If superpowers were real: Invisibility - Joy Lin

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung

Wouldn't it be great if we could be

ကိုယ်ဖျောက်နိုင်တယ်ဆိုရင်

မကောင်းဘူးလား။

invisible?

Ha, right?

ဟေ၊ ဟုတ်လား။

I mean, we could spy on people without being noticed

ဆိုလိုတာက လူတွေ သတိမထားမိဘဲ စောင့်ကြည့်နိုင်ပြီး

and do whatever we want

တာဝန်ခံမှုမရှိဘဲ

without being held responsible.

ကိုယ် လုပ်ချင်တာကို လုပ်နိုင်တာပါ။

Now, magicians have figured out

ကဲ၊ မျက်လှည့်ဆရာတွေက ပျောက်နေတဲ့

how to utilize full-sized mirrors to bend light

စိတ်လှည့်စားမှုတွေကို ဖန်တီးဖို့ အလင်းကို ကွေးဖို့

in order to create disappearing illusions.

ပကတိ ကြည့်မှန်တွေ သုံးနည်းကို သိလာကြပြီ။

Scientists have created metamaterials

သိပ္ပံပညာရှင်တွေက နှစ်ဖက်မြင် အရာဝတ္ထုလေးတွေပတ်လည်မှာ

to guide rays of light

အလင်းတန်းတွေကို

around tiny, two-dimensional objects.

လမ်းညွှန်ဖို့ ဒြပ်သားတုတွေကို ဖန်တီးကြတယ်။

Cameras can also film what is behind you

ကင်မရာတွေကလည်း သင့်နောက်မှာရှိတာကို

ရိုက်ကူးနိုင်ပြီး

and project the image

so you appear invisible from the front.

ရှေ့ကနေ မမြင်ရတဲ့ ပုံပေါက်အောင် ပုံရိပ်ကို ထိုးပြနိုင်တယ်။

However, none of these options

ဒါပေမဲ့ ဒီရွေးချယ်စရာတစ်ခုကမှ

can make an object as large as a person

လူတစ်ယောက်လို ကြီးမားတဲ့ အရာတစ်ခုကို

appear invisible for all angles and distances

ရွေ့နေတုန်း ထောင့်နဲ့ အကွာအဝေး အားလုံးအတွက် ကိုယ်ပျောက်လို့

while its moving.

ထင်ရအောင်မလုပ်နိုင်ဘူး။

But if you are truly invisible,

ဒါပေမဲ့ သင်ဟာ တကယ့် ကိုယ်ဖျောက်နိုင်ရင်၊

as in from within,

အတွင်းကနေလိုပဲ ဒီမှာ

here are a few problems

အရင်က မတွေးမဖူးလောက်တဲ့

you may not have thought about before.

ပြဿနာအနည်းငယ်ရှိပါတယ်။

To move around undetected by other people,

တခြားသူတွေ မတွေ့နိုင်ဘဲ လှည့်လည်သွားလာဖို့

you would have to be totally naked.

သင်ဟာ လုံးဝ ဝတ်လစ်စလစ်ဖြစ်ရမှာပါ။

Even if it's freezing outside!

အပြင်မှာ အေးခဲနေရင်တောင်ပါ။

You can't carry anything,

ပိုက်ဆံအိတ်နဲ့ သော့တွေအပါအဝင်

including your wallet and keys,

ဘာကိုမှ သင် သယ်သွားလို့မရဘူး၊

otherwise people would just see

ဒါမှမဟုတ်ရင်၊ လူတွေက ပိုက်ဆံအိတ်နဲ့

your wallet and keys floating around.

သော့တွေ ပေါလောဖြစ်နေတာကို မြင်ရမှာပါ။

Drivers and people on the street can't see you either,

လမ်းပေါ်က ယာဉ်မောင်းတွေနဲ့ လူတွေကလည်း

therefore they can and will run into you at some point.

သင့်ကို မမြင်နိုင်တော့ သူတို့က တစ်ချိန်ချိန် သင့်ကို ဝင်တိုက်နိုင်/မှာပါ။

Oh, and you better not wear any perfume

အိုး၊ရေမွှေးတွေ ဆွတ်တာ၊ အသက် ကျယ်ကျယ်ရှူတာ

or make any noise breathing,

မလုပ်တာပိုကောင်းတယ်။

otherwise they'll know you're there.

