Nicholas Negroponte: The vision behind One Laptop Per Child

Translator: Michelle Nguyen Reviewer: lily vu

I've been at MIT for 44 years.

Tôi đã có 44 năm làm việc tại trường MIT.

I went to TED I.

Tôi đã dự Hội nghị TED lần thứ nhất.

There's only one other person here, I think, who did that.

Ngoài tôi ra, chỉ có một người nữa ở đây có vinh dự đó.

All the other TEDs --

Tất cả những TED khác ...

and I went to them all, under Ricky's regime --

tôi đều đã tham dự dưới thời Ricky --

I talked about what the Media Lab was doing,

Tôi diễn thuyết về công việc của Phòng Thí nghiệm Truyền Thông.

which today has almost 500 people in it.

nơi hiện đang có gần 500 nhân viên.

And if you read the press,

Và nếu quí vị xem báo,

last week it actually said I quit the Media Lab.

tuần trước có đăng rằng tôi đã bỏ việc tại đó.

I didn't quit the Media Lab, I stepped down as chairman --

Thực tình tôi không có bỏ việc, tôi chỉ từ chức Chủ tịch thôi,

which was a kind of ridiculous title, but someone else has taken it on --

ấy là một chức danh khá kì quặc, nhưng rồi cũng có người nhận --

and one of the things you can do as a professor

và một điều mà một Giáo sư có thể làm

is you stay on as a professor.

ấy là, cứ hãy tiếp tục là một Giáo sư.

And I will now do for the rest of my life the One Laptop Per Child,

Và tôi sẽ dành trọn đời còn lại cho dự án Mỗi đứa trẻ một Máy xách tay.

which I've sort of been doing for a year and a half, anyway.

Tôi đã làm được một năm rưỡi nay.

So I'm going to tell you about this,

Và tôi sẽ kể cho các bạn nghe,

use my 18 minutes to tell you why we're doing it,

trong vòng 18 phút, về lí do vì sao chúng tôi làm chuyện đó,

how we're doing it and then what we're doing.

chúng tôi làm như thế nào và chúng tôi đang làm gì.

And at some point I'll even pass around

Và có khi tôi còn chuyển cho quí vị xem

what the $100 laptop might be like.

chiếc máy tính xách tay $100 trông như thế nào.

I was asked by Chris to talk about some of the big issues,

Chris đã yêu cầu tôi nói về một số vấn đề lớn lao,

and so I figured I'd start with the three that at least drove me to do this.

nên tôi tính sẽ bắt đầu nói về 3 điều đưa tôi đến với dự án này.

And the first is pretty obvious.

Điều đầu tiên khá rõ ràng.

It's amazing when you meet a head of state, and you say,

Thật tuyệt khi ta gặp một nguyên thủ quốc gia, và hỏi,

"What is your most precious natural resource?"

"Tài nguyên tự nhiên quí giá nhất của nước ngài là gì vậy?"

They will not say "children" at first,

Lúc đầu, họ sẽ chẳng trả lời là "trẻ em" đâu.

and then when you say, "children," they will pretty quickly agree with you.

và rồi khi ta bảo họ, "trẻ em" thì họ lại nhanh chóng đồng ý với ta ngay.

And so that isn't very hard.

Cho nên điều này chẳng khó chút nào.

(Laughter)

(tiếng cười)

Everybody agrees that whatever the solutions are to the big problems,

Ai cũng đồng ý rằng bất cứ giải pháp nào cho các vấn đề lớn,

they include education, sometimes can be just education

đều bao gồm giáo dục, có khi chỉ giáo dục (mới mang lại giải pháp).

and can never be without some element of education.

và nếu không có yếu tố giáo dục, sẽ không bao giờ có được giải pháp.

So that's certainly part of it.

Vì thế, giáo dục chắc chắn quan trọng.

And the third is a little bit less obvious.

Còn điều thứ ba ít rõ ràng hơn.

And that is that we all in this room learned how to walk, how to talk,

Mỗi chúng ta ở đây, trong căn phòng này, đều đã học cách đi, cách nói

not by being taught how to talk, or taught how to walk,

không phải nhờ được dạy cách nói, hay được dạy cách đi,

but by interacting with the world,

mà bởi ta đã tương tác với môi trường quanh ta,

by having certain results as a consequence of being able to ask for something,

rồi đạt được kết quả nhất định từ việc tự thân đòi hỏi một điều gì đó,

or being able to stand up and reach it.

hay tự đứng lên rồi với lấy nó.

