The healing power of reading | Michelle Kuo

Translator: Hoàng Trung Lê Reviewer: Peter Quân

I want to talk today about how reading can change our lives

Hôm nay, tôi muốn nói về cách mà việc đọc có thể thay đổi cuộc sống ta

and about the limits of that change.

và về các giới hạn của sự thay đổi đó.

I want to talk to you about how reading can give us a shareable world

Tôi muốn nói với bạn rằng việc đọc có thể đưa ta đến một thế giới sẻ chia

of powerful human connection.

của sự gắn kết tình người chặt chẽ.

But also about how that connection is always partial.

Nhưng đồng thời nói về sự gắn kết đó luôn chỉ là một phần.

How reading is ultimately a lonely, idiosyncratic undertaking.

Đọc cuối cùng cũng chỉ là một việc cô độc, cá nhân.

The writer who changed my life

Tác giả đã thay đổi cuộc đời tôi

was the great African American novelist James Baldwin.

là một tiểu thuyết gia vĩ đại người Mĩ gốc Phi James Baldwin.

When I was growing up in Western Michigan in the 1980s,

Khi tôi lớn lên ở Tây Michigan vào những năm 1980,

there weren't many Asian American writers interested in social change.

không có nhiều nhà văn người Mĩ gốc Á tham gia vào việc thay đổi xã hội.

And so I think I turned to James Baldwin

Và tôi nghĩ là mình nên chuyển qua James Baldwin

as a way to fill this void, as a way to feel racially conscious.

như một cách để lấp đầy khoảng trống, như một cách để nhận thức về chủng tộc.

But perhaps because I knew I wasn't myself African American,

Nhưng có lẽ vì tôi biết mình không phải là một người Mĩ gốc Phi,

I also felt challenged and indicted by his words.

tôi cũng thấy bị thử thách và buộc tội bởi lời văn của ông.

Especially these words:

Đặc biệt là những lời sau:

"There are liberals who have all the proper attitudes,

''Có những người đấu tranh cho tự do có thái độ đúng,

but no real convictions.

nhưng không có niềm tin thật sự.

When the chips are down and you somehow expect them to deliver,

Khi mâu thuẫn đạt đến đỉnh điểm và bạn mong họ vùng dậy,

they are somehow not there."

bằng một cách nào đó họ không có ở đó.''

They are somehow not there.

Bằng cách nào đó họ không có ở đó.

I took those words very literally.

Tôi hiểu những lời trên theo sát nghĩa.

Where should I put myself?

Tôi nên đặt mình ở đâu?

I went to the Mississippi Delta,

Tôi đến đồng bằng Mississippi,

one of the poorest regions in the United States.

một trong những vùng nghèo nhất nước Mĩ.

This is a place shaped by a powerful history.

Đây là nơi được tạo hình bởi lịch sử hào hùng.

In the 1960s, African Americans risked their lives to fight for education,

Những năm 1960, người Mĩ gốc Phi liều mạng đấu tranh cho giáo dục,

to fight for the right to vote.

đấu tranh cho quyền được bầu cử.

I wanted to be a part of that change,

Tôi muốn là một phần của sự đổi thay đó,

to help young teenagers graduate and go to college.

để giúp những thiếu niên tốt nghiệp và lên đại học.

When I got to the Mississippi Delta,

Khi tôi đến đồng bằng Mississippi,

it was a place that was still poor,

nơi đó vẫn nghèo khổ,

still segregated,

vẫn tách biệt,

still dramatically in need of change.

vẫn rất cần sự thay đổi.

My school, where I was placed,

Trường của tôi, nơi tôi được phân công,

had no library, no guidance counselor,

không có thư viện, không có ban hướng nghiệp,

but it did have a police officer.

nhưng trường lại có một sĩ quan cảnh sát.

Half the teachers were substitutes

Nửa số giáo viên là giáo viên thay thế

and when students got into fights,

và khi học sinh đánh nhau,

the school would send them to the local county jail.

nhà trường sẽ tống chúng vào trại giam của hạt.

This is the school where I met Patrick.

Đây là ngôi trường nơi tôi gặp Patrick.

He was 15 and held back twice, he was in the eighth grade.

Em 15 tuổi và đã lưu ban hai lần, em đang học lớp tám.

