Michael Pollan: A plant's-eye view

Translator: Mùa Cổ Điển Reviewer: Tuan Mach

It's a simple idea about nature.

Đây là một ý tưởng đơn giản về tự nhiên

I want to say a word for nature

Tôi muốn nói vài lời thay cho tự nhiên

because we haven't talked that much about it the last couple days.

vì chúng ta chưa nói nhiều về điều này mấy ngày trước

I want to say a word for the soil and the bees and the plants and the animals,

Tôi muốn thay lời cho đất, cho lũ ong, cho cây cối và cho động vật

and tell you about a tool, a very simple tool that I have found.

và nói với các bạn về một loại công cụ một công cụ đơn giản mà tôi đã tìm ra

Although it's really nothing more than a literary conceit; it's not a technology.

Mặc dù nó chẳng là gì khác ngoài lời lẽ văn chương, mà không phải công nghệ

It's very powerful for, I think, changing our relationship to the natural world

Nó thực sự hữu ích, theo tôi, thay đổi mối quan hệ của chúng ta với tự nhiên

and to the other species on whom we depend.

và với tất cả các loài mà chúng ta phụ thuộc

And that tool is very simply, as Chris suggested,

Và công cụ đó thật đơn giản, như Đức Chúa đã nói

looking at us and the world from the plants' or the animals' point of view.

Hãy nhìn vào chúng ta và thế giới từ góc nhìn của động, thực vật

It's not my idea, other people have hit on it,

Đây không phải ý tưởng của tôi Những người khác đã tập trung vào nó

but I've tried to take it to some new places.

Tuy nhiên, tôi thử đặt nó vào vị trí mới

Let me tell you where I got it.

Tôi sẽ nói với bạn tôi có được nó thế nào

Like a lot of my ideas, like a lot of the tools I use,

Cũng như rất nhiều ý tưởng khác của tôi, hay nhiều công cụ khác mà tôi sử dụng

I found it in the garden; I'm a very devoted gardener.

Tôi đã tim ra nó trong khu vườn, tôi là người làm vườn tận tụy

And there was a day about seven years ago: I was planting potatoes,

Một ngày, khoảng bảy năm trước, khi tôi đang trồng khoai tây

it was the first week of May --

tuần đầu tiên của tháng Năm

this is New England, when the apple trees are just vibrating with bloom;

Đây là ở New England, Khi những cây táo chỉ mới bắt đầu nở bung

they're just white clouds above.

Như những đám mây trẳng phía trên cao

I was here, planting my chunks,

Tôi đã ở đây, trồng những cái cây của mình

cutting up potatoes and planting it,

cắt những nhánh khoai tây, và trồng

and the bees were working on this tree;

và những con ong đang làm việc trên cây

bumblebees, just making this thing vibrate.

những con ong vò vẽ làm làm rung rinh cành cây

And one of the things I really like about gardening

Và một trong những thứ mà tôi thực sự thích ở khu vườn

is that it doesn't take all your concentration,

Đó là, nó không khiến bạn phải tập trung vào nó

you really can't get hurt -- it's not like woodworking --

Bạn sẽ không bị thương, không như làm gỗ

and you have plenty of kind of mental space for speculation.

và tâm trí bạn sẽ được thoải mái cho việc tư duy

And the question I asked myself that afternoon in the garden,

và tôi đã hỏi chính mình vào buổi chiều đó trong khu vườn

working alongside that bumblebee,

khi đang làm việc bên cạnh chú ong kia

was: what did I and that bumblebee have in common?

Giữa tôi và con ong có gì chung

How was our role in this garden similar and different?

Vai trò của chúng tôi trong khu vườn có gì giống nhau và khác nhau

And I realized we actually had quite a bit in common:

Và tôi nhận ra chúng tôi có một điểm chung khá lớn

both of us were disseminating the genes of one species and not another,

Cả hai chúng tôi đều đang nhân giống gen của loài này mà không phải loài khác

and both of us -- probably, if I can imagine the bee's point of view --

và cả hai chúng tôi - có thể, nếu tôi có thể hình dung cái nhìn của loài ong

thought we were calling the shots.

đều nghĩ, chúng tôi đang đóng vai trò chỉ huy.

