José Antonio Abreu: The El Sistema music revolution | TED

Translator: Hồng Khánh Lê Reviewer: Thuy Dung Chu

Chris Anderson: Let's now see the extraordinary speech

Chris Anderson: Hãy cùng thưởng thức bài phát biểu đặc biệt

that we captured a couple weeks ago.

mà chúng tôi đã chuẩn bị vài tuần trước.

(Music)

( Nhạc )

Jose Antonio Abreu: My dear friends, ladies and gentlemen,

Jose Antonio Abreu: Xin chào các bạn, quý ông và quý bà,

I am overjoyed today

Hôm nay, tôi rất hạnh phúc

at being awarded the TED Prize

được nhận giải thưởng TED

on behalf of all

thay mặt cho tất cả

the distinguished music teachers,

các giáo viên âm nhạc xuất sắc,

artists and educators from Venezuela

nghệ sĩ và các nhà sư phạm đến từ Venezuela

who have selflessly and loyally accompanied me for 35 years

những người đã hết lòng gắn bó với tôi 35 năm qua

in founding, growing and developing in Venezuela

để thành lập, nuôi dưỡng và làm phát triển ở Venezuela

the National System of Youth and Children's Orchestras and Choirs.

các Dàn Nhạc và Dàn Hợp Xướng Thanh Thiếu niên trong Hệ Thống Quốc Gia.

Since I was a boy,

Khi còn là một cậu bé,

in my early childhood,

từ rất nhỏ,

I always wanted to be a musician,

tôi luôn muốn trở thành nhạc sĩ,

and, thank God, I made it.

và tạ ơn Chúa, tôi đã làm được.

From my teachers, my family and my community,

Nhờ những giáo viên, gia đình và cộng đồng

I had all the necessary support to become a musician.

tôi đã có tất cả sự hỗ trợ cần thiết để trở thành nhạc sĩ.

All my life I've dreamed

Cả cuộc đời, tôi luôn mơ ước

that all Venezuelan children

mọi trẻ em ở Venezuela

have the same opportunity that I had.

đều có được cơ hội như tôi.

From that desire and from my heart

Từ mong muốn đó và từ đáy lòng

stemmed the idea to make music

mơ ước chơi nhạc của tôi đã tạo ra

a deep and global reality for my country.

một thực tế sâu sắc và toàn diện cho đất nước tôi.

From the very first rehearsal, I saw the bright future ahead.

Từ buổi tập đầu tiên, tôi đã nhận ra tương lai tươi sáng phía trước.

Because the rehearsal meant a great challenge to me.

Buổi tập là cả thách thức tuyệt vời đối với tôi.

I had received a donation of 50 music stands

Tôi đã nhận sự tài trợ gồm 50 giá nhạc

to be used by 100 boys in that rehearsal.

cho 100 cậu bé trong buổi tập đó.

When I arrived at the rehearsal, only 11 kids had shown up,

Khi tôi đến buổi tập, chỉ có 11 cậu bé có mặt,

and I said to myself,

và tôi tự hỏi,

"Do I close the program or multiply these kids?"

"Mình hủy chương trình hay kết nạp thêm bọn trẻ?"

I decided to face the challenge, and on that same night,

Tôi quyết định đối mặt với thách thức, và ngay trong đêm đó,

tôi hứa với 11 cậu bé sẽ biến dàn nhạc này

I promised those 11 children I'd turn our orchestra

into one of the leading orchestras in the world.

thành một trong những dàn nhạc hàng đầu thế giới.

Two months ago, I remembered that promise I made,

Hai tháng trước, tôi nhớ lại lời hứa,

when a distinguished English critic

khi một nhà phê bình nổi tiếng người Anh

published an article in the London Times,

đăng một bài trên tờ London Times

asking who could be the winner of the Orchestra World Cup.

với câu hỏi ai sẽ là người đoạt Orchestra World Cup.

He mentioned four great world orchestras,

Ông ấy nêu lên 4 dàn nhạc xuất sắc trên thế giới

and the fifth one was Venezuela's Youth Symphony Orchestra.

và đứng thứ 5 là Dàn Giao Hưởng Trẻ của Venezuela.

Today we can say

Hiện nay chúng tôi có thể nói rằng

that art in Latin America

nghệ thuật ở Mỹ Latin

is no longer a monopoly of elites

không còn là độc quyền của giới thượng lưu

and that it has become a social right,

mà nó trở thành một quyền lợi xã hội,

a right for all the people.

một quyền dành cho tất cả mọi người.

