Who was the world's first author? - Soraya Field Fiorio

686,855 views ・ 2020-03-23

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Επιμέλεια: Lucas Kaimaras
00:06
4,300 years ago in ancient Sumer,
0
6795
3030
Πριν από 4.300 χρόνια στην αρχαία Σουμερία
00:09
the most powerful person in the city of Ur was banished to wander the vast desert.
1
9825
5818
το πιο ισχυρό άτομο στην πόλη της Ουρ εκδιώχθηκε περιπλανώμενο στην αχανή έρημο.
εκδιώχθηκε περιπλανώμενο στην αχανή έρημο.
00:15
Her name was Enheduanna.
2
15643
2110
Το όνομα της ήταν Ενχεντουάννα.
00:17
She was the high priestess of the moon god and history’s first known author.
3
17753
4657
Ήταν η ανώτερη ιέρεια του θεού της Σελήνης
και η πρώτη συγγραφέας στον κόσμο.
00:22
By the time of her exile, she had written 42 hymns and three epic poems—
4
22410
5366
Μέχρι να εξοριστεί είχε γράψει 42 ύμνους και 3 επικά ποιήματα,
00:27
and Sumer hadn’t heard the last of her.
5
27776
3180
οι Σουμέριοι όμως δεν είχαν ακούσει την τελευταία της λέξη.
00:30
Enheduanna lived 1,700 years before Sappho,
6
30956
3744
Η Ενχεντουάννα έζησε 1.700 χρόνια πριν την Σαπφώ,
00:34
1,500 years before Homer,
7
34700
2270
1.500 χρόνια πριν τον Όμηρο,
00:36
and about 500 years before the biblical patriarch Abraham.
8
36970
4170
και περίπου 500 χρόνια πριν τον βιβλικό πατριάρχη Αβραάμ.
00:41
She was born in Mesopotamia, the land between the Tigris and Euphrates rivers,
9
41140
4660
Γεννήθηκε στην Μεσοποταμία,
την περιοχή ανάμεσα στους ποταμούς Τίγρη και Ευφράτη,
00:45
and the birthplace of the first cities and high cultures.
10
45800
3430
εκεί όπου γεννήθηκαν οι πρώτες πόλεις και μεγάλοι πολιτισμοί.
00:49
Her father was King Sargon the Great, history’s first empire builder,
11
49230
3962
Πατέρας της ήταν ο Βασιλιάς Σαργών ο Μέγας,
ο δημιουργός της πρώτης αυτοκρατορίας,
00:53
who conquered the independent city-states of Mesopotamia under a unified banner.
12
53192
4998
και υπέταξε τις ανεξάρτητες πόλεις-κράτη της Μεσοποταμίας σε μια ενιαία δυναστεία.
00:58
Sargon was a northern Semite who spoke Akkadian,
13
58190
3500
Ο Σαργών ήταν Σημίτης από τον βορρά και μιλούσε Ακκαδικά,
01:01
and the older Sumerian cities in the south viewed him as a foreign invader.
14
61690
4442
και οι παλιές πόλεις της νότιας Σουμερίας τον αντιμετώπιζαν σαν έναν ξένο εισβολέα.
01:06
They frequently revolted to regain their independence,
15
66132
3164
Επαναστάτησαν αρκετές φορές για την ανεξαρτησία τους,
01:09
fracturing his new dynasty.
16
69296
2396
υπονομεύοντας την νέα του δυναστεία.
01:11
To bridge the gap between cultures,
17
71692
2030
Για να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των πολιτισμών,
01:13
Sargon appointed his only daughter, Enheduanna, as high priestess
18
73722
4100
ο Σαργών διόρισε την μοναχοκόρη του, την Ενχεντουάννα,
ως ανώτατη ιέρεια στον πιο σημαντικό ναό της αυτοκρατορίας.
01:17
in the empire’s most important temple.
19
77822
2420
Οι γυναίκες της βασιλικής οικογένειας συνήθως κατείχαν θρησκευτικές θέσεις,
01:20
Female royalty traditionally served religious roles,
20
80242
2730
01:22
and she was educated to read and write in both Sumerian and Akkadian,
21
82972
4570
και διδάχθηκε ανάγνωση και γραφή σε Σουμερικά και Ακκαδικά,
01:27
and make mathematical calculations.
22
87542
2798
καθώς και μαθηματικούς υπολογισμούς.