I had decided what kind of potato I wanted to plant --

Tôi đã quyết định loại khoai tây tôi muốn trồng

I had picked my Yukon Gold or Yellow Finn, or whatever it was --

Tôi đã chọn Yukon Gold hoặc Yellow Finn hoặc bất kì loại nào đi nữa

and I had summoned those genes from a seed catalog across the country,

và tôi đã thu thập những gene đó từ danh mục hạt giống trên toàn quốc

brought it, and I was planting it.

mua và trồng chúng

And that bee, no doubt, assumed that it had decided,

và dĩ nhiên, loài ong kia coi như chúng đã quyết định

"I'm going for that apple tree, I'm going for that blossom,

"Tôi sẽ chọn cây táo kia tôi sẽ chọn bông hoa kia,

I'm going to get the nectar and I'm going to leave."

tôi sẽ lấy mật hoa, và tôi sẽ bay đi"

We have a grammar that suggests that's who we are;

Chúng tôi có một văn phạm gợi ý rằng chúng tôi là ai

that we are sovereign subjects in nature, the bee as well as me.

Chúng tôi là những sinh vật tối cao trong tự nhiên - tôi và loài ong,

I plant the potatoes, I weed the garden, I domesticate the species.

Tôi trồng khoai tây, dọn cỏ trong vườn, thuần hóa các loài

But that day, it occurred to me:

Nhưng hôm đó, một điều xảy đến với tôi

what if that grammar is nothing more than a self-serving conceit?

chuyện gì nếu văn phạm kia không là gì cả ngoài những tự phụ cá nhân

Because, of course, the bee thinks he's in charge or she's in charge,

Dĩ nhiên, loài ong nghĩ chúng có trách nhiệm

but we know better.

nhưng chúng ta hiểu điều đó rõ hơn

We know that what's going on between the bee and that flower

Chúng ta hiểu điều gì đang xảy ra giữa con ong và bông hoa kia

is that bee has been cleverly manipulated by that flower.

nghĩa là loài ong đang bị bông hoa lợi dụng khôn khéo

And when I say manipulated, I'm talking about in a Darwinian sense, right?

và khi tôi nói bị lợi dụng, tôi đang nói đến học thuyết Darwin?

I mean it has evolved a very specific set of traits --

Ý tôi là nó đã phát triển một tính trạng đặc biệt

color, scent, flavor, pattern -- that has lured that bee in.

màu sắc, mùi, vị, hình dạng - là thứ đã dụ dỗ loài ong

And the bee has been cleverly fooled into taking the nectar,

Và loài ong đã bị đánh lừa một cách khéo léo đến hút mật

and also picking up some powder on its leg,

và mang theo cả phấn hoa trên chân nó

and going off to the next blossom.

và bay đến một bông hoa khác

The bee is not calling the shots.

Loài ong không đưa ra quyết định

And I realized then, I wasn't either.

Và tôi nhận ra sau đó rằng tôi cũng vậy

I had been seduced by that potato and not another

Tôi đã bị loài khoai tây, mà không phải loài nào khác dụ dỗ

into planting its -- into spreading its genes, giving it a little bit more habitat.

trồng, và phân tán gen của nó, mở rộng không gian sống của nó

And that's when I got the idea, which was, "Well, what would happen

và khi tôi nảy ra ý tưởng: "Chuyện gì có thể xảy ra

if we kind of looked at us from this point of view of these other species who are working on us?"

Nếu chúng ta nhìn lại mình từ góc nhìn của những loài mà chúng ta đang lợi dụng

And agriculture suddenly appeared to me not as an invention, not as a human technology,

Rồi bỗng dưng nông nghiệp với tôi không còn

là một cuộc cách mạng, hay kỹ thuật của loài người

but as a co-evolutionary development

mà là một quá trình đồng tiến hóa

in which a group of very clever species, mostly edible grasses, had exploited us,

một nhóm sinh vật thông minh,

hầu hết là những loài cỏ ăn được, đã khai thác chúng ta

figured out how to get us to basically deforest the world.

tìm cách khiến chúng ta phải phát quang các vùng đất

The competition of grasses, right?

Vậy đó là sự cạnh tranh giữa các loại cỏ, có phải vậy không?

And suddenly everything looked different.

Và mọi thứ bỗng dưng trở nên khác biệt

And suddenly mowing the lawn that day was a completely different experience.

Và bỗng dưng, việc cắt cỏ ngày hôm đó là một trái nghiệm hoàn toàn khác.

