The true cost of gold - Lyla Latif

Tłumaczenie: Ewa Przyszlakiewicz Korekta: Ola Królikowska

Gold is one of Earth’s most valuable resources,

Złoto to jeden z najcenniejszych zasobów na Ziemi.

with one kilogram regularly valued at over 55,000 US dollars.

Jego kilogram jest zwykle wyceniany na ponad 55 000 dolarów amerykańskich.

In 2020, Mali produced an estimated 71.2 tons of gold.

W 2020 roku Mali wytworzyło szacunkowo 71,2 tony złota.

But Mali only saw $850 million from gold in 2020,

Jednak w 2020 roku Mali dostało za złoto tylko 850 milionów dolarów,

when that amount is worth billions,

chociaż taka ilość jest warta miliardy,

not to mention that the country likely produced much more

nie mówiąc o krajach, które pewnie wytworzyły dużo więcej

than the reported 71.2 tons.

niż odnotowane 71,2 tony.

The situation isn’t unique:

Sytuacja nie jest wyjątkowa.

a number of other gold-rich countries in Africa,

Wiele innych bogatych w złoto państw afrykańskich,

including Mauritania, Senegal, Guinea, Cote d’Ivoire,

w tym Mauretania, Senegal, Gwinea, Wybrzeże Kości Słoniowej,

Ghana, Burkina Faso, and Niger

Ghana, Burkina Faso i Niger,

also aren’t seeing the income they should, given the price of gold.

także nie widzą dochodów, jakie powinny, zważywszy na cenę złota.

The force behind this is greed

Siłą, która za tym stoi, jest chciwość

on an individual, corporate, and national scale,

w skali indywidualnej, korporacyjnej i narodowej

and a corrupt system that perpetuates itself.

oraz skorumpowany system, który sam się utrwala.

Although Mali has abundant gold,

Chociaż Mali jest obfite w złoto,

the country lacks the infrastructure to mine and export it.

krajowi brakuje infrastruktury, żeby je wydobywać i eksportować.

So the government allows multinational corporations to apply for licenses

Dlatego rząd zezwala wielonarodowym korporacjom na aplikowanie na licencje,

to mine gold in exchange for taxes paid to Mali’s government.

umożliwiające wydobywanie złota w zamian za podatki płacone rządowi Mali.

These taxes should, theoretically, finance development,

Teoretycznie podatki powinny finansować rozwój,

like building the infrastructure to mine gold, improve the economy,

budować infrastrukturę do wydobywania złota, usprawnić gospodarkę

and provide citizens with public goods like healthcare and education.

i zapewnić mieszkańcom dobra publiczne, takie jak służba zdrowia czy edukacja.

Tax money alone isn’t enough to do these things, of course:

Oczywiście same pieniądze z podatków nie wystarczają do realizacji tych rzeczy.

a government also has to be invested in its people’s well-being,

Rząd też musi być zaangażowany w dobrobyt własnych ludzi,

and government corruption can prevent progress.

a rządowa korupcja może uniemożliwiać rozwój.

But without adequate funds,

Jednak bez odpowiednich funduszy

even the best intentioned government doesn’t stand a chance

nawet przy najlepszych intencjach rząd nie ma szans

of improving circumstances for its citizens.

na poprawienie warunków dla mieszkańców.

Zagraniczne korporacje wykorzystują zapotrzebowanie Mali na dochody podatkowe,

Foreign corporations exploit Mali’s need for tax revenue

to get the government to sign on to very unfavorable yet perfectly legal contracts.

żeby uzyskać podpis rządu pod bardzo niekorzystnymi,

choć w pełni legalnymi kontraktami.

For example, one such contract stated that no corporate taxes would be owed

Na przykład jeden z kontraktów zakładał brak podatków przez pierwsze pięć lat,

for the first five years, costing Mali millions in tax revenue.

co kosztowało Mali miliony w dochodach podatkowych.

Meanwhile, mining licenses sometimes allow these corporations to take samples of gold

Jednocześnie koncesje wydobywcze czasem zezwalają korporacjom

na pobieranie próbek złota bez rejestracji oraz opłaty podatku za nie.

out of the country without registering them

or paying taxes on them.

These should be small amounts of gold used to test for quality,

To mają być małe ilości złota użyte do kontroli jakości,

but the license doesn’t limit the size of samples,

ale licencja nie ogranicza wielkości próbek, co powoduje lukę,

so this creates a loophole

where corporations export large amounts of gold without paying any tax.

z powodu której korporacje eksportują duże ilości złota bez płacenia podatków.

