A personal air-quality tracker that lets you know what you're breathing | Romain Lacombe

Translator: Hoang Tran Reviewer: Dung Nguyen

So for the past 12 years,

Trong 12 năm qua,

I've been obsessed with this idea

tôi luôn bị ám ảnh với ý nghĩ

that climate change is an information issue

rằng biến đổi khí hậu là một vấn đề về thông tin

that computers will help us fight.

mà máy tính có thể giúp ta chống lại.

I went from data science to climate policy research,

Tôi đi từ khoa học dữ liệu đến nghiên cứu chính sách khí hậu,

from tech to public service,

kỹ thuật đến dịch vụ cộng đồng, để thu được dữ liệu tốt hơn

in pursuit of better data

to avoid the wasted energy, resources, opportunities

tránh lãng phí năng lượng, tài nguyên, cơ hội

that lead to runaway carbon emissions.

dẫn tới thải khí carbon.

Until one day, running in the streets with a friend, it hit me:

Tới một ngày, trên đường đi cùng một người bạn, tôi chợt nhận ra:

the same cars, factories, power plants

bên cạnh việc thải khí ảnh hướng đến khí hậu,

whose emissions are wrecking our climate over time

xe cộ, nhà máy, nhà máy điện

còn giải phóng chất ô nhiễm nguy hại tại chỗ

also release harmful, local pollutants

that threaten our health right here and right now.

đe dọa sức khỏe của ta ngay tại đây, ngay lúc này.

All this time I'd focused on the long-term environmental risk

Tôi đã quá tập trung vào nguy cơ môi trường dài hạn

when I should have been up in arms

mà đáng ra nên phản ứng mạnh mẽ

about the immediate health impact of pollutants in the air.

với tác động tức thì của các chất ô nhiễm trong không khí lên sức khoẻ.

Air pollution is a burning public health crisis.

Ô nhiễm không khí là khủng hoảng về sức khỏe cộng đồng.

It kills seven million people every year,

Lấy đi bảy triệu mạng người mỗi năm,

it costs five trillion dollars to the world economy

tiêu tốn năm nghìn tỉ đô la của nền kinh tế toàn cầu

and, worst, it robs us of our most precious gift,

và tệ nhất là cướp đi món quà quí giá nhất của ta:

the years in our lives:

tuổi thọ

six months of life expectancy in my hometown of Paris

sáu tháng tuổi thọ tại Paris quê nhà của tôi

and up to three, four, five years in parts of India and China.

và lên tới ba, bốn, năm năm tại nhiều vùng Ấn Độ và Trung Quốc.

And in the US, more people die from car exhaust than from car accidents.

Tại Mỹ, số lượng người chết vì khí thải xe hơi

lớn nhiều hơn vì tai nạn giao thông.

Vậy làm thế nào để tự bảo vệ khỏi ô nhiễm?

So how do we protect ourselves from pollution?

The reason it's difficult is an information gap.

Một trong những khó khăn là lỗ hổng thông tin.

We simply lack the data to understand our exposure.

Ta đơn giản là thiếu dữ liệu để hiểu về tình trạng nguy hiểm.

And that's because the way we monitor air quality today

Và bởi cách mà ta theo dõi chất lượng không khí hiện tại

is designed not to help people breathe but to help governments govern.

được thiết kế không phải cho người dân mà là cho chính phủ.

Most major cities operate networks of air-quality monitoring stations

Hầu hết thành phố lớn

vận hành mạng lưới các trạm giám sát chất lượng không khí

like this one in London,

như cái này tại London,

to decide when to cut traffic or when to shut down factories.

để quyết định khi nào sẽ cắt giảm giao thông hay đóng cửa nhà máy.

And these machines are like the computers from the '60s

Và chúng giống như máy tính thập niên 60

that filled entire rooms.

chiếm cả căn phòng.

They're incredibly precise but incredibly large,

Cực kỳ chính xác nhưng cũng cực kỳ lớn, nặng, tốn kém

heavy, costly --

so much that you can only deploy just a few of them,

đến mức bạn chỉ có thể lắp đặt một vài cái

and they cannot move.

và không thể di chuyển.

So to governments, air pollution looks like this.

Với chính phủ, ô nhiễm không khí trông như thế này.

But for the rest of us,

Nhưng với ta,

air quality looks like this.

chất lượng không khí trông như thế này.

It changes all the time:

Nó thay đổi mọi lúc:

hour by hour, street by street,

từng giờ, từng nơi

up to eight times within a single city block.

dao động tới gấp tám lần chỉ trong một dãy nhà.

And even more from indoor to outdoor.

Thậm chí, từ trong nhà ra ngoài.

So unless you happen to be walking right next to one of those stations,

Nên trừ khi tình cờ đi ngang một trong các trạm đó,

they just cannot tell you what you breathe.

bạn không thể biết mình đang hít vào thứ gì.

So what would environmental protection look like

Vậy bảo vệ môi trường sẽ trông như thế nào

if it was designed for the age of the smartphone?

nếu được thiết kế trong thời đại của điện thoại thông minh?

So for the past three years,

Trong ba năm qua,

my team and I have been building a technology

nhóm chúng tôi đã xây dựng một công nghệ

that helps you know what you breathe

giúp bạn biết mình đang hít thở thứ gì

and fits in your hand.

và nó nằm gọn trong lòng bàn tay.

Flow is a personal air-quality tracker that you can wear with you

Flow là một thiết bị theo dõi chất lượng không khí có thể đeo

on a backpack, a bike, a stroller.

trên ba lô, xe đạp, xe đẩy.