Whereas at about the age six, we were told to stop learning that way,

Rồi kể từ khoảng 6 tuổi, ta bị ngăn không được học theo cách đó nữa.

and that all learning from then on would happen through teaching,

và việc học kể từ khi đó diễn ra qua việc dạy học,

whether it's people standing up, like I'm doing now,

có người đứng trước mặt ta, như tôi đang đứng đây,

or a book, or something.

hay có một cuốn sách, hay gì đó.

But it was really through teaching.

Nhưng nó thực sự diễn ra qua việc dạy học.

And one of the things in general that computers have provided to learning

Và một điểm chung mà máy tính mang lại cho việc học

is that it now includes a kind of learning

ấy là nó có một kiểu học

which is a little bit more like walking and talking,

hơi giống với việc học đi và học nói,

in the sense that a lot of it is driven by the learner himself or herself.

ở chỗ đạt được nhờ vào trải nghiệm của chính bản thân người học.

So with those as the principles --

Và với những nguyên tắc như vậy --

some of you may know Seymour Papert.

có thể một số quí vị biết Seymour Papert.

This is back in 1982, when we were working in Senegal.

Trở lại năm 1982, khi chúng tôi còn làm việc ở Senegal.

Because some people think that the $100 laptop just happened a year ago,

Bởi người ta tưởng rằng máy tính xách tay $100 mới có cách đây một năm,

or two years ago, or we were struck by lightning --

hay 2 năm về trước, hay ta thốt nhiên nghĩ rằng --

this actually has gone back a long time, and in fact, back to the '60s.

việc đó đã có từ lâu lắm rồi, và thực ra là, có từ những năm 60.

Here we're in the '80s.

Bức ảnh này chụp vào những năm 80.

Steve Jobs had given us some laptops. We were in Senegal.

Steve Jobs tài trợ một số máy tính xách tay cho chúng tôi, ở Senegal.

It didn't scale

Qui mô không lớn

but it at least was bringing computers to developing countries

nhưng ít ra cũng đã đưa máy tính tới các nước đang phát triển,

and learning pretty quickly that these kids,

và lũ trẻ nơi đó học quả là nhanh,

even though English wasn't their language,

cho dù tiếng Anh không phải tiếng mẹ đẻ,

the Latin alphabet barely was their language,

và ngôn ngữ của chúng cũng không phải ngữ hệ Latin,

but they could just swim like fish.

ấy vậy mà lũ trẻ đều như cá gặp nước.

They could play these like pianos.

Chúng có thể chơi máy tính mượt như piano.

A little bit more recently, I got involved personally.

Tới gần đây, cá nhân tôi mới tham gia vào dự án

And these are two anecdotes --

Và có 2 câu chuyện để kể:

one was in Cambodia,

1 ở Cambodia,

in a village that has no electricity, no water, no television, no telephone,

tại một ngôi làng không có điện, không nước, không tivi, không điện thoại,

but has broadband Internet now.

nhưng lại có Internet băng thông rộng.

And these kids, their first English word is "Google"

Và lũ trẻ ấy, từ vựng tiếng Anh đầu tiên là "Google"

and they only know Skype.

và chúng biết mỗi Skype.

They've never heard of telephony.

Chúng chưa từng biết đến điện thoại.

They just use Skype.

Chúng chỉ dùng Skype.

And they go home at night --

Và khi về nhà vào buổi tối,

they've got a broadband connection in a hut that doesn't have electricity.

chúng lại có kết nối băng thông rộng trong căn lều không có điện.

The parents love it, because when they open up the laptops,

Cha mẹ chúng thích lắm, vì khi họ mở máy tính xách tay lên,

it's the brightest light source in the house.

họ có nguồn ánh sáng rõ nhất trong ngôi nhà.

And talk about where metaphors and reality mix --

Và để tôi chia sẻ về sự pha trộn giữa tưởng tượng và thực tế --

this is the actual school.

Chuyện về một ngôi trường thực thụ.

In parallel with this, Seymour Papert got the governor of Maine

Song song với đó, Seymour Papert đã được thống đốc Maine

to legislate one laptop per child in the year 2002.

phê chuẩn phát cho mỗi đứa trẻ một máy tính xách tay vào năm 2002.

Now at the time, I think it's fair to say that 80 percent of the teachers were --

Vào lúc đó, tôi nghĩ cũng đúng để nói rằng 80% giáo viên đã --

let me say, apprehensive.

tôi muốn nói là, e ngại.

