Why can't you put metal in a microwave? - Aaron Slepkov

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Kanhaiya Verma

American engineer Percy Spencer developed World War II RADAR technology

အမေရိကန် အင်ဂျင်နီယာ ပါစီ စပန်ဆာက နာဇီ လေယာဉ်တွေကို ကူညီ၊ရှာဖွေတဲ့ ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်

that helped detect Nazi airplanes—

ရေဒါ နည်းပညာ ကို တီထွင်ခဲ့ပေမဲ့၊

but it would soon have other surprising applications.

မကြာခင်မှာတော့ ဒါက အခြား အံ့အားသင့်စရာ အသုံးချမှုတွေ ရှိလာမှာပါ။

One day in 1945, Spencer was standing near a RADAR instrument

၁၉၄၅ ခုနှစ် တစ်နေ့မှာ စပင်ဆာက လေယာဉ်တွေ ကို အလင်းပြန်နိုင်တဲ့ အားပြင်းထန်တဲ့

called a magnetron,

မိုက်ခရိုဝေ့ဗ်တွေကို ထုတ်လုပ်ပေးတဲ့

a device that produced high-intensity microwaves that could reflect off planes.

ကိရိယာ မဂ္ဂနက်ထရွန်ဆိုတဲ့၊ ရေဒါ ကိရိယာတစ်ခု အနီးမှာ ရပ်နေခဲ့တယ်။

Suddenly, he noticed that the candy bar in his pocket had melted.

ရုတ်တရက် အိတ်ကပ်ထဲက သကြားလုံးချောင်းတွေ အရည်ပျော်သွားတာကို သူ သတိထားမိတယ်။

He exposed other things to the magnetron and, sure enough,

သူက အခြားအရာတွေကို မဂ္ဂနက်ထရွန်နဲ့ ထိတွေ့စေတဲ့အခါ၊ ပြောင်းဆန်တွေက

popcorn kernels popped,

တဖောက်ဖောက်ဖြစ်ကာ၊

and an egg—well— exploded onto a colleague.

ဥတစ်ခုလုံးပက လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တစ်ယောက်အပေါ် ပေါက်ကွဲသွားတာ အသေအချာပါ။

Soon after, the first microwave oven became available,

သိပ်မကြာခင်မှာပဲ အလားတူ နည်းပညာကို သုံးရင်း လုပ်ဆောင်တဲ့၊

operating using the very same technology.

ပထမဆုံး မိုက်ခရိုဝေ့ဗ် မီးဖိုကို ရရှိလာတယ်။

So, how does it work?

ဒီတော့ ဒါက ဘယ်လို အလုပ် လုပ်တာလဲ။

All light energy travels in waves of oscillating electric and magnetic fields.

အလင်းစွမ်းအင်အားလုံး တုန်နေတဲ့လျှပ်စစ်နဲ့ သံလိုက်စက်ကွင်း လှိုင်းတွေထဲမှာ ဖြတ်တယ်။

These oscillations span a range of frequencies

ဒီတုန်ခါမှုတွေမှာ လျှပ်စစ်သံလိုက် လှိုင်းစဉ် ပါဝင်တဲ့

comprising the electromagnetic spectrum.

ကြိမ်နှုန်းအမျိုးမျိုးရှိတယ်။

The higher the frequency, the more energetic.

ကြိမ်နှုန်း ပိုမြင့်လေ၊ ပိုအားကောင်းလေပါ။

Gamma rays and X-rays have the highest frequencies;

ဂမ်မာ ရောင်ခြည်တွေနဲ့ ဓာတ်ရောင်ခြည်တွေမှာ ကြိမ်နှုန်းအမြင့်ဆုံးရှိတယ်။

microwaves and radio waves, the lowest.

မိုက်ခရိုဝေ့ဗ်တွေနဲ့ ရေဒီယိုလှိုင်းတွေက အနိမ့်ဆုံးပါ။

Generally, light’s oscillating electric field exerts forces on charged particles,

ယေဘုယျအနေနဲ့ မော်လီကျူးထဲက အီလက်ထရွန်တွေ လိုပဲ အလင်းရဲ့ တုန်နေတဲ့ လျှပ်စစ်စက်ကွင်းက

like the electrons in a molecule.

ဓာတ်အားရှိတဲ့ အမှုန်တွေအပေါ် သက်ရောက်တယ်။

When light encounters polar molecules, like water,

အလင်းက ရေလို အဖို၊အမရှိတဲ့ မော်လီကျူးတွေနဲ့ တွေ့ဆုံတဲ့အခါ၊

it can make them rotate,

၎င်းတို့ရဲ့ အဖို၊ အမ နယ်မြေတွေကို

as their positive and negative regions are pushed and pulled in different directions.