He was quiet, introspective,

Em trầm tính, sống nội tâm,

like he was always in deep thought.

lúc nào em cũng như đang suy tư.

And he hated seeing other people fight.

Và em ghét thấy người khác đánh nhau.

I saw him once jump between two girls when they got into a fight

Một lần, tôi đã thấy em nhảy vào giữa trận đánh của hai bạn nữ

and he got himself knocked to the ground.

và em bị đánh ngã gục xuống đất.

Patrick had just one problem.

Patrick chỉ có một vấn đề.

He wouldn't come to school.

Em không chịu đến trường.

He said that sometimes school was just too depressing

Em nói là đôi lúc, trường lớp quá buồn phiền

because people were always fighting and teachers were quitting.

vì học sinh luôn đánh nhau còn giáo viên thì nghỉ việc.

And also, his mother worked two jobs and was just too tired to make him come.

Và cũng vì mẹ em làm hai việc và quá mệt để kiếm tiền cho con đến trường.

So I made it my job to get him to come to school.

Vậy nên tôi đã nhận công việc giúp em đến trường.

And because I was crazy and 22 and zealously optimistic,

Và vì tôi khá điên rồ, 22 tuổi và đầy nhiệt huyết lạc quan,

my strategy was just to show up at his house

chiến thuật của tôi chỉ là đến nhà em

and say, "Hey, why don't you come to school?"

và nói, "Này, sao em không đến trường?"

And this strategy actually worked,

Và chiến thuật này lại thành công,

he started to come to school every day.

em bắt đầu đến trường mỗi ngày.

And he started to flourish in my class.

Và em bắt đầu tiến bộ trong lớp của tôi.

He was writing poetry, he was reading books.

Em đã viết thơ, đọc sách.

He was coming to school every day.

Em đã bắt đầu đến trường mỗi ngày.

Around the same time

Vào khoảng thời gian đó

that I had figured out how to connect to Patrick,

tôi đã nhận ra cách kết nối với Patrick,

I got into law school at Harvard.

tôi đã học tại trường luật ở Harvard.

I once again faced this question, where should I put myself,

Một lần nữa, tôi lại đối mặt với câu hỏi, tôi nên đặt mình ở đâu,

where do I put my body?

tôi nên đặt bản thân ở đâu?

And I thought to myself

Và tôi tự nghĩ

that the Mississippi Delta was a place where people with money,

rằng đồng bằng Mississippi là nơi những người có tiền của,

people with opportunity,

những người có cơ hội

those people leave.

đã bỏ đi.

And the people who stay behind

Và những người ở lại

are the people who don't have the chance to leave.

là những người không có cơ hội để rời đi.

I didn't want to be a person who left.

Tôi không muốn là người bỏ đi.

I wanted to be a person who stayed.

Tôi muốn là người ở lại.

On the other hand, I was lonely and tired.

Mặt khác, tôi cô đơn và mệt mỏi.

And so I convinced myself that I could do more change

Và vậy là tôi tự thuyết phục rằng tôi có thể tạo nhiều thay đổi hơn

on a larger scale if I had a prestigious law degree.

trên quy mô lớn hơn nếu tôi có một tấm bằng luật danh giá.

So I left.

Vậy là tôi đi.

Three years later,

Ba năm sau,

when I was about to graduate from law school,

khi tôi sắp tốt nghiệp trường luật,

my friend called me

bạn tôi gọi tôi

and told me that Patrick had got into a fight and killed someone.

và kể tôi rằng Patrick đã dính vào một cuộc ẩu đả và giết người.

I was devastated.

Tôi suy sụp.

Part of me didn't believe it,

Một phần trong tôi không tin điều đó,

but part of me also knew that it was true.

nhưng một phần lại biết đó là sự thật.

I flew down to see Patrick.

Tôi bay đến đó để gặp Patrick.

I visited him in jail.

Tôi thăm em trong nhà giam.

And he told me that it was true.

Và em kể với tôi đó là sự thật,

That he had killed someone.

rằng em đã giết người.

And he didn't want to talk more about it.

Và em không muốn nói gì thêm về chuyện đó nữa.