Child: There is no difference here between classes,

Một cô bé: Không phân biệt giai cấp,

nor white or black, nor if you have money or not.

màu da, giàu hay nghèo.

Simply, if you are talented,

Chỉ đơn giản là nếu bạn có tài,

if you have the vocation and the will to be here,

có thiên hướng và ý chí để có mặt tại đây,

thì bạn được nhận vào. Bạn tham gia và cùng chúng tôi chơi nhạc.

you get in. You share with us and make music.

JA: During the recent tour

JA : Trong chuyến lưu diễn gần đây

của Dàn Nhac Trẻ Simon Bolivar của Venezuela

by the Simon Bolivar Youth Orchestra of Venezuela

of U.S. and Europe,

tại Hoa Kỳ và Châu Âu,

we saw how our music moved young audiences

chúng tôi thấy được cách mà âm nhạc của chúng tôi đã làm xúc động thính giả trẻ

to the bottom of their souls,

đến tận sâu thẳm trong tâm hồn,

how children and adolescents rushed up to the stage

thấy được cách mà trẻ con và thiếu niên đổ xô lên sân khấu

to receive the jackets from our musicians,

để nhận áo từ những nhạc sĩ của chúng tôi,

how the standing ovations, sometimes 30 minutes long,

thấy được mọi người đứng vỗ tay đôi khi kéo dài 30 phút,

seemed to last forever,

dường như kéo dài bất tận,

and how the public, after the concert was over,

và thấy được cách thức khán giả, sau buổi diễn,

went out into the street to greet our young people in triumph.

đi ra đường để chào đón những người trẻ của chúng tôi trong vinh quang.

This meant not only an artistic triumph,

Điều này không chỉ là thành tựu nghệ thuật,

but also a profound emotional sympathy

mà còn là sự truyền cảm sâu sắc

between the public of the most advanced nations of the world

giữa công chúng của những quốc gia tiến bộ nhất trên thế giới

and the musical youth of Latin America,

với những nhạc sĩ trẻ Mỹ La Tinh,

as seen in Venezuela,

như đã thấy ở Venezuela,

giving these audiences a message of music, vitality, energy,

họ gửi đến thính giả một thông điệp âm nhạc đầy sức sống, đầy năng lượng,

enthusiasm and strength.

đầy hào hứng và sức mạnh.

In its essence, the orchestra and the choir

Về bản chất, dàn nhạc và dàn hợp xướng

are much more than artistic structures.

còn hơn cả các kiến trúc nghệ thuật.

They are examples and schools of social life,

Đó là những hình mẫu và là học đường cho cuộc sống xã hội,

because to sing and to play together

vì hát và chơi nhạc cùng nhau

means to intimately coexist

là hòa hợp sâu sắc

toward perfection and excellence,

hướng tới sự hoàn thiện tuyệt hảo

following a strict discipline of organization and coordination

theo một trật tự nghiêm ngặt và phối hợp với nhau

in order to seek the harmonic interdependence

để hướng đến sự hài hòa gắn kết

of voices and instruments.

giữa giọng hát và nhạc cụ.

That's how they build a spirit of solidarity

Đó là cách họ xây dựng tinh thần đoàn kết

and fraternity among them,

và tình anh em giữa họ,

develop their self-esteem

phát triển lòng tự trọng

and foster the ethical and aesthetical values

làm tăng các giá trị đạo đức và thẩm mỹ của họ

related to the music in all its senses.

trong các sản phẩm âm nhạc.

This is why music is immensely important

Điều đó nói lên tầm quan trọng của âm nhạc

in the awakening of sensibility, in the forging of values

trong việc thức tỉnh sự nhạy cảm, hiểu được giá trị

and in the training of youngsters

và đào tạo tài năng

to teach other kids.

để dạy cho người trẻ.

Child: After all this time here,

1 bạn trẻ: Sau thời gian ở đấy

music is life.

âm nhạc là cuộc sống.

Nothing else.

Ngoài ra không còn gì.

Music is life.

Nhạc là cuộc sống.

JA: Each teenager and child in El Sistema has his own story,

JA: Mỗi trẻ em và thiếu niên ở El Sistema đều có câu chuyện riêng,

and they are all important and of great significance to me.

và tất cả bọn trẻ đều quan trọng và có ý nghĩa với tôi.

Let me mention the case of Edicson Ruiz.

Tôi xin đề cập đến trường hợp của Edicson Ruiz.

