Inside the black hole image that made history | Sheperd Doeleman

Translator: Chi Quách Reviewer: Khánh Nhị Trần

Chris Anderson: Shep, thank you so much for coming.

Chris Anderson: Shep, cảm ơn rất nhiều vì đã đến.

I think your plane landed literally two hours ago in Vancouver.

Tôi nghĩ anh vừa đáp máy bay đến Vancouver hai tiếng trước.

Such a treat to have you.

Thật vinh dự vì có anh ở đây.

So, talk us through how do you get from Einstein's equation to a black hole?

Hãy nói rõ hơn với chúng tôi

làm thế nào anh đi từ phương trình Einstein đến lỗ đen?

Sheperd Doeleman: Over 100 years ago,

Sheperd Doeleman: Hơn 100 năm trước,

Einstein came up with this geometric theory of gravity

Einstein đã đưa ra lý thuyết hình học về trọng lực

which deforms space-time.

làm biến đổi không-thời gian.

So, matter deforms space-time,

Vật chất làm biến dạng không-thời gian,

and then space-time tells matter in turn how to move around it.

ngược lại không-thời gian chỉ cho vật chất cách chuyển động quanh nó.

And you can get enough matter into a small enough region

Bạn có thể gom đủ vật chất vào một khu vực đủ nhỏ

that it punctures space-time,

để đâm thủng không-thời gian,

ngay cả ánh sáng cũng không thoát ra được,

and that even light can't escape,

the force of gravity keeps even light inside.

vì trọng lực giữ nó lại bên trong.

CA: And so, before that, the reason the Earth moves around the Sun

CA: Do vậy, lý do Trái Đất quay quanh Mặt Trời

không phải do Mặt Trời tác động lực lên Trái Đất như ta nghĩ,

is not because the Sun is pulling the Earth as we think,

but it's literally changed the shape of space

mà do Mặt Trời làm thay đổi hình dạng không gian

so that we just sort of fall around the Sun.

để chúng ta chỉ rơi quanh nó.

SD: Exactly, the geometry of space-time

SD: Chính xác, mô hình không-thời gian

tells the Earth how to move around the Sun.

chỉ cho Trái Đất cách di chuyển quanh Mặt Trời.

You're almost seeing a black hole puncture through space-time,

Các bạn sắp thấy một lỗ đen đâm xuyên qua không-thời gian,

and when it goes so deeply in,

và khi nó đi thật sâu vào bên trong,

then there's a point at which light orbits the black hole.

sẽ có một điểm mà ở đó ánh sáng đi theo quỹ đạo quanh lỗ đen.

CA: And so that's, I guess, is what's happening here.

CA: Tôi đoán đó là những gì đang diễn ra ở đây.

This is not an image,

Đây không phải hình thật,

this is a computer simulation of what we always thought,

mà là mô phỏng máy tính về những gì ta luôn nghĩ,

like, the event horizon around the black hole.

giống như, chân trời sự kiện quanh lỗ đen.

SD: Until last week, we had no idea what a black hole really looked like.

SD: Chúng tôi không biết lỗ đen thực sự trông thế nào cho đến tuần trước.

The best we could do were simulations like this in supercomputers,

Chúng tôi chỉ có thể mô phỏng như thế này trên siêu máy tính,

but even here you see this ring of light,

nhưng ở đây, bạn có thể thấy vòng ánh sáng

which is the orbit of photons.

là quỹ đạo chuyển động của các photon.

That's where photons literally move around the black hole,

Đó là vị trí mà các photon chuyển động quanh lỗ đen,

and around that is this hot gas that's drawn to the black hole,

xung quanh là khí ga nóng bị hút vào lỗ đen,

and it's hot because of friction.

và nóng là do ma sát.

All this gas is trying to get into a very small volume, so it heats up.

Tất cả lượng khí này cố nén thành thể tích rất nhỏ, và nóng lên.

CA: A few years ago, you embarked on this mission

CA: Vài năm trước, anh đã bắt tay vào nhiệm vụ này

to try and actually image one of these things.

cố để nắm bắt hình ảnh của một trong những thứ này.

And I guess you took --

Và tôi đoán --

you focused on this galaxy way out there.

anh đã tập trung vào thiên hà xa tít ngoài kia.

Tell us about this galaxy.

Hãy cho chúng tôi biết về thiên hà này.