I had thought always -- and in fact, had written this in my first book;

Tôi đã luôn nghĩ - và đã viết điều này trong cuốn sách đầu tiên của mình

this was a book about gardening --

that lawns were nature under culture's boot,

Cuốn sách về việc làm vườn

rằng bãi cỏ là tự nhiên ở dạng trồng trọt nhân tạo

that they were totalitarian landscapes,

rằng chúng là những lãnh địa chuyên chế

and that when we mowed them we were cruelly suppressing the species

rằng khi cắt cỏ, chúng ta đã đàn áp một cách tàn nhẫn các loài khác

and never letting it set seed or die or have sex.

Và không bao giờ để chúng gieo hạt, hay chết hay được kết đôi

And that's what the lawn was.

và đó là bản chất của việc cắt cỏ

But then I realized, "No, this is exactly what the grasses want us to do.

Nhưng sau đó tôi nhận ra, "Không, thực sự đây là điều loài cỏ muốn chúng ta làm

I'm a dupe. I'm a dupe of the lawns, whose goal in life is to outcompete the trees,

Tôi đã bị gạt. Tôi đã bị loài cỏ gạt với mục đích tránh cạnh tranh với cây gỗ

who they compete with for sunlight."

những loài cạnh tranh ánh sáng với chúng

And so by getting us to mow the lawn, we keep the trees from coming back,

Và bằng việc khiến chúng ta cắt cỏ, những cây lớn đã không mọc trở lại nữa

which in New England happens very, very quickly.

hiện tượng này diễn ra rất nhanh ở vùng New England

So I started looking at things this way

Vì vậy, tôi bắt đầu nhìn mọi thứ theo cách này,

and wrote a whole book about it called "The Botany of Desire."

viết hẳn cuốn sách tên "Dục vọng của thực vật"

And I realized that in the same way you can look at a flower

Và tôi nhận ra, bạn có thể nhìn theo cách tương tự với loài hoa

and deduce all sorts of interesting things about the taste and the desires of bees --

và suy diễn tất cả những điều thú vị về vị giác, dục vọng của loài ong

that they like sweetness, that they like this color and not that color, that they like symmetry --

rằng chúng thích vị ngọt, màu sắc của bông hoa và sự cân xứng

what could we find out about ourselves by doing the same thing?

chúng ta có thể nhận ra điều gì về chính mình khi làm điều tương tự?

That a certain kind of potato, a certain kind of drug,

Rằng một loại khoai tây, một loại thuốc

a sativa-indica Cannabis cross has something to say about us.

một loại cần sa sativa-indica cũng muốn nói một điều gì đó về chúng ta

And that, wouldn't this be kind of an interesting way to look at the world?

và rằng, đây chẳng phải là một cách nhìn rất thú vị về thế giới đấy sao?

Now, the test of any idea -- I said it was a literary conceit --

Bây giờ, cách kiểm ra cái ý tưởng - mà tôi gọi là lời lẽ văn hoa

is what does it get us?

là nó khiến chúng ta trở nên thế nào?

And when you're talking about nature, which is really my subject as a writer,

Và khi đang nói về tự nhiên, với vai trò một tác giả, đối tượng của tôi là gì?

how does it meet the Aldo Leopold test?

Làm sao nó đáp ứng được bài test của Aldo Leopold

Which is, does it make us better citizens of the biotic community?

nghĩa là nó có làm chúng ta trở thành công dân tốt hơn của quần xã sinh vật?

Get us to do things that leads to the support and perpetuation of the biota,

khiến chúng ta làm những việc giúp cho sự hỗ trợ và bền vững hệ sinh thái

rather than its destruction?

chứ không phải phá hủy nó

And I would submit that this idea does this.

Và tôi muốn nói rằng ý tưởng này nhằm mục đích đó.

So, let me go through what you gain when you look at the world this way,

Vậy, để tôi sơ qua những gì bạn sẽ thấy khi nhìn thế giới theo cách này

besides some entertaining insights about human desire.

ngoài một chút kiến thức mang tính giải trí về lòng dục vọng của loài người

As an intellectual matter, looking at the world from other species' points of view

Là một đối tượng có trí thức, nhìn thế giới từ góc nhìn của loài khác

helps us deal with this weird anomaly,

chúng ta có thể đối phó được với điều bất thường này

which is -- and this is in the realm of intellectual history --

và điều này nằm trong lãnh địa của lịch sử tri thức

which is that we have this Darwinian revolution 150 years ago ...

