Is time travel possible? - Colin Stuart

Is tijdreizen mogelijk? - Colin Stuart

Vertaald door: Romi Rellum Nagekeken door: Els De Keyser

Have you ever daydreamed about traveling through time,

Heb je ooit gedagdroomd over tijdreizen?

perhaps fast forward in the centuries and seeing the distant future?

Misschien de eeuwen vooruitspoelen en de verre toekomst zien?

Well, time travel is possible,

Tijdreizen is mogelijk.

and what's more, it's already been done.

Sterker nog, het is zelfs al gedaan.

Meet Sergei Krikalev,

Dit is Sergei Krikalev,

the greatest time traveler in human history.

de grootste tijdreiziger in de geschiedenis.

This Russian cosmonaut holds the record

Deze Russische kosmonaut is recordhouder voor het langst om onze planeet cirkelen:

for the most amount of time spent orbiting our planet,

a total of 803 days, 9 hours, and 39 minutes.

in totaal 803 dagen, 9 uur en 39 minuten.

Terwijl hij in de ruimte was, tijdreisde hij 0,02 seconden zijn eigen toekomst in.

During his stay in space,

he time traveled into his own future

by 0.02 seconds.

Traveling at 17,500 miles an hour,

Met een vaart van 28.163 km per uur, voelde hij een effect van 'tijddilatatie'.

he experienced an effect known as time dilation,

and one day the same effect

Op een dag zou dit effect grote tijdreizen naar de toekomst normaal kunnen maken.

might make significant time travel to the future commonplace.

To see why moving faster through space affects passage of time,

Om te zien hoe sneller door de ruimte bewegen het tijdsverloop beïnvloedt,

we need to go back to the 1880s,

moeten we terug naar de jaren 1880.

when two American scientists,

toen twee Amerikaanse wetenschappers, Albert Michelson en Edward Morley,

Albert Michelson and Edward Morley,

were trying to measure the effect of the Earth's movement around the Sun

het effect op de lichtsnelheid wilden meten van de beweging van de Aarde om de Zon.

on the speed of light.

When a beam of light was moving in the same direction as the Earth,

Als een lichtstraal zich beweegt in dezelfde richting als de Aarde,

verwachtten ze dat het licht sneller zou zijn.

they expected the light to travel faster.

And when the Earth was moving in the opposite direction,

En als de Aarde de andere richting uitgaat, zou het licht langzamer zijn.

they expected it to go slower.

But they found something very curious.

Maar ze ontdekten iets heel vreemds.

The speed of light remained the same no matter what the Earth was doing.

De lichtsnelheid bleef hetzelfde, ongeacht wat de Aarde deed.

Two decades later, Albert Einstein was thinking

Twee decennia later dacht Albert Einstein na

about the consequences of that never-changing speed of light.

over de consequenties van die nooit veranderende lichtsnelheid.

And it was his conclusions,

Zijn conclusies, beschreven in de speciale relativiteitstheorie,

formulated in the theory of special relativity,

that opened the door into the world of time travel.

openden de deuren voor de wereld van tijdreizen.

Imagine a man named Jack,

Stel je een man genaamd Jack voor,

standing in the middle of a train carriage,

die midden in een wagon staat die met een vaste snelheid rijdt.

traveling at a steady speed.

Jack verveelt zich en begint met een bal te stuiteren.

Jack's bored and starts bouncing a ball up and down.

What would Jill, standing on the platform, see through the window

Wat zou Jill, die op het perron staat, door het raam zien als de trein langsrijdt?

as the train whistles through?

Well, between Jack dropping the ball and catching it again,

Tussen het laten vallen van de bal en het vangen ervan,

Jill would have seen him move slightly further down the track,

zou Jill hem een stuk zien verplaatsen op het spoor

resulting in her seeing the ball follow a triangular path.

waardoor ze de bal een driehoekig pad ziet volgen.

This means Jill sees the ball travel further than Jack does

Jill ziet de bal dus verder bewegen dan Jack in dezelfde tijdspanne.

in the same time period.

And because speed is distance divided by time,

Snelheid is afstand gedeeld door tijd, dus ziet Jill de bal sneller bewegen.

Jill actually sees the ball move faster.

But what if Jack's bouncing ball is replaced with two mirrors

Maar wat als in plaats van een stuiterende bal

twee spiegels een lichtstraal heen en weer kaatsen?

which bounce a beam of light between them?

Jack still sees the beam dropping down

Jack ziet de straal nog steeds vallen en Jill ziet de lichtstraal bewegen,

and Jill still sees the light beam travel a longer distance,

except this time Jack and Jill cannot disagree on the speed

maar nu kunnen Jack en Jill het niet oneens zijn over de snelheid

because the speed of light remains the same no matter what.

want de lichtsnelheid blijft hetzelfde, wat er ook gebeurt.