I asked him what had happened with school

Tôi hỏi em chuyện gì đã xảy ra ở trường

and he said that he had dropped out the year after I left.

và em nói rằng em bỏ học sau năm tôi đi.

And then he wanted to tell me something else.

Và rồi em muốn kể cho tôi nghe một chuyện khác.

He looked down and he said that he had had a baby daughter

Em cúi xuống và nói rằng em có một đứa con gái nhỏ

who was just born.

vừa mới sinh.

And he felt like he had let her down.

Và em cảm tưởng như mình làm con bé thất vọng.

That was it, our conversation was rushed and awkward.

Là thế đó, cuộc nói chuyện của chúng tôi vội vã và ngượng nghịu.

When I stepped outside the jail, a voice inside me said,

Khi bước ra khỏi nhà giam, một giọng nói nội tâm thốt lên,

"Come back.

''Quay lại đi.

If you don't come back now, you'll never come back."

nếu mày không quay lại bây giờ, mày sẽ không bao giờ quay lại.''

So I graduated from law school and I went back.

Vậy là tôi tốt nghiệp trường luật và quay lại.

I went back to see Patrick,

Tôi quay lại gặp Patrick.

I went back to see if I could help him with his legal case.

tôi quay lại xem mình có giúp được vụ án pháp lí của em không.

And this time, when I saw him a second time,

Và lúc đó, khi tôi gặp em lần hai,

I thought I had this great idea, I said,

tôi nghĩ là mình có một ý kiến hay, tôi nói,

"Hey, Patrick, why don't you write a letter to your daughter,

''Này Patrick, sao em không viết thư cho con gái mình,

so that you can keep her on your mind?"

vậy thì em có thể nhớ đến con bé?''

And I handed him a pen and a piece of paper,

Và tôi đưa em một cây bút và một mẩu giấy,

and he started to write.

và em ấy bắt đầu viết.

But when I saw the paper that he handed back to me,

Nhưng khi tôi thấy mẩu giấy mà em đưa lại cho tôi,

I was shocked.

tôi rất bất ngờ.

I didn't recognize his handwriting,

Tôi không nhận ra chữ viết của em ấy,

he had made simple spelling mistakes.

em đã phạm những lỗi chính tả cơ bản.

And I thought to myself that as a teacher,

Và tôi nghĩ, với tư cách là một giáo viên,

I knew that a student could dramatically improve

tôi biết là một học sinh có thể tiến bộ vượt bậc

in a very quick amount of time,

trong một khoảng thời gian rất ngắn,

but I never thought that a student could dramatically regress.

nhưng tôi không nghĩ một học sinh có thể sa sút đột ngột.

What even pained me more,

Điều khiến tôi đau hơn

was seeing what he had written to his daughter.

là đọc những lời em ấy viết cho con gái mình.

He had written,

Em ấy viết,

"I'm sorry for my mistakes, I'm sorry for not being there for you."

"Bố xin lỗi vì lỗi lầm của mình, bố xin lỗi vì không thể ở bên con."

And this was all he felt he had to say to her.

Và đó là tất cả những gì em ấy thấy là cần phải nói với con.

And I asked myself how can I convince him that he has more to say,

Và tôi tự hỏi sao có thể thuyết phục em rằng em có nhiều điều hơn để nói,

parts of himself that he doesn't need to apologize for.

những phần trong em mà em không cần xin lỗi.

I wanted him to feel

Tôi muốn em cảm thấy

that he had something worthwhile to share with his daughter.

rằng em có nhiều thứ đáng giá để chia sẻ với con gái mình.

For every day the next seven months,

Mỗi ngày trong bảy tháng tiếp theo,

I visited him and brought books.

tôi thăm em và mang theo sách.

My tote bag became a little library.

Chiếc túi của tôi trở thành một thư viện nhỏ.

I brought James Baldwin,

Tôi mang sách của James Baldwin,

I brought Walt Whitman, C.S. Lewis.

tôi mang của Walt Whitman, C.S.Lewis.

I brought guidebooks to trees, to birds,

Tôi mang sách hướng dẫn về cây cối, chim chóc,

and what would become his favorite book, the dictionary.

và cuốn đã trở thành yêu thích nhất của em ấy là từ điển.

