Gibberish, urine, and utter chaos: What happens when you sleepwalk - Emmanuel During

381,479 views ・ 2022-10-25

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Thanasis Zantrimas Επιμέλεια: Vaia Katsarou
00:07
Mumbling fantastical gibberish; devouring blocks of cheese in the nude;
0
7086
5839
Μουρμουράτε ασυναρτησίες φανταστικές, καταβροχθίζετε τυριά γυμνοί,
00:13
peeing in places that aren’t toilets; and jumping out of windows.
1
13426
4379
ουρείτε σε μέρη που δεν είναι τουαλέτες και πηδάτε από τα παράθυρα.
00:18
These are all things people have reportedly done while sleepwalking,
2
18347
3838
Αυτά τα πράγματα λέγεται ότι έχουν κάνει οι άνθρωποι ενώ υπνοβατούν,
00:22
a behavior that’s mostly benign but can be dangerous in rare cases.
3
22393
4963
μια συμπεριφορά που είναι κυρίως αβλαβής,
αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να είναι επικίνδυνη.
00:27
It's estimated that around 18% of people sleepwalk at least once in their lives.
4
27690
6507
Εκτιμάται ότι γύρω στο 18% των ανθρώπων
υπνοβατούν τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.
00:34
So, what exactly is sleepwalking?
5
34447
2711
Τι ακριβώς είναι, λοιπόν, η υπνοβασία;
00:38
First, we have to understand just how many of our daily activities
6
38451
4546
Πρώτον, πρέπει να καταλάβουμε πόσες από τις καθημερινές μας δραστηριότητες
00:42
do not require our active attention.
7
42997
3128
δεν απαιτούν την ενεργή μας προσοχή.
00:46
Your prefrontal cortex is your brain's conscious,
8
46751
3295
Ο προμετωπιαίος φλοιός του εγκεφάλου σας είναι το συνειδητό κέντρο
00:50
deliberate, decision-making control hub.
9
50046
3086
που ελέγχει τη λήψη των αποφάσεων.
00:53
You might decide to get up and walk using your prefrontal cortex,
10
53508
4754
Όταν αποφασίσετε να κάνετε μια βόλτα χρησιμοποιείτε τον προμετωπιαίο φλοιό,
00:58
but the intricate coordination of sensory inputs and muscles
11
58471
3962
αλλά ο περίπλοκος συντονισμός των αισθητηριακών εισροών
01:02
that follows does not require any attention.
12
62433
3337
και των μυών δεν απαιτεί καμία προσοχή.
01:06
Instead, it’s mostly executed by a network of specialized nerve cells
13
66479
5005
Αντ′ αυτού, εκτελείται κυρίως από ένα δίκτυο ειδικών νευρικών κυττάρων
01:11
along the lower part of the brain and spinal cord,
14
71484
3211
που βρίσκονται στο χαμηλότερο μέρος του εγκεφάλου
και κατά μήκος του νωτιαίου μυελού
01:14
sometimes called “central pattern generators.”
15
74695
3796
που ενίοτε αποκαλούνται «κεντρικοί γεννήτορες προτύπων».
01:18
These areas govern automatic movements and basic actions related to survival.
16
78950
5547
Αυτές οι περιοχές ρυθμίζουν τις αυτόματες κινήσεις
και τις βασικές ενέργειες που έχουν σχέση με την επιβίωση.
01:25
People with a REM sleep behavior disorder may enact their dreams
17
85206
4463
Άτομα με διαταραχή στη φάση ύπνου REM μπορεί να εκτελούν τα όνειρά τους
01:29
while they’re in REM sleep,
18
89669
1793
ενώ είναι σε κατάσταση REM,
01:31
usually keeping their eyes closed.
19
91462
2461
έχοντας συνήθως τα μάτια τους κλειστά.
01:34
However, this is a separate condition.
20
94257
2919
Ωστόσο, αυτή είναι μια ξεχωριστή κατάσταση.
01:37
Sleepwalking arises from a very different stage of sleep—
21
97635
3879
Η υπνοβασία προκύπτει από ένα διαφορετικό στάδιο του ύπνου:
01:41
the deepest stage of non-REM sleep, which is called “slow-wave sleep.”
22
101722
6090
το πιο βαθύ στάδιο του ύπνου μη REM, το οποίο λέγεται «ύπνος βραδέων κυμάτων».