မတူတဲ့ ဦးတည်ရာတွေဆီ တွန်းတာ၊ ဆွဲတာကြောင့် ဒါတွေကို လည်ပတ်စေနိုင်တယ်။

The frequency the light is traveling at

ဖြတ်သွားနေတဲ့ အလင်း တုန်နှုန်းကလည်း

also determines how it interacts with matter.

၎င်းနဲ့ ဒြပ်ဝတ္ထုနဲ့ တုံ့ပြန်ပုံလည်း ဆုံးဖြတ်ပေးတယ်။

Microwaves interact strongly with the water molecules found in most foods.

မိုက်ခရိုဝေ့ဗ်တွေက အစာအများစုမှာ တွေ့ရတဲ့ ရေမော်လီကျူးတွေနဲ့ အပြင်းအထန် တုံ့ပြန်တယ်။

Essentially, they make the molecules jostle against each other,

အခြေခံအနေနဲ့ ဒါတွေက မော်လီကျူး အချင်းချင်းကို တွန်းမိတိုက်မိစေပြီး

creating frictional heat.

ပွတ်မှုအား အပူကို ဖြစ်ပေါ်စေတယ်။

Household microwave ovens are fitted with cavity magnetrons.

အိမ်တွင်း မိုက်ခရိုဝေ့ဗ် မီးဖိုတွေကို ခေါင်းပေါက် မဂ္ဂနက်ထရွန်တွေနဲ့ တပ်ထားတယ်။

When you activate a microwave oven,

မိုက်ခရိုဝေ့ဗ် မီးဖိုကို ခလုတ်ဖွင့်အခါ၊

a heated element within the magnetron ejects electrons,

မဂ္ဂနက်ထရွန် အတွင်းက ပူနေတဲ့ဒြပ်စင်တစ်ခုက အီလက်ထရွန်တွေကို တွန်းထုတ်ပြီး

and a strong magnet forces them to spiral outwards.

အားပြင်းတဲ့ သံလိုက်က ဒါတွေကို အပြင်ကို အလိပ်လိပ်တက်အောင် တွန်းပေးတယ်။

As they pass over the magnetron’s metallic cavities,

ဒါတွေက မဂ္ဂနက်ထရွန်ရဲ့ သတ္ထု ခေါင်းပေါက်တွေကို ဖြတ်သွားစဉ်မှာ၊

the electrons induce an oscillating charge,

အီလက်ထရွန်တွေက တုန်ခါနေတဲ့ ဓာတ်အားကို ဖြစ်ပေါ်စေတယ်၊

generating a continuous stream of electromagnetic microwaves.

လျှပ်စစ်သံလိုက် မိုက်ခရိုဝေ့ဗ်တွေရဲ့ အဆက်မပြတ် စီးကြောင်းတစ်ခု ထုတ်ပေးတာပါ။

A metal pipe directs the microwaves into the main food compartment,

သတ္တုပိုက်တစ်ချောင်းက မိုက်ခရိုဝေ့ဗ်တွေ ကို အဓိက အစားအစာခန်းထဲကို ညွှန်ပေးပြီး၊

where they bounce off the metal walls

အဲဒီမှာ ဒါတွေက သတ္တု နံရံတွေကို ခုန်စေကာ

and penetrate a few centimeters into the food inside.

အစားအစာထဲကို စင်တီမီတာ အနည်းငယ် ထိုးဖောက်တယ်။

When the microwaves encounter polar molecules in the food, like water,

မိုက်ခရိုဝေ့ဗ်တွေက အစားအစာထဲက ရေလို အဖို၊အမရှိတဲ့ မော်လီကျူးတွေနဲ့ ဆုံတဲ့အခါ၊

they make them vibrate at high frequencies.

ဒါတွေကို ကြိမ်နှုန်းမြင့်တွေမှာ တုန်ခါစေတယ်။

This can have interesting effects depending on the food's composition.

ဒါက အစားအစာ ဖွဲ့စည်းပုံပေါ် မူတည်ကာ စိတ်ဝင်စားစရာ အသက်ရောက်မှုတွေ ရှိနိုင်တယ်။

Oil and sugar absorb fewer microwaves than water,

ဆီနဲ့ သကြားဟာ ရေထက် မိုက်ကရိုဝေ့ဗ် ပိုနည်းနည်းကို စုပ်ယူတာကြောင့်၊

so if you microwave them alone, not much happens.

