Ugly History: The U.S. Syphilis Experiment - Susan M. Reverby

619,935 views ・ 2021-06-08

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Moe Zaw Oo Reviewer: Sanntint Tint
00:08
In the 1930s, the United States was ravaged by syphilis.
0
8163
3791
၁၉၃၀ ခုနှစ်တွေမှာ အမေရိကန်ဟာ ဆစ်ဖလစ်‌ရောဂါရဲ့ဒဏ် ထိခိုက်ခံစားခဲ့ရပါတယ်။
00:11
This sexually transmitted infection afflicted nearly 1 in 10 Americans,
1
11954
3917
လိင်ကနေတဆင့်ကူးစက်တဲ့ ဒီရောဂါကို အမေရိကန် နိုင်ငံသား ၁၀ယောက်မှာ ၁ ယောက် ခံစားနေရပြီး
00:15
producing painful sores and rashes that persisted for roughly two years.
2
15871
4667
နာကျင်လှတဲ့ အနာတွေနဲ့ အင်ပြင်တွေက အကြမ်းဖျင်း နှစ်နှစ်လောက် အမြစ်တွယ်ပါတယ်။
00:20
After these initial symptoms, late-stage syphilis was known to cause organ damage,
3
20954
4667
ဒီ ကနဦး လက္ခဏာတွေနောက်ပိုင်း နောက်ကျ အဆင့်ဆစ်ဖလစ်က ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတွေပျက်စီးတာ
00:25
heart and brain disorders, and even blindness.
4
25621
2500
နှလုံးနဲ့ ဦးနှောက် ချို့ယွင်းတာနဲ့ မျက်စိကွယ်တာအထိ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
00:28
It was incredibly difficult to slow the disease’s spread.
5
28704
2834
ရောဂါပြန့်ပွားမှု နှေးကွေးအောင်လုပ်ဖို့ မယုံနိုင်လောက်အောင် ခက်ခဲခဲ့ပါတယ်။
00:32
Experts cautioned against unprotected sex,
6
32037
3209
အကာအကွယ်မဲ့ လိင်ဆက်ဆံတာတွေမလုပ်ဖို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက သတိပေးထားပေမဲ့
00:35
but the infection could also be passed during childbirth.
7
35246
2708
ကလေး မွေးဖွားစဉ်မှာလည်း ရောဂါ ကူးစက်နိုင်ပါ‌သေးတယ်။
00:38
Worse still, existing treatments like mercury and bismuth
8
38662
4042
ပိုဆိုးတာက မာကျူရီနဲ့ ဘစ်စမတ်တို့လို့ ရှိပြီးသား ကုသမှုတွေကလည်း
00:42
were considered unreliable at best and potentially harmful at worst.
9
42787
4500
အားကိုးရလောက်အောင် အကောင်းဆုံးမဟုတ်တာမို့ အန္တရာယ်က အဆိုးဆုံးအထိဖြစ်ဖို့ ရှိနေတာပါ။
00:47
Today these heavy metals are classified as toxic,
10
47829
3333
ခုခေတ်မှာ ဒီသတ္တုတွေကို အဆိပ်အတောက်အဖြစ် သတ်မှတ်ထားပေမဲ့ အဲဒီအချိန်တုန်းက
00:51
but at the time, doctors were still uncovering their dangerous side effects.
11
51162
4125
ဆရာဝန်တွေဟာ ဒီဟာတွေရဲ့ အန္တရာယ်များတဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေကို မသိကြသေးပါဘူး။
00:55
Amidst the uncertainty, health care professionals had two key questions.
12
55912
4042
မရေရာမှုတွေကြားမှာ ကျန်းမာရေးပညာရှင်တွေမှာ အဓိက မေးခွန်းနှစ်ခု ရှိခဲ့ပါတယ်။
01:00
Did late-stage syphilis warrant the risks of existing treatments?
13
60246
3792
‌နောက်ကျအဆင့် ဆစ်ဖလစ်ကိုကုဖို့ ရှိပြီးသား ကုသမှုတွေရဲ့ အန္တရာယ်တွေက တန်ရဲ့လား။
01:04
And, did the infected individual’s race change how the disease progressed?