The multinational corporations are also evading taxes

Wielonarodowe korporacje unikają także tych podatków,

do których zapłaty są prawnie zobowiązane.

they are legally required to pay.

They filter profits through a labyrinth of tax havens that’s difficult to trace.

Filtrują zyski przez labirynt rajów podatkowych, który trudno śledzić.

Or they exaggerate their expenses so they end up owing very little in taxes.

Albo wyolbrzymiają wydatki, żeby płacić niskie podatki.

For instance, a corporation in Mali uses a subsidiary in Ireland

Na przykład korporacja w Mali korzysta z oddziału w Irlandii,

to manage its operations and another subsidiary in the Netherlands

żeby zarządzać swoimi działaniami, a z innego oddziału w Niderlandach,

to license its brand name.

żeby licencjonować swoją nazwę firmową.

The corporation in Mali pays management fees to the Irish subsidiary

Korporacja w Mali wnosi opłaty za zarządzanie do irlandzkiego oddziału

and pays intellectual property license fees to the Dutch company,

i za licencję na prawa własności intelektualnej do niderlandzkiej firmy.

all for enormous sums.

To wszystko za ogromne sumy.

These costs are deducted from overall profits,

Koszty są odliczane od całkowitego zysku,

leaving the amount subject to taxes at a bare minimum.

co pozostawia minimalną wartość, która podlega opodatkowaniu.

These companies also buy gold on the black market.

Firmy kupują też złoto na czarnym rynku.

Local, small-scale miners often operate without a license,

Lokalni górnicy pracujący na małą skalę często działają bez licencji,

so the government is unaware of how much gold they mine.

więc rząd jest nieświadomy ilości wydobywanego przez nich złota.

Corporations buy gold from these miners,

Korporacje kupują złoto od tych górników,

avoiding the cost of mining the gold themselves,

unikając własnych kosztów wydobywania złota,

and pay the miners far below market value.

i płacą górnikom znacznie poniżej wartości rynkowej.

Then they turn around and tell the government

Potem mówią rządowi,

they incurred huge expenses mining gold they didn’t mine at all.

że poniosły ogromne koszty, wydobywając złoto, którego naprawdę nie wydobyły.

There’s no way for Mali’s revenue authority to verify this information,

Urząd skarbowy Mali nie ma możliwości weryfikacji tej informacji,

causing the country to lose even more tax money.

co powoduje, że kraj traci jeszcze więcej pieniędzy z podatków.

Similarly, corporations pay corrupt government officials

Ponadto korporacje płacą skorumpowanym urzędnikom państwowym,

to help them smuggle gold across borders, primarily to the United Arab Emirates,

żeby móc przemycać złoto przez granice,

głównie do Zjednoczonych Emiratów Arabskich,

rather than operating through legal channels.

zamiast korzystać z legalnych dróg.

In 2016, Mali reported around $200 million of exported gold,

W 2016 roku Mali z wyeksportowanego złota odnotowało około 200 milionów dolarów,

but the UAE reported receiving slightly over $1.5 billion of imported gold

chociaż w tym samym roku ZEA odnotowały zysk

ponad półtora miliarda dolarów z importowanego złota z Mali.

from Mali that same year.

The gold is then sold to European, American, and Asian markets from the UAE,

To złoto jest następnie sprzedawane przez ZEA europejskim, amerykańskim

i azjatyckim rynkom bez pytań o jego pochodzenie.

with no questions asked about its origins.

Similar patterns can be seen with gold-rich countries across Africa,

Podobne schematy są zauważalne w krajach bogatych w złoto w całej Afryce,

indicating that gold smuggling is happening on a massive scale,

co pokazuje, że przemyt złota przeprowadzany jest na ogromną skalę

without ever being subject to taxes.

bez opodatkowania.

All of this creates a vicious cycle,

To błędne koło

forcing a continued reliance

wymuszające zależność od korporacji,

on the corporations that helped create the situation in the first place.

które same znacznie przyczyniły się do powstania tej sytuacji.

More than half of Mali’s citizens live below the international poverty line,

Ponad połowa mieszkańców Mali żyje poniżej międzynarodowej granicy ubóstwa,

while their nation’s wealth lines the pockets of foreign corporations

podczas gdy majątek kraju nabija kieszenie zagranicznych korporacji

and corrupt officials.

i skorumpowanych urzędników.