Alessandra Orofino: It’s our city. Let’s fix it

Translator: Thai Thao Ton Reviewer: Long Hoang Nguyen

Fifty-four percent of the world's population

54% dân số thế giới

lives in our cities.

sống ở các thành phố.

In developing countries,

Ở các nước đang phát triển,

one third of that population

một phần ba dân số đó

is living in slums.

sống trong các khu ổ chuột.

Seventy-five percent of global energy consumption

75% năng lượng tiêu thụ toàn cầu

occurs in our cities,

tại các thành phố,

and 80 percent of gas emissions

và 80% lượng khí thải

that cause global warming

gây ra sự nóng lên của Trái đất

come from our cities.

đến từ các thành phố.

So things that you and I might think about

Vì vậy, những vấn đề mà các bạn và tôi có thể cho là

as global problems,

vấn đề toàn cầu,

like climate change, the energy crisis

chẳng hạn như biến đổi khí hậu, khủng hoảng năng lượng

or poverty,

hay đói nghèo,

are really, in many ways, city problems.

thực chất, theo nhiều khía cạnh, chỉ là vấn đề của các thành phố.

They will not be solved

Chúng sẽ không được giải quyết

unless people who live in cities,

trừ khi người dân thành phố,

like most of us,

như hầu hết chúng ta,

actually start doing a better job,

thực sự bắt đầu làm một việc tốt hơn,

because right now, we are not doing a very good one.

bởi lẽ hiện nay, chúng ta không hẳn đang làm một việc tốt.

And that becomes very clear

Và điều ấy trở nên rõ ràng hơn

when we look into three aspects of city life:

khi mà ta nhìn nhận lại cuộc sống đô thị trên ba khía cạnh sau:

first, our citizens' willingness to engage

thứ nhất, dân cư đô thị sẵn sàng gắn bó

with democratic institutions;

với chế độ dân chủ;

second, our cities' ability to really include

thứ hai, khả năng chứa được toàn bộ dân cư

all of their residents;

ở thành thị;

and lastly, our own ability

và cuối cùng, khả năng của chính chúng ta

to live fulfilling and happy lives.

để có một cuộc sống sung túc và hạnh phúc.

When it comes to engagement,

Khi nói đến sự gắn kết,

the data is very clear.

các số liệu rất rõ ràng.

Voter turnout around the world

Số lượng cử tri đi bầu cử trên toàn thế giới

peaked in the late '80s,

tăng mạnh vào giai đoạn cuối những năm 80,

and it has been declining at a pace

và rồi sụt giảm ở một tốc độ

that we have never seen before,

mà ta chưa từng thấy bao giờ,

and if those numbers are bad at the national level,

và nếu các số liệu này xem là tệ ở phương diện một quốc gia

at the level of our cities,

trên phương diện thành phố của chúng ta,

they are just dismal.

chúng thật là ảm đạm.

In the last two years,

Trong hai năm gần đây,

two of the world's most consolidated,

hai trong số các nước có nền dân chủ

oldest democracies, the U.S. and France,

phát triển lâu đời nhất, Mỹ và Pháp,

held nationwide municipal elections.

tổ chức các cuộc bầu cử thành thị trên toàn quốc.

In France, voter turnout hit a record low.

Ở Pháp, số lượng cử tri tham gia bầu cử thấp ở mức kỉ lục.

Almost 40 percent of voters decided

Gần 40% cử tri

not to show up.

đã chọn cách vắng mặt.

In the U.S., the numbers were even scarier.

Ở Mỹ, các số liệu còn đáng sợ hơn.

In some American cities,

Tại một số thành phổ ở Mỹ,

voter turnout was close to five percent.

lượng cử tri đi bầu cử chỉ có gần 5%.

I'll let that sink in for a second.

Tôi sẽ bỏ qua việc đó trong lúc này.

We're talking about democratic cities

Chúng ta đang nói đến các thành phố theo chế độ dân chủ

in which 95 percent of people

mà ở đó 95% dân số

decided that it was not important

nghĩ rằng không cần thiết

to elect their leaders.

để bầu chọn ra nhà lãnh đạo của chính họ.