Really, they were actually against it.

Thực ra, các giáo viên đã phản đối chính sách.

And they really preferred that the money would be used

Và họ thực sự mong tiền được dùng để

for higher salaries, more schools, whatever.

trả lương cao hơn, xây nhiều trường hơn, đủ thứ.

And now, three and a half years later, guess what?

Và giờ đây, sau 3 năm rưỡi thực hiện, thử đoán xem?

They're reporting five things: drop of truancy to almost zero,

Giáo viên báo cáo 5 thay đổi như sau: số học sinh bùng học gần chạm về mức 0,

attending parent-teacher meetings --

trước kia chả có ai dự cuộc họp phụ huynh và giáo viên

which nobody did and now almost everybody does --

thế mà bây giờ ai cũng đi họp,

drop in discipline problems, increase in student participation.

số vụ vi phạm kỉ luật giảm, học sinh tham gia tích cực hơn.

Teachers are now saying it's kind of fun to teach.

Giáo viên giờ lại nói rằng dạy học quả là vui.

Kids are engaged -- they have laptops! --

Lũ trẻ thì hào hứng --- chúng có máy tính xách tay mà!

and then the fifth, which interests me the most,

và điều thứ 5 điều thú vị nhất,

is that the servers have to be turned off at certain times at night

là họ phải tắt máy chủ đi vào một lúc nào đó trong buổi tối

because the teachers are getting too much email

bởi giáo viên nhận quá nhiều email

from the kids asking them for help.

từ lũ trẻ hỏi han nhờ giúp đỡ.

So when you see that kind of thing --

Khi ta thấy điều đó rồi ---

this is not something that you have to test.

không cần phải thử nghiệm gì nữa.

The days of pilot projects are over, when people say,

Đã qua rồi những ngày làm dự án thí điểm, khi người ta nói

"We'd like to do three or four thousand in our country to see how it works."

"Chúng tôi muốn thử trên 3.000 hay 4.000 trường hợp trên cả nước để xem nó thế nào."

Screw you. Go to the back of the line and someone else will do it,

Thôi mời ngài về xếp cuối hàng cho, để người khác còn làm,

and then when you figure out that this works, you can join as well.

rồi đến khi ngài tự thấy việc này khả thi, hãy tham gia.

And this is what we're doing.

Và đó là điều chúng tôi đang làm.

(Laughter) (Applause)

(tiếng cười) (vỗ tay)

So, One Laptop Per Child was formed about a year and a half ago.

Dự án Mỗi đứa trẻ Một máy xách tay ra đời cách đây khoảng một năm rưỡi.

It's a nonprofit association.

Đây là Hiệp hội phi lợi nhuận

It raised about 20 million dollars

đã huy động được 20 triệu đô-la

to do the engineering to just get this built,

để tạo khung, xây dựng mẫu máy

and then have it produced afterwards.

và sau đó, đi vào sản xuất.

Scale is truly important.

Qui mô thực sự quan trọng,

And it's not important because you can buy components at a lower price, OK?

không chỉ vì ta có thể mua linh kiện với giá rẻ hơn đâu nhé.

It's because you can go to a manufacturer --

Mà vì ta có thể tới gặp nhà sản xuất --

and I will leave the name out --

tôi sẽ không nói tên ra đâu --

but we wanted a small display,

bảo họ rằng, ta muốn màn hình nhỏ thôi,

doesn't have to have perfect color uniformity.

với màu sắc không nhất thiết phải hết mức đồng đều,

It can even have a pixel or two missing.

thiếu 1 hay vài pixel cũng được.

It doesn't have to be that bright.

Màn hình cũng không cần phải sáng.

And this particular manufacturer said,

Thế rồi, nhà sản xuất bảo rằng,

"We're not interested in that. We're interested in the living room.

"Chúng tôi không quan tâm. Máy hình trong phòng khách mới đáng quan tâm.

We're interested in perfect color uniformity.

Màu sắc phải đều nhau đến hoàn hảo.

We're interested in big displays, bright displays.

Chúng tôi quan tâm đến màn hình lớn, và sáng.

You're not part of our strategic plan."

Các anh không nằm trong kế hoạch chiến lược của chúng tôi."

And I said, "That's kind of too bad, because we need 100 million units a year."

Tôi bảo, "Tệ quá nhỉ, vì một năm chúng tôi cần tới 100 triệu chiếc."

(Laughter)

(tiếng cười)

And they said, "Oh, well, maybe we could become part of your strategic plan."

