Can you solve the pirate riddle? - Alex Gendler

Translator: Shajwan Nawzad Reviewer: Daban Q. Jaff

It's a good day to be a pirate.

ڕۆژێکی خۆشە تا ببیت بە چەتەی دەریا.

Amaro and his four mateys,

ئەمارۆ و چوار هاوڕێکەی،

Bart,

بارت،

Charlotte,

Daniel,

شارلۆت،

دانیال،

and Eliza

و ئیلیزا

have struck gold:

زێڕیان دۆزیەوە:

a chest with 100 coins.

سنوقێک کە ١٠٠ دراوی زێڕی تێدایە.

But now, they must divvy up the booty according to the pirate code.

بەڵام، دەبێت ئەوەی دۆزیویانەتەوە بەپێی یاسای چەتە دابەشی بکەن.

As captain, Amaro gets to propose how to distribute the coins.

ئەمارۆ، وەک سەرۆک پێشنیاری دابەشکردنی دراوەکان دەکات.

Then, each pirate, including Amaro himself,

دواتر، هەر چەتەیەکیان، بە ئەمارۆوە،

gets to vote either yarr or nay.

دەبێت دەنگبدات بە بەڵێ یان نەخێر.

If the vote passes, or if there's a tie, the coins are divided according to plan.

ئەگەر دەنگدان کرا، و یەکسان بوون، دراوەکان بە یەکسانی دابەش دەکرێن.

But if the majority votes nay,

بەڵام ئەگەر زۆرینە دەنگیان بە نەخێر دا،

Amaro must walk the plank

دەبێت ئەماڕۆ بچێتە سەر تەختە دارەکە

and Bart becomes captain.

بارتیش دەبێت بە سەرۆک.

Then, Bart gets to propose a new distribution

پاشان، دەبێت بارت پێشنیاری شتێکی نوێ بکات

and all remaining pirates vote again.

و چەتەکانی دیکەش دەبێت دووبارە دەنگ بدەنەوە.

If his plan is rejected, he walks the plank, too,

ئەگەر پلانەکەی ئەویش ڕەتکرایەوە دەبێت ئەویش بچێتە سەر تەختە دارەکە.

and Charlotte takes his place.

شارلۆت جێگەی ئەو دەگرێتەوە.

This process repeats,

ئەم کردارە دووبارە دەبێتەوە،

with the captain's hat moving to Daniel and then Eliza

بە گواستنەوەی کڵاوی سەرۆک بۆ دانیال پاشان ئیلیزا

until either a proposal is accepted or there's only one pirate left.

یان بە پێشنیارەکە ڕازی دەبن یان یەک چەتە دەمێنێتەوە.

Naturally, each pirate wants to stay alive while getting as much gold as possible.

بە شێوەیەکی ئاسایی، هەریەک لە چەتەکان دەیانەوێت زۆرترین ژمارەی دراو بەدەست بێنن.

But being pirates, none of them trust each other,

بەڵام لەبەرئەوەی چەتەن، ئەمە وا دەکات بڕوایان بەیەکتری نەبێت،

so they can't collaborate in advance.

بۆیە ناتوانن لەگەڵ یەک ڕێککەون.

And being blood-thirsty pirates,

لەبەر ئەوەی کە تینووی خوێنن،

if anyone thinks they'll end up with the same amount of gold either way,

ئەگەر هەر یەکێکیان بڕوای وابێت کە هەمان بڕی زێڕیان دەست دەکەوێت هەرچۆنێک بێت،

they'll vote to make the captain walk the plank just for fun.

دەنگ دەدەن تا سەرۆکەکە بەسەر تەختەکەدا بڕوات تەنیا بۆ خۆشی خۆیان.

Finally, each pirate is excellent at logical deduction

لە کۆتایدا، هەریەک لەمان زۆر باشن لە ڕێپیشاندانی ژیرانە

and knows that the others are, too.

دەشزانن کە ئەوانی تریش هەر وان.

What distribution should Amaro propose to make sure he lives?