01:30
The world's first writing started in Sumer as a system of accounting,
23
90340
3912
Το πρώτο γραπτό του κόσμου ξεκίνησε στην Σουμερία ως λογιστικά βιβλία
01:34
allowing merchants to communicate over long distances with traders abroad.
24
94252
4865
επιτρέποντας την επικοινωνία των εμπόρων σε μεγάλες αποστάσεις.
01:39
Their pictogram system of record keeping developed into a script
25
99117
3720
Το συμβολικό σύστημα καταγραφής τους εξελίχθηκε σε γραπτά
01:42
about 300 years before Enheduanna’s birth.
26
102837
3234
περίπου 300 χρόνια πριν την γέννηση της Ενχεντουάννα.
Αυτός ο πρώιμος τρόπος γραφής, που ονομάστηκε σφηνοειδής,
01:46
This early writing style, called cuneiform,
27
106071
2930
επειδή ήταν σφηνοειδή σημάδια που γίνονταν πιέζοντας ένα καλάμι σε μαλακό πηλό.
01:49
was written with a reed stylus pressed into soft clay to make wedge-shaped marks.
28
109001
5303
01:54
But until Enheduanna,
29
114304
1850
Αλλά μέχρι την Ενχεντουάννα,
01:56
this writing mostly took the form of record keeping and transcription,
30
116154
3857
αυτός ο τρόπος γραφής χρησίμευε στην καταγραφή χειρόγραφων αρχείων,
παρά στην δημιουργία πρωτότυπων έργων από συγκεκριμένους συγγραφείς.
02:00
rather than original works attributable to individual writers.
31
120011
4757
02:04
Enheduanna’s Ur was a city of 34,000 people with narrow streets,
32
124768
4803
Η Ουρ όπου έζησε η Ενχεντουάννα, ήταν μια πόλη 34.000 ανθρώπων
με στενούς δρόμους, πολυώροφα λίθινα σπίτια, σιταποθήκες και κανάλια άρδευσης.
02:09
multi-storied brick homes, granaries, and irrigation.
33
129571
4020
02:13
As high priestess, Enheduanna managed grain storage for the city,
34
133591
3905
Ως ανώτατη ιέρεια, η Ενχεντουάννα διηύθυνε την αποθήκευση σιτηρών της πόλης,
02:17
oversaw hundreds of temple workers, interpreted sacred dreams,
35
137496
3900
επέβλεπε εκατοντάδες εργάτες του ναού, ερμήνευε ιερά όνειρα,
02:21
and presided over the monthly new moon festival
36
141396
2370
και ήταν υπεύθυνη του μηνιαίου εορτασμού της νέας σελήνης
02:23
and rituals celebrating the equinoxes.
37
143766
3450
και ιεροτελεστιών της ισημερίας.
02:27
Enheduanna set about unifying the older Sumerian culture
38
147216
3360
Η Ενχεντουάννα άρχισε να συνενώνει
την παλαιά Σουμεριακή κουλτούρα με τον νεότερο Ακκαδικό πολιτισμό.
02:30
with the newer Akkadian civilization.
39
150576
2270
02:32
To accomplish this, she wrote 42 religious hymns
40
152846
3440
Για να επιτευχθεί αυτό, έγραψε 42 θρησκευτικούς ύμνους
02:36
that combined both mythologies.
41
156286
2330
που συνδύαζαν και τις δύο μυθολογίες.
02:38
Each Mesopotamian city was ruled by a patron deity,
42
158616
3270
Κάθε πόλη της Μεσοποταμίας είχε τον θεό προστάτη της,
02:41
so her hymns were dedicated to the ruling god of each major city.
43
161886
4260
έτσι οι ύμνοι της ήταν αφιερωμένοι στους προστάτες θεούς κάθε πόλης.
02:46
She praised the city’s temple, glorified the god’s attributes,
44
166146
3840
Επαινούσε τους ναούς των πόλεων, εξήρε τα προσόντα του κάθε θεού,
02:49
and explained the god’s relationship to other deities within the pantheon.
45
169986
4265
και εξηγούσε την σχέση του θεού με τις άλλες θεότητες μέσα στο πάνθεον.
02:54
In her writing, she humanized the once aloof gods—
46
174251
4025
Στα γραπτά της, έδωσε ανθρωπιά στους άλλοτε απρόσιτους θεούς -
02:58
now they suffered, fought, loved, and responded to human pleading.