သူတို့ချည်းပဲ မိုက်ကရိုဝေ့ဗ်ပေးရင်၊ သိပ်များများ မဖြစ်ဘူး။

But when microwaves encounter a marshmallow,

ဒါပေမဲ့ မိုက်ခရိုဝေ့ဗ်တွေက မုန့်ချိုနဲ့ တွေ့တဲ့အခါ၊

they heat the moisture trapped within its gelatin-sugar matrix,

ဒါတွေက မုန့်ချိုရဲ့ စေးပျစ်တဲ့သကြားသားမှာ ပိတ်မိနေတဲ့ အစိုဓာတ်ကို အပူပေးပြီး

making the hot air expand and the marshmallow puff.

လေပူကို ပြန့်ကာ မုန့်ချိုကို ကြွပ်ရွစေတယ်။

Butter is essentially a suspension of water droplets in fat.

ထောပတ်က အဓိကကတော့ အဆီထဲက ရေစက်တွေရဲ့ ဆိုင်းနေတဲ့အရည်ပါ။

When microwaved, the water rapidly vaporizes,

မိုက်ကရိုဝေ့ဗ်ပေးတဲ့အခါ၊ ရေက အမြန် အငွေ့ပျံသွားပြီး

making the butter melt quickly— and sometimes, a bit violently.

ထောပတ်ကို အမြန် ၊ တစ်ခါတစ်ရံ နည်းနည်း ပြင်းပြင်းလေး အရည်ပျော်စေတယ်။

So microwaves heat food molecules mechanically, through friction—

ဒီတော့ မိုက်ကရိုဝေ့ဗ်တွေက အစာ မော်လီကျူး တွေကို သဘာဝကျကျ ပွတ်မှုအားကနေ အပူပေးပေမဲ့၊

but they don't alter them chemically.

ဓာတုဗေဒအရတော့ မပြောင်းလဲစေဘူး။

Soup heated in the microwave is molecularly indistinguishable

မိုက်ကရိုဝေ့ဗ်မှာ အပူပေးထားတဲ့ ဟင်းချိုဟာ မီးဖိုကို သုံးပြီး အပူပေးထားတဲ့

from soup heated using a stove or oven.

ဟင်းချိုနဲ့ မော်လီကျူးအရ ခွဲခြားလို့မရဘူး။

The term “microwave radiation” can be alarming.

“မိုက်ခရိုဝေ့ဗ် ရောင်ခြည်” ဆိုတဲ့ အသုံးအနှုန်းက ထိတ်လန့်စရာ ဖြစ်နိုင်ပေမဲ့၊

But in physics, radiation simply describes any transfer of energy across a gap.

ရူပဗေဒအရ ရောင်ခြည်က ကွာဟချက်ကို ဖြတ်တဲ့ စွမ်းအင်ပြောင်းမှုတိုင်းကို ဖော်ပြရုံပါ။

High frequency, ionizing radiation may be harmful

DNA အပါအဝင် မော်လီကျူးတွေဆီက အီလက်ထရွန်တွေကို ဖယ်ရှားနိုင်တာကြောင့်

because it can strip electrons from molecules, including DNA.

နှုန်းမြင့်တဲ့၊ အိုင်ယွန်ပြောင်းထားတဲ့ ရောင်ခြည်က အန္တရာယ်ရှိနိုင်တယ်။

However, microwaves aren’t energetic enough to alter chemical bonds.

ဒါပေမဲ့ မိုက်ခရိုဝေ့ဗ်တွေက ဓာတ်ပေါင်းစည်း မှုတွေ ပြောင်းလောက်အောင် စွမ်းအင်မရှိဘူး။

And microwave ovens are designed to prevent leakage—

မိုက်ခရိုဝေ့ဗ် မီးဖိုတွေကို ဘေးကင်းမှုနဲ့ ထိရောက်မှုအတွက်

for safety and efficiency’s sake.

ယိုစိမ့်မှုကို ကာကွယ်ဖို့ ပုံစံထုတ်ထားတယ်။

Nonetheless, to totally limit exposure,

ဘာဖြစ်ဖြစ်၊ ထိတွေ့မှုကို လုံးဝ ကန့်သတ်ဖို့၊

experts recommend simply standing a few feet away when a microwave oven is on.

မိုက်ခရိုဝေ့ဗ်မီးဖိုဖွင့်တဲ့အခါ၊ပေအနည်းငယ် ခွာ ရပ်နေဖို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက အကြံပြုတယ်။

Microwaving metal is dangerous, though, right?

ဒါပေမဲ့ သတ္တုကို မိုက်ခရိုဝေ့ဗ် ပေးတာက အန္တရာယ်ရှိတာ၊ ဟုတ်လား။

Well, it depends.