Rồi họ bảo, "À, có khi chúng tôi lại nằm trong kế hoạch chiến lược của các anh cũng nên."

And that's why scale counts.

Đó, qui mô quan trọng như vậy đó.

And that's why we will not launch this

Cũng chính vì thế, chúng tôi sẽ chưa triển khai dự án

without five to 10 million units in the first run.

nếu chưa có 5 đến 10 triệu chiếc trong lần chạy đầu tiên.

And the idea is to launch with enough scale

Ý tưởng của chúng tôi là khi có qui mô đủ lớn

that the scale itself helps bring the price down,

bản thân qui mô sẽ giúp giá thành giảm,

and that's why I said seven to 10 million there.

và chính vì thế mà tôi nói tới số lượng 7 đến 10 triệu chiếc.

And we're doing it without a sales-and-marketing team.

Và chúng tôi tiến hành dự án không cần đến đội ngũ tiếp thị kinh doanh.

I mean, you're looking at the sales-and-marketing team.

Quí vị hẳn đang thắc mắc đội ngũ tiếp thị kinh doanh ở đâu.

We will do it by going to seven large countries

Chúng tôi chỉ đi tới 7 nước lớn,

and getting them to agree and launch it,

khiến họ đồng ý triển khai dự án,

and then the others can follow.

và các nước khác sẽ làm theo.

We have partners.

Chúng tôi có các đối tác.

It's not hard to guess Google would be one.

Không khó đoán rằng Google là một trong số đó.

The others are all playing to pending.

Các đối tác khác vẫn đang tạm chờ.

And this has been in the press a great deal.

Và dự án đã rùm beng trên báo đài.

It's the so-called Green Machine that we introduced with Kofi Annan

Nó được gán tên Cỗ máy Xanh khi chúng tôi giới thiệu với ngài Kofi Annan

in November at the World Summit that was held in Tunisia.

vào tháng 11 tại Hội nghị Thượng đỉnh Thế giới tại Tunisia.

Now once people start looking at this, they say, "Ah, this is a laptop project."

Giờ đây, khi người ta thấy, họ bảo, "À, dự án Máy xách tay đây mà."

Well, no, it's not a laptop project. It's an education project.

Đây đâu phải dự án Máy xách tay. Đây là dự án giáo dục.

And the fun part -- and I'm quite focused on it --

Và điểm thú vị là --- tôi khá là chú tâm vào ---

I tell people I used to be a light bulb, but now I'm a laser --

Tôi bảo với mọi người rằng, trước tôi là bóng đèn, còn giờ tôi là tia la-de.

I'm just going to get that thing built, and it turns out it's not so hard.

Tôi mới chỉ vừa bắt tay vào xây dựng nó, và hóa ra cũng không đến nỗi khó lắm.

Because laptop economics are the following:

Bởi vì bản chất của việc kinh doanh máy xách tay như sau:

I say 50 percent here -- it's more like 60,

Tôi cho rằng 50%, 60% thì đúng hơn,

60 percent of the cost of your laptop

chi phí máy xách tay

is sales, marketing, distribution and profit.

trả cho việc bán hàng, tiếp thị, phân phối và lợi nhuận.

Now we have none of those, OK?

Nhưng chúng tôi không phải trả cho chi phí đó.

None of those figure into our cost,

Không phải trả cho mấy cái đó,

because first of all, we sell it at cost, and the governments distribute it.

bởi trước tiên, giá bán bằng giá chi phí, và các chính phủ làm nhiệm vụ phân phối.

It gets distributed to the school system like a textbook.

Chính phủ phân phối tới hệ thống trường học, giống kiểu sách giáo khoa vậy.

So that piece disappears.

Thế là phần đấy tiêu tùng rồi nhé.

Then you have display and everything else.

Giờ đến phần màn hình và những phần khác.

Now the display on your laptop costs,

Chi phí màn hình máy xách tay,

in rough numbers, 10 dollars a diagonal inch.

tạm tính, khoảng 10 đô-la một inch (đo theo đường chéo).

That can drop to eight; it can drop to seven

Chi phí có thể giảm xuống 8 thậm chí là 7 đô-la,

but it's not going to drop to two, or to one and a half,

nhưng cũng không xuống tới mức 2, hay 1.5 đô-la,

unless we do some pretty clever things.

trừ khi chúng tôi phải có những mẹo cực hay.