On some days,

Có những ngày,

we would sit for hours in silence, both of us reading.

chúng tôi ngồi yên lặng hàng giờ, cả hai đều đọc sách.

And on other days,

Và vào vài ngày khác,

we would read together, we would read poetry.

chúng tôi đọc cùng nhau, chúng tôi đọc thơ với nhau.

We started by reading haikus, hundreds of haikus,

Chúng tôi bắt đầu đọc thơ haiku, hàng trăm bài haiku,

a deceptively simple masterpiece.

một kiệt tác dối lừa đơn giản.

And I would ask him, "Share with me your favorite haikus."

Và tôi hỏi em, "Chia sẻ với cô bài haiku em thích nhất đi."

And some of them are quite funny.

Và một vài trong số chúng rất vui nhộn.

So there's this by Issa:

Và đây là bài của Issa:

"Don't worry, spiders, I keep house casually."

"Đừng lo, nhện ạ, tôi không dọn dẹp nhà đâu."

And this: "Napped half the day, no one punished me!"

Và bài này: "Ngủ cả nửa ngày, không ai phạt tôi cả!"

And this gorgeous one, which is about the first day of snow falling,

Và bài tuyệt hay này, về ngày đầu tuyết rơi,

"Deer licking first frost from each other's coats."

"Hươu liếm bông tuyết đầu tiên từ bộ lông của nhau."

There's something mysterious and gorgeous

Có điều gì rất kì bí và đẹp đẽ

just about the way a poem looks.

về cách sắp xếp của thơ.

The empty space is as important as the words themselves.

Khoảng trống cũng quan trọng như lời thơ vậy.

We read this poem by W.S. Merwin,

Chúng tôi đọc bài thơ này của W.S.Merwin,

which he wrote after he saw his wife working in the garden

ông ấy viết sau khi thấy vợ mình làm vườn

and realized that they would spend the rest of their lives together.

và nhận ra là họ sẽ dành cả cuộc đời còn lại với nhau.

"Let me imagine that we will come again

''Hãy để tôi tưởng tượng rằng chúng ta sẽ trở lại

when we want to and it will be spring

khi chúng ta muốn và đó sẽ là mùa xuân.

We will be no older than we ever were

Chúng ta sẽ không già hơn chút gì cả.

The worn griefs will have eased like the early cloud

Nỗi buồn cũng sẽ nguôi ngoai như đám mây sớm

through which morning slowly comes to itself"

mà qua đó buổi sáng sẽ dần đến''.

I asked Patrick what his favorite line was, and he said,

Tôi hỏi Patrick câu thơ em thích nhất và em trả lời,

"We will be no older than we ever were."

"Chúng ta sẽ không già hơn chút nào cả."

He said it reminded him of a place where time just stops,

Em nói nó làm em nghĩ đến một nơi mà thời gian ngừng trôi,

where time doesn't matter anymore.

nơi thời gian không còn quan trọng nữa.

And I asked him if he had a place like that,

Và tôi hỏi em rằng em có nơi nào như vậy không,

where time lasts forever.

nơi mà thời gian kéo dài mãi.

And he said, "My mother."

Và em nói, "Mẹ em."

When you read a poem alongside someone else,

Khi bạn đọc một bài thơ với một người cạnh bên,

the poem changes in meaning.

bài thơ thay đổi ý nghĩa.

Because it becomes personal to that person, becomes personal to you.

Vì nó trở thành cá nhân với người đó, trở thành cá nhân đối với bạn.

We then read books, we read so many books,

Rồi chúng tôi đọc sách, chúng tôi đọc rất nhiều sách,

we read the memoir of Frederick Douglass,

chúng tôi đọc hồi kí của Frederick Douglass,

an American slave who taught himself to read and write

một nô lệ người Mĩ tự học cách đọc và viết

and who escaped to freedom because of his literacy.

và đã có được tự do nhờ có kĩ năng đọc viết.

I had grown up thinking of Frederick Douglass as a hero

Từ nhỏ tôi đã luôn nghĩ rằng Frederick Douglass là một anh hùng

and I thought of this story as one of uplift and hope.

và tôi nghĩ truyện này vui và tràn đầy hi vọng.

But this book put Patrick in a kind of panic.

Nhưng cuốn sách lại khiến Patrick cảm thấy hoảng.