The city of L.A., a city of four million people,

Tại Los Angeles, thành phố của 4 triệu dân,

elected its mayor with just a bit over 200,000 votes.

cuộc bầu chọn thị trưởng chỉ nhận được 200 nghìn phiếu.

That was the lowest turnout the city had seen

Đó là số phiếu bầu thấp nhất mà thành phố này

in 100 years.

nhận được trong suốt 100 năm qua.

Right here, in my city of Rio,

Ngay tại đây, tại thành phố của tôi, Rio,

in spite of mandatory voting,

mặc dù bầu cử là bắt buộc,

almost 30 percent of the voting population

gần 30% người tham gia bỏ phiếu,

chose to either annul their votes

chọn bỏ phiếu trống

or stay home and pay a fine

hoặc ở nhà và chấp nhận trả tiền phạt

in the last mayoral elections.

trong cuộc bầu thị trưởng gần đây.

When it comes to inclusiveness,

Khi nói về tính toàn diện,

our cities are not the best cases of success either,

thành phố chúng ta cũng không phải là trường hợp tốt nhất của sự thành công,

and again, you don't need to look very far

và một lần nữa, bạn chẳng phải tìm kiếm đâu xa

in order to find proof of that.

để chứng minh điều đó.

The city of Rio is incredibly unequal.

Thành phố Rio có một sự chênh lệch cực kì lớn.

This is Leblon.

Đây là Leblon.

Leblon is the city's richest neighborhood.

Leblon là khu vực giàu có nhất trong thành phố.

And this is Complexo do Alemão.

Và đây là Complexo do Alemão.

This is where over 70,000

Đây là nơi mà hơn 70,000

of the city's poorest residents live.

dân cư nghèo sinh sống.

Leblon has an HDI, a Human Development Index,

Leblon có HDI - Chỉ số Phát triển Con người,

of .967.

ở mức 0.967.

That is higher than Norway, Switzerland

Vậy là còn cao hơn cả Na Uy, Thụy Sĩ

or Sweden.

hay Thụy Điển.

Complexo do Alemão has an HDI of .711.

Complexo do Alemão có chỉ số HDI ở mức 0.711.

It sits somewhere in between the HDI

Tức là nằm giữa chỉ số HDI

of Algeria and Gabon.

của Angieria và Gabon.

So Rio, like so many cities across the global South,

Vậy nên Rio, cũng như các nước phía Nam,

is a place where you can go from northern Europe

là nơi mà bạn có thể đi từ khu vực Tây Âu

to sub-Saharan Africa

tới khu vực hạ-Sahara của Châu Phi

in the space of 30 minutes.

trong khoảng cách di chuyển 30 phút.

If you drive, that is.

Đó là nếu bạn đi bằng ô tô.

If you take public transit, it's about two hours.

Nếu là giao thông công cộng thì mất khoảng 2 giờ đồng hồ.

And lastly, perhaps most importantly,

Và cuối cùng, có lẽ cũng là điều quan trọng nhất,

cities, with the incredible wealth

các thành phố, với sự phong phú vô vàn

of relations that they enable,

các mối quan hệ có thể tạo lập,

could be the ideal places for human happiness

là nơi lí tưởng cho hạnh phúc con người

to flourish.

thăng hoa.

We like being around people.

Chúng ta thích được quây quần với mọi người xung quanh.

We are social animals.

Chúng ta là loài động vật sống theo bầy đàn.

Instead, countries where urbanization

Thay vào đó, những quốc gia mà đô thị hóa

has already peaked seem to be the very countries

đã gia tăng mạnh có vẻ như là những quốc gia

in which cities have stopped making us happy.

mà ở đó sống ở các thành phố không còn làm ta thoải mái nữa.

The United States population has suffered

Dân số Mỹ đã phải trải qua

from a general decrease in happiness

sự suy giảm về độ hạnh phúc của người dân

for the past three decades,

trong ba thập kỉ vừa qua,

and the main reason is this.

và nguyên nhân chính là điều này.

The American way of building cities

Cách mà nước Mỹ xây dựng các thành phố

has caused good quality public spaces

đã dẫn tới việc những nơi sinh hoạt công cộng

to virtually disappear in many,

biến mất hầu như hoàn toàn ở rất nhiều,

many American cities,

rất nhiều các thành phố ở Mỹ.

and as a result, they have seen

Rồi từ đó, họ đã nhìn thấy được

a decline of relations,

sự suy giảm về các mối liên hệ,

of the things that make us happy.

về những thứ làm ta hạnh phúc.