It's the rest -- that little brown box -- that is pretty fascinating,

Chuyện về phần còn lại - cái hộp nhỏ màu nâu - mới là kì thú,

because the rest of your laptop is devoted to itself.

bởi ngoài màn hình ra, các phần còn lại của máy phục vụ cho chính nó.

It's a little bit like an obese person

Giống kiểu một người thừa cân

having to use most of their energy to move their obesity.

phải sử dụng hầu hết năng lượng của mình để di chuyển lượng cân thừa của họ.

(Laughter)

(tiếng cười)

And we have a situation today which is incredible.

Và tình hình hiện nay thực sự quá phi thường.

I've been using laptops since their inception.

Tôi đã dùng máy xách tay kể từ chúng mới chào đời.

And my laptop runs slower, less reliably and less pleasantly

Máy tính của tôi chạy chậm hơn, kém ổn định hơn, và thêm phần khó chịu

than it ever has before.

hơn trước.

And this year is worse.

Năm nay nó còn tệ hơn nữa.

(Applause)

(vỗ tay)

People clap, sometimes you even get standing ovations,

Người ta vỗ tay, đôi khi còn đứng dậy tung hô,

and I say, "What the hell's wrong with you? Why are we all sitting there?"

còn tôi nói rằng, "Các vị làm sao thế nhỉ? Sao chúng ta còn ngồi ở đó?"

And somebody -- to remain nameless -- called our laptop a "gadget" recently.

Gần đây còn có người - vẫn giấu tên - gọi máy xách tay của chúng tôi là "máy chơi game".

And I said, "God, our laptop's going to go like a bat out of hell.

Tôi nói rằng, "Chúa ơi, máy xách tay này sẽ chạy nhanh như tên bắn".

When you open it up, it's going to go 'bing.'"

Khi ta mở nó ra, nó kêu "bing".

It'll be on.

Rồi nó chạy được luôn.

It'll be just like it was in 1985,

Giống hệt như hồi năm 1985,

when you bought an Apple Macintosh 512.

khi người ta máy Apple Macintosh 512.

It worked really well.

Nó chạy quả là tốt.

And we've been going steadily downhill.

Và chúng tôi sẽ tuột dốc dần dần.

Now, people ask all the time what it is.

Mọi người lúc nào cũng hỏi cấu hình của máy ra sao.

That's what it is.

Nó như thế này.

The two pieces that are probably notable: it'll be a mesh network,

Hai điều đáng lưu tâm là: nó kết nối kiểu mạng Mesh

so when the kids open up their laptops, they all become a network,

để khi lũ trẻ mở máy lên, chúng tạo ra một mạng kết nối,

and then just need one or two points of backhaul.

mà chỉ cần 1 hoặc 2 điểm kết nối đến nhà cung cấp dịch vụ.

You can serve a couple of thousand kids with two megabits.

Ta có thể cung cấp dịch vụ tới 2.000 đứa trẻ chỉ với băng thông 2M

So you really can bring into a village,

Thế là ta chỉ cần đưa dịch vụ tới một ngôi làng,

and then the villages can connect themselves,

và rồi ngôi làng có thể tự kết nối với Internet,

and you really can do it quite well.

và mọi việc sẽ đâu vào đấy.

The dual mode display --

Hiển thị màn hình 2 chế độ ---

the idea is to have a display that both works outdoors --

ý tưởng về một màn hình còn có thể hoạt động ngoài trời nữa --

isn't it fun using your cell phone outdoors in the sunlight?

chẳng vui lắm sao dưới ánh sáng mặt trời, ta vẫn dùng được máy di động?

Well, you can't see it.

Ồ, nhưng không làm thế được đâu.

And one of the reasons you can't see it

Một trong các lí do bạn không dùng được

is because it's backlighting most of the time, most cell phones.

là vì hầu hết các máy di động đều chiếu sau.

Now, what we're doing is, we're doing one that will be both frontlit and backlit.

Còn chúng tôi tạo ra màn hình chiếu phản quang và cả chiếu sau.

And whether you manually switch it or you do it in the software

Và bạn có thể chuyển chế độ bẳng tay hay bằng phần mềm

is to be seen.

là nhìn thấy được.

But when it's backlit, it's color.

Khi ở chế độ chiếu sau, nó có đủ màu sắc.

And when it's frontlit, it's black and white

Còn khi ở chế độ phản quang, nó chỉ có 2 màu đen trắng.

at three times the resolution.

với độ phân giải gấp 3 lần.

Is it all worked out? No.