He fixated on a story Douglass told of how, over Christmas,

Em xao xuyến với một câu chuyện mà Douglass kể về việc, sau giáng sinh,

masters give slaves gin

chủ nô cho nô lệ uống rượu gin

as a way to prove to them that they can't handle freedom.

như một cách để chứng tỏ họ không thể chịu nổi tự do.

Because slaves would be stumbling on the fields.

Vì nô lệ sẽ vấp ngã trên cánh đồng.

Patrick said he related to this.

Patrick nói em cảm thấy đồng cảm.

He said that there are people in jail who, like slaves,

Em nói rằng có những người trong tù như nô lệ,

don't want to think about their condition,

không muốn nghĩ về hoàn cảnh của họ,

because it's too painful.

vì chúng quá đau đớn.

Too painful to think about the past,

Quá đau đớn để nghĩ về quá khứ,

too painful to think about how far we have to go.

quá đau đớn để nghĩ về đoạn đường phía trước.

His favorite line was this line:

Câu yêu thích nhất của em ấy là:

"Anything, no matter what, to get rid of thinking!

''Bất cứ gì, bất chấp tất cả, để tống khứ được việc nghĩ ngợi!

It was this everlasting thinking of my condition that tormented me."

Chính dòng suy nghĩ không ngừng về hoàn cảnh đã giày vò tôi.''

Patrick said that Douglass was brave to write, to keep thinking.

Patrick nói Douglass đã rất dũng cảm để tiếp tục viết và nghĩ.

But Patrick would never know how much he seemed like Douglass to me.

Nhưng Patrick không biết là em giống Douglass thế nào đối với tôi.

How he kept reading, even though it put him in a panic.

Cách em tiếp tục đọc, dù nó khiến em hoảng loạn.

He finished the book before I did,

Em đọc xong còn trước cả tôi,

reading it in a concrete stairway with no light.

đọc nó ở một cầu thang bê tông không có ánh sáng.

And then we went on to read one of my favorite books,

Và rồi chúng tôi đọc đến những cuốn tôi thích nhất,

Marilynne Robinson's "Gilead,"

cuốn "Gilead" của Marilynne Robinson,

which is an extended letter from a father to his son.

cuốn sách là một bức thư dài từ một người cha đến con mình.

He loved this line:

Em ấy thích câu này:

"I'm writing this in part to tell you

''Cha viết điều này phần nào muốn nói với con

that if you ever wonder what you've done in your life ...

rằng nếu con có bao giờ tự hỏi con đã làm gì trong cuộc sống...

you have been God's grace to me,

con là ơn trời ban cho cha,

a miracle, something more than a miracle."

một phép màu, thứ gì đó còn hơn cả phép màu.''

Something about this language, its love, its longing, its voice,

Thứ gì đó trong ngôn từ, tình yêu, nhung nhớ, giọng điệu của nó

rekindled Patrick's desire to write.

đã nhen nhóm lại mong muốn được viết của Patrick.

And he would fill notebooks upon notebooks

Và em đã viết hết quyển vở này đến quyển vở khác

with letters to his daughter.

những lá thư cho con gái em.

In these beautiful, intricate letters,

Trong những bức thư đẹp, rối ren đó,

he would imagine him and his daughter going canoeing down the Mississippi river.

em tưởng tượng cảnh mình và con gái chèo thuyền dọc sông Mississippi.

He would imagine them finding a mountain stream

Em tưởng tượng cảnh hai bố con tìm thấy một dòng suối trên núi

with perfectly clear water.

với làn nước trong tinh khiết.

As I watched Patrick write,

Khi tôi nhìn Patrick viết,

I thought to myself,

tôi tự nghĩ,

and I now ask all of you,

và giờ tôi hỏi tất cả các bạn,

how many of you have written a letter to somebody you feel you have let down?

bao nhiêu trong các bạn đã từng viết thư cho người bạn thấy đã làm họ buồn?

It is just much easier to put those people out of your mind.

Sẽ dễ dàng hơn nếu đưa những người đó ra khỏi tâm trí của bạn.