ئایا ئەمارۆ دەبێت چی جۆرە دابەش کردنێک بکات تا دڵنیا بێت لەوەی دەژیات؟

Pause here if you want to figure it out for yourself!

لێرەدا ڤیدیۆکە بوەستێنە ئەگەر دەتەوێت خۆت وەڵامەکە بزانیت!

Answer in: 3

وەڵامەکە لە: ٣

Answer in: 2

وەڵامەکە لە: ٢

Answer in: 1

وەڵامەکە لە: ١

If we follow our intuition,

ئەگەر دوای ژیریمان بکەوین،

it seems like Amaro should try to bribe the other pirates with most of the gold

وادیارە ئامارۆ دەبێت هەوڵی بەرتیل دانی زێڕی زۆر بدات بە چەتەکانی تر

to increase the chances of his plan being accepted.

بۆ زیادکردنی ئەگەری قبوڵ کردنی پلانەکەی.

But it turns out he can do much better than that. Why?

بەڵام دەکرێت لەمە باشتر بکات، بۆچی؟

Like we said, the pirates all know each other to be top-notch logicians.

هەروەک گوتمان، هەموو چەتەکان دەزانن کە هەریەک لەوانی تر ڕاستن بە پێی ژیری بێت.

So when each votes, they won't just be thinking about the current proposal,

بۆیە کاتێک هەریەک لەوان دەنگ دەدات، بیر لە پێشنیارەکانی ئێستا ناکەنەوە،

but about all possible outcomes down the line.

بەڵکو بیر لە ئەنجامەکانی دوایی دەکەنەوە.

And because the rank order is known in advance,

لەبەر ئەوەی پێشتر ئاشنان بە ڕێکخستنەکە،

each can accurately predict how the others would vote in any situation

هەریەکەیان بە وردی پێشبینی دەکەن کە ئەوانی تر چۆن دەنگ دەدەن لە هەر دۆخێکدا

and adjust their own votes accordingly.

بەپێی ئەوەش دەنگدانەکەی خۆیان ڕێکدەخەن.

Because Eliza's last, she has the most outcomes to consider,

لەبەرئەوەی ئیلیزا دواین کەسە، زۆرترین ئەنجامی هەیە تا درکیان پێبکات،

so let's start by following her thought process.

کەواتە با لە بیرکردنەوەی ئەوەوە دەست پێبکەین.

She'd reason this out by working backwards from the last possible scenario

بابەتەکە لە دواین سیناریۆوە دەست پێدەکات

with only her and Daniel remaining.

کە تەنیا خۆی و دانیال دەمێننەوە.

Daniel would obviously propose to keep all the gold

دانیال بە ئاشکرا پێشنیاری هەڵگرتنی هەموو زێڕەکە دەکات بۆ خۆی

and Eliza's one vote would not be enough to override him,

وە دەنگدانی ئیلیزا بەشی ئەوە ناکات سنوری ببەزێنێت،

so Eliza wants to avoid this situation at all costs.

بۆیە ئیلیزا بە هەر نرخێک بێت دەیەوێت لەم بارودۆخە خۆی بەدوور بگرێت.

Now we move to the previous decision point

ئێستاش دەگەڕێینەوە بۆ دواین خاڵی بڕیاردان

with three pirates left and Charlotte making the proposal.

کە سێ چەتە ماونەتەوە و شارلۆت پێشنیار دەکات.

Everyone knows that if she's outvoted, the decision moves to Daniel,

هەموو دەزانن ئەگەر ئەو دەنگدانەکە بدۆڕێنێت، بڕیارەکە بۆ دانیال دەبێت،

who will then get all the gold while Eliza gets nothing.

بەمەش ئەوکات هەموو زێڕەکەی دەست دەکەوێت ئیلیزا هیچی بەدەست ناکەوێت.

So to secure Eliza's vote,

و بۆ دەستەبەر کردنی دەنگی ئیلیزاش،

Charlotte only needs to offer her slightly more than nothing, one coin.

پێویستە شارلۆت لە هیچ زیاتری پێبدات، یەک دراو.