nó chính là Thuyết Tiến hóa của Darwin mà chúng ta đã có 150 năm trước

Ugh. Mini-Me. (Laughter)

Ugh. Mini-Me. (Laughter)

We have this intellectual, this Darwinian revolution in which, thanks to Darwin,

Chúng ta có tri thức, có học thuyết Tiến hóa Darwin, nhờ có Darwin

we figured out we are just one species among many;

ta nhận ra ta chỉ là một trong số nhiều loài

evolution is working on us the same way it's working on all the others;

Tiến hóa xảy ra với chúng ta theo cùng cách mà nó xảy ra với tất cả các loài

we are acted upon as well as acting;

Chúng ta tác động vào loài khác, đồng thời cũng bị tác động lại

we are really in the fiber, the fabric of life.

Chúng ta thực sự đang nằm trong mạng lưới của sự sống

But the weird thing is, we have not absorbed this lesson 150 years later;

Nhưng điều kì lạ nhất, là chúng ta đã không học bài học này 150 năm sau đó

none of us really believes this.

Không ai trong chúng ta tin điều này cả

We are still Cartesians -- the children of Descartes --

Chúng ta vẫn là những đứa con của Descartes

who believe that subjectivity, consciousness, sets us apart;

Những người tin rằng tính chủ thể và sự nhận thức khiến chúng ta khác biệt

that the world is divided into subjects and objects;

rằng thế giới được chia thành chủ thể và đối tượng

that there is nature on one side, culture on another.

rằng thế giới, một mặt là tự nhiên, và mặt khác là văn hóa

As soon as you start seeing things from the plant's point of view or the animal's point of view,

Ngay khi bạn bắt đầu nhìn mọi vật từ góc nhìn của động vật hay thực vật

you realize that the real literary conceit is that --

Bạn sẽ nhận ra rằng sự tự tôn tri thức

is the idea that nature is opposed to culture,

chính là ý tưởng rằng tự nhiên là sự đối lập của văn hóa

the idea that consciousness is everything --

rằng sự nhận thức là tất cả mọi thứ

and that's another very important thing it does.

và đó là khía cạnh quan trọng khác mà nó tạo ra

Looking at the world from other species' points of view

Nhìn nhận thế giới dưới cái nhìn của những loài khác

is a cure for the disease of human self-importance.

chính là cách chữa lành bệnh tự phụ của loài người

You suddenly realize that consciousness --

Bạn sẽ bỗng dưng nhận ra rằng sự nhận thức

which we value and we consider

thứ mà chúng ta coi trọng và xem xét

the crowning achievement of nature,

thành tựu cuối cùng của tự nhiên

human consciousness -- is really just another set of tools for getting along in the world.

sự nhận thức của loài người

thực sự chỉ là một công cụ khác để hòa hợp với thế giới

And it's kind of natural that we would think it was the best tool.

Và nó là một hình thức của tự nhiên mà chúng ta nghĩ là công cụ tốt nhất

But, you know, there's a comedian who said,

Nhưng, bạn biết không, như một diễn viên hài đã từng nói

"Well, who's telling me that consciousness is so good and so important?

"Oh, ai đó cho tôi biết rằng nhận thức là điểu rất tốt và rất quan trọng?

Well, consciousness."

"Chính là sự nhận thức"

So when you look at the plants, you realize that there are other tools

Vậy, khi bạn nhìn vào những cái cây, bạn nhận ra những công cụ khác nữa

and they're just as interesting.

Và chúng cũng đầy thú vị

I'll give you two examples, also from the garden:

Tôi sẽ đưa ra hai ví dụ, cũng từ khu vườn

lima beans. You know what a lima bean does when it's attacked by spider mites?

Đậu lima. Các bạn có biết hạt đậu lima sẽ làm gì khi nó bị nhện tấn công?

It releases this volatile chemical that goes out into the world

Nó sẽ giải phóng ra một loại hóa chất dễ bay hơi

and summons another species of mite

để kích thích một loài nhện khác

that comes in and attacks the spider mite, defending the lima bean.