14
64038
4083
နောက်ပြီးတော့ ရောဂါပိုးရှိသူရဲ့ လူမျိုးက ရောဂါအခြေအနေကို ဘယ်လို ပြောင်းလဲသွားစေသလဲ။
01:08
Many physicians were convinced syphilis affected
15
68496
2583
ဆစ်ဖလစ်ရောဂါက လူဖြူတွေမှာ အာရုံကြောစနစ်တွေကို ထိခိုက်စေပြီး
လူမည်းတွေမှာ နှလုံးသွေးကြောစနစ်တွေကို ထိခိုက်စေတယ်လို့
01:11
the neurological systems of white patients
16
71079
2334
01:13
and the cardiovascular systems of Black patients.
17
73413
2541
သမားတော် အများအပြားက ယုံကြည်ခဲ့ကြပါတယ်။
01:16
There was little evidence for this theory,
18
76371
2208
ဒီသီအိုရီအတွက် သက်သေအနည်းငယ်သာ ရှိခဲ့ပေမဲ့
01:18
but the U.S. Public Health Service was determined to investigate further.
19
78788
3500
US ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင်မှု (PHS) က ဆက်လက် လေ့လာဖော်ထုတ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။
01:22
In 1932 they launched a massive experiment in Tuskegee, Alabama.
20
82996
4333
၁၉၃၂ တွင် Alabama ပြည်နယ် Tuskegee မှာ ကြီးမားတဲ့ သုတေသနတစ်ခုကို စတင်ခဲ့ပါတယ်။
01:27
The town had already possessed a small hospital,
21
87621
2583
မြို့မှာ ဆေးရုံငယ်လေးတစ်ခုလည်း ရှိနေပြီး
01:30
and the area was home to a large population of potential participants.
22
90204
3584
ဒီဒေသမှာ လူဦးရေ များတာမို့ သုတေသနမှာ ပါဝင်သူလည်း များနိုင်ပါတယ်။
01:34
The PHS collaborated with local doctors and nurses
23
94246
3417
PHS က ဒေသခံဆရာဝန်တွေ သူနာပြုတွေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး
01:37
to recruit roughly 400 Black men presumed to have noncontagious late-stage syphilis,
24
97663
5583
မကူးစက်နိုင်တဲ့ နောက်ကျအဆင့် ဆစ်ဖလစ်ရှိသူ အကြမ်းဖျင်း လူမည်းအမျိုးသား ၄၀၀ လောက်နဲ့
01:43
as well as 200 non-syphilitic Black men for their control group.
25
103579
4167
နှိုုင်းယှဉ်အုပ်စုအတွက် ဆစ်ဖလစ်မရှိသူ လူမည်းအမျိုးသား ၂၀၀ လည်း စုဆောင်းခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမဲ့ သူတို့ရဲ့စုဆောင်းရေးအစီအစဉ်က လိမ်ညာမှုကို ဗဟိုပြုခဲ့တာပါ။
01:48
But their recruitment plan centered on a lie.
26
108246
2542
01:50
While the researchers planned to observe how syphilis
27
110788
2541
သုတေသီတွေရဲ့အစီအစဉ်က ကုသမှုုအနည်းဆုံးနဲ့ဆို
ဆစ်ဖလစ်ရောဂါ ဘယ်လိုရှေ့ဆက်ဖြစ်လာမလဲ စောင့်ကြည့်လေ့လာဖို့ ဖြစ်ပေမဲ့
01:53
would progress with minimal treatment,
28
113329
1875
01:55
participants were told they would receive free drugs and care for their condition.
29
115204
4084
ပါဝင်သူတွေကို အခမဲ့ဆေးဝါးတွေနဲ့ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု ရရှိမှာလို့ပဲ ပြောခဲ့တာပါ။
01:59
At first, researchers gave the men existing treatments,
30
119996
3542
ပထမတော့ သုတေသီတွေက အမျိုးသားတွေကို ရှိဆဲကုသမှုတွေ ပေးခဲ့ကြပေမဲ့
မကြာခင်မှာ placebo ခေါ် အာနိသင်မရှိတဲ့ ဆေဝါးတွေ အစားထိုးပေးခဲ့ပါတယ်။
02:03
but these were soon replaced with placebos.