Many studies show an increase

Rất nhiều nghiên cứu cho thấy một sự gia tăng

in solitude and a decrease in solidarity,

của việc sống cô độc và sự suy giảm trong việc sống quây quần,

honesty, and social and civic participation.

sự lương thiện, và việc tham gia vào các hoạt động cộng đồng và xã hội.

So how do we start building cities

Vậy việc chúng ta phải bắt đầu xây dựng thành phố như thế nào

that make us care?

có làm chúng ta quan tâm không?

Cities that value their most important asset:

Các thành phố có những tài sản vô cùng quan trọng:

the incredible diversity

sự đa dạng tuyệt vời

of the people who live in them?

của con người sinh sống tại đây?

Cities that make us happy?

Thành phố mang lại sự ấm no, hạnh phúc?

Well, I believe that if we want to change

Tôi tin rằng nếu ta muốn thay đổi

what our cities look like,

bộ mặt của đô thị,

then we really have to change

thì cái mà ta thực sự cần chỉnh sửa

the decision-making processes

chính là quá trình đưa ra những quyết định

that have given us the results that we have right now.

mà đã đưa ta tới những kết quả ta có hiện nay.

We need a participation revolution,

Chúng ta cần làm nên một cuộc cách mạng,

and we need it fast.

càng sớm càng tốt.

The idea of voting as our only exercise in citizenship

Nếu nhân dân chỉ có thể tham gia vào mỗi việc bầu cử

does not make sense anymore.

thì chẳng còn nghĩa lí gì nữa.

People are tired of only being treated

Mọi người đã chán ngán cái việc

as empowered individuals every few years

như ủy quyền cho một vài cá nhân vào mỗi vài năm rồi

when it's time to delegate that power

lại đến lúc giao phó quyền lực đó

to someone else.

cho một người khác.

If the protests that swept Brazil

Nếu các cuộc biểu tình lan rộng ở Brazil

in June 2013 have taught us anything,

vào tháng 6/2013 đã dạy cho chúng ta điều gì đó,

it's that every time we try

mỗi lần như thế chúng ta cố gắng

to exercise our power

thực hiện quyền lực của mình

outside of an electoral context,

ngoài bối cảnh của một cuộc bầu cử,

we are beaten up, humiliated or arrested.

chúng ta bị đánh đập, làm nhục và bắt giữ.

And this needs to change,

Và điều này cần phải thay đổi,

because when it does,

bởi vì khi nó xảy ra,

not only will people re-engage

không chỉ khiến con người tham gia lại vào

with the structures of representation,

các cấu trúc của đại diện,

but also complement these structures

mà còn xây dựng những cấu trúc này

with direct, effective, and collective decision making,

với việc ra quyết định mang tính trực tiếp, hiệu quả và tập thể,

decision making of the kind

việc qua quyết định với những thứ

that attacks inequality

tấn công vào sự bất bình đẳng

by its very inclusive nature,

bởi bản chất rất tập thể của nó,

decision making of the kind

việc ra quyết định với những thứ

that can change our cities

mà có thể thay đổi thành phố chúng ta

into better places for us to live.

trở thành những nơi tốt đẹp hơn để sống.

But there is a catch, obviously:

Nhưng có một nhược điểm rõ ràng là:

Enabling widespread participation

Việc cho phép sự tham gia và

and redistributing power

phân phối lại quyền lực một cách rộng rãi

can be a logistical nightmare,

có thể là một cơn ác mộng trong công việc hậu cần,

and there's where technology can play

và đây chính là nơi là công nghệ đóng

an incredibly helpful role,

một vai trò vô cùng hữu ích,

by making it easier for people to organize,

bằng cách giúp người tổ chức thực hiện dễ dàng hơn,

communicate and make decisions

giao tiếp và ra những quyết định

without having to be in the same room

mà không cần phải ở chung một chỗ

at the same time.

tại cùng một thời điểm.

