A day in the life of a Cossack warrior - Alex Gendler

717,801 views ・ 2019-08-22

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung
00:06
Despite a serene sunset on the Dnipro river,
0
6180
3596
ဒနီပရို မြစ်ပေါ်မှာ တည်ငြိမ်တဲ့ နေဝင်ချိန်တစ်ခုဖြစ်နေပေမဲ့
00:09
the mood is tense for the Zaporozhian Cossacks.
1
9776
3247
ဇာပိုရိုဇီယန် ကော့ဆက်တွေရဲ့ စိတ်နေစိတ်ထားက တင်းမာနေပါတယ်။
00:13
The year is 1676, and the Treaty of Żurawno has officially ended hostilities
2
13023
5730
အချိန်က ၁၆၇၆ ခုနှစ်ဖြစ်ပြီး Żurawno သဘောတူ စာချုပ်က ပိုလန်-လစ်သူယေးနီးယား ဓနသဟာယနဲ့
00:18
between the Polish-Lithuanian Commonwealth and the Ottoman Empire.
3
18753
4479
အော်တိုမန် အင်ပါယာတို့အကြားက စစ်ပြုမှုတွေကို တရားဝင် အဆုံးသတ်စေခဲ့တယ်။
00:23
But as Stepan and his men ride towards their stronghold,
4
23232
2977
ဒါပေမဲ့ စတက်ပန်နဲ့ သူ့လူတွေဟာ ခံတပ်ဆီ မြင်းစီးသွားခိုက်မှာတော့၊
00:26
peace is far from their minds.
5
26209
2820
ငြိမ်းချမ်းရေးက စိတ်တွေနဲ့ တခြားစီပါ။
00:29
Having made their home in the Wild Fields north of the Black Sea,
6
29029
3909
ပင်လယ်နက် မြောက်ဘက်က the Wild Fields အရပ်မှာ နေအိမ် ပြုထားတဲ့
00:32
these cossacks— derived from a Turkic word for "free man"—
7
32938
4063
တူရကီစကားလုံး “လွတ်လပ်သောလူ“ကနေ ဆင်းသက်လာတဲ့ ဒီကေ့ာဆတ်တွေဟာ
ဥရောပရဲ့ ကြောက်စရာအကောင်းဆုံး စစ်တပ်တွေထဲက တစ်ခုအဖြစ် ကျော်ကြားခဲ့တယ်၊
00:37
are renowned as one of Europe’s most formidable military forces.
8
37001
4108
00:41
Composed of hunters, fishermen, nomads and outlaws,
9
41109
3430
မုဆိုးတွေ၊တံငါသည်တွေ၊လှည့်လည် နေထိုင်သူတွေ၊တောပုန်းတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့
00:44
the Cossacks found freedom in these fertile unclaimed lands.
10
44539
3843
ကော့ဆက်တွေဟာ မြေသြဇာကောင်းတဲ့ ပိုင်ရှင်မဲ့ ဒီနယ်မြေတွေမှာ လွတ်လပ်မှု တွေ့ခဲ့တယ်။
00:48
Yet this freedom has proven increasingly difficult to maintain.
11
48382
4490
ဒါပေမဲ့ ဒီလွတ်လပ်မှု ဆက်ထိန်းသိမ်းဖို့ ပိုခက်ခဲလာတာကို သက်သေထူခဲ့တယ်။
00:52
Their decades-long strategy of shifting alliances between Poland and Moscow
12
52872
4775
ပိုလန်နဲ့ မော်စကိုကြား မဟာမိတ်တွေကို ပြောင်းစေတဲ့ ဆယ်စုနှစ်ချီတဲ့ သူတို့ ဗျူဟာက
00:57
has led to the partitioning of their lands.
13
57647
2452
သူတို့ရဲ့ နယ်မြေတွေကို အပိုင်းကွဲစေခဲ့တယ်။
01:00
In a desperate bid to reclaim independence and reunite the fractured Cossack state,
14
60099
5182
လွတ်လပ်ရေးပြန်ယူဖို့နဲ့ ကွဲသွားတဲ့ ကော့ဆက် ပြန်ပေါင်းဖို့ ကြံရာမရ ကြိုးပမ်းမှုမှာ
01:05
their most recent leader, hetman Petro Doroshenko allied with the Ottoman Empire.