31
123538
2375
02:06
Under the false pretense of providing a special remedy,
32
126204
3000
အထူးဆေးကုသမှုပေးတယ်ဆိုပြီး ဟန်ဆောင်ကာ
02:09
researchers performed painful and invasive spinal taps
33
129204
3459
အာရုံကြောဆိုင်ရာ အကျိုးဆက်တွေကို လေ့လာဖော်ထုတ်ဖို့ သုတေသီတွေဟာ
02:12
to investigate the disease’s neurological consequences.
34
132663
2666
နာကျင်တဲ့ ကျောရိုးဆစ်ကြားအပ်ထိုးပြီး အရည်စုပ်ယူတာတွေ လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။
02:15
When patients died, the PHS would swoop in to study the body
35
135788
4000
လူနာတွေ သေဆုံးသွားတဲ့အခါ PHS က ခန္ဓာကိုယ်ကို ခရေစေ့တွင်းကျလေ့လာဖို့
02:19
by funding funerals in exchange for autopsies.
36
139788
2666
အလဲအလှယ်အနေနဲ့ ဈာပနရံပုံငွေထောက်ပံ့ပြီး အလောင်းခွဲစိတ်တာတွေ လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။
၎င်းတို့ထုတ်ဝေတဲ့ စာတမ်းတွေမှာတော့ သူတို့ စုဆောင်းခံရတဲ့ အခြေအနေတွေကို ဖုံးကွယ်ဖို့
02:23
In their published studies, they listed the men as volunteers
37
143038
3458
02:26
to obscure the circumstances under which they’d been recruited.
38
146496
3167
အမျိုးသားတွေကို ဆန္ဒအရပါဝင်သူတွေအဖြစ် ဖော်ပြထားပါတယ်။
02:30
Outside Alabama, syphilis treatment was advancing.
39
150204
3167
Alabama ပြည်နယ်ရဲ့ ပြင်ပမှာ ဆစ်ဖလစ်ကုထုံးက တိုးတက်လာခဲ့ပါတယ်။
02:33
A decade after the study began,
40
153371
2125
လေ့လာမှုစတင်ပြီး ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအကြာမှာ
02:35
clinical trials confirmed that penicillin effectively cured the disease
41
155496
3458
ဆစ်ဖလစ်ရောဂါရဲ့ အစောပိုင်းအဆင့်တွေမှာ ပင်နီဆီလင်နဲ့ ရောဂါကိုထိရောက်အောင်
02:38
in its early stages.
42
158954
1375
ကုသနိုင်ပြီလို့ လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုတွေက အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။
02:40
But in Tuskegee, researchers were determined to keep pursuing
43
160704
3167
ဒါပေမဲ့ Tuskegee မှာ သုတေသီတွေက သူတို့အရေးကြီးတယ်ဆိုတဲ့ သုတေသနကို
02:43
what they considered vital research.
44
163871
2125
ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။။
02:46
They had yet to confirm their theories about racial difference,
45
166413
2958
လူမျိုးရေးကွဲပြားမှုတွေအကြောင်း သူတို့ရဲ့သီအိုရီတွေကို အတည်မပြုရသေးသလို
02:49
and they believed they would never have another opportunity
46
169371
2792
ကုသမှုမရတဲ့ ဆစ်ဖလစ်ရောဂါရဲ့ ရေရှည်သက်ရောက်မှုကို စောင့်ကြည့်ဖို့
02:52
to observe the long-term effects of untreated syphilis.
47
172163
2708
နောက်ထပ်အခွင့်အရေး မရနိုင်ဘူးလို့ ယုံကြည်ခဲ့ကြပါတယ်။
02:55
The study’s leadership decided to withhold knowledge of new treatments
48
175246
3292
လူနာတွေကို ကုထုံးအသစ်တွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဗဟုသုတတွေ ထိန်ချန်ထားဖို့
02:58
from their subjects.