But Patrick showed up every day, facing his daughter,

Nhưng Patrick lại hàng ngày đối mặt với con gái mình,

holding himself accountable to her,

giữ bản thân có trách nhiệm với con bé,

word by word with intense concentration.

từng chữ một với sự tập trung cao độ.

I wanted in my own life

Tôi muốn trong cuộc sống mình

to put myself at risk in that way.

được đặt bản thân vào rủi ro như thế.

Because that risk reveals the strength of one's heart.

Vì rủi ro đó cho thấy một con tim mạnh mẽ.

Let me take a step back and just ask an uncomfortable question.

Tôi xin lùi lại và hỏi một câu không được thoải mái lắm.

Who am I to tell this story, as in this Patrick story?

Tôi là ai mà lại kể câu chuyện này, câu chuyện của Patrick?

Patrick's the one who lived with this pain

Patrick là người sống với nỗi đau đó

and I have never been hungry a day in my life.

và tôi chưa từng một ngày thấy đói trong đời.

I thought about this question a lot,

Tôi nghĩ về câu hỏi này rất nhiều,

but what I want to say is that this story is not just about Patrick.

nhưng điều tôi muốn nói là câu chuyện này không chỉ về Patrick.

It's about us,

Nó là về chúng ta,

it's about the inequality between us.

nó là về sự bất bình đẳng giữa chúng ta.

The world of plenty

Thế giới sung túc

that Patrick and his parents and his grandparents

mà Patrick và ông bà, cha mẹ em

have been shut out of.

đã bị từ chối.

In this story, I represent that world of plenty.

Trong câu chuyện này, tôi đại diện cho thế giới sung túc kia.

And in telling this story, I didn't want to hide myself.

Và khi kể chuyện, tôi không muốn giấu bản thân,

Hide the power that I do have.

giấu sức mạnh mà tôi có.

In telling this story, I wanted to expose that power

Khi kể chuyện, tôi muốn bộc lộ sức mạnh

and then to ask,

và rồi hỏi,

how do we diminish the distance between us?

làm sao để thu hẹp khoảng cách giữa chúng ta?

Reading is one way to close that distance.

Đọc sách là một cách để thu hẹp khoảng cách.

It gives us a quiet universe that we can share together,

Nó cho chúng ta không gian để có thể cùng sẻ chia,

that we can share in equally.

mà chúng ta có thể chia sẻ bình đẳng.

You're probably wondering now what happened to Patrick.

Chắc các bạn đang tự hỏi chuyện gì đã xảy ra với Patrick.

Did reading save his life?

Đọc có cứu cuộc đời của em không?

It did and it didn't.

Vừa có lại vừa không.

When Patrick got out of prison,

Khi Patrick được ra tù,

his journey was excruciating.

hành trình của em ấy thật đau đớn.

Employers turned him away because of his record,

Chủ lao động từ chối em vì tiền án,

his best friend, his mother, died at age 43

bạn thân nhất, mẹ của em, qua đời ở tuổi 43

from heart disease and diabetes.

vì bệnh tim và tiểu đường.

He's been homeless, he's been hungry.

Em không nhà không cửa, nghèo đói.

So people say a lot of things about reading that feel exaggerated to me.

Nhiều người nói nhiều thứ về việc đọc mà tôi thấy hơi phóng đại.

Being literate didn't stop him form being discriminated against.

Khả năng đọc không giúp em ấy không bị phân biệt đối xử.

It didn't stop his mother from dying.

Nó đã không giúp mẹ em thoát chết.

So what can reading do?

Vậy việc đọc có thể giúp gì?

I have a few answers to end with today.

Tôi có vài câu trả lời để kết thúc hôm nay.

Reading charged his inner life

Việc đọc làm giàu đời sống nội tâm của em

with mystery, with imagination,

với bí ẩn, sự tưởng tượng,

with beauty.

với cái đẹp.

Reading gave him images that gave him joy:

Việc đọc cho em ấy những hình ảnh giúp em vui sống:

mountain, ocean, deer, frost.

núi, biển, hươu, bông tuyết.

Words that taste of a free, natural world.

Những từ ngữ có vị như sự tự do, thế giới thiên nhiên.

Reading gave him a language for what he had lost.

Việc đọc giới thiệu lại với em một ngôn ngữ mà em đã đánh mất.

How precious are these lines from the poet Derek Walcott?

