When do kids start to care about other people's opinions? | Sara Valencia Botto

Reviewer: Trang Phạm

Tôi muốn bạn dành chút thì giờ

và suy xét thứ bạn đang mặc trên người.

Tôi có một câu hỏi sâu sắc, triết lý dành cho bạn.

I'd like you to take a moment

Tại sao không ai trong chúng ta mặc đồ ngủ?

and consider what you are wearing right now.

(Cười)

Tôi là nhà tâm lý học không phải người đọc vị,

I have a deep, philosophical question for you.

dù nhiều người nghĩ hai điều đó là một.

Why are we not all wearing comfortable pajamas right now?

Tôi có thể cá suy nghĩ của bạn tương tự thế này,

(Laughter)

Well, I'm a psychologist and not a mind reader,

“Không ai muốn tôi mặc đồ ngủ nơi đông người cả”

although many people think that's the same thing.

hay “Tôi không muốn ai cũng nghĩ tôi luộm thuộm”

I can bet you that your response is somewhere along the lines of,

Dù sao thì việc ta chọn mặc đồ công sở phù hợp,

"I'm expected to not wear pj's in public"

trái với sở thích mặc quần thể thao,

or "I don't want people to think I am a slob."

không phải là sự trùng hợp ngớ ngẩn.

Either way, the fact that we all chose to wear business casual clothing,

Thay vào đó, nó tiết lộ hai đặc điểm của con người.

as opposed to our favorite pair of sweatpants,

Một là ta ý thức được sự đánh giá của người khác,

is not a silly coincidence.

điều người khác đồng ý hay không đồng ý,

Instead, it reveals two defining human characteristics.

như việc không mặc đồ ngủ tới những sự kiện như vậy.

The first is that we are cognizant of what other people value,

Và thứ hai, ta đã áp dụng thông tin này vào cách cư xử của mình.

like what they will approve or disapprove of,

such as not wearing pj's to these sorts of settings.

Không giống nhiều loài khác,

con người có xu hướng điều chỉnh hành vi trước mặt người khác

And two, we've readily used this information to guide our behavior.

để nhận được sự đồng thuận.

Ta dành thời gian quý giá để trang điểm,

Unlike many other species,

humans are prone to tailor their behavior in the presence of others

chọn tấm hình đẹp và hiệu ứng Instagram phù hợp,

và viết ý tưởng chắc chắn sẽ thay đổi thế giới

to garner approval.

We spend valuable time putting on make up,

trong giới hạn 140 từ.

choosing the right picture and Instagram filter,

Rõ ràng, mối quan tâm đến việc người khác đánh giá mình

and composing ideas that will undoubtedly change the world

là một phần quan trọng của con người.

in 140 characters or less.

Mặc dù đây là một đặc tính nổi trội của con người,

Clearly, our concern with how other people will evaluate us

chúng ta lại biết rất ít về việc khi nào và tại sao

is a big part of being human.

ta để ý đến ý kiến của người khác.

Despite this being a big human trait, however,

Bây giờ, đây là một câu hỏi lớn cần nhiều nghiên cứu.

we know relatively little about when and how

Nhưng bước đầu tiên để giải đáp câu hỏi

we come to care about the opinion of others.

là tìm xem trong giai đoạn phát triển nào

Now, this is a big question that requires many studies.

ta trở nên nhạy cảm với sự đánh giá từ người khác.

Tôi đã dành bốn năm qua ở Đại học Emory

But the first step to uncovering this question

is to investigate when in development

tìm hiểu xem làm thế nào một đứa trẻ,

we become sensitive to others' evaluations.

từ việc có thể đi lò cò xung quanh tiệm tạp hóa,

I have spent the past four years at Emory University

trưởng thành với nỗi sợ nói trước đám đông

investigating how an infant,

vì sợ mình sẽ bị đánh giá tiêu cực.

who has no problem walking around the grocery store in her onesie,

(Cười)

Bây giờ, đây là điều mọi người thường hỏi tôi

develops into an adult that fears public speaking

“Chính xác thì làm sao để nghiên cứu câu hỏi này?

for fear of being negatively judged.

Trẻ con không nói được, đúng không?"