SD: This is the galaxy --

SD: Đây là thiên hà --

we're going to zoom into the galaxy M87, it's 55 million light-years away.

chúng ta sẽ xem cận cảnh thiên hà M87, cách đây 55 triệu năm ánh sáng.

CA: Fifty-five million.

CA: 55 triệu.

SD: Which is a long way.

SD: Một chặng đường dài.

And at its heart,

Tại trung tâm của nó,

there's a six-and-a-half-billion- solar-mass black hole.

có một lỗ đen với khối lượng tương đương 6,5 tỷ mặt trời .

That's hard for us to really fathom, right?

Thật khó để hiểu, phải không?

Six and a half billion suns compressed into a single point.

6,5 tỷ mặt trời được nén thành một điểm duy nhất.

And it's governing some of the energetics of the center of this galaxy.

Và nó chi phối một phần năng lượng của trung tâm thiên hà này.

CA: But even though that thing is so huge, because it's so far away,

CA: Lỗ đen này rất lớn, nhưng vì ở quá xa,

to actually dream of getting an image of it,

nên rất khó để ta có thể chụp lại hình ảnh của nó.

that's incredibly hard.

The resolution would be incredible that you need.

Anh sẽ cần một giải pháp phi thường.

SD: Black holes are the smallest objects in the known universe.

SD: Lỗ đen là vật thể nhỏ nhất trong vũ trụ khả kiến.

But they have these outsize effects on whole galaxies.

Nhưng chúng có tác động ngoại cỡ lên toàn bộ các thiên hà.

But to see one,

Để thấy được lỗ đen,

you would need to build a telescope as large as the Earth,

bạn cần xây dựng một kính viễn vọng cỡ Trái Đất,

because the black hole that we're looking at

bởi lỗ đen mà ta đang nhìn thấy

gives off copious radio waves.

phát ra lượng lớn sóng vô tuyến,

It's emitting all the time.

liên tục.

CA: And that's exactly what you did.

CA: Đó chính xác là điều anh đã làm.

SD: Exactly. What you're seeing here

SD: Đúng vậy. Cái các bạn đang nhìn thấy

is we used telescopes all around the world,

là chúng tôi dùng kính viễn vọng khắp thế giới,

we synchronized them perfectly with atomic clocks,

đồng bộ chúng một cách hoàn hảo với đồng hồ nguyên tử,

so they received the light waves from this black hole,

để tiếp nhận sóng ánh sáng từ lỗ đen này,

and then we stitched all of that data together to make an image.

sau đó, ghép tất cả dữ liệu đó lại với nhau để tạo thành hình ảnh.

CA: To do that

CA: Để làm được điều này,

the weather had to be right

thời tiết phải như nhau

in all of those locations at the same time,

ở tất cả các vị trí vào cùng thời điểm,

so you could actually get a clear view.

để có thể quan sát rõ.

SD: We had to get lucky in a lot of different ways.

SD: Chúng tôi đã rất may mắn.

And sometimes, it's better to be lucky than good.

Đôi khi, may mắn còn hơn cả làm tốt đấy.

In this case, we were both, I like to think.

Trong trường hợp này, tôi nghĩ chúng tôi có cả hai.

But light had to come from the black hole.

Nhưng ánh sáng phải phát ra từ lỗ đen,

It had to come through intergalactic space,

xuyên qua không gian giữa những thiên hà,

through the Earth's atmosphere, where water vapor can absorb it,

qua khí quyển Trái Đất, để hơi nước có thể hấp thụ chúng,

and everything worked out perfectly,

và mọi thứ vận hành một cách hoàn hảo,

the size of the Earth at that wavelength of light,

kích thước Trái Đất ở bước sóng ánh sáng đó,

one millimeter wavelength,

bước sóng một mi-li-mét,

was just right to resolve that black hole, 55 million light-years away.

vừa đúng để giải quyết được lỗ đen cách đây 55 triệu năm ánh sáng.

The universe was telling us what to do.

Vũ trụ đã chỉ cách cho chúng ta.

CA: So you started capturing huge amounts of data.

CA: Vậy anh đã bắt đầu thu thập một lượng lớn dữ liệu.

I think this is like half the data from just one telescope.

Tôi nghĩ đây chỉ là một nửa lượng dữ liệu từ một kính thiên văn.