đến tấn công loài nhện kia, bảo vệ loài đậu lima

So what plants have -- while we have consciousness, tool making, language,

Vậy thì, các loài cây có gì, trong khi chúng ta có nhận thức, công cụ, ngôn ngữ,

they have biochemistry.

chúng có các chất hóa sinh học

And they have perfected that to a degree far beyond what we can imagine.

và chúng đã hoàn hảo đến độ vượt xa những gì chúng ta có thể tưởng tượng

Their complexity, their sophistication, is something to really marvel at,

Mức độ phức tạp, tinh vi của chúng thực sự là điều kì diệu

and I think it's really the scandal of the Human Genome Project.

và tôi nghĩ rằng Dự án Hệ gen người thực sự bê bối

You know, we went into it thinking, 40,000 or 50,000 human genes

Bạn biết đấy, chúng ta bắt đầu dự án với ý định giải trình tự 40000 hay 50000 gen

and we came out with only 23,000.

và chúng ta mới chỉ thực hiện được 23000 gene

Just to give you grounds for comparison, rice: 35,000 genes.

Hãy làm một so sánh nhỏ thế này cây lúa có 35,000 gen

So who's the more sophisticated species?

Vậy thì, loài nào là tinh vi hơn ở đây?

Sự thật là, chúng ta đều phức tạp

Well, we're all equally sophisticated.

We've been evolving just as long,

Chúng ta đã tiến hóa cùng nhau

just along different paths.

chỉ là theo những con đường khác nhau

So, cure for self-importance, way to sort of make us feel the Darwinian idea.

Vì vậy, liệu pháp cho tính tự phụ, cách để cảm nhận ý tưởng của Darwin

And that's really what I do as a writer, as a storyteller,

Và đó điều tôi đã làm với vai trò một người viết sách, một người kể chuyện

is try to make people feel what we know and tell stories that actually

là cố làm người khác cảm nhận được điều chúng ta biết, và kể những câu chuyện

help us think ecologically.

giúp ta nghĩ xanh hơn

Now, the other use of this is practical.

Giờ đây, hãy đưa ý tưởng này vào thực tiễn

And I'm going to take you to a farm right now,

Tôi sẽ đưa bạn đến nông trại ngay bây giờ

because I used this idea to develop my understanding of the food system

vì tôi sử dụng ý tưởng này để nâng cao hiểu biết của mình về hệ thức ăn

and what I learned, in fact, is that we are all, now, being manipulated by corn.

và điều tôi đã học được, thực sự là thứ mà loài ngô đang vận dụng đối với chúng ta

And the talk you heard about ethanol earlier today,

và bài nói bạn đã nghe về ethanol ngày hôm nay

to me, is the final triumph of corn over good sense. (Laughter) (Applause)

với tôi, là khúc khải hoàn của loài ngô theo lẽ thường

It is part of corn's scheme for world domination.

nó chính là một phần trong kế hoạch thống trị thế giới của loài ngô

(Laughter)

(Cười)

And you will see, the amount of corn planted this year will be up dramatically from last year

Bạn sẽ thấy, lượng ngô được trồng năm nay sẽ tăng vượt bậc so với năm trước

and there will be that much more habitat

Nơi sống của nó sẽ mở rộng đáng kể

because we've decided ethanol is going to help us.

vì chúng ta đã chọn ethanol làm giải pháp

So it helped me understand industrial agriculture,

Nó đã giúp tôi hiểu hơn về nền công nghiệp nông nghiệp

which of course is a Cartesian system.

một phần của hệ thống Cartesian

It's based on this idea that we bend other species to our will

dựa trên ý tưởng chúng ta uốn nắn các loài khác theo ý muốn

and that we are in charge, and that we create these factories

và rằng chúng ta có trách nhiệm và chúng ta tạo ra những bộ máy này

and we have these technological inputs and we get the food out of it

và chúng ta có các đầu vào công nghệ, và nhận được thức ăn từ chúng

or the fuel or whatever we want.

hay nguồn nhiên liệu hay bất cứ thứ gì chúng ta muốn

Let me take you to a very different kind of farm.

Tôi sẽ đưa bạn đến một hình thức nông trại hoàn toàn khác

This is a farm in the Shenandoah Valley of Virginia.