He is a boy from a parish in Caracas

Đó là cậu bé ở một giáo xứ ở Caracas

who passionately attended to his double bass lessons

đã đam mê học đàn contre bass

at the San Agustin's Junior Orchestra.

ở Dàn Nhạc San Agustin's Junior.

With his effort,

Với sự nỗ lực của cậu ấy,

and the support of his mother, his family and his community,

và sự ủng hộ của mẹ, gia đình và cộng đồng.

he became a principal member

cậu ấy trở thành thành viên chủ chốt

in the double bass segment of the Berlin Philharmonic Orchestra.

trong nhóm contre bass của dàn nhạc Berlin Phiharmonic.

We have another well-known case -- Gustavo Dudamel.

Chúng ta kể đến một người nổi tiếng nữa - Gustavo Dudamel.

He started as a boy member of the children's orchestra

Ban đầu ông ta là thành viên trong dàn nhạc thiếu nhi

in his hometown, Barquisimeto.

ở quê nhà ông ấy, Barquisimeto.

There, he grew as a violinist and as a conductor.

Ở đấy, ông lớn lên với vai trò là nghệ sĩ violin và là nhạc trưởng.

He became the conductor of Venezuela's junior orchestras,

Ông trở thành người hướng dẫn cho dàn nhạc trẻ ở Venezuela

and today conducts the world's greatest orchestras.

đến nay ông chỉ huy dàn nhạc nổi tiếng nhất thế giới.

He is the musical director of Los Angeles Philharmonic,

Ông là giám đốc âm nhạc của dàn nhạc Los Angeles Philharmonic,

and is still the overall leader of Venezuela's junior orchestras.

đồng thời vẫn là người chỉ đạo dàn nhạc trẻ ở Venezuela.

Ông từng là nhạc trưởng dàn giao hưởng Gothernburg

He was the conductor of the Gothenburg Symphony Orchestra,

and he's an unbeatable example

và là tấm gương phấn đấu

for young musicians in Latin America and the world.

cho các nhạc sĩ trẻ ở Mỹ Latin và trên thế giới.

The structure of El Sistema

Cấu trúc của El Sistema

is based on a new and flexible managing style

dựa trên phong cách quản lý mới, linh hoạt

adapted to the features of each community and region,

thích nghi với mỗi cộng đồng và khu vực,

and today attends to 300,000 children of the lower and middle class

và nay đã có đến 300.000 trẻ em ở lớp nhỏ và trung

all over Venezuela.

trên khắp Venezuela.

It's a program of social rescue

Đây là một chương trình bảo trợ xã hội

and deep cultural transformation

và biến đổi văn hóa sâu sắc

designed for the whole Venezuelan society

được thực hiện cho toàn xã hội Venezuela

with absolutely no distinctions whatsoever,

hoàn toàn không có sự phân biệt nào,

but emphasizing the vulnerable and endangered social groups.

nhưng chú trọng đến những nhóm xã hội dễ bị tổn thương và bị ngược đãi.

The effect of El Sistema is felt in three fundamental circles:

Sự ảnh hưởng của El Sistema thể hiện qua 3 mức độ:

in the personal/social circle,

mức độ cá nhân/ xã hội

in the family circle and in the community.

mức độ gia đình và mức độ cộng đồng.

In the personal/social circle,

Đối với mối quan hệ cá nhân/xã hội,

the children in the orchestras and choirs

trẻ em ở dàn nhạc và hợp xướng

develop their intellectual and emotional side.

phát triển về mặt trí tuệ và tình cảm.

The music becomes a source

Âm nhạc trở thành nguồn cội

for developing the dimensions of the human being,

cho sự phát triển của con người

thus elevating the spirit

do đó nâng cao tinh thần

and leading man to a full development of his personality.

và dẫn lối con người hoàn thiện nhân cách.

So, the emotional and intellectual profits are huge --

Vì thế, những lợi ích trí tuệ và tình cảm rất lớn --

the acquisition of leadership, teaching and training principles,

việc đạt được dựa theo các nguyên tắc lãnh đạo, giảng dạy và đào tạo,

the sense of commitment, responsibility,

ý nghĩa của việc dấn thân, của trách nhiệm,

generosity and dedication to others,

của sự rộng lượng và sự cống hiến,

and the individual contribution to achieve great collective goals.

việc đóng góp cá nhân để đạt được các mục tiêu cao cả cho tập thể.

All this leads to the development of self-esteem and confidence.

Tất cả dẫn đến sự phát triển sự tự tin và lòng tự trọng.