SD: Yeah, this is one of the members of our team, Lindy Blackburn,

SD: Vâng, đây là một trong những thành viên của đội, Lindy Blackburn,

and he's sitting with half the data

cạnh anh ấy là một nửa số dữ liệu

recorded at the Large Millimeter Telescope,

được ghi nhận tại Kính thiên văn Large Millimeter,

which is atop a 15,000-foot mountain in Mexico.

đặt trên đỉnh một ngọn núi cao hơn 4500m ở Mexico.

And what he's holding there is about half a petabyte.

Cái mà anh ấy đang cầm là khoảng một nửa petabyte.

Which, to put it in terms that we might understand,

Lượng dữ liệu này, diễn giải theo cách dễ hiểu là

it's about 5,000 people's lifetime selfie budget.

tương đương với số ảnh selfie suốt cuộc đời của khoảng 5000 người.

(Laughter)

(Cười)

CA: It's a lot of data.

CA: Quả là rất nhiều.

So this was all shipped, you couldn't send this over the internet.

Vậy tất cả chúng đều được vận chuyển mà không thể gửi qua internet.

All this data was shipped to one place

Dữ liệu được vận chuyển đến một nơi

and the massive computer effort began to try and analyze it.

với máy tính khổng lồ cố gắng phân tích chúng.

Và anh thực sự cũng không biết

And you didn't really know

what you were going to see coming out of this.

mình sẽ nhận được kết quả gì.

SD: The way this technique works that we used --

SD: Cách mà kỹ thuật này vận hành --

imagine taking an optical mirror and smashing it

hãy tưởng tượng ta lấy một chiếc gương quang học và đập vỡ nó,

and putting all the shards in different places.

đặt các mảnh vỡ tại các vị trí khác nhau.

The way a normal mirror works

Cách gương bình thường vận hành

is the light rays bounce off the surface, which is perfect,

là các tia sáng phản xạ toàn phần khi gặp bề mặt,

and they focus in a certain point at the same time.

và hội tụ tại một điểm cùng một lúc.

We take all these recordings,

Chúng tôi lấy tất cả các ghi nhận dữ liệu,

and with atomic clock precision

với độ chính xác của đồng hồ nguyên tử,

we align them perfectly, later in a supercomputer.

sắp xếp chúng cho thật thẳng hàng trong một siêu máy tính.

And we recreate kind of an Earth-sized lens.

Và chúng tôi tạo lại một thấu kính cỡ Trái Đất.

And the only way to do that is to bring the data back by plane.

Cách duy nhất để thực hiện là mang dữ liệu về bằng máy bay.

You can't beat the bandwidth of a 747 filled with hard discs.

Bạn không thể đánh bại băng tần của một chiếc máy bay 747 đầy đĩa cứng.

(Laughter)

(Cười)

CA: And so, I guess a few weeks or a few months ago,

CA: Tôi đoán vài tuần hay vài tháng trước,

on a computer screen somewhere,

trên một màn hình máy tính đâu đó,

this started to come into view.

nó bắt đầu hiện rõ.

This moment.

Khoảnh khắc này.

SD: Well, it took a long time.

SD: Ồ, mất một thời gian dài.

CA: I mean, look at this.

CA: Ý tôi là, nhìn nó này.

That was it.

Chính là nó.

That was the first image.

Chính là bức ảnh đầu tiên.

(Applause)

(Vỗ tay)

Hãy cho chúng tôi biết mình đang thực sự nhìn thấy gì.

So tell us what we're really looking at there.

SD: I still love it.

SD: Tôi vẫn rất yêu nó.

(Laughter)

(Cười)

So what you're seeing is that last orbit of photons.

Cái các bạn đang thấy là quỹ đạo cuối cùng của các photon.

You're seeing Einstein's geometry laid bare.

Các bạn đang thấy hình học Einstein một cách cơ bản.

The puncture in space-time is so deep

Vết thủng trong không-thời gian sâu đến mức

that light moves around in orbit,

ánh sáng chuyển động xung quanh theo quỹ đạo,

so that light behind the black hole, as I think we'll see soon,

nên ánh sáng phía sau lỗ đen, ta sẽ sớm nhìn thấy,

moves around and comes to us on these parallel lines

chuyển động xung quanh và truyền tới ta theo các đường song song

at exactly that orbit.

với chính xác cùng một quỹ đạo.

