Why haven’t we cured arthritis? - Kaitlyn Sadtler and Heather J. Faust

Translator: Ko Ko Oo Reviewer: Myo Aung

While regaling you with daring stories from her youth,

အဖွားရဲ့ငယ်စဉ်က အကြောင်းတွေ စားမြုံပြန်ရင်း

it might be hard to believe your grandmother used to be a trapeze artist.

သင့်အဖွားဟာ ကျွမ်းဘားမယ်ဆိုရင် သင်ယုံဖို့ခက်နေပါလိမ့်မယ်။

However, the bad backs, elbow pain, and creaky knees so common in older people

တကယ်တော့ ခါးနာ၊ တံတောင်နာ၊ ဒူးကိုက်တာတွေ အသက်အရွယ်ကြီးရင့်လာတဲ့

is more than just “old age."

လူကြီးသူမတွေမှာ အိုနာ အနေနဲ့ ဖြစ်လာသလို

In fact, the source of this stiffness plagues many young people as well.

လူငယ်တွေမှာလည်း ဖြစ်နေတဲ့ ပြဿနာပါ။

The culprit is arthritis:

တရားခံကတော့ အဆစ်ရောင်ရောဂါပါ။

a condition that causes inflammation and pain in the joints

အဆစ်တွေရောင်ပြီး နာတဲ့ရောဂါပေါ့။

of over 90 million people in the U.S. alone.

အမေရိကမှာဆို လူသန်း ၉၀ ကျော် ခံစားနေရတဲ့ရောဂါပါ။

But are stiff, creaky joints really inevitable?

ဒီလိုအဆစ်ရောင်တာဟာ ရှောင်လွှဲမရဘူးလား?

What makes arthritis so pervasive,

နေရာအနှံ့မှာ ဘာကြောင့်ဖြစ်နေရသလဲ?

and why haven’t we found a cure for this widespread condition?

ဒါကို အရှင်းပျောက်ဖို့ ကုထုံး ဘာလို့ ရှာမရသေးတာလဲ?

The first hurdle is that arthritis is actually a spectrum

ပထမဆုံးအနေနဲ့ ပြောရရင် အဆစ်ရောင်တယ်ဆိုတာ

of over 100 different arthritic conditions.

ရောဂါပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ကို စုစည်းခေါ်၀ေါ်လိုက်တာပါ။

All these conditions share symptoms of joint pain and inflammation,

ဒီရောဂါတိုင်းဟာ အဆစ်ရောင်ပြီး နာတဲ့ လက္ခဏာတွေ တူညီကြတယ် ဆိုပေမဲ့

but the origin and severity of those symptoms vary widely.

ဇစ်မြစ်နဲ့ ရောဂါအတိမ်အနက် ကွဲပြားခြားနားပါတယ်။

Even the most common type, osteoarthritis,

အများဆုံးဖြစ်တဲ့ရောဂါကတော့ ထင်တာထက် ပိုပြီးကာကွယ်ရခက်တဲ့

is trickier to prevent than one might think.

osteoarthritis ပါ။

It’s a general misconception that arthritis is confined to old age.

ယေဘုယျအားဖြင့် အသက်ကြီးလို့ဖြစ်တာ ဆိုပေမဲ့

The origins of osteoarthritis can often be traced to a patient’s early life,

နောက်ကြောင်းပြန်စစ်လိုက်ရင် ငယ်စဉ်အခါက

from any seemingly ordinary joint injury.

အဆစ်ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့တာတွေကနေ အခြေတည်လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Following impact, immune cells rush in to help clean and repair the damaged site

ထိခိုက်မှုဖြစ်တဲ့အခါ ကိုယ်ခံအားဆဲလ်တွေက ထိခိုက်မိတဲ့နေရာကို ပြင်ဆင်ရှင်းလင်းဖို့

and begin pumping out enzymes,

metalloproteinases နဲ့

including matrix metalloproteinases and aggrecanases.

aggrecanases တွေပါတဲ့ အင်ဇိုင်းတွေကို ထုတ်ပါတယ်။

These enzymes clear out the damaged tissue and contribute to inflammation.