15
65281
5590
မကြာခင်က ခေါင်းဆောင် ပီထရို ဒိုရိုရှန်ကိုက အော်တိုမန်အင်ပါယာနဲ့ မဟာမိတ်ဖွဲ့ခဲ့တယ်။
01:10
This alliance successfully freed the Zaporozhian Cossacks
16
70871
3375
ဒီမဟာမိတ်က အနောက်ဘက်က ဇာပိုရိုဇီယန် ကော့ဆက်တွေကို
01:14
in the west from Polish dominion, but their victory was a bitter one.
17
74246
4467
ပိုလန် အုပ်ချုပ်မှုကနေ လွတ်မြောက်စေပေမဲ့ သူတို့ရဲ့ အောင်ပွဲက ခါးသီးတဲ့ တစ်ခုပါ။
01:18
Doroshenko’s Ottoman allies ravaged the countryside,
18
78713
3581
ဒိုရိုရှန်ကိုရဲ့ အော်တိုမန် မဟာမဟာမိတ်တွေက ကျေးလက်ဒေသကို ဖျက်ဆီးခဲ့ပြီး
01:22
carrying off peasants into slavery.
19
82294
2604
လယ်သမားတွေကို ကျွန်ဘဝရောက်စေခဲ့တယ်။
01:24
And outrage at allying with Muslims against fellow Christians
20
84898
4026
ခရစ်ယာန်ချင်းတွေကိုဆန့်ကျင်ပြီး မွတ်စလင်တွေနဲ့မဟာမိတ်ဖွဲ့ရာမှာ နာကြည်းမှုက
01:28
cost him any remaining local support.
21
88924
3217
ကျန်တဲ့ ဒေသခံထောက်ပံ့မှုတိုင်းကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရတယ်။
01:32
Now, with Doroshenko deposed and exiled,
22
92141
2895
အခု ဒိုရိုရှန်ကို ဖြုတ်ပြီး ပြည်နှင်ဒဏ်ပေး တာအတွက် ကော့ဆက်တွေ
01:35
the Cossacks are at odds, disagreeing on what their next move should be.
23
95036
4990
ဘဘောထားကွဲပြီး နောက်တစ်ခါ လှုပ်ရှားမှုက ဘာဖြစ်သင့်တာကို သဘောမတူကြဘူး။
01:40
Until then, Stepan must keep order.
24
100028
2757
အဲဒီအချိန်အထိ စတက်ပန်က အာဏာကို ထိန်းသိမ်းထားရမယ်။
01:42
With his musket and curved saber, he cuts an imposing figure.
25
102785
3899
သူ့ရဲ့စစ်သုံးဓားရှည်နဲ့ အထင်ကရ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်ကို ခုတ်လိုက်တယ်။
01:46
He surveys his battalion of 180 men.
26
106684
3321
လူ ၁၈၀ ရှိတဲ့ သူ့တပ်ရင်းကို ကြည့်ရှုစစ်ဆေးတယ်။
အများစုက ရှေးရိုးစွဲခရစ်ယာန်တွေဖြစ်ကြပြီး ခေတ်သစ် ယူကရိန်းဘာသာဖြစ်လာမယ့်
01:50
Most are Orthodox Christians and speak a Slavic language
27
110005
3468
01:53
that will become modern Ukrainian.
28
113473
2441
ဆလာဗစ်ဘာသာစကားကို ပြောဆိုကြတယ်။
01:55
But there are also Greeks, Tatars, and even some Mongolian Kalmyks,
29
115914
4650
ဒါပေမဲ့ မကြာခင်က အဖြစ်အပျက်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ထင်မြင်ချက် အမျိုးမျိုးရှိတဲ့
02:00
many with different opinions on recent events.
30
120564
3148
ဂရိတွေ၊ တာတာတွေနဲ့ မွန်ဂိုလီးယား ကယ်လ်မစ်တချို့တောင်ရှိတယ်။
02:03
Officially, all of Stepan’s men have sworn to uphold the Cossack code
31
123712
4340
တရားဝင်အနေနဲ့၊ စတက်ပန်ရဲ့ လူတွေအားလုံးဟာ ၇ နှစ် ကြာ စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှု ခံယူပြီး
02:08
by undergoing seven years of military training and remaining unmarried.
32
128052
4679
လက်မထပ်ဘဲနေမယ်ဆိုတဲ့ ကော့ဆက် စည်းကမ်းကို ထိန်းသိမ်းဖို့ သစ္စာဆိုခဲ့တယ်။
02:12
In practice, some are part-timers, holding more closely to their own traditions,
33
132731
4730
လက်တွေ့မှာ တချို့ကအချိန်ပိုင်းတွေဖြစ်ပြီး ထုံးစံတွေကို ပိုနီးကပ်စွာ စွဲကိုင်ကာ
02:17
and maintaining families in nearby villages, outside Cossack lands.