It turns out, that orbit is the square root of 27

Hóa ra, quỹ đạo ấy bằng căn bậc hai của 27

times just a handful of fundamental constants.

nhân với một số ít các hằng số cơ bản.

It's extraordinary when you think about it.

Thật là phi thường.

CA: When ...

CA: Khi --

In my head, initially, when I thought of black holes,

Ban đầu, khi nghĩ về lỗ đen,

I'm thinking that is the event horizon,

tôi nghĩ đó là chân trời sự kiện,

there's lots of matter and light whirling around in that shape.

có rất nhiều vật chất và ánh sáng xoay quanh.

But it's actually more complicated than that.

Nhưng thực tế, nó phức tạp hơn nhiều.

Well, talk us through this animation, because it's light being lensed around it.

Hãy giải thích đoạn phim minh họa này, bởi ánh sáng bị lệch khi tới gần nó.

SD: You'll see here that some light from behind it gets lensed,

SD: Các bạn có thể thấy vài tia sáng từ phía sau bị lệch,

and some light does a loop-the-loop around the entire orbit of the black hole.

vài tia đi theo đường vòng quanh quỹ đạo của lỗ đen.

But when you get enough light

Nhưng khi đã có đủ ánh sáng

từ tất cả các khí nóng xoáy quanh lỗ đen,

from all this hot gas swirling around the black hole,

then you wind up seeing all of these light rays

các bạn sẽ thấy tất cả các tia sáng

come together on this screen,

tập hợp lại ở tấm màn này,

which is a stand-in for where you and I are.

hay chính là đại diện cho vị trí của tôi và các bạn.

And you see the definition of this ring begin to come into shape.

Và các bạn thấy vòng tròn này dần trở nên rõ ràng.

And that's what Einstein predicted over 100 years ago.

Đây chính là những gì mà Einstein đã dự đoán hơn 100 năm trước.

CA: Yeah, that is amazing.

CA: Thật đáng kinh ngạc.

So tell us more about what we're actually looking at here.

Hãy nói rõ hơn về cái mà chúng tôi đang thấy ở đây.

Đầu tiên, tại sao lại có vùng sáng hơn phần còn lại?

First of all, why is part of it brighter than the rest?

SD: So what's happening is that the black hole is spinning.

SD: Là lỗ đen đang quay tròn.

And you wind up with some of the gas moving towards us below

Các bạn thấy ở phía dưới có một lượng khí tiến đến

and receding from us on the top.

và lùi ra xa khỏi ta ở phía trên.

And just as the train whistle has a higher pitch

Cũng giống như tiếng còi tàu nghe to hơn

when it's coming towards you,

khi nó tiến đến gần,

there's more energy from the gas coming towards us than going away from us.

có nhiều năng lượng từ đám khí tới gần hơn là lùi ra xa.

You see the bottom part brighter

Phần bên dưới sáng hơn

because the light is actually being boosted in our direction.

bởi ánh sáng đang được đẩy về phía ta.

CA: And how physically big is that?

CA: Và thực tế thì nó lớn tới mức nào?

SD: Our entire solar system would fit well within that dark region.

SD: Ta có thể đặt vừa toàn bộ hệ mặt trời trong vùng tối đó.

Theo ý kiến cá nhân tôi,

And if I may,

that dark region is the signature of the event horizon.

vùng tối này là điểm đặc trưng của chân trời sự kiện.

Lý do không thể thấy ánh sáng thoát ra từ đó,

The reason we don't see light from there,

is that the light that would come to us from that place

là do ánh sáng đi ra từ vùng tối

was swallowed by the event horizon.

bị chân trời sự kiện nuốt chửng.

So that -- that's it.

Là vậy đó.

CA: And so when we think of a black hole,

CA: Vậy nên khi nói về lỗ đen

you think of these huge rays jetting out of it,

ta nghĩ đến những tia sáng phát ra từ đó,

which are pointed directly in our direction.

hướng thẳng về phía chúng ta.

Why don't we see them?

Vậy sao ta không thấy chúng?

SD: This is a very powerful black hole.

SD: Đây là một lỗ đen rất mạnh.

Not by universal standards, it's still powerful,

Không phải theo tiêu chuẩn quốc tế, nó vẫn rất mạnh,

and from the north and south poles of this black hole

từ cực Bắc và cực Nam của lỗ đen này

we think that jets are coming.

ta cho rằng các tia sáng đang tới.