Mother Teresa of Calcutta

Mẹ Teresa của Calcutta

insisted on something that always impressed me:

nhấn mạnh điều gây ấn tượng với tôi :

the most miserable and tragic thing about poverty

sự cơ cực bà bi thảm nhất không phải là sự nghèo đói

is not the lack of bread or roof,

không phải là thiếu ăn hay nhà ở,

but the feeling of being no-one --

mà là cảm giác mình không là ai --

the feeling of not being anyone,

cái cảm giác mình không là ai cả,

the lack of identification,

sự thiếu thốn về nhận thức chính bản thân,

the lack of public esteem.

sự thiếu cảm giác được người khác coi trọng.

That's why the child's development

Đó là lí do của sự phát triển trẻ em

in the orchestra and the choir

trong dàn nhạc và hợp xướng

provides him with a noble identity

cung cấp cho cậu ấy một khí sắc cao quý

and makes him a role model for his family and community.

khiến cậu ấy trở thành hình mẫu cho gia đình và cộng đồng của cậu.

It makes him a better student at school

Điều đó làm cho cậu ấy giỏi hơn ở trường

because it inspires in him a sense of responsibility,

bởi nó gợi cho cậu ấy ý thức trách nhiệm,

perseverance and punctuality that will greatly help him at school.

tính kiên nhẫn sự chính xác để giúp cậu ấy khi ở trường.

Within the family, the parents' support is unconditional.

Trong gia đình, sự hỗ trợ của bố mẹ thật lớn lao.

The child becomes a role model for both his parents,

Đứa trẻ trở thành một tấm gương cho cả cha và mẹ,

and this is very important for a poor child.

điều đó rất quan trọng đối với một đứa trẻ nghèo.

Once the child discovers he is important to his family,

Một lần nọ, đứa bé phát hiện ra nó quan trọng đối với gia đình,

he begins to seek new ways of improving himself

nó bắt đầu tìm cách khác để cải thiện bản thân

and hopes better for himself and his community.

và có nhiều hy vọng hơn cho tương lai của chính mình và cộng đồng.

Also, he hopes for social and economic improvements for his own family.

Cũng vậy, cậu cũng hy vọng cải thiện xã hội và kinh tế cho chính gia đình mình.

All this makes up a constructive and ascending social dynamic.

Tất cả tạo ra sự năng động xã hội để tạo dựng và phát triển.

The large majority of our children belong, as I already mentioned,

Như tôi vừa nêu, phần lớn trẻ em của chúng ta ở

to the most vulnerable strata of the Venezuelan population.

tầng lớp xã hội dễ bị tổn thương nhất của Venezuela.

That encourages them to embrace new dreams, new goals,

Điều đó thúc đẩy chúng bám lấy những giấc mơ mới và mục tiêu mới,

and progress in the various opportunities

và phát triển trong nhiều cơ hội khác nhau

that music has to offer.

mà âm nhạc mang lại.

Finally, in the circle of the community,

Cuối cùng, ở mức độ cộng đồng,

the orchestras prove to be the creative spaces of culture

các dàn nhạc là những không gian văn hóa đầy sáng tạo

và là nguồn cảm hứng cho các trao đổi và ý tưởng mới.

and sources of exchange and new meanings.

The spontaneity music has

Âm nhạc tự phát

excludes it as a luxury item and makes it a patrimony of society.

loại trừ khái niệm xa hoa và làm cho âm nhạc trở thành di sản của xã hội.

It's what makes a child play a violin at home,

Nó là điều làm cho một đứa bé chơi violon tại nhà,

while his father works in his carpentry.

trong khi cha nó làm mộc ở hiên nhà.

It's what makes a little girl play the clarinet at home,

Nó là điều làm cho một bé gái chơi clarinet tại nhà,

while her mother does the housework.

trong khi mẹ đang làm việc nhà.

The idea is that the families join with pride and joy

Ý tưởng là các gia đình có được sự hãnh diện và niềm vui

trong các hoạt động của các dàn nhạc và hợp xướng

in the activities of the orchestras and the choirs

that their children belong to.

mà các đứa trẻ của họ đang tham gia.

The huge spiritual world that music produces in itself,

Thế giới tinh thần rộng lớn mà âm nhạc tạo ra,

which also lies within itself,

thế giới trải rộng trong chính âm nhạc,

ends up overcoming material poverty.

thế giới vượt qua nghèo đói vật chất.

Từ giây phút một đứa bé được học chơi một nhạc cụ,

From the minute a child's taught how to play an instrument,

he's no longer poor.

cậu bé sẽ không nghèo.