Chúng tôi đã tạo ra cái máy như thế chưa? Chưa.

That's why a lot of our people are more or less living in Taiwan right now.

Chính vì thế mà nhiều người trong dự án hiện vẫn đang ở Đài Loan.

And in about 30 days, we'll know for sure whether this works.

Trong vòng 30 ngày nữa, chúng tôi sẽ biết đích xác.

Probably the most important piece there

Có lẽ phần quan trọng nhất là

is that the kids really can do the maintenance.

liệu lũ trẻ có thể bảo trì máy tính của chúng không.

And this is again something that people don't believe,

Và đó lại là điều khiến người ta không tin tưởng,

but I really think it's quite true.

nhưng tôi thực sự nghĩ là có.

That's the machine we showed in Tunis.

Đây là máy tính chúng tôi trình diễn ở Tunisia.

This is more the direction that we're going to go.

Chúng tôi sẽ thiên về thiết kế theo hướng này.

And it's something that we didn't think was possible.

Và chúng tôi đã từng cho rằng đó là nhiệm vụ bất khả thi.

Now, I'm going to pass this around.

Để tôi chuyển cho quí vị xem một lượt nhé.

This isn't a design, OK?

Đây không phải là mẫu thiết kế đâu nhé.

So this is just a mechanical engineering sort of embodiment of it

Đây mới chỉ là mô hình kỹ thuật chế tạo

for you to play with.

để quí vị nghịch chút thôi.

And it's clearly just a model.

Và rõ ràng nó chỉ là một mô hình.

The working one is at MIT.

Còn cái chạy được đang ở trường MIT kia.

I'm going to pass it to this handsome gentleman.

Tôi sẽ chuyển nó cho quí ông đẹp trai này nhé.

At least you can decide whether it goes left or --

Ít ra thì anh cũng quyết định được là chuyển nó sang trái, hay ---

Chris Anderson: Before you do it, for the people down in simulcast --

Chris Anderson: trước khi chuyển xuống dưới, ta phải ghi hình đã --

Nicholas Negroponte: Sorry! I forgot. CA: Just show it off a bit.

Nicholas: Xin lỗi nhé! Tôi quên mất! Chris: Tôi chỉ tỏ vẻ chút thôi.

So wherever the camera is -- OK, good point. Thank you, Chris.

Thế thì camera đâu nhỉ --- À, nói hay đấy, Chris! Cảm ơn anh.

The idea was that it would be not only a laptop,

Ý tưởng là nó không chỉ là máy tính

but that it could transform into an electronic book.

mà còn có thể biến thành một cuốn sách điện tử.

So it's sort of an electronic book.

Vì thế, nó giống như sách điện tử.

This is where when you go outside, it's in black and white.

Nên khi mang nó ra ngoài trời, nó hiển thị 2 màu đen-trắng.

The games buttons are missing,

Không có phím Trò chơi nào,

but it'll also be a games machine,

nhưng nó cũng là một máy trò chơi,

book machine.

sách điện tử.

Set it up this way, and it's a television set.

Đặt như thế này, nó lại thành một cái TV.

Etc., etc. -- is that enough for simulcast? OK, sorry.

--Như thế đã đủ để ghi hình chưa? Được rồi, xin lỗi.

I'll let Jim decide which way to send it afterwards.

Tôi đưa nó cho Jim, để anh ấy chuyển tiếp cho quí vị sau.

OK. Seven countries.

Ok. 7 quốc gia.

(Laughter)

(tiếng cười)

I say "maybe" for Massachusetts, because they actually have to do a bid.

Tôi nói "có thể" với Massachusett, vì thực ra họ phải đấu thầu đã.

By law you've got to bid, and so on and so forth.

Theo luật, ta phải đấu thầu, và loằng ngoằng nhiều thứ.

So I can't quite name them.

Tôi không thể kể hết ra được.

In the other cases, they don't have to do bids.

Với các quốc gia, họ không phải đấu thầu.

They can decide --

Họ có thể quyết định --

it's the federal government in each case.

Mỗi trường hợp đều liên quan đến chính quyền trung ương.

It's kind of agonizing,

Cũng khó khăn

because a lot of people say, "Let's do it at the state level,"

vì nhiều người bảo, "Hãy thực hiện ở cấp tỉnh,"

because states are more nimble than the feds, just because of size.

vì cấp tỉnh linh hoạt hơn cấp trung ương, do kích cỡ.

And yet we count.

Nhưng chúng tôi đã tính rồi.