49
178538
1083
လေ့လာမှုကို ဦးဆောင်သူတွေက ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြပါတယ်။
02:59
During World War II, researchers convinced the local draft board
50
179954
3584
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း သူတို့လေ့လာမှုမှာ ပါဝင်သူတွေ စစ်မှုထမ်းထဲမပါဖို့နဲ့
03:03
to exempt men from their study,
51
183538
1875
ပင်နီဆီလင်သုံးစွဲခွင့် မရရှိစေဖို့
03:05
preventing them from enlisting and potentially accessing penicillin.
52
185413
3333
သုတေသီတွေက ပြည်တွင်းမူကြမ်းဘုတ်အဖွဲ့ကို စည််းရုံးသိမ်းသွင်းခဲ့ပါတယ်။
ပင်နီဆီလင်က နောက်ကျအဆင့် ဆစ်ဖလစ်ရောဂါကို ကုသနိုင်ပြီဖြစ်တဲ့
03:09
The study even continued through the 1950s
53
189204
2500
03:11
when penicillin was shown to help manage late-stage syphilis.
54
191704
3334
၁၉၅၀ ခုနှစ်များတစ်လျှောက် လေ့လာမှု ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။
03:15
By today’s bioethical standards,
55
195704
2000
ယနေ့ခေတ် ဇီဝကျင့်ဝတ်စံနှုန်းတွေနဲ့ဆိုရင်
03:17
withholding treatment in a research study without a patient’s informed consent
56
197746
3875
သုတေသနတစ်ခုမှာ လူနာတစ်ဦးရဲ့အသိပေး သဘောတူညီချက် မပါဘဲ ကုသမှုကို ရပ်ဆိုင််းတာက
03:21
is morally abhorrent.
57
201621
1333
ကိုယ်ကျင့်တရား ပျက်ပြားရာကျပါတယ်။
03:23
But for a large part of the 20th century, this practice was not uncommon.
58
203246
4000
ဒါပေမြ့ ၂၀ ရာစုကာလ တစ်လျှောက်မှာတော့ ခုလိုလုပ်ဆောင်တာက အဆန်းတော့ မဟုတ်ပါဘူး။
03:27
In the 1940s, US led studies in Guatemala infected
59
207746
3833
၁၉၄၀ ခုနှစ်တွေမှာ ကုထုံးအသစ်တွေ လေ့လာဖို့ US မှ ဦးဆောင်တဲ့ သုတေသနအဖွဲ့တွေဟာ
03:31
numerous prisoners, sex workers, soldiers, and mental health patients
60
211579
4334
ကာလသားရောဂါတွေ ကူးစက်ခံထားရတဲ့ ဂွာတီမာလာက များစွာသော အကျဉ်းသားတွေ၊
03:35
with sexually transmitted infections to study potential treatments.
61
215913
3541
လိင်လုပ်သားတွေ၊ စစ်သားတွေနဲ့စိတ်ကျန်းမာရေး လူနာတွေကို လေ့လာမှုပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။
၅၀ နှင့် ၆၀ နှစ်များတလျှောက် အခြားလေ့လာမှု တွေအရ လူနာတွေ ဗိုင်းရပ်စ်အသည်းရောင်ရောဂါ
03:40
And other studies throughout the 50s and 60s
62
220038
2750
03:42
saw doctors secretly infecting patients with viral hepatitis or even cancer cells.
63
222788
4916
ဒါမှမဟုတ် ကင်ဆာဆဲလ်တွေ ကူးစက်အောင် ဆရာဝန်တွေက တိတ်တဆိတ်လုပ်ခဲ့တာတွေရှိပါတယ်။
03:48
Eventually, researchers began objecting to these unjust experiments.
64
228329
3875
နောက်ဆုံးမှာ ဒီလိုမတရားတဲ့စမ်းသပ်မှုတွေကို သုတေသီတွေက ကန့်ကွက်လာပါတယ်။
03:52
In the late 1960s, an STI contact tracer named Peter Buxtun
65
232538
4375
၁၉၆၀ ခုလွန် နှစ်တွေမှာ Peter Buxtun လို့ခေါ်တဲ့ STI ထိတွေ့မှု ခြေရာခံသူ တစ်ဦးက
03:56
convinced the PHS to consider ending the study.
66
236913
2916
လေ့လာမှုကို ရပ်တန့်ရန် စဉ်းစားဖို့ PHS ကို စည်းရုံးခဲ့ပါသေးတယ်။
04:00
But after leadership decided against it, Buxtun sent his concerns to the press.