ဒီအင်ဇိုင်းတွေက ပျက်နေတဲ့ဆဲလ်တွေရှင်းရင်း ရောင်ရမ်းတာကို ဖြစ်စေပါတယ်။

But while this rapid swelling helps protect the joint during recovery,

ရောင်ရမ်းတာဟာ ပြင်ဆင်နေချိန်မှာ အဆစ်ကို ကာကွယ်ထားတာဖြစ်ပေမဲ့

inadequately healed tissue can cause these immune cells to overstay their welcome.

ချက်ခြင်းအနာမကျက်နိုင်သေးတဲ့ ဆဲလ်တွေဟာ ကိုယ်ခံအားဆဲလ်တွေကို ဆက်လက်လက်ခံထားရာက

The continuing flood of enzymes starts to degrade the cartilage,

အင်ဇိုင်းတွေ ဆက်တိုက်ထွက်နေပြီး အရွတ်တွေ စတင်ထိခိုက်ရာမှ

weakening the joint and leading to arthritis later on.

အဆစ်တွေအားနည်းလာကာ နောက်ပိုင်း အဆစ်ရောင်ရောဂါ ဖြစ်လာတာပါ။

Not all forms of arthritis can simply be traced to an old sports injury.

အားလုံးကတော့ ငယ်စဉ်က ဒဏ်ကြောင့် မဟုတ်ပါဘူး။

Take rheumatoid arthritis, which affects 1.3 million U.S. adults.

အမေရိကန်လူလတ် ၁.၃သန်းမှာ လေးဘက်နာအဆစ်ရောင် rheumatoid arthritis ဖြစ်နေတာပါ။

This condition is actually an autoimmune disease

သူကတော့ မိမိကိုယ်ခံစွမ်းအားကြောင့် ဖြစ်ပွားလာတဲ့ ရောဂါပါ။

in which autoantibodies target natively produced proteins,

အရွတ်ဆဲလ်တွေက ထုတ်တဲ့ သာမန်ပရိုတိန်းတွေကို

some of which are secreted by cartilage cells.

ကိုယ်ခံအားဆဲလ်တွေက လိုက်တိုက်ရာက ဖြစ်တာပါ။

We still don’t know what causes this behavior,

ဘာလို့ ဒီလိုဖြစ်လဲဆိုတာ ဘယ်သူမှ မသိသေးပါဘူး၊

but the result is that the body treats joint tissue like a foreign invader.

သာမန်တစ်ရှူးတွေကို ပြင်ပက ဝင်ရောက်လာသလို သဘောထားတိုက်ခိုက်နေတာနဲ့တူပါတယ်။

Immune cells infiltrate the joint despite there being no tissue damage to repair.

ဘာပြင်ဆင်စရာ ဘာဒဏ်ရာမှ မရှိပဲ ကိုယ်ခံအားဆဲလ်တွေ အဆစ်ထဲ စိမ့်ဝင်ရာက

This response leads to chronic inflammation,

နာတာရှည် အဆစ်ရောင်ရောဂါ ဖြစ်လာပြီး

which destroys bone and cartilage.

အရိုးနဲ့ အရွတ်ကို ဖျက်ပါတော့တယ်။

Yet another condition, spondyloarthritis,

နောက်ရောဂါတစ်မျိုးကတော့ spondyloarthritis ဖြစ်ပါတယ်။

has similarities to both of the conditions we’ve covered.

သူကတော့ တခြားအဆစ်ရောင်တာတွေနဲ့ လက္ခဏာတွေ ဆင်တူပါတယ်။

Patients experience continuous inflammation in the joints

သူဟာ အဆစ်တွေ (အထူးသဖြင့် အရိုးနဲ့အရွတ် တွဲဆက်တဲ့ နေရာတွေ) ကို

and at the sites where ligaments and tendons attach to bones,

ဘာဒဏ်မှ မဖြစ်ဖူးပါဘဲနဲ့

even without any initial injury.

ကာလရှည်ကြာ ရောင်ရမ်းနေစေပါတယ်။

This leads to the flood of enzymes and degradation seen in osteoarthritis,

ဒီလိုကြောင့် အင်ဇိုင်းတွေ ဗလပွဖြစ်လာပြီး အရွတ်တွေ ပျက်လာပါတော့တယ်။

but is driven by different inflammatory proteins called cytokines.

သူကတော့ မတူကွဲပြားတဲ့ cytokines ဆိုတဲ့ ပရိုတိန်း လက်ချက်ပါ။

As the enzymes eat away at cartilage,

အင်ဇိုင်းတွေက အရွတ်တွေကို စားထုတ်ပစ်လိုက်တဲ့အခါ

the body attempts to stabilize smaller joints by fusing them together.