Unfortunately for us,

Thật không may cho chúng ta là,

when it comes to fostering democratic processes,

khi đề cập đến quy trình củng cố sự dân chủ,

our city governments have not used technology

chính quyền thành phố không sử dụng công nghệ

to its full potential.

với đầy đủ tiềm năng của nó.

So far, most city governments have been effective

Cho đến giờ, chính quyền của nhiều thành phố

at using tech to turn citizens into human sensors

đã sử dụng công nghệ một cách có hiệu quả vào việc cảm biến con người,

who serve authorities with data on the city:

những người phục vụ chính quyền với dữ liệu của thành phố:

potholes, fallen trees or broken lamps.

ổ gà, cây đổ hay bóng đèn hư.

They have also, to a lesser extent,

Họ cũng có thể, ở một mức độ nhỏ hơn,

invited people to participate in improving

mời công dân tham gia cải thiện

the outcome of decisions

kết quả của các quyết định

that were already made for them,

mà họ đã đưa ra,

just like my mom when I was eight

giống như mẹ tôi khi tôi lên tám

and she told me that I had a choice:

và bà ấy bảo tôi rằng tôi có một sự lựa chọn:

I had to be in bed by 8 p.m.,

tôi phải đi ngủ trước 8 giờ tối,

but I could choose my pink pajamas or my blue pajamas.

nhưng tôi có thể chọn mặc bộ đồ ngủ màu hồng hoặc màu xanh.

That's not participation,

Đó không phải là sự tham gia,

and in fact, governments have not been very good

mà thực ra, chính quyền đã không làm tốt

at using technology to enable participation

trong việc sử dụng công nghệ để cho phép sự tham gia

on what matters —

vào các vấn đề ---

the way we allocate our budget,

cách chúng ta phân bổ ngân sách,

the way we occupy our land,

cách chúng ta chiếm dụng đất đai,

and the way we manage our natural resources.

và cách chúng ta quản lý các nguồn lực tự nhiên,

Those are the kinds of decisions

Những điều này là loại quyết định

that can actually impact global problems

mà thực tế có thể ảnh hưởng đến các vấn đề toàn cầu

that manifest themselves in our cities.

và chứng mình vai trò chúng ta đối với thành phố.

The good news is,

Tin vui là,

and I do have good news to share with you,

và tôi có một tin vui muốn chia sẻ với các bạn,

we don't need to wait for governments to do this.

chúng ta không cần phải đợi chính quyền làm những điều này.

I have reason to believe

Tôi có lý do để tin rằng

that it's possible for citizens to build

công dân thành phố có thể xây dựng

their own structures of participation.

cơ cấu tham gia của riêng họ.

Three years ago, I cofounded an organization

3 năm trước, tôi đã đồng sáng lập một tổ chức

called Meu Rio,

gọi là Meu Rio,

and we make it easier for people in the city of Rio

và chúng tôi đã khiến cho mọi người trong thành phố Rio

to organize around causes and places

thiết lập động cơ và địa phương

that they care about in their own city,

mà họ quan tâm về chính thành phố dễ dàng hơn,

and have an impact on those causes and places

và có một ảnh hưởng đến các động cơ và địa phương này

every day.

mỗi ngày.

In these past three years, Meu Rio grew

Trong 3 năm vừa qua, Meu Rio đã gia tăng

to a network of 160,000 citizens of Rio.

đến một mạng lưới gồm 160,000 công dân của thành phố Rio.

About 40 percent of those members are young people

Khoảng 40% thành viên là những người

aged 20 to 29.

trong độ tuổi từ 20 đến 29.

That is one in every 15 young people

Đó là 1 trong mỗi 15 người trẻ tuổi

of that age in Rio today.

ở Rio ngày nay.

Amongst our members is this adorable little girl,

Trong số những thành viên này có một cô gái trẻ đáng yêu,

Bia, to your right,

tên là Bia, bên phải các bạn,

and Bia was just 11 years old

và Bia lúc đó chỉ 11 tuổi

when she started a campaign using one of our tools

khi cô ấy bắt đầu chiến dịch sử dụng một trong những cách thức của chúng tôi

to save her model public school from demolition.

để cứu mô hình trường công lập của mình khỏi việc bị phá bỏ.