Now, we're too close to really see all the jet structure,

Hiện tại, ta đang ở rất gần để thấy được cấu trúc của tia sáng,

but it's the base of those jets that are illuminating the space-time.

nhưng chính nền tảng của tia sáng giúp làm sáng tỏ không-thời gian.

And that's what's being bent around the black hole.

Và đó là cái bị bẻ cong quanh lỗ đen.

CA: And if you were in a spaceship whirling around that thing somehow,

CA: Nếu bằng cách nào đó, anh ở trên tàu vũ trụ bay quanh lỗ đen

how long would it take to actually go around it?

sẽ mất bao lâu để bay một vòng quanh nó?

SD: First, I would give anything to be in that spaceship.

SD: Đầu tiên, tôi sẽ đánh đổi mọi thứ để được ở trên tàu.

(Laughter)

(Cười)

Sign me up.

Ghi danh cho tôi nhé.

There’s something called the -- if I can get wonky for one moment --

Có một thứ gọi là -- Nếu tôi có thể nói chi tiết hơn --

the innermost stable circular orbit,

quỹ đạo ổn định phía trong cùng,

that's the innermost orbit at which matter can move around a black hole

đó là quỹ đạo trong cùng mà vật chất có thể chuyển động quanh lỗ đen

before it spirals in.

trước khi bị xoáy vào bên trong.

And for this black hole, it's going to be between three days and about a month.

Và với lỗ đen này, sẽ mất khoảng ba ngày đến một tháng.

CA: Nó quả là rất mạnh, và cũng chậm một cách kỳ lạ.

CA: It's so powerful, it's weirdly slow at one level.

I mean, you wouldn't even notice

Ý tôi là, ta còn chẳng để ý thấy

falling into that event horizon if you were there.

mình đang rơi vào chân trời sự kiện nếu ở đó.

SD: So you may have heard of "spaghettification,"

SD: Các bạn có thể đã nghe về "mỳ ống hóa",

where you fall into a black hole

khi rơi vào một lỗ đen

and the gravitational field on your feet is much stronger than on your head,

và trường trọng lực tác động lên chân lớn hơn nhiều so với phần đầu,

so you're ripped apart.

vì vậy, bạn bị xé toạc ra.

This black hole is so big

Lỗ đen này rất lớn

that you're not going to become a spaghetti noodle.

nên bạn sẽ không biến thành mỳ ống.

You're just going to drift right through that event horizon.

Bạn sẽ chỉ trôi dạt qua chân trời sự kiện đó thôi.

CA: So, it's like a giant tornado.

CA: Vậy là giống một vòi rồng khổng lồ.

When Dorothy was whipped by a tornado, she ended up in Oz.

Khi Dorothy bị vòi rồng cuốn đi, cô bé đã đến xứ Oz.

Where do you end up if you fall into a black hole?

Vậy anh sẽ tới đâu nếu rơi vào một lỗ đen?

(Cười)

(Laughter)

SD: Vancouver.

SD: Vancouver.

(Laughter)

(Cười)

CA: Ôi lạy Chúa.

CA: Oh, my God.

(Applause)

(Vỗ tay)

It's the red circle, that's terrifying.

Đó là tình huống không thể tệ hơn. Thật đáng sợ.

Không, thật sự đấy.

No, really.

SD: Black holes really are the central mystery of our age,

SD: Lỗ đen thật sự là bí ẩn lớn nhất của thời đại chúng ta.

because that's where the quantum world and the gravitational world come together.

bởi đó là nơi gặp nhau của thế giới lượng tử và lực hấp dẫn.

What's inside is a singularity.

Bên trong nó ẩn chứa sự kỳ dị.

And that's where all the forces become unified,

Và đó là nơi tất cả các lực hợp lại,

because gravity finally is strong enough to compete with all the other forces.

bởi cuối cùng, trọng lực cũng đủ mạnh để chống lại tất cả các lực khác.

But it's hidden from us,

Nhưng nó bị ẩn khỏi chúng ta,

the universe has cloaked it in the ultimate invisibility cloak.

vũ trụ đã giấu nó đi trong tấm áo tàng hình tối thượng.

So we don't know what happens in there.