34
137461
4696
ကော့ဆက်နယ် ပြင်ပက အနီးအနား ရွာတွေမှာ မိသားစုတွေကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ကြတယ်။
02:22
Thankfully, the tenuous peace is not broken before they reach the Sich—
35
142157
4356
ကံကောင်းတာက ကော့ဆက် စစ်ရေးဗဟို Sich ကို မရောက်ခင်
02:26
the center of Cossack military life.
36
146513
2713
မခိုင်မာတဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကို မချိုးဖောက်ခဲ့တာပါ။
02:29
Currently located at Chortomlyk,
37
149226
2235
လက်ရှိ Chortomlik မှာ တည်ရှိနေတဲ့
02:31
the Sich’s location shifts with the tide of military action.
38
151461
3583
Sich ရဲ့ တည်နေရာက စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှု ဒီရေနဲ့အတူ ရွှေ့ပြောင်းနေတယ်။
02:35
The settlement is remarkably well- organized, with administrative buildings,
39
155044
4193
အခြေချနေထိုင်မှုက အုပ်ချုပ်ရေးအဆောက် အအုံတွေ၊ အရာရှိ ရပ်ကွက်တွေ၊ ကော့ဆက်တွေက
02:39
officers’ quarters, and even schools, as Cossacks prize literacy.
40
159237
4800
စာတတ်မြောက်မှုကိုတန်ဖိုးထားတော့ ကျောင်း တွေ တွေနဲ့တောင် ထူးခြားစွာ ဖွဲ့စည်းထားတယ်။
02:44
Stepan and his men make their way to the barracks where they live and train
41
164037
3878
စတက်ပန်နဲ့ သူ့လူတွေဟာ သူတို့ နေထိုင်ပြီး အခြားတပ်ရင်းတွေ
02:47
alongside several other battalions or kurins,
42
167915
3209
( kurins) တွေနဲ့အတူ လေ့ကျင့်ပေးတဲ့ စစ်တန်းလျားတွေဆီ သွားကြပြီး
02:51
all of which make up a several hundred man regiment.
43
171124
3647
အားလုံးက လူရာပေါင်းများစွာ ရှိတဲ့ တပ်ရင်းကြီးဖြစ်စေခဲ့တယ်။
02:54
Inside, the men dine on dried fish, sheep’s cheese, and salted pork fat—
44
174771
5190
အတွင်းဘက်မှာ လူတွေတွေဟာ ငါးခြောက်တွေ၊ သိုး ဒိန်ခဲနဲ့ ဆားပါတဲ့ဝက်ဆီတွေကို
02:59
along with plenty of wine.
45
179961
2399
ဝိုင် အများကြီးနဲ့အတူ စားသောက်ကြတယ်။
03:02
Stepan instructs his friend Yuri to lighten the mood with his bandura.
46
182360
4200
စတက်ပန်က သူ့သူငယ်ချင်း ယူရီကို ဒုံမင်းနဲ့ စိတ်ဖြေလျော့ဖို့ ညွှန်ကြားတယ်။
03:06
But before long, an argument has broken out.
47
186560
2724
ဒါပေမဲ့ မကြာခင်မှာပဲ အငြင်းပွားမှု ဖြစ်ပေါ်လာတယ်။
03:09
One of his men has raised a toast to Doroshenko.
48
189284
2983
သူ့လူတစ်ယောက်က ဒိုရိုရှန်ကိုကို ခွက်မြှောက်ဆုတောင်းပေးခဲ့တယ်။
03:12
Stepan cuts him off.
49
192267
2005
စတက်ပန်က သူ့ကို ခုတ်ဖြတ်လိုက်တယ်။
03:14
The room is silent until he raises his own toast to Ivan Sirko,
50
194272
4427
တာ့ခ်တွေကိုဆန့်ကျင်တဲ့ မော်စကိုနဲ့ မဟာမိတ် ဖွဲ့တာကို ထောက်ခံတဲ့ ခေါင်းဆောင်သစ်၊
03:18
the new hetman who favors an alliance with Moscow against the Turks.
51
198699
4750
အိုင်ဗန် ဆာကိုဆီ သူ့ခွက် မြှောက်ပြီး ဆုမတောင်းခင်အထိ အခန်းက တိတ်ဆိတ်နေခဲ့တယ်။
03:23
Stepan plans to support him, and he expects his men to do the same.