Một nông trại ở thung lũng Shenandoah thuộc Virginia

I went looking for a farm where these ideas

Tôi đã tìm kiếm một nông trại nơi đó, những ý tưởng

about looking at things from the species' point of view are actually implemented,

về việc nhìn mọi thứ từ góc nhìn của các loài thực sự được thực thi

and I found it in a man. The farmer's name is Joel Salatin.

và tôi đã tìm thấy điều đó ở một người. Một nông dân tên Loel Salatin

And I spent a week as an apprentice on his farm,

Tôi đã ở học việc một tuần trong trang trại của ông

and I took away from this some of the most hopeful news about our relationship to nature

và tôi đã thu được vài tin tức đầy hi vọng về mối quan hệ của chúng ta với tự nhiên

that I've ever come across in 25 years of writing about nature.

mà tôi đã từng có trong suốt 25 năm viết về tự nhiên

And that is this:

và điều đó chính là

the farm is called Polyface, which means ...

nông trại đó có tên là Polyface điều này nghĩa là

the idea is he's got six different species of animals, as well as some plants,

ý tưởng của ông là ông đã có được sáu loài động vật khác nhau và một số thực vật

growing in this very elaborate symbiotic arrangement.

cùng sinh trưởng trong mối quan hệ cộng sinh đầy tinh vi này

It's permaculture, those of you who know a little bit about this,

Nó chính là canh tác vĩnh viễn, chắc vài bạn biết về điều này

such that the cows and the pigs and the sheep and the turkeys and the ...

chúng bao gồm: bò sữa, heo, cừu và gà tây, và...

what else does he have?

ông ấy còn có gì nữa nào?

All the six different species -- rabbits, actually --

Tất cả sáu loài - cả thỏ nữa

are all performing ecological services for one another,

cùng nhau phục vụ cho nhu cầu sinh thái của một loài khác

such that the manure of one is the lunch for the other

và chất thải từ một loài này lại là thức ăn cho loài khác

and they take care of pests for one another.

và chúng bảo vệ loài khác khỏi côn trùng gây hại

It's a very elaborate and beautiful dance,

Đó thực sự là một vũ điệu tinh vi và xinh đẹp

but I'm going to just give you a close-up on one piece of it,

Nhưng tôi chỉ đưa cái nhìn cận cảnh về một phần trong đó thôi

and that is the relationship between his cattle and his chickens, his laying hens.

mối quan hệ giữa gia súc và những con gà mái đẻ trứng trong trang trại của ông

And I'll show you, if you take this approach, what you get, OK?

và tôi sẽ cho bạn thấy, nếu dùng cách này bạn sẽ thu được gì, OK?

And this is a lot more than growing food, as you'll see;

Và điều này, hơn nhiều việc tạo nguồn thức ăn, bạn sẽ thấy

this is a different way to think about nature

đó là một cách nhìn khác về tự nhiên

and a way to get away from the zero-sum notion,

và là cách để loại bỏ khỏi đầu bạn khái niệm "tổng bằng không"

the Cartesian idea that either nature's winning or we're winning,

ý tưởng của Cartesian về việc thiên nhiên thắng hay chúng ta thắng

and that for us to get what we want, nature is diminished.

và rằng để đạt được thứ chúng ta muốn tự nhiên đang bị kiệt quệ dần

So, one day, cattle in a pen.

Vậy, một ngày, gia súc trong một đồn điền

The only technology involved here is this cheap electric fencing:

Thứ công nghệ duy nhất có ở đây là những hàng rào điện rẻ tiền

relatively new, hooked to a car battery;

tương đối mới, và được nối với bình ắc quy xe ô tô

even I could carry a quarter-acre paddock, set it up in 15 minutes.

Tôi thậm chí có thể lắp ráp nó cho 1/4 bãi đất chỉ trong 15 phút

Cows graze one day. They move, OK?

Những con bò sữa gặm cỏ và rồi chúng di chuyển, vậy thôi

They graze everything down, intensive grazing.

Chúng gặm cỏ một cách nhiệt tình bất kì thứ gì dưới đất

He waits three days,

Ông ấy đợi trong ba ngày

and then we towed in something called the Eggmobile.

Và sau đó chúng tôi kéo vào một thứ gọi là Eggmobile

The Eggmobile is a very rickety contraption --

Chiếc Eggmobile này thực sự là một loại máy móc tạm bợ, ọp ẹp

it looks like a prairie schooner made out of boards --

Nó trông giống như một cái toa xe che bạt được làm từ những tấm ván

but it houses 350 chickens.

Nhưng nó có thể chứa được 350 con gà

He tows this into the paddock three days later and opens the gangplank,

Ông kéo nó vào chuồng ngựa ba ngày sau đó và mở các tấm ván

turns them down, and 350 hens come streaming down the gangplank --

thả chúng ra, và cả 350 con gà mái bị trôi ra theo tấm ván

clucking, gossiping as chickens will --

cục tác inh ỏi theo đúng lối loài gà

and they make a beeline for the cow patties.

chúng đã tạo ra những đường thẳng trên ... đống phân bò

And what they're doing is very interesting:

Và chúng đã làm một việc thật thú vị

they're digging through the cow patties

Chúng mổ vào đống phân bò

for the maggots, the grubs, the larvae of flies.