01:48
In this state, the cortex, including the prefrontal cortex,
23
108771
3837
Σ′ αυτήν την κατάσταση, ο φλοιός, περιλαμβανομένου του προμετωπιαίου φλοιού,
01:52
is essentially turned off.
24
112608
1877
ουσιαστικά απενεργοποιείται.
01:54
When someone is roused from this stage,
25
114819
2669
Όταν κάποιος ξυπνά από αυτό το στάδιο,
01:57
they’ll usually appear groggy before either dozing off again
26
117488
3837
εμφανίζεται συνήθως αποχαυνωμένος είτε πριν αποκοιμηθεί ξανά
02:01
or becoming fully conscious.
27
121325
1585
ή να ξυπνήσει πλήρως.
02:03
For that moment, though, they’re in an intermediate state
28
123286
3795
Από εκείνη τη στιγμή, όμως, βρίσκονται σε μια ενδιάμεση κατάσταση
02:07
straddling sleep and wakefulness.
29
127081
2753
μεταξύ ύπνου και επαγρύπνησης.
02:10
A sleepwalking episode is, essentially, an extreme, prolonged version of this.
30
130293
6339
Ένα επεισόδιο υπνοβασίας είναι στην ουσία μια ακραία, επιμηκυμένη εκδοχή αυτού.
02:17
When sleepwalking, the prefrontal cortex remains inactive,
31
137216
3754
Κατά την υπνοβασία, ο προμετωπιαίος φλοιός παραμένει ανενεργός,
02:20
so the person doesn’t possess executive, deliberate control over their actions.
32
140970
5339
γι′ αυτό το άτομο δεν έχει συνειδητό έλεγχο των πράξεών του.
02:26
But other parts of their brain are active.
33
146309
3336
Άλλα μέρη όμως του εγκεφάλου τους είναι ενεργά.
02:30
And, as we know, the body is capable of a lot
34
150188
3503
Και απ′ όσο γνωρίζουμε, το σώμα μπορεί να κάνει πολλά
02:33
without involving the prefrontal cortex.
35
153691
2836
χωρίς να περιλαμβάνει τον προμετωπιαίο φλοιό.
02:37
Sleepwalkers avoid obstacles, walk, and speak—
36
157069
3546
Οι υπνοβάτες αποφεύγουν εμπόδια, περπατούν και μιλούν,
02:40
though it's often nonsense.
37
160990
1835
παρόλο που είναι συχνά κουταμάρες.
02:43
Most sleepwalkers can do basic things,
38
163242
2711
Οι πιο πολλοί υπνοβάτες κάνουν τα βασικά πράγματα,
02:45
operating in a peaceful, unemotional, dreamless state.
39
165953
4088
λειτουργώντας σε μια ήρεμη, στωική κατάσταση χωρίς όνειρα.
02:50
In rare cases, sleepwalkers perform more complex tasks like cooking and driving.
40
170291
5923
Σε σπάνιες περιπτώσεις,
εκτελούν περίπλοκα καθήκοντα όπως το μαγείρεμα και η οδήγηση.
02:56
They're occasionally guided by physical urges,
41
176422
2544
Περιστασιακά καθοδηγούνται από σωματικές παρορμήσεις,
02:58
like eating or pursuing sexual activities.
42
178966
3045
όπως το φαγητό ή οι σεξουαλικές δραστηριότητες.
03:02
And some episodes involve the brain’s fight or flight system,
43
182345
4296
Κάποια επεισόδια περιλαμβάνουν το σύστημα πάλης ή φυγής,
03:06
during which the person might suddenly perceive an imminent danger,
44
186933
3670
κατά το οποίο το άτομο μπορεί να αντιληφθεί έναν προσεχή κίνδυνο
03:10
and vocalize, cry, or even jolt out of bed and run away.
45
190603
4421
και να ξεφωνίσει ή να πεταχτεί απ′ το κρεβάτι και να τρέξει μακριά.
03:15
These episodes, called “sleep terrors,”
46
195566
2920
Τέτοια επεισόδια που λέγονται «τρόμοι ύπνου»
03:18
are more common in young children and usually result naturally.
47
198486
4087
είναι πιο κοινά στα παιδιά και προκύπτουν συνήθως φυσικά.
03:23
Indeed, sleepwalking is generally more common in children,
48
203449
3879
Πράγματι, η υπνοβασία συμβαίνει πιο συχνά στα παιδιά,
03:27
perhaps because the brain areas that control the transition
49
207328
3170
ίσως γιατί οι περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν τη μετάβαση
03:30
between sleep and wakefulness are still developing.