Những lời từ nhà thơ Derek Walcott thật quý giá làm sao.

Patrick memorized this poem.

Patrick nhớ những áng thơ của ông.

"Days that I have held,

"Những ngày tôi đã sống,

days that I have lost,

những ngày tôi đã mất,

days that outgrow, like daughters,

những ngày phát triển nhanh chóng, như những đứa con gái,

my harboring arms."

vòng tay che chở của tôi.''

Reading taught him his own courage.

Việc đọc dạy em dũng cảm.

Remember that he kept reading Frederick Douglass,

Hãy nhớ là em vẫn cố đọc Frederick Douglass,

even though it was painful.

dù nó rất đau khổ.

He kept being conscious, even though being conscious hurts.

Em ấy vẫn nhận thức rõ, dù là nhận thức rõ sự đau đớn.

Reading is a form of thinking,

Đọc là một hình thức nghĩ,

that's why it's difficult to read because we have to think.

đó là lí do việc đọc khó vì chúng ta phải nghĩ.

And Patrick chose to think, rather than to not think.

Và Patrick chọn cách nghĩ hơn là không nghĩ.

And last, reading gave him a language to speak to his daughter.

Và cuối cùng, đọc cho em một ngôn ngữ để nói chuyện với con gái mình.

Reading inspired him to want to write.

Việc đọc truyền cảm hứng cho em viết.

The link between reading and writing is so powerful.

Mối liên kết giữa đọc và viết rất mạnh mẽ.

When we begin to read,

Khi chúng ta bắt đầu đọc,

we begin to find the words.

chúng ta bắt đầu tìm từ ngữ.

And he found the words to imagine the two of them together.

Và em đã tìm ra những từ ngữ để nghĩ về cảnh hai bố con chơi cùng nhau.

He found the words

Em đã tìm ra từ ngữ

to tell her how much he loved her.

để nói em yêu con bé nhiều thế nào.

Reading also changed our relationship with each other.

Đọc cũng thay đổi mối quan hệ của chúng ta với nhau.

It gave us an occasion for intimacy,

Chúng giúp ta có dịp được gần gũi,

to see beyond our points of view.

để nhìn ngoài quan điểm của mình.

And reading took an unequal relationship

Và việc đọc lấy một mối quan hệ bất công

and gave us a momentary equality.

và cho chúng ta một sự bình đẳng tạm thời.

When you meet somebody as a reader,

Khi bạn gặp ai đó là một độc giả,

you meet him for the first time,

bạn gặp người đó lần đầu,

newly, freshly.

rất mới lạ.

There is no way you can know what his favorite line will be.

Không có cách nào để bạn biết câu văn yêu thích của người đó,

What memories and private griefs he has.

những kí ức và sự đau khổ cá nhân mà người đó chịu đựng.

And you face the ultimate privacy of his inner life.

Và bạn đối mặt với sự riêng tư cuối cùng của đời sống nội tâm của người đó.

And then you start to wonder, "Well, what is my inner life made of?

Và rồi bạn bắt đầu tự hỏi, "Chà, đời sống nội tâm của mình xây nên từ gì?

What do I have that's worthwhile to share with another?"

Tôi có gì đáng để chia sẻ với những người khác đây?''

I want to close

Tôi muốn kết thúc

on some of my favorite lines from Patrick's letters to his daughter.

với một số câu thơ tôi rất thích từ những lá thư của Patrick đến con gái.

"The river is shadowy in some places

''Dòng sông đục ở vài khúc

but the light shines through the cracks of trees ...

nhưng ánh sáng chiếu xuyên qua hàng cây...

On some branches hang plenty of mulberries.

Trên vài cành lủng lẳng hàng chùm dâu tằm,

You stretch your arm straight out to grab some."

con vươn thẳng tay để hái lấy chúng.''

And this lovely letter, where he writes,

Và bức thư dễ thương này mà em viết,

"Close your eyes and listen to the sounds of the words.

''Hãy nhắm mắt và nghe âm điệu của ngôn từ

I know this poem by heart

Tôi thuộc lòng bài thơ này

and I would like you to know it, too."

và tôi muốn các bạn cùng biết.''

Thank you so much everyone.

Cảm ơn mọi người rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)