để lấy giòi và ấu trùng ruồi

And the reason he's waited three days

Và lý do ông đã đợi ba ngày

is because he knows that on the fourth day or the fifth day, those larvae will hatch

vì ông biết đến ngày thứ tư hoặc thứ năm những con ấu trùng sẽ nở

and he'll have a huge fly problem.

Rồi ông sẽ gặp rắc rối lớn với lũ ruồi

But he waits that long to grow them as big and juicy and tasty as he can

Nhưng ông đã đợi cho đến khi chúng đủ lớn, đủ mọng và đủ ngon

because they are the chickens' favorite form of protein.

Vì chúng là nguồn protein yêu thích của lũ gà

So the chickens do their kind of little breakdance

Vì thế mà chúng vừa ăn vừa nhảy múa

and they're pushing around the manure to get at the grubs,

Chúng bới tung đống phân để tìm ấu trùng

and in the process they're spreading the manure out.

Nhờ vậy, chúng đã rải đống phân ra xung quanh

Very useful second ecosystem service.

Một dịch vụ sinh thái thứ cấp hữu ích

And third, while they're in this paddock

Và thứ ba, khi chúng đang làm việc với đống phân đó

they are, of course, defecating madly

dĩ nhiên, chúng cũng phóng uế liên tục

and their very nitrogenous manure is fertilizing this field.

Và chất thải giàu nito của chúng thật sự là thứ phân bón phì nhiêu cho đồng ruộng

They then move out to the next one,

Sau đó, chúng dời đi, đến một cánh đồng khác

and in the course of just a few weeks, the grass just enters this blaze of growth.

và chỉ trong vài tuần, cỏ bắt đầu mọc và lớn nhanh như thổi

Và trong vòng bốn hay năm tuần, ông ấy có thể lặp lại.

And within four or five weeks, he can do it again.

He can graze again, he can cut, he can bring in another species,

Ông lại có thể cắt cỏ, có thể đưa loài khác vào

like the lambs, or he can make hay for the winter.

như những con cừu, hay ông có thể tạo cỏ khô cho mùa đông

Now, I want you to just look really close up onto what's happened there.

Bây giờ, tôi muốn các bạn nhìn kĩ hơn vào điều đã xảy ra

Nó thực sự là một hệ thống năng suất

So, it's a very productive system.

And what I need to tell you is that on 100 acres

Tôi phải nói với bạn là trên 100 hecta

he gets 40,000 pounds of beef; 30,000 pounds of pork; 25,000 dozen eggs;

ông đã thu được 40,000 pao thịt bò; 30,000 pao thịt heo; 25,000 tá trứng

20,000 broilers; 1,000 turkeys; 1,000 rabbits --

20,000 gà thịt; 1,000 gà tây; 1,000 thỏ

an immense amount of food.

một lượng thức ăn khổng lồ

You know, you hear, "Can organic feed the world?"

Bạn biết đấy, bạn đã từng nghe "Thực phẩm hữu cơ có thể nuôi sống thế giới?"

Well, look how much food you can produce on 100 acres if you do this kind of ...

Bây giờ, hãy xem bạn có thể sản xuất bao nhiêu thức ăn trên 100 hecta nếu làm tương tự

again, give each species what it wants,

Cung cấp cho mỗi loài thứ chúng muốn

let it realize its desires, its physiological distinctiveness.

Để chúng nhận ra mong muốn và sự khác biệt sinh lý của mình

Put that in play.

Để mọi thứ xảy ra

But look at it from the point of view of the grass, now.

Nhưng bây giờ hãy nhìn nó từ góc nhìn của loài cỏ

What happens to the grass when you do this?

Điều gì sẽ xảy ra với loài cỏ nếu bạn làm như vậy

When a ruminant grazes grass, the grass is cut from this height to this height,

Khi một loài súc vật gặm cỏ, cỏ sẽ bị cắt từ chiều cao này xuống chiều cao kia

and it immediately does something very interesting.