(Laughter)

Nếu chồng tôi ở đây ngay lúc này,

Now, this is usually a point when people ask me,

anh ấy sẽ nói rằng tôi phỏng vấn trẻ con,

"How do you investigate this question, exactly?

thay vì nói rằng vợ tôi làm thí nghiệm trên trẻ con.

Infants can't talk, right?"

Well, if my husband were up here right now,

(Cười)

he would tell you that I interview babies,

Thực tế, tôi thiết kế thí nghiệm cho trẻ em,

because he would rather not say that his wife experiments on children.

thường dưới dạng trò chơi.

(Laughter)

Nhà tâm lý học phát triển Dr. Philippe Rochat và tôi

In reality, I design experiments for children,

đã thiết kế một “trò chơi” mang tên “Nhiệm vụ Robot”

usually in the form of games.

để tìm hiểu khi nào trẻ con bắt đầu nhạy cảm

Developmental psychologist Dr. Philippe Rochat and I

trước sự đánh giá của người khác.

Nhiệm vụ Robot được đặc biệt thiết kế khi trẻ con, cũng như người lớn,

designed a "game" called "The Robot Task"

to explore when children would begin to be sensitive

chủ ý điều chỉnh hành vi khi có người khác quan sát.

to the evaluation of others.

Specifically, the robot task captures when children, like adults,

Để làm được điều này, chúng tôi cho trẻ từ 14 đến 24 tháng tuổi xem

cách kích hoạt rô-bốt đồ chơi,

strategically modify their behavior when others are watching.

và quan trọng là chúng tôi đã gán một giá trị dương,

nói rằng “Chà, thật tuyệt!”

To do this, we showed 14 to 24-month-old infants

hoặc giá trị âm bằng cách nói: “Ôi, ôi. Ôi không,”

how to activate a toy robot,

sau khi nhấn điều khiển.

and importantly, we either assigned a positive value,

Sau khi bày ra đồ chơi này,

saying "Wow, isn't that great!"

chúng tôi cho các bé chơi với điều khiển,

or a negative value, saying, "Oh, oh. Oops, oh no,"

và hoặc là quan sát các bé

after pressing the remote.

hoặc là quay người đi giả vờ đọc tạp chí.

Following this toy demonstration,

Ý tưởng là nếu trong 24 tháng,

we invited the infants to play with the remote,

trẻ con thật sự nhạy cảm với sự đánh giá của người khác,

and then either watched them

or turned around and pretended to read a magazine.

thì hành vi bấm nút của chúng không chỉ bị ảnh hưởng

bởi việc họ có bị theo dõi hay không

The idea was that if by 24 months,

children are indeed sensitive to the evaluation of others,

mà còn bởi các giá trị mà người thử nghiệm thể hiện

then their button-pressing behavior should be influenced

khi nhấn điều khiển từ xa.

Ví dụ,

not only by whether or not they're being watched

chúng tôi mong bọn trẻ nhấn điều khiển có giá trị dương nhiều hơn

but also by the values that the experimenter expressed

khi chúng được quan sát

towards pressing the remote.

sau đó lại chơi với cái điều khiển giá trị âm

khi không có ai theo dõi.

So for example,

we would expect children to play with the positive remote significantly more

Để nắm bắt được, chúng tôi đã tiến hành ba biến thể của nghiên cứu.

if they were being observed

but then choose to explore the negative remote

Nghiên cứu một khám phá sự tương tác của trẻ với món đồ chơi mới

once no one was watching.

nếu không có giá trị hoặc hướng dẫn được cung cấp.

To really capture this phenomenon, we did three variations of the study.

Chúng tôi chỉ hướng dẫn đứa bé cách vận hành rô-bốt,

Study one explored how infants would engage with a novel toy

nhưng không đưa ra giá trị nào,

và cũng không nói chúng có thể nghịch điều khiển,

if there were no values or instructions provided.

đưa ra một tình huống rất mơ hồ.

So we simply showed infants how to activate the toy robot,

Trong nghiên cứu hai,

but didn't assign any values,

Chúng tôi kết hợp hai giá trị, tiêu cực và tích cực.

and we also didn't tell them that they could play with the remote,

providing them with a really ambiguous situation.

Và trong nghiên cứu cuối cùng, có hai thử nghiệm và một điều khiển.

In study two,

we incorporated the two values, a positive and a negative.