အခြေအနေပေါ် မူတည်တယ်။

Metals are conductors,

သတ္တုတွေက လျှပ်ကူးပစ္စည်းတွေပါ၊

meaning their electrons are loosely bound to their atoms

သတ္တုရဲ့ အီလက်ထရွန်တွေက အက်တမ်တွေကို လျော့ရဲရဲ စည်းနှောင်ထားပြီး

and move freely in response to electric fields.

လျှပ်စစ် စက်ကွင်းတွေကို တုံ့ပြန်မှုမှာ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ရွေ့လျားနေတယ်။

Instead of absorbing microwave radiation,

မိုက်ကရိုဝေ့ဗ် ရောင်ခြည်ကို စုပ်ယူတာအစား၊

the metal’s electrons concentrate on the surface,

သတ္တုရဲ့ အီလက်ထရွန်တွေက မျက်နှာပြင်မှာ စုရုံးတယ်၊

leading to high voltages at sharp edges, corners, and small gaps.

အစွန်းချွန်တွေ၊ ထောင့်တွေနဲ့ အဟလေးတွေမှာ မြင့်မားတဲ့ ဗို့အားတွေကို ဖြစ်ပေါ်စေတယ်။

This includes areas between the creases on a sheet of aluminum foil,

ဒီမှာ အလူမီနီယံလွှာ တစ်ချပ်ပေါ်က တွန့်ကြောင်းတွေ၊ ခက်ရင်းသွားတွေ၊ ဒါမှမဟုတ်

the prongs of a fork,

သတ္တု ပစ္စည်းတစ်ခုနဲ့

or a metal object and the microwave oven’s metal walls.

မိုက်ကရိုဝေ့ဗ် မီးဖိုရဲ့ သတ္တု နံရံတွေ ကြားက ဧရိယာတွေ ပါဝင်တယ်။

Sometimes, voltages get high enough to strip electrons

တစ်ခါတလေ ဝန်းရံနေတဲ့ လေ မော်လီကျူးတွေကနေ အီလက်ထရွန်တွေကို

from the surrounding air molecules.

ဖယ်နိုင်လောက်အောင် ဗို့အားတွေက မြင့်လာတယ်။

This electrically charged gas, or plasma, may then form lightning-like sparks

ဒီလျှပ်စစ်အားသွင်းထားတဲ့ အငွေ့ ဒါမှမဟုတ် အရည်ကြည်က လျှပ်စီးလို မီးပွားဖြစ်နိုင်ပြီး

and grow as it absorbs more microwaves.

မိုက်ကရိုဝေ့ဗ်တွေကို ပိုစုပ်ယူစဉ်မှာ ကြီးထွားလာနိုင်တယ်။

Once the oven is turned off, the plasma dissipates.

မီးဖိုကို ပိတ်လိုက်တာနဲ့၊ အရည်ကြည် ပျောက်သွားတယ်။

But not all metal objects spark in the microwave—

ဒါပေမဲ့ သတ္တုပစ္စည်းအားလုံးက မိုက်ကရိုဝေ့ဗ်မှာ မီးမတောက်ပေမဲ့၊

though they might make things cook a little unevenly.

ချက်ပြုတ်တာတွေကို နည်းနည်း မညီမညာဖြစ်စေလောက်တယ်။

In fact, a lot of microwavable packaging takes advantage of this,

တကယ်တော့ မိုက်ခရိုဝေ့ဗ်ထုပ်ပိုးမှု အမြောက် အမြားကအစာ မျက်နှာပြင်ကို ကြွပ်ရွအောင်

using a thin metal coating to crisp the food’s surface.

သတ္တုပါး အလွှာကို အသုံးပြုရင်း၊ ဒါကို ကောင်းကောင်း အသုံးချတယ်၊

And overall, as long as it doesn't approach the oven's walls,

ယေဘုယျ အနေနဲ့၊ မီးဖိုရဲ့ နံရံတွေဆီ နီးမလာသရွေ့၊

leaving a metal spoon in a microwaving bowl of soup

သတ္တုဇွန်းတစ်ချောင်းကို မိုက်ကရိုဝေ့ဗ် ပေးနေတဲ့ ဟင်းချိုခွက်ထဲမှာ ထားခဲ့တာက

should be a pretty uneventful affair.

အတော်လေး မထူးခြားတဲ့ ကိစ္စတစ်ခု ဖြစ်သင့်တာပါ။

That’s just another neat benefit of cooking with RADAR.

ဒါက ရေဒါ နဲ့ ချက်ပြုတ်တာရဲ့ နောက်ထပ် သိပ်ကောင်းတဲ့ အကျိုးကျေးဇူးတစ်ခုပါ။