osoby w stanie paraliżu sennego,

it's so common that nearly every culture

zjawisko to jest na tyle powszechne,

że prawie każda kultura stworzyła pewne

throughout time has had some kind

of paranormal explanation for it.

jego paranormalne wyjaśnienia.

In medieval Europe, you might think that an incubus,

W średniowiecznej Europie za powód uważano inkuba,

a sex-hungry demon in male form,

spragnionego seksu demona w męskiej postaci,

visited you in the night.

który przychodził nocą.

In Scandinavia, the mare,

W Skandynawii była to mara,

a damned woman,

przeklęta kobieta,

is responsible for visiting sleepers

która odwiedzała śpiące osoby

and sitting on their rib cages.

i siadała na ich klatkach piersiowych.

In Turkey, a jinn holds you down

W Turcji przytrzymuje cię dżin

and tries to strangle you.

i próbuje udusić.

In Thailand, Phi Am bruises you while you sleep.

W Tajlandii siniaczy Phi Am.

In the southern United States,

Na południu USA

the hag comes for you.

przychodzi wiedźma.

In Mexico, you could blame

W Meksyku można za to winić

subirse el muerto, the dead person, on you.

"subirse el muerto", martwą osobę.

In Greece, Mora sits upon your chest

W Grecji na klatce piersiowej siada Mora

and tries to asphyxiate you.

i próbuje cię udusić.

In Nepal, Khyaak the ghost

W Nepalu duch zwany Khyaak

resides under the staircase.

mieszka pod schodami.

It may be easier to blame

Łatwiej winić

sleep paralysis on evil spirits

za paraliż senny złe duchy,

because what's actually happening in your brain

ponieważ to, co naprawdę dzieje się w mózgu,

is much harder to explain.

trudno wyjaśnić.

Modern scientists believe that sleep paralysis

Współcześni naukowcy sądzą,

że przyczyną jest nietypowe nałożenie

is caused by an abnormal overlap

of the REM, rapid eye movement,

fazy REM, czyli szybkich ruchów gałek ocznych,

and waking stages of sleep.

i fazy budzenia się.

During a normal REM cycle,

Podczas normalnego cyklu REM

you're experiencing a number of sensory stimuli

doświadczasz wielu bodźców czuciowych

in the form of a dream,

w formie snu,

and your brain is unconscious and fully asleep.

a twój mózg jest nieświadomy i całkowicie uśpiony.

During your dream,

W czasie snu

special neurotransmitters are released,

uwalniane są specjalne neuroprzekaźniki,

which paralyze almost all of your muscles.

które paraliżują prawie wszystkie mięśnie.

That's called REM atonia.

To niedowład REM.

It's what keeps you from running in your bed

Dzięki temu nie biegasz w swoim łóżku,

kiedy we śnie ktoś cię goni.

when you're being chased in your dreams.

During an episode of sleep paralysis,

W czasie paraliżu sennego

you're experiencing normal components of REM.

doświadczasz normalnego stanu fazy REM.

You're dreaming and your muscles are paralyzed,

Śnisz, a twoje mięśnie są sparaliżowane.

only your brain is conscious and wide awake.

Tylko mózg jest przytomny i rozbudzony.

This is what causes you to imagine

To dlatego wyobrażasz sobie,

that you're having an encounter

że doświadczasz spotkania

with a menacing presence.

z groźną istotą.

So this explains the hallucinations,

To wyjaśnia halucynacje,

but what about the feelings of panic,

ale co z uczuciem paniki,

strangling,

dławienia,

choking,

duszenia,

chest pressure

ucisku na klatce,

that so many people describe?

które opisuje tak wiele ludzi?

Well during REM,

W czasie fazy REM

the function that keeps you

from acting out your dreams,

powstrzymujący przed odgrywaniem zdarzeń ze snu

REM atonia,

niedowład REM

also removes voluntary control

wyłącza świadomą kontrolę

of your breathing.

oddechu.

Your breath becomes more shallow

Oddech staje się płytki

and rapid.

i gwałtowny.

You take in more carbon dioxide

Przyjmujesz więcej CO2

and experience a small blockage of your airway.

i doświadczasz małych blokad dróg oddechowych.

During a sleep paralysis episode,

W czasie paraliżu sennego

a combination of your body's fear response

połączenie odpowiedzi ciała na strach

to a perceived attack by an evil creature

przed odczuwanym atakiem złej istoty

and your brain being wide awake

i rozbudzonego mózgu,

while your body is in an REM sleep state

kiedy reszta ciała jest w fazie REM,

triggers a response for you to take in more oxygen.

wywołuje reakcję, przez którą musisz nabrać więcej tlenu.

That makes you gasp

Przez to łapczywie próbujesz

for air,

wciągnąć powietrze,

but you can't

ale nie możesz

because REM atonia

przez niedowład REM,

has removed control of your breath.

który pozbawił cię kontroli nad oddechem.

This struggle for air while your body sleeps

Walka w trakcie snu o powietrze

creates a perceived sensation

stwarza uczucie

of pressure on the chest

ucisku na klatce piersiowej

or suffocation.

lub duszenia.

While a few people experience

Niektórzy regularnie

sleep paralysis regularly

przeżywają paraliż senny,

and it may be linked to sleep disorders

co może mieć związek z zaburzeniami snu

such as narcolepsy,

takimi jak narkolepsja.

many who experience an episode of sleep paralysis

Większość osób doświadcza paraliżu sennego nieregularnie,

do so infrequently,

perhaps only once in a lifetime.

czasem tylko raz w życiu.

So you can rest easy,

Możesz spać spokojnie.

knowing that an evil entity is not trying

Nic złego nie próbuje cię

to haunt,

possess,

straszyć, opętać, dławić ani dusić.

strangle,

or suffocate you.

Save that for the horror films!

Zostaw to filmom grozy!