Một người sẽ đưa ra giá trị tiêu cực khi nhấn điều khiển,

nói “Kìa, nó di chuyển”

And in the last study, we had two experimenters and one remote.

trong khi một người khác đưa ra giá trị tích cực,

"Yeah, nó di chuyển"

One experimenter expressed a negative value towards pressing the remote,

Và đây là cách đứa trẻ phản ứng trong ba hoàn cảnh khác nhau.

saying, "Yuck, the toy moved,"

Trong nghiên cứu đầu,

while the other experimenter expressed a positive value, saying,

tình huống mơ hồ,

Tôi hiện đang quan sát đứa trẻ.

"Yay, the toy moved."

And this is how the children reacted to these three different scenarios.

Bé có vẻ không thích nhấn vào cái điều khiển lắm.

So in study one, the ambiguous situation,

Nhưng khi tôi quay đi -

I'm currently watching the child.

bé đã sẵn sàng để chơi.

She doesn't seem to be too interested in pressing the remote.

(Cười)

Tôi đang không quan sát đứa bé.

Once I turned around --

Cô bé rất tập trung.

Tôi xoay lưng lại.

now she's ready to play.

(Laughter)

(Cười)

Cô bé không làm gì hết đúng chứ?

Currently, I'm not watching the child.

She's really focused.

I turn around.

Nghiên cứu thứ hai có hai điều khiển,

một với giá trị tích cực và một tiêu cực.

(Laughter)

She wasn't doing anything, right?

Tôi đang quan sát đứa bé.

Và điều khiển màu cam có giá trị tiêu cực.

In study two, it's the two remotes,

Cô bé nhìn xung quanh, nhìn tôi, đùa giỡn,

one with the positive and one with the negative value.

I'm currently observing the child.

Khi tôi quay lưng...

And the orange remote is a negative remote.

(Cười)

She's just looking around, looking at me, hanging out.

Đó là cái cô bé muốn.

Then I turn around ...

Tôi không quan sát đứa trẻ.

(Laughter)

Bé muốn mẹ chơi với cái đó, đúng không?

That's what she's going for.

Bé chọn hướng an toàn

Tôi xoay lưng lại...

I'm not watching the child.

(Cười)

He wants the mom to play with it, right?

Bé cũng không làm gì hết.

Take a safer route.

I turn around ...

Bé cảm thấy ngại.

(Laughter)

He wasn't doing anything, either.

(Cười)

Ai cũng biết cái liếc đó, phải không?

Nghiên cứu thứ ba, hai người, một điều khiển.

Người thí nghiệm phản ứng tiêu cực với việc nhấn điều khiển theo dõi đứa trẻ.

Yeah, he feels awkward.

(Laughter)

Everyone knows that side-eyed glance, right?

Cô bé cảm thấy hơi ngại, không biết làm gì, dựa vào mẹ,

Study three, the two experimenters, one remote.

The experimenter that reacted negatively towards pressing the remote

is watching the child right now.

và khi người kia quay đi

She feels a little awkward, doesn't know what to do, relying on Mom.

để người có phản ứng tích cực theo dõi.

An toàn rồi -- bây giờ bé đã sẵn sàng chơi,

And then, she's going to turn around

(Cười)

so that the experimenter that expressed a positive response is watching.

Vậy, theo như dữ liệu,

chúng tôi nhận ra hành vi bấm nút của trẻ

ảnh hưởng bởi các giá trị và hướng dẫn mà người khác đưa ra.

Coast is clear -- now she's ready to play.

(Laughter)

So, as the data suggests,

Vì trong nghiên cứu một, trẻ con không biết

we found that children's button-pressing behavior

cái gì sẽ bị đánh giá tiêu cực hay tích cực,

was indeed influenced by the values and the instructions of the experimenter.

chúng có xu hướng chọn lối an toàn nhất

và đợi khi tôi quay đi để nhấn điều khiển.

Because in study one, children did not know

Trẻ con trong nghiên cứu hai

what would be positively or negatively evaluated,

nhấn điều khiển tích cực rất nhiều khi tôi đang theo dõi,

they tended to take the safest route

nhưng một khi tôi quay đi

and wait until I turned my back to press the remote.

chúng ngay lập tức lấy điểu khiển tiêu cực để chơi.

