How do wind turbines work? - Rebecca J. Barthelmie and Sara C. Pryor

1,124,359 views ・ 2021-04-22

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Kaung Myat Noe Reviewer: Sanntint Tint
[လေစွမ်းအင်က မထိန်းချုပ် မထုတ်ယူနိုင်တဲ့ စွမ်းအင်တခုပဲ- အေဘရာဟမ်လင်ကွန်း
00:08
Every 24 hours, wind generates enough kinetic energy
0
8204
4167
၂၄နာရီတိုင်းမှာ လူတွေနေ့စဉ်အသုံးပြုနေတဲ့
00:12
to produce roughly 35 times more electricity than humanity uses each day.
1
12371
5833
စွမ်းအင်ရဲ့ ၃၅ ဆပိုများတဲ့ ရွေ့လျား စွမ်းအင်တွေကို လေကထုတ်လုပ်ပေးနေပါတယ်
00:18
And unlike coal or oil, this resource is totally renewed each day.
2
18788
4958
ကျောက်မီးသွေးနဲ့ရေနံလိုမျိုးမဟုတ်ဘဲ ဒီစွမ်းအင်က နေ့တိုင်းပြန်လည်ပြည့်ဝပါတယ်
00:24
So how can we harness this incredible amount of energy,
3
24329
3125
ဒါဆိုရင် ငါတို့ဒီအရမ်းကောင်းတဲ့ စွမ်းအင်တွေကို ဘယ်လိုအသုံးချမှာလဲ
00:27
and is it possible to create a world powered entirely by wind?
4
27454
3875
တစ်ကမ္ဘာလုံးကို လေစွမ်းအင်နဲ့ လည်ပတ်ဖို့ရော ဖြစ်နိုင်ပါ့မလား
00:32
The basic principle of wind energy is simple.
5
32246
2958
လေစွမ်းအင်ရဲ့အခြေခံသဘောတရားကရိုးရှင်းပါတယ်
00:35
A series of sails or blades mounted around a rotor catch the wind
6
35204
4417
ရိုတာမှာ ဒလက်တွေတပ်ထားကာ လေကိုဖမ်းယူပြီး
00:39
and translate its kinetic energy into rotational energy.
7
39621
3708
ရွေ့လျားစွမ်းအင်ကို လှည့်ပတ်စွမ်းအင်အဖြစ်ပြောင်းလဲပေးပါတယ်
00:43
Traditional windmills use that rotational energy to grind wheat or pump water.
8
43787
4959
အရင်တုန်းကလေရဟတ်တွေကို ဂျုံတွေကြိတ်ဖို့နဲ့ ရေစုပ်တင်ဖို့အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်
00:48
But in modern wind turbines, it turns a generator that creates electricity.
9
48954
4917
ဒါပေမဲ့ အခုလေရဟတ်တွေကတော့ လျှပ်စစ် မီးအားပေးစက်အဖြစ်ပြောင်းလဲသွားပါပြီ
00:54
This conversion from wind to rotational energy to electricity
10
54371
4250
ဒီလှည့်ပတ်စွမ်းအင်ကို လျှပ်စစ်အဖြစ်သို့ကူးပြောင်းနိုင်မှုက
00:58
has defined wind turbines since their invention in the late 19th century.
11
58621
4541
လေရဟတ်များကို ၁၉ရာစုနှောင်းပိုင်းမှစ၍ ပေါ်လွင်စေခဲ့ပါတယ်
01:03
And there are three primary factors that determine just how much energy
12
63412
3417
လေရဟတ်များ စွမ်းအင်ဘယ်လောက် ထုတ်နိုင်မလဲဆိုတာ
01:06
they can produce: the size and orientation of the blades,
13
66829
3917
ဆုံးဖြတ်ပေးသော အချက်သုံးချက်ရှိပါတယ် အရွယ်အစားနှင့် ဒလက်တွေ မျက်နှာလှည့်ထားပုံ၊
01:10
the blade’s aerodynamic design, and the amount of wind turning the rotor.
14
70746
4667
ဒလက်တွေရဲ့ လေခွင်းအားဒီဇိုင်းနဲ့ ရဟတ်ကို လှည့်ပတ်စေတဲ့လေပမာဏဖြစ်ပါတယ်
01:16
First up, blade orientation.