We're really dealing with the federal government.

Chúng tôi làm việc với chính quyền trung ương.

We're really dealing with ministries of education.

Chúng tôi làm việc với Bộ Giáo dục các nước.

And if you look at governments around the world,

Và nếu bạn quan sát chính phủ các nước trên thế giới,

ministries of education tend to be the most conservative,

Bộ Giáo dục thường là bảo thủ nhất,

and also the ones that have huge payrolls.

và cũng là cơ quan chi trả lương nhiều nhất.

Everybody thinks they know about education,

Ai cũng nghĩ mình hiểu rõ về giáo dục,

a lot of culture is built into it as well.

đậm màu sắc văn hóa địa phương.

It's really hard. And so it's certainly the hard road.

Quả là khó. Đường đi hẳn là trắc trở.

If you look at the countries, they're pretty geoculturally distributed.

Nhìn vào danh sách, quí vị thấy các nước này phân bổ ở các nơi khác nhau, văn hóa khác nhau.

Have they all agreed? No, not completely.

Có phải tất cả các nước đều đồng ý không? Không hoàn toàn.

Probably Thailand, Brazil and Nigeria

Có thể là Thái Lan, Brazil và Nigeria

are the three that are the most active and most agreed.

là 3 nước nước tích cực nhất và đồng thuận nhất.

We're purposely not signing anything with anybody

Chúng tôi chủ định không kí bất cứ hợp đồng gì với bất kì ai

until we actually have the working ones.

cho đến khi chúng tôi có mẫu máy hoạt động được.

And since I visit each one of those countries

Và khi tôi tới thăm mỗi nước này

within at least every three months,

ít nhất 3 tháng một lần,

I'm just going around the world every three weeks.

thì cứ 3 tuần tôi lại đi vòng quanh thế giới.

Here's sort of the schedule

Còn đây là kế hoạch chung và tôi viết ở dưới cùng rằng có lẽ

and I put at the bottom we might give some away free in two years at this meeting.

chúng tôi sẽ tặng miễn phí một số máy tại buổi diễn thuyết tại TED 2 năm sau.

Everybody says it's a $100 laptop --

Ai cũng bảo máy tính xách tay giá 100 đô-la --

you can't do it.

không thể nào làm dược.

Well, guess what, we're not.

Thì quả nhiên chúng tôi không làm được.

We're coming in probably at 135, to start, then drift down.

Chúng tôi mới đầu chỉ làm được mức giá 135, rồi sau đó kéo dần giá xuống.

And that's very important,

Điều đó rất quan trọng,

because so many things hit the market at a price and then drift up.

vì có quá nhiều nhân tố khiến giá thị trường lao dốc, rồi giá lại tăng lên.

It's kind of the loss leader,

kiểu như bán bù lỗ,

and then as soon as it looks interesting,

rồi đến khi khách hàng thích sản phẩm,

it can't be afforded, or it can't be scaled out.

ta không còn sức bù lỗ nữa mà ta cũng không mở rộng qui mô ra được nữa.

So we're targeting 50 dollars in 2010.

Mục tiêu của chúng tôi là giá chỉ còn 50 đô-la vào năm 2010.

The gray market's a big issue.

Thị trường chợ đen cũng là một vấn đề lớn.

And one of the ways -- just one --

Và một trong những cách --chỉ một thôi--

but one of the ways to help in the case of the gray market

đối phó với thị trường chợ đen

is to make something that is so utterly unique --

là làm ra một sản phẩm độc nhất vô nhị --

It's a little bit like the fact that automobiles --

Nó cũng giống như chuyện ô tô --

thousands of automobiles are stolen every day in the United States.

mỗi ngày, tại Mỹ có đến hàng ngàn ô tô bị đánh cắp.

Not one single post-office truck is stolen.

Nhưng không có cái xe thư báo nào bị đánh cắp cả.

(Laughter)

(tiếng cười)

And why?

Tại sao vậy?

Because there's no market for post-office trucks.

Bởi không có thị trường cho xe thư báo.

It looks like a post-office truck.

Sản phẩm của chúng tôi cũng như xe thư báo vậy.

You can spray paint it. You can do anything you want.

Ta có thể vẩy sơn lên nó. Ta có thể làm bất kì điều gì ta muốn.

I just learned recently: in South Africa, no white Volvos are stolen.

Gần đây tôi biết được một điều: ở Nam Phi, không một xe Volvo trắng nào bị đánh cắp.

Period. None. Zero.