52
203449
4401
စတက်ပန်က သူ့ကို ထောက်ခံဖို့ စီစဉ်ပြီး သူ့လူတွေလည်း အလားတူလုပ်ဖို့ မျှော်လင့်တယ်။
03:27
Suddenly, one of Sirko’s men rushes in,
53
207850
2700
ရုတ်တရက် ဆာကိုရဲ့ လူတစ်ယောက်က
03:30
calling an emergency Rada, or general council meeting.
54
210550
3631
အရေးပေါ် (Rada) အထွေထွေကောင်စီ အစည်းအဝေးလို့ အော်ရင်း အလျင်စလို ဝင်လာတယ်။
03:34
Stepan and the others make their way towards the church square—
55
214181
3225
စတက်ပန်နဲ့ အခြားသူတွေက Sich အလယ်ဗဟို -
03:37
the center of Sich life.
56
217406
2019
ဘုရားကျောင် ရင်ပြင်ဆီ သွားကြတယ်။
03:39
Ivan Sirko welcomes the confused crowd with exciting news—
57
219425
4021
စိတ်လှုပ်ရှားနေတဲ့ သတင်းတွေနဲ့ စိတ်ရှုပ် နေတဲ့လူအုပ်ကို အိုင်ဗန် ဆာကိုက ကြိုဆိုတယ်၊
03:43
scouts have located a large Ottoman camp completely vulnerable on one side.
58
223446
5220
ကင်းထောက်တွေက တစ်ဖက်မှာ လုံးဝခံနိုင်စွမ်း မဲ့တဲ့ အော်တိုမန်စခန်းတစ်ခုကို တွေ့ခဲ့တယ်။
03:48
Sirko vows that tomorrow, they will ride against their common enemy,
59
228666
3857
ဆာကိုက မနက်ဖြန်မှာ ဘုံရန်သူကို ပုန်ကန်မယ်၊ ကော့ဆက်ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ကို
03:52
defend the Cossacks’ autonomy, and bring unity to the Wild Fields.
60
232523
4940
ကာကွယ်ကာ Wild Fields ကို စည်းလုံးညီညွတ်မှုရှိစေမယ်လို့ သစ္စာပြုတယ်။
03:57
As the men cheer in unison,
61
237463
1856
လူတွေက တညီတညွတ်တည်း အားပေးတာကြောင့်
03:59
Stepan is relieved at their renewed sense of brotherhood.
62
239319
3881
အသစ်ဖြစ်လာတဲ့ ရင်းနှီးနားလည်မှု သဘေ ာကြောင့် စတက်ပန်ဟာ စိတ်သက်သာရာရသွားတယ်။
04:03
Over the next 200 years, these freedom fighters would take on many foes.
63
243200
4460
နောက် နှစ် ၂၀၀ ကျော် လွတ်လပ်မှုတိုက်ပွဲဝင် သူတွေဟာ ရန်သူများစွာကို ဖက်ပြိုင်ခဲ့တယ်။
04:07
And tragically,
64
247660
1019
ဝမ်းနည်းစရာက
04:08
they would eventually become the oppressive hand of the Russian government
65
248679
3600
နောက်ဆုံးမှာ သူတို့ဟာ တစ်ချိန်က သူတို့ဆန့်ကျင်ခဲ့တဲ့ ရုရှားအစိုးရရဲ့
04:12
they once opposed.
66
252279
1582
ဖိနှိပ်တဲ့ လက်ဖြစ်လာမှာပါ။
04:13
But today, these 17th century Cossacks
67
253861
2686
ဒါပေမဲ့ ဒီနေ့မှာတော့ သူတို့ရဲ့ လွတ်လပ်ရေးနဲ့
04:16
are remembered for their spirit of independence and defiance.
68
256547
3810
ဖီဆန်မှု စိတ်ဓာတ် အတွက် ဒီ ၁၇ ရာစု ကော့ဆက်တွေကို အမှတ်ရနေတာပါ ။
04:20
As the Russian painter Ilya Repin once said:
69
260357
2930
တစ်ခါက ရုရှားပန်းချီဆရာ အီလီယာ ရီနင် ဆိုခဲ့သလို “ကမ္ဘာပေါ်က
04:23
“No people in the world held freedom, equality, and fraternity so deeply.”
70
263287
5660
ဘယ်လူမျိုးမှ လွတ်လပ်မှု၊ ညီမျှမှုနဲ့ သဟာယ စိတ်ကို ဒီလောက် အလေးအနက် မကိုင်စွဲခဲ့ဘူး။”
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7