15
76121
2250
ပထမဆုံး ဒလက်မျက်နှာလှည့်ထားပုံ
01:18
Wind turbines can be designed with their rotor
16
78746
2208
လေရဟတ်တွေရဲ့ သူတို့ရဟတ်တွေကို ဒေါင်လိုက်ဝင်ရိုး၊
01:20
on a vertical axis or a horizontal axis.
17
80954
3125
သို့မဟုတ် အလျားလိုက် ဝင်ရိုးနဲ့ ဒီဇိုင်းပြုလုပ်နိုင်ပါတယ်
01:24
Vertical blades can pick up wind coming from any direction,
18
84288
3708
ဒေါက်လိုက်ဒလက်တွေက ဘယ်အရပ်မျက်နှာကမဆို လာရောက်တဲ့ လေတွေကို ဖမ်းယူနိုင်တယ်
01:27
but with much less efficiency than horizontal axis rotors.
19
87996
3500
ဒါပေမဲ့ အလျားလိုက်ရဟတ်တွေထက်တော့ စွမ်းဆောင်ရည်နည်းပါတယ်
01:32
Horizontal designs allow blades to capture the wind’s full force
20
92079
3959
အလျားလိုက်ဒီဇိုင်းတွေမှာ ဒလက်တွေက လေအားကိုအပြည့်အဝ ဖမ်းယူနိုင်ဖို့
01:36
by tracking the wind’s direction and turning to face it.
21
96038
3416
လေလမ်းကြောင်းရှိရာသို့ ထောက်လှမ်းပြီး လှည့်ပေးနိုင်ပါတယ်
ဒီလို မျက်နှာလှည့်ပေးရတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ကို လှည့်ခြင်းလို့ခေါ်ပါတယ်
01:40
This turning process is called yawing,
22
100079
2667
01:42
and older windmills achieved it through manual monitoring.
23
102746
3417
အရင်ခေတ်က လေရဟတ်တွေကို လူအားနဲ့လှည့်ပေးခဲ့ရပါတယ်
01:46
Today, wind sensors and computer systems automatically adjust the blades
24
106496
4542
ယနေ့ခေတ်မှာတော့ ဆင်ဆာ၊ကွန်ပြူတာစနစ်တွေနဲ့ စွမ်းအင်တွေ အတတ်နိုင်ဆုံးဖမ်းယူပေးဖို့
01:51
with expert precision to capture as much energy as possible.
25
111038
3958
အရမ်းတိကျမှုနဲ့ ဒလက်များကို အလိုအလျောက် လှည့်ပေးပါတယ်
01:55
Outside rotor orientation,
26
115663
2375
အပြင်ဖက် ရဟတ်လှည့်ပတ်မှုမှာ
01:58
the blades themselves need to be shaped to maximize efficiency.
27
118038
3750
ဒလက်တွေက စွမ်းဆောင်ရည် အမြင့်ဆုံးရမယ့်ပုံစံရှိဖို့လိုပါတယ်
02:02
While early designs used flat blades,
28
122079
2334
ပထမဆုံးဒီဇိုင်းမှာ အပြားဒလက်တွေသုံးခဲ့ပြီး
02:04
modern blades are curved like airplane wings.
29
124413
3083
ယနေ့ခေတ် ဒလက်တွေကတော့ လေယာဉ်အတောင်ပုံစံ ကွေးထားပါတယ်
02:07
Wind travels faster over the curved surface,
30
127746
2542
လေကအကွေးမျက်နှာပြင်မှာ မြန်မြန်ရွေ့လျားနိုင်ပြီး
02:10
creating a low-pressure pocket above the blade that forces it upwards.
31
130288
4333
ဒလက်ကိုအပေါ်ကို ပင့်အားနည်းစေတဲ့ လေဖိအားလေးတွေပဲဖြစ်ပေါ်စေတယ်
02:14
Since the amount of lift depends on the angle
32
134788
2125
ပင့်အားက ဒလက်နဲ့လေလာရာလမ်းကြောင်းတို့ရဲ့
02:16
at which the wind is moving relative to the blade,
33
136913
2833
ထောင့်အပေါ်မူတည်နေတဲ့အတွက်ကြောင့်
02:19
modern blades also incorporate a twist,
34
139746
2833
ယနေ့ ခေတ်ဒလက်တွေမှာ အလိပ်လေးပါဝင်ပြီး
02:22
optimizing how much of the blade can cut into the wind.