ဒါမှမဟုတ်ရင် သင် အဲဒီမှာရှိတယ်ဆိုတာ သူတို့သိသွားလိမ့်မယ်။

And, just because you start off invisible,

သင်က ကိုယ်ဖျောက်တာနဲ့ စလိုက်တာကြောင့်ပဲ

doesn't mean you'll stay that way.

သင် ဒီလိုပဲ ဆက်ရှိနေမယ်လို့ မဆိုလိုဘူး။

What if someone accidentally spills

တစ်ယောက်ယောက်က သင့်အပေါ် ကော်ဖီပူ

scolding hot coffee on you?

မတော်တဆ ဖိတ်ကျသွားရင်ကော။

And what if it rains?

မိုးရွာရင်ကော။

But if you think only liquid can make you visible,

ဒါပေမဲ့ အရည်ကပဲ သင့်ကို မြင်အောင် လုပ်နိုင်တယ်လို့ ထင်ရင်တော့

you're wrong.

သင် မှားပါတယ်။

Dust consists of dead skin cells from humans,

ဖုန်တွေမှာ လူသားတွေဆီက အရေပြားဆဲလ်အသေတွေ၊

မြေဆီလွှာမှုန်တွေနဲ့၊

soil particles,

and fibers from clothes made from cotton

ဝါဂွမ်းနဲ့ အခြားပစ္စည်းတွေကနေ

and other materials.

လုပ်ထားတဲ့ အမျှင်တွေ ပါဝင်တယ်။

Dust sticks to the moisture on our skin when we sweat

ချွေးထွက်တဲ့အခါ၊ အရေပြားပေါ်က အစိုဓာတ်မှာ၊ ခြောက်သွေ့တဲ့အခါ၊

and the tiny hairs on our skin when we are dry.

အရေပြားပေါ်က အမွေးတွေမှာ ဖုန်တွေက စွဲကပ်နေတယ်။

So, even if you are invisible,

ဒီတော့ သင်ဟာ ကိုယ်ပျောက်နေရင်တောင်

dust would still land on every part of you.

ဖုန်တွေဟာ သင့်ရဲ့အပိုင်းတိုင်း အပေါ် ကျနေတုန်းပါ။

We usually don't notice the dust on our skin

အရေပြားပေါ်က ဖုန်တွေကို သတိမပြုမိကြတာက

because we can't see a thin layer of dust

အရေပြားအရောင်ရဲ့ ထိပ်က ဖုန်အလွှာပါးကို

on top of our skin color.

မမြင်နိုင်လို့ပါ။

But, if you're invisible,

ဒါပေမဲ့ သင် ကိုယ်ပျောက်နေရင်၊

people would see a human-shaped blob of dust

လူတွေက အင်မတန် ညစ်ပတ်တဲ့ ခြေဖဝါးတွေနဲ့ လှည့်သွားနေတဲ့

walking around with extremely dirty soles.

လူသား-သဏ္ဌာန် ဖုန်တစ်စက်ကို မြင်လိမ့်မယ်။

ဆိုးလိုက်တာ။

Gross!

သင်ဟာ ကိုယ်ပျောက်ဖြစ်နေရင်၊ ကမ္ဘာကြီးက

What do you think the world looks like

if you are invisible?

ဘယ်ပုံရှိမယ်လို့ထင်လဲ။

Well, the answer is nothing.

အဖြေက ဘာမှမဟုတ်တာပါ။

The reason you can't see in the dark

အမှောင်ထဲမှာ မမြင်နိုင်တဲ့

is because there is no light.

အကြောင်းရင်းက အလင်းမရှိလို့ပါ။

To see an apple,

ပန်းသီးကို မြင်ဖို့

light has to hit the apple

အလင်းက ပန်းသီးကိုထိပြီး

and return it to your eyes.

မျက်စိဆီ အလင်း ပြန်ပေးရမယ်။

Then, the retinas in your eyes

ဒီနောက် မျက်လုံး မြင်လွှာတွေက

catch the light reflection for your brain

ပန်းသီးရဲ့ပုံရိပ်ကို အနက်ပြန်ဖို့

to interpret into the image of an apple.

ဦးနှောက်အတွက် အလင်း ရောင်ပြန်ကို ဖမ်းတယ်။

If you're invisible,

သင်က ကိုယ်ပျောက်နေရင်၊

then, by definition, light would travel

သတ်မှတ်ချက်အရ အလင်းက လူတွေမြင်ဖို့

through you or around you

သင့်ဆီက ပြန်ကန်တာအစား၊

instead of bouncing off you for people to see.