67
240204
4334
အဖွဲ့က ဆန့်ကျင်ဆုံးဖြတ်ပြီးနောက်် Buxtun က စိုးရိမ်မှုတွေကို စာနယ်ဇင်းဆီပို့ခဲ့ပါတယ်။
04:04
In July of 1972, an exposé of the Tuskegee study made headlines across the country.
68
244913
5708
၁၉၇၂ ခုနှစ် ဇူလိုင်လမှာ Tuskegee လေ့လာမှုက နိုင်ငံတဝှမ်း ခေါင်းကြီးသတင်း ဖြစ်လာပါတယ်။
04:11
Following public outcry, a federal investigation, and a lawsuit,
69
251246
4625
လူထုရဲ့အော်သံ၊ ဖက်ဒရယ် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုနဲ့ တရားစွဲဆိုမှုခံရပြီးနောက် ၊
04:15
the study was finally shut down in 1972— 40 years after it began
70
255913
5291
၁၉၇၂ ခုနှစ်၊ စတင်ပြီးနောက် အနှစ် ၄၀ အကြာ၊ ဆစ်ဖလစ်ကုထုံးရှာတွေ့ပြီးနောက် နှစ် ၃၀ အကြာ
04:21
and 30 after a treatment for syphilis had been found.
71
261204
3000
လေ့လာမှုဟာ အဆုံးသတ်သွားခဲ့ပါတယ်။
04:24
No evidence of any racial difference was discovered.
72
264621
2833
လူမျိုးရေးကွဲပြားမှုအပေါ် ရောဂါရဲ့ သက်ရောက်မှု အထောက်အထားရှာမတွေ့ခဲ့ပါဘူး။
04:28
When the study ended, only 74 of the original 600 men were alive.
73
268246
4542
လေ့လာမှု ပြီးဆုံးချိန်မှာတော့ မူလပါဝင်သူ အမျိုးသား ၆၀၀ အနက် ၇၄ ဦးပဲ အသက်ရှင်ခဲ့တယ်။
04:33
40 of their wives and 19 of their children had contracted syphilis,
74
273329
3959
ဇနီး ၄၀ နဲ့ သားသမီး ၁၉ ဦး ဆစ်ဖလစ်ရောဂါ ကူးစက်ခံရပြီး၊
ခင်ပွန်းဖြစ်သူနဲ့ ဖခင်ဖြစ်သူဆီကနေ ကူးစက်ခံရတာလို့ ယူဆရပါတယ်။
04:37
presumably from their husbands and fathers.
75
277288
2625
04:39
In the wake of this tragedy, and concerns about similar experiments,
76
279913
3541
ဒီအဖြစ်ဆိုးကြီးနောက်ပိုင်းမှာ အလားတူ စမ်းသပ်မှုတွေကို စိုးရိမ်မှုတွေရှိလာလို့
04:43
Congress passed new regulations for ethical research and informed consent.
77
283454
4000
ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာသုတေသနနဲ့ အသိပေးသဘောတူချက် စည်းမျဉ်းသစ်တွေ ကွန်ဂရက်က အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။
04:47
But systemic racism continues to permeate medical care and research
78
287454
3792
ဒါပေမဲ့ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုနဲ့ သုတေသနမှာ စနစ်တကျ လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုတွေ
04:51
throughout the US.
79
291246
1250
US အနှံ့ ဆက်လက် စိမ့်ဝင်နေဆဲပါ။
04:52
To truly address these issues,
80
292788
1666
ဒီပြဿနာတွေကို အမှန်တကယ်ဖြေရှင်းဖို့
04:54
the need for structural change, better access to care,
81
294454
3042
ဖွဲ့စည်းပုံအပြောင်းအလဲ၊ ပိုကောင်းမွန်တဲ့စောင့်ရှောက်မှုနဲ့
04:57
and transparency in research remains urgent.
82
297496
2833
သုတေသနလုပ်ငန်းမှာပွင့်လင်းမြင်သာရှိမှုတို့ အရေးတကြီး လိုအပ်နေပါသေးတယ်။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7