35
142579
3292
လေကိုဒလက်ခွင်းနိုင်အားကို ချိန်ညှိပေးနိုင်ပါတယ်
02:26
Made of fiberglass and resin layers, these blades are strong enough
36
146246
4208
ဖိုင်ဘာသားနဲ့ ဓာတုအလွှာနဲ့ဖန်တီးထားတဲ့ ဒီဒလက်တွေက မိုးဒဏ်၊ မိုးကြိုးဒဏ်၊
02:30
to operate through rain, lightning, and blistering sunlight for over 20 years.
37
150454
5084
ပူပြင်းတဲ့နေဒဏ်တွေအောက်မှာ အနှစ်၂၀‌ ကျော် အကြမ်းဒဏ်ခံနိုင်ရည်ရှိပါတယ်
02:36
Even with aerodynamic blades and a horizontal rotor,
38
156079
3334
အေရိုဒိုင်းနမစ်ဒလက်တွေနဲ့ အလျားလိုက်ရဟတ်တွေ သုံးတာတောင်မှ
02:39
a wind turbine can only capture wind if it's in a windy environment.
39
159413
3958
လေရဟတ်တွေက လေထန်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင်မှာမှ လေကိုဖမ်းယူနိုင်ပါတယ်
02:43
Wind speeds typically increase the higher into the atmosphere you travel.
40
163788
4291
လေထုအပေါ်ရောက်လေလေ လေတိုက်နှုန်းက မြန်လေလေဖြစ်ပါတယ်
02:48
So today, most turbines are well over 100 meters tall,
41
168079
4042
ဒီတော့ ဒီနေ့ခေတ် လေရဟတ်အများစုက မီတာ ၁၀၀ ကျော်မြင့်ပါတယ်
02:52
with equally large rotor diameters.
42
172121
2583
ရဟတ်အချင်းဝက်အကြီးကြီးတွေနဲ့
02:55
A turbine of this height and size can capture a huge amount of wind,
43
175163
3916
ဒီလိုအမြင့်နဲ့ လေရဟတ်တခုက လေပမာဏ အများကြီးဖမ်းယူနိုင်ပြီး
02:59
generating enough electricity every year to power 750 American homes.
44
179079
5209
နှစ်စဉ်အမေရိကန်အိမ်ပေါင်း၇၅၀အထိ ပေးနိုင်တဲ့လျှပ်စစ်ဓာတ် ထုတ်ပေးနိုင်ပါတယ်
03:04
A wind farm of 200 similarly sized turbines
45
184871
2875
လေရဟတ် ၂၀၀ ရှိတဲ့ဓာတ်အားပေးလုပ်ငန်းက
03:07
could power over 150,000 American homes— or twice as many European homes—
46
187746
6167
အမေရိကန်အိမ်တသိန်းခွဲကျော် ဒါမှမဟုတ် ဥရောပအိမ်၃သိန်းကျော်ကိုလျှပ်စစ်ပေးနိုင်တယ်
03:13
for an entire year.
47
193913
1625
တစ်နှစ်လုံးစာအတွက်
03:15
Offshore wind farms contain an even greater number of even larger turbines.
48
195954
4917
ကမ်းရိုးတန်းလေရဟတ်လုပ်ငန်းတခုမှာ လေရဟတ်များများနဲ့ ဆိုဒ်ကြီးကြီးထားရှိပါတယ်
03:21
In 2019, the largest wind turbine ever built
49
201288
3291
၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာအကြီးဆုံး တည်ဆောက်ထားတဲ့လေရဟတ်ကို
03:24
began operating off the coast of the Netherlands.
50
204579
2709
နယ်သာလန်ကမ်းရိုးတန်းမှာ စတင်လည်ပတ်ခဲ့ပါတယ်
03:27
With a rotor diameter of 220 meters, just one of these turbines
51
207288
4583
ရဟတ်အချင်းဝက် ၂၂၀ မီတာရှိပြီး ဒီလေရဟတ်တခုတည်းနဲ့
03:31
can meet the annual power needs of 16,000 European households.
52
211871
5000
ဥရောပအိမ် ၁၆၀၀၀ ရဲ့နှစ်စဉ် လျှပ်စစ်လိုအပ်မှုကိုဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ပါတယ်
03:37
Despite its amazing potential, wind energy still faces challenges.