Her school actually ranks among the best

Trường của cô ấy thực sự được xếp hạng trong

public schools in the country,

danh sách các trường công lập tốt nhất của nước ta,

and it was going to be demolished

và lúc đó nó đang bị phá bỏ

by the Rio de Janeiro state government

bởi chính quyền bang Rio de Janeiro

to build, I kid you not,

để xây dựng, tôi không đùa với các bạn đâu,

a parking lot for the World Cup

bãi giữ xe cho World Cup

right before the event happened.

ngay trước khi sự kiện diễn ra.

Bia started a campaign, and we even watched

Bia bắt đầu một chiến dịch, và thậm chí chúng ta đã thấy

her school 24/7 through webcam monitoring,

trường của cô bé theo dõi qua camera 24/7

and many months afterwards,

và rất nhiều tháng sau đó,

the government changed their minds.

chính quyền đã thay đổi quyết định.

Bia's school stayed in place.

Trường của Bia vẫn được giữ nguyên.

There's also Jovita.

Còn có Jovita.

She's an amazing woman whose daughter

Cô là một người phụ nữ tuyệt với có con gái

went missing about 10 years ago,

đi lạc khoảng 10 năm trước,

and since then, she has been looking

và từ đó đến nay, cô luôn tìm kiếm

for her daughter.

con gái mình.

In that process, she found out

Trong quá trình tìm kiếm, cô phát hiện ra

that first, she was not alone.

lần đầu tiên, cô đã không đơn độc.

In the last year alone, 2013,

Trong riêng năm 2013,

6,000 people disappeared

6,000 người

in the state of Rio.

ở bang Rio đã biến mất.

But she also found out that in spite of that,

Nhưng cô ấy vẫn thấy rằng mặc dù như vậy,

Rio had no centralized intelligence system

Rio vẫn không có hệ thống tình báo tập trung

for solving missing persons cases.

để giải quyết các trường hợp mất tích.

In other Brazilian cities, those systems

Trong các thành phố khác ở Brazil, các hệ thống này

have helped solve up to 80 percent

đã hỗ trợ giải quyết đến 80%

of missing persons cases.

các trường hợp mất tích.

She started a campaign,

Cô ấy bắt đầu một chiến dịch,

and after the secretary of security got 16,000 emails

và sau khi thư kí của bộ công an nhận được 16,000 lá thư điện tử

from people asking him to do this,

từ những người yêu cầu ông ta làm điều này

he responded, and started to build a police unit

ông ấy đã trả lời, và bắt đầu xây dựng một đơn vị cảnh sát

specializing in those cases.

tập trung vào các trường hợp mất tích này.

It was open to the public at the end of last month,

Đơn vị này đã mở của công cộng vào cuối tháng trước,

and Jovita was there

và Jovita đã ở đó

giving interviews and being very fancy.

để trả lời phỏng vấn và rất thu hút.

And then, there is Leandro.

Và rồi, lại có Leandro.

Leandro is an amazing guy

Leandro là một chàng trai tuyệt vời

in a slum in Rio,

ở một khu ổ chuột ở Rio,

and he created a recycling project in the slum.

và anh ấy đã sáng tạo một dự án tái chế ở khu ổ chuột.

At the end of last year, December 16,

Vào cuối năm ngoái, ngày 16 tháng 12,

he received an eviction order

anh ấy nhận một lệnh trục xuất

by the Rio de Janeiro state government

từ chính quyền bang Rio de Janeiro

giving him two weeks to leave the space

là anh ấy có hai tuần để rời khỏi nơi

that he had been using for two years.

mà anh đã ở trong hai năm qua.

The plan was to hand it over to a developer,

Kế hoạch đã đưa đến một sự phát triển,

who planned to turn it into a construction site.

người lên kế hoạch đã biến nó thành một công trình xây dựng.

Leandro started a campaign using one of our tools,

Leandro bắt đầu một chiến dịch sử dụng một trong những cách thức của chúng tôi,

the Pressure Cooker,

"chiếc nồi áp suất",

the same one that Bia and Jovita used,

giống với Bia và Jovita đã sử dụng,

and the state government changed their minds

và chính quyền đã thay đổi quyết định

before Christmas Eve.

trước mùa Giáng sinh.