He becomes a child in progress heading for a professional level,

Cậu trở thành một đứa bé hướng về một mức độ chuyên nghiệp,

who'll later become a full citizen.

cậu sẽ trở thành một công dân hoàn hảo.

Needless to say that music is the number one prevention

Không cần phải nói âm nhạc là biện pháp ngăn ngừa số 1

against prostitution, violence, bad habits,

chống lại mại dâm, bạo lực và thói xấu,

and everything degrading in the life of a child.

và mọi thứ tồi tệ trong cuộc sống của một đứa bé.

A few years ago, historian Arnold Toynbee

Cách đây vài năm, sử gia Arnold Toynbee

said that the world was suffering a huge spiritual crisis.

nói rằng thế giới trải qua một khủng hoảng tinh thần trầm trọng.

Not an economic or social crisis, but a spiritual one.

Không phải khủng hoảng về nền kinh tế hay xã hội, mà là khủng hoảng tinh thần.

I believe that to confront such a crisis,

Tôi tin rằng để đối đầu với một khủng hoảng như vậy,

only art and religion can give proper answers to humanity,

chỉ có nghệ thuật và tôn giáo mới có thể cho nhân loại những giải pháp thích đáng,

to mankind's deepest aspirations,

và những hy vọng cứu cánh cho con người,

and to the historic demands of our times.

và đáp ứng những đòi hỏi lịch sử của thời đại chúng ta.

Education -- the synthesis of wisdom and knowledge --

Giáo dục -- sự kết hợp giữa sự khôn ngoan và kiến thức --

is the means to strive for a more perfect, more aware,

là phương tiện để đấu tranh cho một xã hội hoàn hảo hơn, khôn ngoan hơn,

more noble and more just society.

cao quí hơn và công bằng hơn.

With passion and enthusiasm we pay profound respects to TED

Với đam mê và sự hào hứng, chúng ta muốn diễn tả với TED sự ngưỡng mộ sâu sắc

vì tính nhân văn rõ nét, vì mục tiêu phương châm,

for its outstanding humanism, the scope of its principles,

for its open and generous promotion of young values.

vì sự truyền bá mở rộng và phổ quát của giá trị tuổi trẻ.

We hope that TED can contribute in a full and fundamental way

Chúng ta hy vọng TED có thể đóng góp một cách cơ bản và dồi dào

to the building of this new era in the teaching of music,

để xây dựng một không gian mới cho việc dạy nhạc,

in which the social, communal, spiritual and vindicatory aims

trong mục đích xã hội, cộng đồng, tinh thần và chính đáng

of the child and the adolescent

của trẻ em và thiếu niên

become a beacon and a goal for a vast social mission.

trở thành người dẫn đường và mục tiêu cho một sứ mệnh xã hội rộng lớn.

No longer putting society at the service of art,

Không còn một xã hội vị nghệ thuật,

and much less at the services of monopolies of the elite,

và không còn phục vụ riêng nhóm ưu tú trong xã hội,

but instead art at the service of society,

nhưng chính là nghệ thuật phục vụ xã hội,

at the service of the weakest, at the service of the children,

phục vụ những người nghèo khổ nhất, phục vụ trẻ em,

at the service of the sick, at the service of the vulnerable,

phục vụ người đau yếu, phục vụ người dễ bị tổn thương,

and at the service of all those who cry for vindication

và phục vụ những người kêu gọi công lý

through the spirit of their human condition

thông qua tinh thần của nhân loại

and the raising up of their dignity.

và làm lớn mạnh phẩm giá con người.

(Music)

(Nhạc)

(Applause)

(Vỗ tay)

CA: We are going live now to Caracas.

CA: Chúng ta hoan hô Caracas.

We are going live to Caracas

Hoan hô Caracas

to hear Maestro Abreu's TED Prize wish.

với lời mong ước được nhận giải Maestro Abreu của TED.

JA: Here is my TED Prize wish:

JA: Đây là lời mong ước nhận giải TED của tôi:

I wish that you'll help to create and document

Tôi ước các bạn sẽ giúp tạo ra và làm

a special training program

một chương trình đào tạo đặc biệt

for 50 gifted young musicians,

cho 50 nhạc công trẻ tài năng,

passionate about their art and social justice,

đam mê nghệ thuật và công bằng xã hội,

and dedicated to bringing El Sistema to the United States

và muốn mang El Sisterma đến Hoa Kỳ

and other countries.

và nhiều nước khác.

Thank you very much.

Cảm ơn nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)