ခန္ဓာကိုယ်က အရိုးတွေကို ပူးပြီး အဆစ်ငယ်တွေကို ထိန်းဖို့ကြိုးစားရာက

This process sometimes leads to outgrowths called bone spurs,

အရိုးအတက်ထွက်လာပြီး အဆစ်ခိုင်ပြီး နာတဲ့

which also cause intense stiffness and joint pain.

ကျီးပေါင်းရောဂါပါ ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။

With so many factors causing arthritis,

အဆစ်ရောင်ရောဂါ ဖြစ်စေတဲ့အချက် များစွာရှိနေပေမယ့်

our current treatments are tailored to tackle specific symptoms

လက်ရှိကုသမှုတွေဟာ ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ အချက်တွေထက်

rather than underlying causes.

လက္ခဏာတွေကိုပဲ လိုက်လံကုသနေရတာဖြစ်ပါတယ်။

These range from promising MACI techniques,

ကုနည်းတွေကတော့ MACI ခေါ်တဲ့ အရွတ်ကနေ ဆဲလ်ထုတ်ယူပြီး

which harvest cells from small pieces of cartilage to grow replacement tissue.

တစ်ရှူးအစားထိုး ပျိုးပေးတာမျိုးကနေ

To a technique called microfracture,

microfracture လို့ခေါ်တဲ့

where surgeons create small holes in the bone,

အရိုးမှာ အပေါက်လေးတွေ ဖေါက်ပြီး

allowing bone marrow stem cells to leak out and form new cartilage.

ရိုးတွင်းခြင်ဆီပင်မဆဲလ်တွေ စိမ့်ထွက်လာစေကာ အရွတ်အသစ်ဖြစ်စေမယ့်နည်းအထိ ရှိပါတယ်။

As a last resort,

နောက်ဆုံးနည်းကတော့

people with withered cartilage can even undergo full joint replacements.

အရွတ်ခမ်းသွားတဲ့သူကို အဆစ်အစားထိုးနည်းနဲ့ ကုသပေးပါတယ်။

But outside these drastic measures,

ဒီလိုကုသနည်းတွေ ရှိပေမဲ့

the underlying drivers of autoimmune arthritis

ကိုယ်ခံအားကြောင့်ဖြစ်တဲ့ အဆစ်ရောင်ရောဂါတွေကတော့

still present a unique treatment challenge.

ကုထုံး ရှာဖွေနေရဆဲပါပဲ။

Scientists are making progress with therapies that block TNF-alpha,

သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ လေးဘက်နာအဆစ်ရောင်မှာ ရောင်ရမ်းခြင်းကို ဖြစ်စေတဲ့

one of the primary proteins causing inflammation in rheumatoid arthritis.

TNF-alpha ပရိုတိန်းကို တားဆီးမယ့် ကုထုံးကို ဖော်ထုတ်နေပါတယ်။

But even this approach only treats the symptoms of the condition, not the cause.

ဒါကလည်း လက္ခဏာကို ကုတဲ့ကုထုံးပါ။ ဇစ်မြစ်ကိုကုဖို့ မဟုတ်ပါဘူး။

In the meantime, some of our best defenses against arthritis are lifestyle choices:

တချိန်တည်းမှာပဲ ကျွန်တော်တို့ကလည်းပဲ အဆစ်တွေ ဝိတ်အများကြီး မထမ်းရအောင်

maintaining a healthy weight to take pressure off joints,

ကိုယ်အလေးချိန်ချ၊ ယောဂနဲ့ စက်ဘီးစီးတာလို ပေါ့ပါးတဲ့အားကစားလေးတွေလုပ်၊

low-impact exercises like yoga or cycling, and avoiding smoking.

ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းကိုရှောင် စတာတွေလုပ်သင့်ပါတယ်။

These arthritis-fighting behaviors can help us lead longer lives

ဒီလို အမူအကျင့်တွေက တဖက်ကများပြားလှတဲ့ အဆစ်ရောင်ရောဂါတွေကို

as we continue to research cures and treatments

ကုသမယ့်နည်းလမ်းတွေကို ရှာဖွေလေ့လာနေချိန်မှာပဲ

for the huge diversity of arthritic conditions.

ကျွန်တော်တို့ အသက်ရှည်အောင် ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။