It's packed with miniature sensors

Nó được trang bị cảm biến thu nhỏ

that monitor the most important pollutants in the air around you,

giám sát chất ô nhiễm quan trọng trong không khí quanh bạn,

like nitrogen oxides,

như nitơ oxit,

the exhaust gas from cars,

khí thải từ xe hơi,

or particulate matter that gets into your bloodstream

hoặc vật chất dạng hạt có thể đi vào máu

and creates strokes and heart issues.

và gây ra đột quỵ và các vấn đề về tim.

Or volatile organic compounds,

Hoặc các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi,

the thousands of chemicals in everyday products

hàng ngàn hóa chất trong sản phẩm dùng hàng ngày

that we end up breathing.

mà cuối cùng, ta hít vào.

And that makes this data actionable

Nó hệ thống dữ liệu một cách dễ hiểu,

and helps you understand what you're breathing

giúp bạn hiểu những thứ mình đang hít vào

by telling you where and when you've been exposed to poor air quality,

cho biết ở đâu, lúc nào, bạn tiếp xúc không khí chất lượng thấp

and that way you can make informed decisions

để bạn có thể hành động chống lại ô nhiễm.

to take action against pollution.

Bạn có thể thay đổi sản phẩm đang dùng tại nhà,

You can change the products you use at home,

you can find the best route to cycle to work,

bạn có thể tìm lộ trình tốt nhất để đạp xe đi làm,

you can run when pollution is not peaking

bạn có thể chạy bộ khi ô nhiễm không ở cao điểm

and you can find the best park to bring your children out.

và có thể tìm công viên tốt nhất để mang con tới chơi.

Over time you build better habits to decrease your exposure to pollution,

Theo thời gian bạn xây dựng thói quen tốt hơn để giảm tiếp xúc với ô nhiễm,

and by tracking air quality around them,

và nhờ theo dõi chất lượng không khí xung quanh,

cyclists, commuters, parents

người đi xe đạp, hành khách, cha mẹ

will also contribute to mapping air quality in their city.

sẽ góp phần hình thành chất lượng không khí tại thành phố của họ.

So we're building more than a device,

Ta không chỉ tạo ra một thiết bị,

but a community.

mà là cả một cộng đồng.

And last summer,

Mùa hè vừa qua,

we sent early prototypes of our technology to 100 volunteers in London,

chúng tôi đã gửi bản mẫu cho 100 tình nguyện viên tại London,

and together they mapped air quality

và cùng nhau, họ vẽ nên bảng đồ chất lượng không khí

across 1,000 miles of sidewalk

qua 1.600 km đường đi bộ

và 20% của trung tâm London.

and 20 percent of all of central London.

So our goal now is to scale this work around the world,

Mục tiêu của chúng tôi bây giờ là mở rộng phạm vi toàn thế giới,

to crowdsource data so we can map air quality on every street,

nhận dữ liệu từ cộng đồng để vẽ bản đồ chất lượng trên từng con đường,

to build an unprecedented database

xây dựng một cơ sở dữ liệu chưa từng có tiền lệ

so scientists can research pollution,

để các nhà khoa học có thể nghiên cứu về ô nhiễm

and to empower citizens, civic leaders, policy makers

và cho phép người dân, lãnh đạo thành phố, nhà hoạch định chính sách

to support clean-air policies for change.

hỗ trợ các chính sách giảm ô nhiễm không khí.

Because this can and must change.

Bởi điều này có thể và cần được thay đổi.

Remember cigarettes in bars?

Còn nhớ việc hút thuốc nơi công cộng?

It took decades of lung cancer research and second-hand smoking studies,

Phải mất cả thập kỷ nghiên cứu về ung thư phổi và hút thuốc thụ động,

but eventually, we reached a tipping point and we passed smoking-ban laws.

cuối cùng, đến điểm bùng phát và luật cấm hút thuốc được thông qua.

We must reach the same tipping point for air quality and I believe we will.

Chất lượng không khí cũng phải đạt đến điểm bùng phát và tôi tin ta có thể.

In the past couple years alone,

Những năm qua,

governments have fined carmakers record amounts

chính phủ đã phạt các nhà sản xuất xe hơi số tiền kỷ lục

for cheating on emission standards.

vì gian lận về tiêu chuẩn khí thải.

Cities have passed congestion charges or built bike lanes --

Các thành phố đã thông qua phí

nhằm giảm kẹt xe hoặc xây đường dành cho xe đạp,

like Paris that turned this highway,

như Paris đã chuyển tuyến cao tốc này

right next to my home, in the middle of the city,

ngay sát nhà tôi, tại trung tâm thành công viên bờ sông.

into a waterfront park.

And now mayors around the world are thinking of banning diesel outright

Và thị trưởng khắp thế giới

đang cân nhắc việc cấm hoàn toàn xe chạy bằng dầu

by 2025, 2030, 2035.

cho tới năm 2025, 2030, 2035.

But how much faster could we go, how many lives could we save?

Ta có thể đi nhanh hơn bao nhiêu, ta có thể cứu bao nhiêu mạng người?

Một mình công nghệ không thể giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu,

Technology alone will not solve climate change,

nor will it make air pollution disappear overnight.

cũng không thể làm ô nhiễm không khí biến mất trong một đêm.

But it can make the quality of our air much more transparent,

Nhưng nó có thể giúp minh bạch thông tin về chất lượng không khí,

and if we can empower people

và nếu có thể cho phép người dân

to take action to improve their own health,

hành động để cải thiện sức khỏe,

then together we can act to bring an end to our pollution.

cùng nhau, ta có thể hành động để chấm dứt ô nhiễm.

Xin cám ơn rất nhiều.

Thank you very much.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)