Cả thời gian dài. Không cái nào.

So we want to make it very much like a white Volvo.

Nên chúng tôi muốn làm ra sản phẩm giống hệt như xe Volvo trắng vậy.

Each government has a task force.

Mỗi một chính phủ có một nhóm tác chiến.

This perhaps is less interesting,

Điều này không thú vị lắm,

but we're trying to get the governments to all work together

nhưng chúng tôi đang cố đưa các chính phủ làm việc với nhau.

and it's not easy.

dù điều đó chẳng hề dễ dàng.

The economics of this is to start with the federal governments

Việc kinh doanh sẽ bắt đầu với các chính quyền trung ương,

and then later, to subsequently go to other --

rồi sau đó, lần lượt hướng tới các hình thức khác --

whether it's child-to-child funding,

có thể là một quĩ trẻ em - giúp - trẻ em,

so a child in this country buys one for a child in the developing world,

để một trẻ em ở nước ta mua máy tính cho một trẻ em ở các nước đang phát triển,

maybe of the same gender, maybe of the same age.

có thể là cùng giới tính, hay cùng tuổi.

An uncle gives a niece or a nephew that as a birthday present.

Một người chú tặng quà sinh nhật cho cháu gái hoặc cháu trai.

I mean, there are all sorts of things that will happen,

Ý tôi là, có nhiều cách để tiến hành,

and they'll be very, very exciting.

và tất cả sẽ vô cùng lý thú.

And everybody says -- I say -- it's an education project.

Và ai cũng bảo - tôi cũng bảo đây là một dự án giáo dục.

Are we providing the software?

Chúng tôi có cung cấp phần mềm nào không?

The answer is:

Câu trả lời là:

The system certainly has software,

Hệ thống đương nhiên là có phần mềm,

but no, we're not providing the education content.

nhưng chúng tôi không cung cấp nội dung giáo dục.

That is really done in the countries.

Việc này đã được tiến hành ở các nước.

But we are certainly constructionists.

Nhưng chúng tôi chắc chắn sẽ lên khung chương trình.

And we certainly believe in learning by doing

Và chúng tôi tin chắc vào việc học từ

and everything from Logo, which was started in 1968,

(ngôn ngữ lập trình) Logo, bắt đầu từ năm 1968,

to more modern things, like Scratch, if you've ever even heard of it,

tới những chương trình hiện đại, như Scratch, nếu quí vị có từng nghe nói tới,

are very, very much part of it.

đều là một phần trong đó.

And that's the rollout.

Và đó là lần ra mắt đầu tiên.

Are we dreaming? Is this real?

Phải chăng chúng tôi đang mơ? Hay là thực?

It actually is real.

Quả nhiên đây là sự thực.

The only criticism, and people really don't want to criticize this,

Lời phê phán duy nhất, và thực ra người ta không muốn phê phán đâu,

because it is a humanitarian effort, a nonprofit effort

vì đây là nỗ lực nhân đạo, một nỗ lực phi lợi nhuận,

and to criticize it is a little bit stupid, actually.

và thực sự, nếu còn phê phán nó, thì quả là hơi có phần ngốc nghếch.

(Laughter)

(tiếng cười)

But the one thing that people could criticize was,

Nhưng có một điều người ta có thể phê phán là,

"Great idea, but these guys can't do it."

"Ý tưởng hay đấy, nhưng các anh không làm được đâu."

And that could either mean these guys, professors and so on couldn't do it,

nghĩa là, các anh ở đây hay các giáo sư ngoài kia, không ai làm được đâu.

or that it's not possible.

hoặc bản thân dự án là bất khả thi.

Well, on December 12, a company called Quanta agreed to build it,

Ngày 12/12, một công ty có tên là Quanta đã đồng ý xây dựng nó,

and since they make about one-third of all the laptops on the planet today,

và bởi vì Quanta sản xuất ra 1/3 tổng số máy tính xách tay trên hành tinh này,

that question disappeared.

nên câu hỏi đó đã biến mất.

So it's not a matter of whether it's going to happen.

Do đó, đây không phải là chuyện nó có xảy ra hay không.

It is going to happen.

Nó sẽ xảy ra.

And if it comes out at 138 dollars, so what?

Và nếu triển khai với giá 138 đô-la, thì sao?

If it comes out six months late, so what?

Hay dự án ra trễ tới 6 tháng sau, thì sao?

That's a pretty soft landing.

Như thế vẫn khá tốt đẹp và yên ổn.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(vỗ tay)