Can you solve the pirate riddle? - Alex Gendler

Korsan bilmecesini çözebilir misiniz? - Alex Gendler

11,168,033 views

2017-05-01 ・ TED-Ed


New videos

Can you solve the pirate riddle? - Alex Gendler

Korsan bilmecesini çözebilir misiniz? - Alex Gendler

11,168,033 views ・ 2017-05-01

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: ibrahim öztürk Gözden geçirme: Suleyman Cengiz
00:06
It's a good day to be a pirate.
0
6994
2440
Korsan olmak için güzel bir gün.
00:09
Amaro and his four mateys,
1
9434
1810
Amaro ve dört arkadaşı,
00:11
Bart,
2
11244
800
Bart,
00:12
Charlotte,
3
12044
702
00:12
Daniel,
4
12746
768
Charlotte,
Daniel
00:13
and Eliza
5
13514
711
ve Eliza
00:14
have struck gold:
6
14225
1490
içinde 100 adet altın olan bir sandık ele geçirirler.
00:15
a chest with 100 coins.
7
15715
3089
00:18
But now, they must divvy up the booty according to the pirate code.
8
18804
5780
Fakat korsan yasalarına göre şimdi bunu paylaşmalılar.
00:24
As captain, Amaro gets to propose how to distribute the coins.
9
24584
4765
Amaro kaptan olarak altınların nasıl dağılacağını önerir.
00:29
Then, each pirate, including Amaro himself,
10
29349
2972
Sonra, Amaro da dâhil her bir korsan
00:32
gets to vote either yarr or nay.
11
32321
4407
ya evet ya da hayır oyu kullanır.
00:36
If the vote passes, or if there's a tie, the coins are divided according to plan.
12
36728
5876
Eğer oylamada eşitliğe ya da çoğunluğa ulaşılırsa altınlar plana göre bölüşülür.
00:42
But if the majority votes nay,
13
42604
2059
Eğer hayır oyları fazla çıkarsa,
00:44
Amaro must walk the plank
14
44663
2332
Amaro güverteden atılır
00:46
and Bart becomes captain.
15
46995
3051
ve Bart kaptan olur.
00:50
Then, Bart gets to propose a new distribution
16
50046
2808
Sonra, Bart yeni dağılım teklifini açıklar
00:52
and all remaining pirates vote again.
17
52854
3892
ve korsanlar tekrar oylama yapar.
00:56
If his plan is rejected, he walks the plank, too,
18
56746
3290
Eğer Bart'ın planı reddedilirse, o da güverteden atılır
01:00
and Charlotte takes his place.
19
60036
2209
ve Charlotte onun yerine geçer.
01:02
This process repeats,
20
62245
1581
Kaptanlık şapkası,
01:03
with the captain's hat moving to Daniel and then Eliza
21
63826
3162
önce Daniel'e sonra Eliza'ya geçecek şekilde devam eder,
01:06
until either a proposal is accepted or there's only one pirate left.
22
66988
5538
ta ki öneri kabul edilene ya da tek bir korsan kalana kadar.
01:12
Naturally, each pirate wants to stay alive while getting as much gold as possible.
23
72526
5901
Her korsan, doğal olarak daha fazla altın alacağı şekilde hayatta kalmak ister.
01:18
But being pirates, none of them trust each other,
24
78427
3332
Fakat, korsan olmak kimseye güvenmemek demektir,
01:21
so they can't collaborate in advance.
25
81759
3348
bu yüzden iş birliği yapamazlar.
01:25
And being blood-thirsty pirates,
26
85107
2001
Ve kana susamış korsanlar,
01:27
if anyone thinks they'll end up with the same amount of gold either way,
27
87108
4040
sonunda aynı miktarda altın alacaklarını düşünseler bile
01:31
they'll vote to make the captain walk the plank just for fun.
28
91148
5149
zevk için oylamayla kaptanı güverteden atacaklardır.
01:36
Finally, each pirate is excellent at logical deduction
29
96297
3861
Son olarak her korsan mantıksal çıkarım konusunda mükemmeldir
01:40
and knows that the others are, too.
30
100158
3210
ve diğerlerinin de aynı şekilde olduğunu bilmektedir.
01:43
What distribution should Amaro propose to make sure he lives?