Nên ta không rõ chuyện gì xảy ra trong đó.

CA: So there's a smaller one of these in our own galaxy.

CA: Vậy là có một lỗ đen nhỏ hơn ở thiên hà của chúng ta.

Can we go back to our own beautiful galaxy?

Ta có thể trở lại thiên hà xinh đẹp của ta chứ?

This is the Milky Way, this is home.

Đây là Dải Ngân Hà, nhà của chúng ta.

And somewhere in the middle of that there's another one,

Và đâu đó giữa thiên hà ấy có một lỗ đen khác,

which you're trying to find as well.

thứ mà anh đang cố tìm kiếm.

SD: We already know it's there, and we've already taken data on it.

SD: Chúng tôi biết nó đang ở đó, và cũng đã thu thập dữ liệu về nó.

And we're working on those data right now.

Và hiện chúng tôi đang xử lý dữ liệu ấy.

So we hope to have something in the near future, I can't say when.

Chưa biết chính xác khi nào, nhưng hy vọng sẽ thu được gì đó trong tương lai gần.

CA: It's way closer but also a lot smaller,

CA: Nó gần hơn rất nhiều, nhưng cũng nhỏ hơn,

maybe the similar kind of size to what we saw?

có lẽ kích cỡ cũng tương tự những gì ta thấy?

SD: Right. So it turns out that the black hole in M87,

SD: Đúng vậy. Hóa ra lỗ đen ở thiên hà M87,

that we saw before,

mà ta từng thấy,

is six and a half billion solar masses.

có khối lượng tương đương sáu tỷ rưỡi mặt trời.

But it's so far away that it appears a certain size.

Nhưng nó quá xa nên ta chỉ thấy nó ở một kích thước nhất định.

The black hole in the center of our galaxy is a thousand times less massive,

Lỗ đen ở trung tâm thiên hà của chúng ta nhẹ hơn một nghìn lần,

but also a thousand times closer.

nhưng cũng gần hơn một nghìn lần.

So it looks the same angular size on the sky.

Nên nhìn trên bầu trời, chúng trông như nhau.

CA: Finally, I guess, a nod to a remarkable group of people.

CA: Cuối cùng, tôi muốn dành sự tán dương cho những người xuất sắc này.

Who are these guys?

Họ là ai vậy?

SD: So these are only some of the team.

SD: Đây là một vài thành viên của nhóm.

We marveled at the resonance that this image has had.

Chúng tôi ngạc nhiên trước tiếng vang mà hình ảnh này thu được.

If you told me that it would be above the fold in all of these newspapers,

Nếu anh nói với tôi rằng nó sẽ xuất hiện trên khắp các mặt báo,

I'm not sure I would have believed you, but it was.

tôi không chắc mình sẽ tin đâu, nhưng điều đó đã xảy ra.

Because this is a great mystery,

Bởi đó là một bí ẩn tuyệt vời,

and it's inspiring for us, and I hope it's inspiring to everyone.

nó truyền cảm hứng cho chúng tôi, và hy vọng là cho tất cả mọi người.

But the more important thing is that this is just a small number of the team.

Nhưng quan trọng hơn đây chỉ là số lượng nhỏ thành viên trong đội.

Chúng tôi có 200 người từ 60 viện nghiên cứu

We're 200 people strong with 60 institutes

and 20 countries and regions.

trên 20 quốc gia và vùng lãnh thổ.

If you want to build a global telescope you need a global team.

Để xây dựng kính thiên văn toàn cầu, bạn cần một đội ngũ toàn cầu.

And this technique that we use of linking telescopes around the world

Và kỹ thuật chúng tôi dùng để kết nối kính thiên văn trên toàn thế giới

kind of effortlessly sidesteps some of the issues that divide us.

giúp chúng tôi vượt qua một vài vấn đề gây chia rẽ.

And as scientists, we naturally come together to do something like this.

Là nhà khoa học, chúng tôi tập hợp lại để làm những việc này một cách tự nhiên.

CA: Wow, boy, that's inspiring for our whole team this week.

CA: Chà, điều đó sẽ truyền cảm hứng cho đội ngũ của chúng tôi tuần này.

Shep, thank you so much for what you did and for coming here.

Shep, cảm ơn rất nhiều vì những gì anh đã làm và đã tới đây.

SD: Thank you.

SD: Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)