50
210498
3044
μεταξύ ύπνου και αφύπνισης ακόμα εξελίσσονται.
03:34
But the exact mechanisms that cause sleepwalking remain unclear.
51
214085
4796
Οι ακριβείς όμως μηχανισμοί που προκαλούν την υπνοβασία παραμένουν ασαφείς.
Πολλές περιπτώσεις εμφανίζονται μεταξύ των μελών οικογενειών,
03:39
Many cases appear to run in families, while others are more mysterious.
52
219382
4504
ενώ άλλες είναι πιο μυστηριώδεις.
03:44
Anything that could lead to partial awakening
53
224095
3128
Οτιδήποτε μπορεί να οδηγήσει σε μερική αφύπνιση
03:47
is thought to increase the likelihood.
54
227223
2210
πιστεύεται ότι αυξάνει την πιθανότητα.
03:49
This includes factors that promote deeper slow-wave sleep—
55
229642
4212
Αυτό περιλαμβάνει παράγοντες που προωθούν τον πιο βαθύ ύπνο βραδέων κυμάτων,
03:53
like sedatives, hot sleep environments, and operating on too little sleep—
56
233980
5005
όπως τα ηρεμηστικά, τα περιβάλλοντα ζεστού ύπνου και η μικρή διάρκεια ύπνου.
03:59
or things that disrupt sleep— like stress and other sleep disorders,
57
239527
5714
Ή πράγματα που διαταράσσουν τον ύπνο, όπως το άγχος κι άλλες διαταραχές ύπνου,
04:05
such as sleep apnea and restless leg syndrome.
58
245241
2919
όπως η υπνική άπνοια και το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών.
04:08
Doctors will usually evaluate these factors and promote habits
59
248869
3754
Οι γιατροί αξιολογούν συνήθως αυτούς τους παράγοντες και προωθούν συνήθειες
04:12
that aid in healthy sleep, such as exercise, stress management,
60
252623
4129
που βοηθούν στον υγιή ύπνο, όπως η άσκηση, τη διαχείριση άγχους
04:16
and a consistent and sufficient sleep schedule.
61
256752
2836
και ένα σταθερό και επαρκές πρόγραμμα ύπνου.
04:19
They’ll also often recommend safety measures,
62
259964
2794
Συστήνουν, επίσης, μέτρα ασφαλείας,
04:22
like hiding dangerous items, installing door alarms and securing windows.
63
262758
5005
όπως το κρύψιμο επικίνδυνων αντικειμένων,
την τοποθέτηση συναγερμών και την ασφάλιση παραθύρων.
04:28
If this doesn't help, they'll consider certain medications.
64
268222
3504
Αν δεν βοηθήσει αυτό, θα εξετάσουν συγκεκριμένα φάρμακα.
04:31
But many of the available treatments for sleepwalking
65
271767
2920
Αλλά πολλές από τις διαθέσιμες θεραπείες για την υπνοβασία
04:34
haven’t yet been rigorously studied,
66
274687
2169
δεν έχουν μελετηθεί επιμελώς.
04:36
so how they work and how effective they are is not entirely clear.
67
276939
4338
Το πόσο είναι λειτουργικές και αποτελεσματικές δεν έχει ξεκαθαριστεί.
04:41
So, what should you do if you encounter a sleepwalker?
68
281861
4087
Τι θα πρέπει, λοιπόν, να κάνετε αν έρθετε σε επαφή με υπνοβάτη;
04:46
A common misconception is that rousing a sleepwalker causes irreparable harm.
69
286741
5463
Μια κοινή παρανόηση είναι ότι το ξύπνημα ενός υπνοβάτη προκαλεί ανεπανόρθωτη ζημιά.
04:52
Fortunately, this is not true.
70
292413
2669
Ευτυχώς, κάτι τέτοιο δεν είναι αληθές.
04:55
However, trying to forcefully wake them can cause confusion and distress.
71
295708
5339
Όμως, η απόπειρα ενός βίαιου ξυπνήματος μπορεί να προκαλέσει αναστάτωση.
05:01
The best practice seems to be to gently guide them back to bed;
72
301297
4087
Η καλύτερη πρακτική φαίνεται να είναι να τους πάτε ευγενικά πίσω στο κρεβάτι,
05:05
and, if they resist, to simply ensure they’re safe until the episode resolves.
73
305384
5798
και αν αντισταθούν, απλώς βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλείς
μέχρι να λήξει το επεισόδιο.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7