Và nó ngay lập tức sẽ làm điều gì đó thật thú vị

Any one of you who gardens knows that there is something called the root-shoot ratio,

Ai trong số các bạn đã từng làm vườn sẽ biết về thứ gọi là "Tỉ lệ rễ-thân cành"

and plants need to keep the root mass

Và cây cần giữ sinh khối rễ

in some rough balance with the leaf mass to be happy.

ở một mức độ cân bằng với sinh khối lá

So when they lose a lot of leaf mass, they shed roots;

Vì vậy, khi chúng mất nhiều lá chúng sẽ bị rụng rễ

they kind of cauterize them and the roots die.

giống như chúng tự đốt cháy mình và rễ cây sẽ chết

And the species in the soil go to work

Khi đó, các loài trong đất bắt đầu hoạt động

basically chewing through those roots, decomposing them --

về cơ bản, việc nhai rễ, phân hủy chúng

the earthworms, the fungi, the bacteria -- and the result is new soil.

loài giun đất, nấm, vi khuẩn và cuối cùng là tạo ra lớp đất mới

This is how soil is created.

Đây là cách mà đất được tạo ra

It's created from the bottom up.

Nó được tạo từ dưới lên

This is how the prairies were built,

Đây là cách các đồng cỏ được tạo ra

the relationship between bison and grasses.

mối quan hệ giữa bò rừng và cỏ

And what I realized when I understood this --

Và điều mà tôi đã nhận ra khi hiểu được điều này

and if you ask Joel Salatin what he is, he'll tell you he's not a chicken farmer,

Và nếu bạn hỏi Loel Salatin ông ấy làm gì, thì ông ấy không phải nông dân chăn gà

he's not a sheep farmer, he's not a cattle rancher; he's a grass farmer,

không phải nông dân chăn cừu, không phải chủ trại gia súc, ông là nông dân cắt cỏ

because grass is really the keystone species of such a system --

bởi vì cỏ là loài chủ đạo của hệ thống đó

is that, if you think about it, this completely contradicts the tragic idea of nature we hold in our heads,

Bạn nghĩ xem, nó hoàn toàn mâu thuẫn với ý tưởng về tự nhiên trong đầu chúng ta

which is that for us to get what we want, nature is diminished.

ở đó, để có được điều chúng ta muốn, tự nhiên sẽ bị mất dần

More for us, less for nature.

Chúng ta càng nhận nhiều tự nhiên càng mất nhiều

Here, all this food comes off this farm, and at the end of the season

Ở đây, tất cả thực phẩm thu được từ nông trại, vào cuối mùa

there is actually more soil, more fertility and more biodiversity.

đã có nhiều đất hơn, nhiều phì nhiêu, và nhiều đa dạng sinh học hơn

It's a remarkably hopeful thing to do.

Đó thực sự là một điều đáng kì vọng

There are a lot of farmers doing this today.

Có rất nhiều nông dân đang làm điều tương tự

This is well beyond organic agriculture,

Điều này đã vượt ra ngoài nông nghiệp hữu cơ

which is still a Cartesian system, more or less.

một hệ thống mà, ít nhiều vẫn là hệ thống Cartesian

And what it tells you is that if you begin to take account of other species,

Và điều mà nó chỉ ra là, nếu bạn bắt đầu chịu trách nhiệm cho loài khác

take account of the soil, that even with nothing more than this perspectival idea

chịu trách nhiệm cho đất, dù cho chẳng có khác ngoài ý tưởng này

-- because there is no technology involved here except for those fences,

---bởi vì chẳng có công nghệ nào ở đây cả ngoại trừ những hàng rào kia

which are so cheap they could be all over Africa in no time --

là những thứ quá rẻ dễ dàng tìm thấy ở Châu Phi bất kỳ lúc nào

that we can take the food we need from the Earth

chúng ta có thể lấy bất kì thức ăn cần thiết của Trái Đất

and actually heal the Earth in the process.

và thực sự có thể hàn gắn Trái đất nữa

This is a way to reanimate the world,

Đây là cách giúp tái sinh thế giới

and that's what's so exciting about this perspective.

đây chính là điều thực sự thú vị về khía cạnh này

When we really begin to feel Darwin's insights in our bones,

Khi chúng ta thực sự cảm nhận được nguyên lý của Darwin trong tận xương tủy

the things we can do with nothing more than these ideas

điều chúng ta có thể làm với những ý tưởng đơn thuần này

are something to be very hopeful about.

là một cái gì đó để hi vọng rất nhiều

Thank you very much.

Cảm ơn rất nhiều!