သင့်ကို ဒါမှမဟုတ် သင့်ဝန်းကျင် ဖြတ်သွားမယ်။

But that means that retinas in your eyes

ဒါပေမဲ့ မျက်လုံးထဲက မြင်လွှာတွေကလည်း

are not catching the light, either.

အလင်းကို ဖမ်းမနေဘူးလို့ဆိုလိုတာပါ။

Therefore, your brain has nothing

ဒါကြောင့် ဦးနှောက်က ပုံရိပ်အဖြစ်

to interpret into an image.

အနက်ပြန်စရာ ဘာမျှမရှိဘူး။

Can you see your reflection

အလင်းကို ရပ်တန့်ဖို့ မှန်မပါဘဲ

without a mirror to stop the light?

ရောင်ပြန်ဟပ်မှုကို မြင်နိုင်လား။

No.

မမြင်ပါဘူး။

So, when you can't be seen by others,

ဒီတော့ တခြားသူတွေက သင့် မမြင်ရတဲ့အခါ၊

you also cannot see.

သင်လည်း မမြင်နိုင်ပါဘူး။

Ouch!

အိုး။

Now, have you given any thought

ကဲ၊ ကိုယ်ဖျောက်နိုင်စွမ်းက

as of whether the invisibility is permanent?

ထာဝရလားဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သင် တွေးခဲ့ဖူးလား။

If it is, how can you receive medical treatment

ဒီလိုသာဆို၊ သင် ဒဏ်ရာရရင် ဆရာဝန်ဆီကနေ

from a doctor if you're injured?

ဆေးကုသမှု ဘယ်လို ခံယူရနိုင်မလဲ။

The doctor wouldn't know

ဆရာဝန်က ဘယ်မှာ ဆေးလိမ်း၊

where to apply ointments or bandages

ဘယ်မှာ ပတ်တီးပတ်ရမယ်ဆိုတာ မသိဘူး၊

because they cannot access your injury.

ဘာလို့လဲဆိုတော့ သူတို့က သင့်ရဲ့ ဒဏ်ရာကို ရှာမရနိုင်ဘူးလေ။

For that matter, you can't see it either.

ဒါအတွက် သင်လည်း မမြင်နိုင်ဘူး။

I mean, what if you have an illness or an infection?

ဆိုလိုတာက သင့်မှာ နာမကျန်းတာ ဒါမှမဟုတ် ရောဂါကူးစက်ရင်ကော။

How can the doctor diagnose you

အရောင်ပြောင်းတာ ဒါမှမဟုတ်

without being able to see the color change or inflammation?

ရောင်ရမ်းတာ မမြင်ရဘဲ ဆရာဝန်က ရောဂါ ဘယ်လိုရှာနိုင်မလဲ။

And what if everyone is permanently invisible?

လူတိုင်းက ထာဝရ ကိုယ်ဖျောက်နိုင်တယ်ဆိုရင်ကော။

Well, think about how boring the world would be

လမ်းပေါ်က ၊ တီဗွီပေါ်က ဒါမှမဟုတ်

အခုလို ကွန်ပျူတာပေါ်က လူတွေကို မမြင်ရရင်

without seeing people on the streets,

on TV,

ကမ္ဘာကြီးက

or at home on your computer

ဘယ်လောက် ငြီးငွေ့စရာကောင်းမလဲဆိုတာ

like right now.

တွေးကြည့်ပါ။

It's lonely being invisible.

ကိုယ်ပျောက်နေတာက အထီးကျန်ပါတယ်။

Now, which superpower physics lesson

ကဲ ဘယ်မဟာစွမ်းအား ရူပဗေဒ သင်ခန်းစာကို နောက်တစ်ခါ

will you explore next?

သင် စူးစမ်းရှာဖွေမလဲ။

Shifting body size and content,

ကိုယ်ခန္ဓာအရွယ်အစား ပြောင်းခြင်း၊

super speed,

စူပါ အမြန်နှုန်း၊

flight,

ပျံသန်းမှု၊

super strength,

အင်အားကြီးခြင်း၊

immortality,

ထာဝရအသက်ရှင်ခြင်း၊

and

ပြီးတော့

invisibility.

ကိုယ်ပျောက်နိုင်စွမ်းပါ။