And if the speed is the same while the distance is different,

Als de snelheid gelijk blijft terwijl de afstand verschilt,

this means the time taken will be different as well.

zal de tijdsduur ook anders zijn.

Thus, time must tick at different rates for people moving relative to each other.

Tijd verstrijkt dus anders

voor mensen die zich ten opzicht van elkaar bewegen.

Imagine that Jack and Jill have highly accurate watches

Stel dat Jack en Jill heel nauwkeurige horloges hebben

that they synchronize before Jack boards the train.

die ze synchroniseren voordat Jack de trein instapt.

During the experiment, Jack and Jill would each see

Tijdens het experiment zouden Jack en Jill hun eigen horloge normaal zien tikken.

their own watch ticking normally.

Maar als ze elkaar later weer zien om de horloges te vergelijken,

But if they meet up again later to compare watches,

less time would have elapsed on Jack's watch,

is er op Jacks horloge minder tijd verstreken.

balancing the fact that Jill saw the light move further.

Dat compenseert het feit dat Jill het licht verder zag bewegen.

This idea may sound crazy,

Dit idee klinkt misschien gek,

but like any good scientific theory,

maar zoals elke goede wetenschappelijke theorie kan het getest worden.

it can be tested.

In de jaren 70 stapten wetenschappers een vliegtuig in

In the 1970s, scientists boarded a plane

with some super-accurate atomic clocks

met een aantal supernauwkeurige atoomklokken

that were synchronized with some others left on the ground.

die gesynchroniseerd waren met een klokken op de grond.

Nadat het vliegtuig om de wereld was gevlogen,

After the plane had flown around the world,

toonden de klokken aan boord een andere tijd dan de achtergelaten klokken.

the clocks on board showed a different time

from those left behind.

Of course, at the speed of trains and planes,

Met de snelheid van treinen en vliegtuigen is het effect natuurlijk minuscuul.

the effect is minuscule.

But the faster you go, the more time dilates.

Maar hoe sneller je gaat, hoe meer de tijd uitzet.

For astronauts orbiting the Earth for 800 days,

Voor astronauten die 800 dagen om de Aarde cirkelen, is het verschil groter.

it starts to add up.

But what affects humans also affects machines.

Maar wat mensen beïnvloedt, beïnvloedt ook machines.

Satellites of the global positioning system

Satelieten van het gps-systeem draaien ook rond de Aarde

are also hurdling around the Earth

at thousands of miles an hour.

met duizenden kilometers per uur.

So, time dilation kicks in here, too.

Dus ook hier is sprake van tijddilatatie.

In fact, their speed causes the atomic clocks on board

Sterker nog, hun snelheid zorgt ervoor dat atoomklokken aan boord

to disagree with clocks on the ground

dagelijks 7 microseconden afwijken van klokken op de grond.

by seven millionths of a second daily.

Left uncorrected,

Zonder correctie zou de gps-nauwkeurigheid dagelijks met een paar kilometer afnemen.

this would cause GPS to lose accuracy

by a few kilometers each day.

So, what does all this have to do with time travel

Wat heeft dit allemaal met tijdreizen naar de verre toekomst te maken?

to the far, distant future?

Well, the faster you go, the greater the effect of time dilation.

Nou, hoe sneller je gaat, hoe groter het effect van tijddilatatie.

If you could travel really close

Als je bijna zo snel kon reizen als het licht, bijvoorbeeld 99,9999%,

to the speed of light, say 99.9999%,

on a round-trip through space

zou je na een rondreis door de ruimte die voor jou als tien jaar voelt,

for what seemed to you like ten years,

you'd actually return to Earth

op de Aarde terugkeren rond het jaar 9000.

around the year 9000.

Who knows what you'd see when you returned?!

Wie weet wat je bij je terugkomst zou zien?!?

Humanity merged with machines,

Menselijke machines,

extinct due to climate change or asteroid impact,

uitsterving door klimaatverandering of een asteroïde-inslag

or inhabiting a permanent colony on Mars.

of een permanente kolonie op Mars.

But the trouble is,

Maar om zware dingen zoals mensen, en ruimteschepen, zo snel te maken,

getting heavy things like people, not to mention space ships,

up to such speeds requires unimaginable amounts of energy.

heb je onvoorstelbare hoeveelheden energie nodig.

It already takes enormous particle accelerators

Er zijn al enorme deeltjesversnellers zoals de 'Large Hadron Collider' nodig

like the Large Hadron Collider

to accelerate tiny subatomic particles to close to light speed.

om minuscule subatomaire deeltjes tot bijna de lichtsnelheid te versnellen.

But one day, if we can develop the tools to accelerate ourselves to similar speeds,

Maar als we ooit de middelen ontwikkelen om onszelf zodanig te versnellen,

then we may regularly send time travelers

dan kunnen we regelmatig tijdreizigers naar de toekomst sturen,

into the future,

bringing with them tales of a long, forgotten past.

die verhalen uit het verre verleden met zich meebrengen.