Since this ensures her support,

چونکە ئەمە دڵنیای دەکات لە پاڵپشتی بۆی

Charlotte doesn't need to offer Daniel anything at all.

پێویست ناکات شارلۆت هیچ پێشنیارێک بۆ دانیال بکات.

What if there are four pirates?

ئەی چی دەبێت ئەگەر چوار چەتە هەبێت؟

As captain, Bart would still only need one other vote for his plan to pass.

وەک سەرۆکێک، بارت هێشتا پێویستی بە کەسێکە تا پلانەکەی سەربخات.

He knows that Daniel wouldn't want the decision to pass to Charlotte,

ئەو دەزانێت کە دانیاڵ نایەوێت بڕیارەکە بۆ شارلۆت بێت،

so he would offer Daniel one coin for his support

بۆیە یەک دراو بە دانیاڵ دەدات تا پشتگیری بکات

with nothing for Charlotte or Eliza.

بەبێ هیچ شتێک بۆ چارلۆت و ئیلیزا.

Now we're back at the initial vote with all five pirates standing.

دەگەڕێینەوە بۆ دەنگدانی یەکەم کە هەر پێنج چەتەکە بەیەکەوەن.

Having considered all the other scenarios,

هەموو سینارۆکانی کە ئەگەر بوون،

Amaro knows that if he goes overboard,

ئامارۆ دەزانێت کە ئەگەر بچێتە سەر تەختەکە،

the decision comes down to Bart,

بڕیارەکە بۆ بارت دەبێت،

which would be bad news for Charlotte and Eliza.

کە ئەمەش هەواڵێکی خراپ دەبێت بۆ شارلۆت و ئیلیزا.

So he offers them one coin each, keeping 98 for himself.

بۆیە یەک دراو دەدات بە هەریەکەیان، و ٩٨ دراو بۆخۆی دێڵێتەوە.

Bart and Daniel vote nay,

بارت و دانیال دەنگ بە نەخێر دەدەن،

but Charlotte and Eliza grudgingly vote yarr

بەڵام شارلۆت و ئیلیزا بە ڕقەوە دەنگ بە بەڵی دەدەن

knowing that the alternative would be worse for them.

دەزانن کە جێگرەوەکە خراپتر دەبێت بۆیان.

The pirate game involves some interesting concepts from game theory.

یاری چەتە چەند لایەنێکی چێژبەخشی تێدایە لە لایەنی بیردۆزی یاری کردنەوە.

One is the concept of common knowledge

یەکێکیان بریتییە لە چەمکی زانیاری باو

where each person is aware of what the others know

هەریەکەیان ئاگادارن کە ئەوانی دیکە چی دەزانن

and uses this to predict their reasoning.

ئەمەش بەکاردێنێت بۆ پێشبینی کردنی ژیریەکانیان.

And the final distribution is an example of a Nash equilibrium

دابەشکردنی کۆتاییش نموونەیەکە لە هاوسەنگی ناش

where each player knows every other players' strategy

کە هەر یاریزانێک بەرنامەڕێژی ئەوی دیکە دەزانێت

and chooses theirs accordingly.

و لەسەر بنچینەی ئەمە بەرنامەڕێژیەک بۆ خۆی دادەنێت.

Even though it may lead to a worse outcome for everyone

لەگەڵ ئەوەی کە دەکرێت ببێتە هۆی ئەنجامێکی خراپ بۆ هەمووان

than cooperating would,

لەجیاتی هاوکاری کردنیان،

no individual player can benefit by changing their strategy.

هیچ یاریزانێک ناتوانێت سوودمەند بێت بە گۆڕینی بەرنامەڕێژیەکەی.

So it looks like Amaro gets to keep most of the gold,

دیارە ئەمارۆش هەموو زێڕەکان دەبات،

and the other pirates might need to find better ways

و چەتەکانی دیکەش پێویستان بە ڕێگەیەکی باشتر هەیە

to use those impressive logic skills,

بۆ بەکارهێنانی ئەم توانا ژیریانە،

like revising this absurd pirate code.

وەک پێداچوونەوەیەک بۆ ئەم یاسا بێ کەڵکەی چەتە.