31
103368
4919
Amaro'nun hayatta kalabilmesi için paylaşım teklifi ne olmalıdır?
01:48
Pause here if you want to figure it out for yourself!
32
108287
5112
Problemi kendiniz çözmek istiyorsanız videoyu hemen durdurun!
01:53
Answer in: 3
33
113399
979
Cevap için son 3
01:54
Answer in: 2
34
114378
930
2
01:55
Answer in: 1
35
115308
1141
1
01:56
If we follow our intuition,
36
116449
1619
Eğer sezgilerimizi izlersek,
01:58
it seems like Amaro should try to bribe the other pirates with most of the gold
37
118068
4730
Amaro'nun planının kabul edilebilmesi için altınların çoğunu
02:02
to increase the chances of his plan being accepted.
38
122798
3372
diğer korsanlara rüşvet olarak vermesi gerektiğini görürüz.
02:06
But it turns out he can do much better than that. Why?
39
126170
4959
Ancak bundan daha iyisini yapabilir. Ama nasıl?
02:11
Like we said, the pirates all know each other to be top-notch logicians.
40
131129
5441
Söylediğimiz gibi korsanlar, diğerlerinin de usta mantıkçılar olduğunu bilir.
02:16
So when each votes, they won't just be thinking about the current proposal,
41
136570
4499
Dolayısıyla her oylamada sadece mevcut öneriyi düşünmeyecek,
02:21
but about all possible outcomes down the line.
42
141069
4899
diğer ihtimalleri de hesaba katacaktır.
02:25
And because the rank order is known in advance,
43
145968
2864
Ve kaptanlık sırası önceden bilindiği için
02:28
each can accurately predict how the others would vote in any situation
44
148832
5319
her biri, hızlıca diğerlerinin bütün durumlar için vereceği oyu tahmin edecek
02:34
and adjust their own votes accordingly.
45
154151
3650
ve kendi oyunu buna göre ayarlayacaktır.
02:37
Because Eliza's last, she has the most outcomes to consider,
46
157801
4369
Eliza sonuncu olduğu için en fazla düşünmesi gereken odur,
02:42
so let's start by following her thought process.
47
162170
2819
öyleyse onun düşünce süreci ile başlayalım.
02:44
She'd reason this out by working backwards from the last possible scenario
48
164989
4442
Mümkün olan, Daniel ile Eliza'nın kaldığı son senaryodan geriye doğru inceleyerek
02:49
with only her and Daniel remaining.
49
169431
3770
ne olacağına bakalım.
02:53
Daniel would obviously propose to keep all the gold
50
173201
3500
Daniel açıkçası bütün altınları kendine ayırmayı teklif edecekti
02:56
and Eliza's one vote would not be enough to override him,
51
176701
3770
ve Eliza'nın tek oyu bu teklifi geçersiz kılmaya yetmeyecekti,
03:00
so Eliza wants to avoid this situation at all costs.
52
180471
5160
bu yüzden Eliza ne pahasına olursa olsun bu durumdan kaçınmak isteyecektir.
03:05
Now we move to the previous decision point
53
185631
2640
Şimdi bir önceki karar noktasına dönelim:
03:08
with three pirates left and Charlotte making the proposal.
54
188271
4289
Üç korsanın kaldığı ve Charloote'un teklif verdiği.
03:12
Everyone knows that if she's outvoted, the decision moves to Daniel,
55
192560
3941
Herkesin bildiği üzere, eğer oylamada hayır çıkarsa karar sırası Daniel'e geçer,
03:16
who will then get all the gold while Eliza gets nothing.
56
196501
3440
Eliza hiçbir şey almazken bütün altınları kim alacak.
03:19
So to secure Eliza's vote,
57
199941
2215
Eliza'nın oyunu güvence altına almak için
03:22
Charlotte only needs to offer her slightly more than nothing, one coin.
58
202156
5135
Charlotte'un ona bir şeyler sunması gerekiyor, mesela bir altın.
03:27
Since this ensures her support,
59
207291
1822
Bu onun desteğini garantiye aldığı için
03:29