53
217913
4333
အလားအလာကောင်းတွေရှိနေပေမဲ့ လေစွမ်းအင်က အခက်အခဲများစွာရင်ဆိုင်နေရပါတယ်
03:42
Wind may be a free and unlimited fuel,
54
222579
2334
လေက အလကားရတဲ့ အကန့်အသတ်မရှိစွမ်းအင်ဖြစ်ပေမဲ့
03:44
but no matter how large or efficient a turbine is
55
224913
2583
လေရဟတ်တွေဘယ်လောက်ကြီးကြီး စွမ်းဆောင်ရည်ဘယ်လောက်မြင့်မြင့်
03:47
there's a mathematical limit to how much wind it can convert into electricity.
56
227496
4167
လေကိုလျှပ်စစ်အဖြစ်ပြောင်းပေးနိုင်တဲ့ သင်္ချာကန့်သတ်ချက်တခုတော့ ရှိပါတယ်
03:52
German physicist Albert Betz calculated
57
232163
2708
ဂျာမန်ရူပဗေဒ Albert Betz တွက်ချက်ခဲ့တာက
03:54
that since some wind must remain to keep the blades spinning,
58
234871
3000
လေတချို့က ရဟတ်တွေလှည်စေဖို့ ကျန်ရစ်ရမယ့်အတွက်ကြောင့်
03:57
a turbine can only ever capture 59.3% of the wind’s energy.
59
237871
5083
လေရဟတ်တွေက လေစွမ်းအားရဲ့ ၅၉.၃%ကိုပဲဖမ်းယူနိုင်ပါတယ်
04:03
Additionally, some people feel turbines disrupt natural scenery,
60
243663
4041
ဒိအပြင် လူတချို့က လေရဟတ်တွေက သဘာဝရှုခင်းကိုထိခိုက်စေတယ်လို့ ခံစားရတယ်
04:07
and wind energy’s intermittent availability
61
247704
2334
လေစွမ်းအင်ရဲ့ လျှပ်စစ်ပေးနိုင်စွမ်း ပြတ်တောင်းပြတ်တောင်းဖြစ်နေခြင်းက
04:10
can make it difficult to integrate into electrical grids.
62
250038
3000
မဟာဓာတ်အားလိုင်းများနဲ့ ပေါင်းစပ်ဖို့ ခက်ခဲစေပါတယ်
04:13
But even with these challenges, modern wind turbines have made wind energy
63
253579
4042
ဒါပေမဲ့ ဒီလိုစိန်ခေါ်မှုတွေရှိနေတာတောင်မှ ယနေ့ခေတ်လေရဟတ်များက လေစွမ်းအင်ကို
04:17
the most efficient and inexpensive source of electricity.
64
257621
3625
အကျိုးရှိရှိ စရိတ်နည်းနည်းနဲ့ လျှပ်စစ်ထုတ်နိုင်တဲ့ အရင်းအမြစ်ဖြစ်လာပါတယ်
04:21
Wind turbines already provide essential energy for communities around the world.
65
261954
4667
လေရဟတ်များက ကမ္ဘာတဝှမ်းကလူအများအတွက် လိုအပ်တဲ့စွမ်းအင်ကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပါတယ်
04:26
And for many farmers, hosting a wind turbine
66
266621
2542
ပြီးတော့ လယ်သမားများအတွက် လေရဟတ် စိုက်ထူခွင့်ပေးခြင်းက
04:29
can be a reliable source of additional income.
67
269163
2541
အပိုဝင်ငွေရရှိမယ့် အလုပ်တခုဖြစ်နိုင်ပါတယ်
04:32
With continued improvements in wind forecasting,
68
272246
2833
လေကိုကြိုတင်ခန့်မှန်းတွက်ချက်မှု တိုးတက်လာမှုတွေ
04:35
electrical grid infrastructure and energy storage,
69
275079
3250
လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလိုင်းစနစ်တွေ စွမ်းအင်သိုလှောင်မှုတွေနဲ့
04:38
wind power might blow away all our energy problems.
70
278329
4000
လေစွမ်းအင်က ငါတို့ရဲ့စွမ်းအင်ပြဿနာကို မှုတ်ထုတ်ပေးနိုင်ပါလိမ့်မယ်
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7