47
178276
5332
τώρα υπέφεραν, πολεμούσαν, αγαπούσαν και αποκρίνονταν στις ανθρώπινες ικεσίες.
03:03
Enheduanna’s most valuable literary contribution
48
183608
2800
Η πιο πολύτιμη συγγραφική συνεισφορά της Ενχεντουάννα
03:06
was the poetry she wrote to Inanna, goddess of war and desire,
49
186408
4093
ήταν τα ποιήματα που έγραψε στην Ινάννα, τη θεά του πολέμου και της επιθυμίας,
03:10
the divinely chaotic energy that gives spark to the universe.
50
190501
4335
την θεϊκά χαοτική ενέργεια που πυροδοτεί το σύμπαν.
03:14
Inanna delighted in all forms of sexual expression
51
194836
3295
Η Ινάννα απολάμβανε όλες τις μορφές σεξουαλικής έκφρασης
03:18
and was considered so powerful that she transcended gender boundaries,
52
198131
4170
και ήταν τόσο ισχυρή που ξεπέρασε τα όρια του φύλου,
03:22
as did her earthly attendants, who could be prostitutes, eunuchs or cross-dressers.
53
202301
5555
όπως οι εκπρόσωποι της στη γη - ευνούχοι, ιερόδουλες και παρενδυτικά άτομα.
03:27
Enheduanna placed Inanna at the top of the pantheon as the most powerful deity.
54
207856
5550
Η Ενχεντουάννα έθεσε την Ιννάνα στο απόγειο του πάνθεον
ως την πιο ισχυρή θεότητα.
03:33
Her odes to Inanna mark the first time an author writes using the pronoun “I,”
55
213406
4911
Στα ωδές της προς την Ινάννα πρώτη φορά χρησιμοποιείται η αντωνυμία «εγώ»,
03:38
and the first time writing is used to explore deep, private emotions.
56
218317
5169
και πρώτη φορά γραπτό εξερευνά βαθιά και προσωπικά συναισθήματα.
03:43
After the death of Enheduanna’s father, King Sargon,
57
223486
3620
Μετά τον θάνατο του Βασιλεία Σαργών, πατέρα της Ενχεντουάννα,
03:47
a general took advantage of the power vacuum and staged a coup.
58
227106
4012
ένας στρατηγός εκμεταλλεύτηκε το κενό εξουσίας και έκανε πραξικόπημα.
03:51
As a powerful member of the ruling family, Enheduanna was a target,
59
231118
4432
Η Ενχεντουάννα ήταν στο στόχαστρο, ως ισχυρό μέλος της οικογένειας,
03:55
and the general exiled her from Ur.
60
235550
2522
και ο στρατηγός την εξόρισε από την Ουρ.
Ο ανιψιός της, ο θρυλικός Σουμέριος βασιλιάς Νάραμ-Σιν,
03:58
Her nephew, the legendary Sumerian king Naram-Sin,
61
238072
4046
04:02
ultimately crushed the uprising and restored his aunt as high priestess.
62
242118
5030
τελικά κατέπνιξε την εξέγερση και επανέφερε την θεία του σε ανώτατη ιέρεια.
04:07
In total, Enheduanna served as high priestess for 40 years.
63
247148
4605
Συνολικά, η Ενχεντουάννα υπηρέτησε σαν ανώτατη ιέρεια για 40 χρόνια.
04:11
After her death, she became a minor deity,
64
251753
2710
Μετά τον θάνατό της, έγινε δευτερεύουσα θεότητα,
04:14
and her poetry was copied, studied, and performed throughout the empire
65
254463
4533
και η ποίηση της αντιγραφόταν, διαβάζονταν και παρουσιαζόταν στην αυτοκρατορία
04:18
for over 500 years.
66
258996
2185
για περισσότερο από 500 χρόνια.
04:21
Her poems influenced the Hebrew Old Testament,
67
261181
3005
Επιρροές από τα ποιήματα της βρίσκονται στην Εβραϊκή Παλαιά Διαθήκη,
04:24
the epics of Homer, and Christian hymns.
68
264186
3150
τα έπη του Ομήρου, και τους Χριστιανικούς ύμνους.
04:27
Today, Enheduanna’s legacy still exists,
69
267336
3220
Σήμερα, η κληρονομιά της Ενχεντουάννας συνεχίζει να υπάρχει
04:30
on clay tablets that have stood the test of time.
70
270556
2740
πάνω σε πήλινες πινακίδες που έχουν αντέξει στον χρόνο.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7