Charlotte doesn't need to offer Daniel anything at all.
60
209113
4708
Charlotte Daniel'e hiçbir şey teklif etmeyecektir.
03:33
What if there are four pirates?
61
213821
1892
Peki dört korsan kalırsa ne olur?
03:35
As captain, Bart would still only need one other vote for his plan to pass.
62
215713
5149
Kaptan Bart'ın teklifinin kabul olması için sadece bir oya ihtiyacı vardır.
03:40
He knows that Daniel wouldn't want the decision to pass to Charlotte,
63
220862
4480
Bart, teklif sırasının Charlotte'a geçmesini Daniel'in istemediğini bilir,
03:45
so he would offer Daniel one coin for his support
64
225342
3680
bu yüzden Daniel'e bir altın teklif edecektir,
03:49
with nothing for Charlotte or Eliza.
65
229022
3150
Charlotte ve Eliza'ya ise hiçbir şey.
03:52
Now we're back at the initial vote with all five pirates standing.
66
232172
5371
Şimdi bütün korsanların olduğu başlangıçtaki oylamaya dönelim.
03:57
Having considered all the other scenarios,
67
237543
2409
Diğer senaryoları da dikkate alarak,
03:59
Amaro knows that if he goes overboard,
68
239952
2471
Amaro denize atıldığında karar sırasının
04:02
the decision comes down to Bart,
69
242423
1788
Bart'a geçeceğini bilir.
04:04
which would be bad news for Charlotte and Eliza.
70
244211
3891
Bu da Charlotte ve Eliza için kötü bir haber olacaktır.
04:08
So he offers them one coin each, keeping 98 for himself.
71
248102
5151
Bu yüzden onlara birer altın önerip geriye kalan 98 altını kendisi alır.
04:13
Bart and Daniel vote nay,
72
253253
1897
Bart ve Daniel hayır oyu verir,
04:15
but Charlotte and Eliza grudgingly vote yarr
73
255150
4154
fakat Charlotte ve Eliza isteksizce evet oyu verecektir.
04:19
knowing that the alternative would be worse for them.
74
259304
4110
Farklı bir alternatifin onlar için kötü olacağı ortadadır.
04:23
The pirate game involves some interesting concepts from game theory.
75
263414
3969
Korsan oyunu, oyun teorisinden bazı ilginç kavramlar içerir.
04:27
One is the concept of common knowledge
76
267383
2741
Bu ortak bilgi kavramlarından biri,
04:30
where each person is aware of what the others know
77
270124
2940
her birey, diğer bireylerin neler bildiğinin farkındadır
04:33
and uses this to predict their reasoning.
78
273064
3343
ve onların düşüncelerini tahmin etmek için bunu kullanırlar.
04:36
And the final distribution is an example of a Nash equilibrium
79
276407
3927
Ve nihai dağılım, her oyuncunun diğer oyuncuların stratejisini bildiği
04:40
where each player knows every other players' strategy
80
280334
3259
Nash dengesinin bir örneğidir
04:43
and chooses theirs accordingly.
81
283593
2801
ve seçimler bunlara göre yapılır.
04:46
Even though it may lead to a worse outcome for everyone
82
286394
2961
Bu herkes için işbirliği yapmaktan daha kötü sonuçlara
04:49
than cooperating would,
83
289355
1624
yol açsa bile,
04:50
no individual player can benefit by changing their strategy.
84
290979
5576
hiçbir bireysel oyuncu stratejisini değiştirerek bundan yararlanamaz.
04:56
So it looks like Amaro gets to keep most of the gold,
85
296555
3271
Bu yüzden Amaro altınların çoğunu alacak gibi görünüyor
04:59
and the other pirates might need to find better ways
86
299826
2713
ve diğer korsanlar etkileyici mantık becerilerini
05:02
to use those impressive logic skills,
87
302539
2675
kullanmada daha iyi yollar bulmak zorundadır,
05:05
like revising this absurd pirate code.
88
305214
3261
bu saçma korsan kanununu değiştirmek gibi...
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7