These stories make me happy,

Những câu chuyện trên khiến tôi cảm thấy vui

but not just because they have happy endings.

không chỉ bởi vì chúng có kết thúc tốt đẹp.

They make me happy because they are

Mà còn vì

happy beginnings.

chúng có những sự bắt đầu tốt đẹp.

The teacher and parent community at Bia's school

Cộng đồng giáo viên và phụ huynh của trường Bia

is looking for other ways they could improve

đang tìm kiếm những cách khác mà họ có thể cải thiện

that space even further.

không gian nhiều hơn nữa.

Leandro has ambitious plans

Lendro có những kế hoạch tham vọng

to take his model to other low-income communities in Rio,

để đưa mô hình của anh ấy tới những cộng đồng có thu nhập thấp ở Rio,

and Jovita is volunteering at the police unit

và Jovita thì đang tình nguyện tại một đơn vị cảnh sát

that she helped created.

mà cô ấy đã hỗ trợ thành lập.

Bia, Jovita and Leandro

Bia, Jovita và Leandro

are living examples of something

là những nhân chứng sống của việc

that citizens and city governments around the world

mà công dân và chính quyền thành phố trên toàn thế giới

need to know:

cần phải biết là:

We are ready.

Chúng ta đã sẵn sàng.

As citizens, we are ready

Là những công dân thành phố, chúng ta đã sẵn sàng

to decide on our common destinies,

để quyết định những điểm đến của chúng ta,

because we know that the way we distribute power

bởi vì chúng ta biết rằng cách ta phân phối quyền lực

says a lot about how we actually value everyone,

nói lên rất nhiều giá trị thực sự của mọi người,

and because we know

và bởi vì ta biết

that enabling and participating in local politics

rằng việc cho phép và tham gia vào chính trị địa phương

is a sign that we truly care

là một dấu hiệu mà chúng ta quan tâm thật lòng

about our relations to one another,

đến mối quan hệ của ta với người khác,

and we are ready to do this

và chúng ta sẵn sàng điều này

in cities around the world right now.

trong các thành phố trên toàn thế giới ngay lúc này.

With the Our Cities network,

Với mạng lưới "Thành phố của chúng ta",

the Meu Rio team

nhóm Meu Rio

hopes to share what we have learned

hi vọng chia sẻ những gì chúng tôi học được

with other people who want to create

với những người muốn tạo ra

similar initiatives in their own cities.

những sáng kiến tương tự cho thành phố của mình.

We have already started doing it in São Paulo

Chúng tôi đã bắt đầu thực hiện nó ở São Paulo

with incredible results,

với những kết quả đáng kinh ngạc,

and want to take it to cities around the world

và muốn mang nó đến các thành phố khác trên thế giới

through a network of citizen-centric,

thông qua mạng lưới công dân làm trung tâm

citizen-led organizations

các tổ chức công dân lãnh đạo

that can inspire us,

mà có thể truyền cảm hứng cho chúng ta,

challenge us, and remind us to demand

thách thức, và nhắc nhở chúng ta về nhu cầu

real participation in our city lives.

tham gia thực sự vào cuộc sống của thành phố chúng ta.

It is up to us

Nó phụ thuộc vào chúng ta

to decide whether we want schools

quyết định chúng ta muốn trường học

or parking lots,

hay bãi giữ xe,

community-driven recycling projects

các dự án tái chế dựa vào cộng đồng

or construction sites,

hay các khu xây dựng,

loneliness or solidarity, cars or buses,

sự đơn độc hay đoàn kết, xe ô tô hay xe buýt,

and it is our responsibility to do that now,

và trách nhiệm của chúng ta là làm điều đó vào lúc này,

for ourselves, for our families,

cho bản thân chúng ta, cho gia đình,

for the people who make our lives worth living,

cho những người làm cho cuộc sống đáng sống,

and for the incredible creativity,

và cho sự sáng tạo và đẹp đẽ đáng kinh ngạc,

beauty, and wonder that make our cities,

và tự hỏi rằng làm cho thành phố chúng ta,

in spite of all of their problems,

mặc kệ tất cả các vấn đề đang đó,

the greatest invention of our time.

những phát minh vĩ đại nhất thời đại chúng ta.

Obrigado. Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)