Children in study two

chose to press the positive remote significantly more when I was watching,

Quan trọng hơn, trong thí nghiệm

khi xóa bỏ hai giá trị khác nhau của cái điều khiển

but then once I turned my back,

they immediately took the negative remote and started playing with it.

chúng tôi chỉ nói “Ồ” sau khi nhấn một trong hai cái điều khiển

thì hành vi bấm điều khiển của trẻ ở các điều kiện không còn khác nhau,

Importantly, in a control study,

where we removed the different values of the remotes --

điều đó có nghĩa rằng giá trị chúng tôi gán cho hai điều khiển

so we simply said, "Oh, wow" after pressing either of the remotes --

đã điều hướng hành vi trong thử nghiệm trên.

children's button-pressing behavior no longer differed across conditions,

Cuối cùng thì,

Trẻ con trong thí nghiệm ba bấm nút điều khiển nhiều hơn hẳn

suggesting that it was really the values that we gave the two remotes

khi người thí nghiệm thể hiện giá trị tích cực theo dõi,

that drove the behavior in the previous study.

trái với người bộc lộ giá trị tiêu cực.

Last but not least,

children in study three chose to press a remote significantly more

Không phải ngẫu nhiên,

when the experimenter that expressed a positive value was watching,

cũng ở độ tuổi này, trẻ bắt đầu thấy xấu hổ

as opposed to the experimenter that had expressed a negative value.

trong những tình huống khiến trẻ bị đánh giá tiêu cực,

Not coincidentally,

như nhìn mình trong gương

it is also around this age that children begin to show embarrassment

và để ý thấy một vệt trên mũi.

Cũng như khi người lớn phát hiện rau dính răng.

in situations that might elicit a negative evaluation,

(Cười)

Vậy có thể rút ra những gì từ các thí nghiệm trên?

such as looking at themselves in the mirror

and noticing a mark on their nose.

Bên cạnh một điều là trẻ con rất, rất lén lút.

The equivalent of finding spinach in your teeth, for adults.

(Cười)

(Laughter)

Từ khi còn rất nhỏ, trẻ em, cũng như người lớn,

So what can we say, based on these findings?

rất nhạy cảm với những giá trị mà chúng ta gán cho sự vật hay hành vi.

Besides the fact that babies are actually really, really sneaky.

(Laughter)

Quan trọng hơn, trẻ dùng những giá trị này để điều hướng hành vi.

From very early on, children, like adults,

Dù ta có nhận thức được hay không,

are sensitive to the values that we place on objects and behaviors.

chúng ta đều liên hệ với những giá trị xung quanh ta.

And importantly, they use these values to guide their behavior.

Tôi không nói đến các giá trị như “hãy sống tốt” hay “đừng ăn trộm,”

Whether we're aware of it or not,

mặc dù chúng là những giá trị tốt.

we're constantly communicating values to those around us.

Ý tôi là ta đang liên tục cho những người khác, đặc biệt là trẻ con,

Now, I don't mean values like "be kind" or "don't steal,"

thấy rằng cái gì là đáng giá, đáng khen và cái gì thì không.

although those are certainly values.

Và có rất nhiều lần,

I mean that we are constantly showing others, specifically our children,

chúng ta làm điều đó trong vô thức.

what is likeable, valuable and praiseworthy, and what is not.

Các nhà tâm lý học nghiên cứu hành vi để khám phá ý thức,

vì hành vi thường phản ánh niềm tin,

And a lot of the times,

we actually do this without even noticing it.

giá trị và khát vọng của chúng ta.

Psychologists study behavior to explore the contents of the mind,

Ở Atlanta, chúng tôi đều tin vào một điều

because our behavior often reflects our beliefs,

Đó là Coke ngon hơn Pepsi.

our values and our desires.

(Vỗ tay)

Điều này có thể liên quan tới việc Coke ra mắt ở Atlanta.

Here in Atlanta, we all believe the same thing.

That Coke is better than Pepsi.

Nhưng bất kể điều đó,

niềm tin này được bộc lộ trong việc đa số sẽ chọn uống Coke.

(Applause)

Now, this might have to do with the fact that Coke was invented in Atlanta.

Tương tự như vậy,

ta đang liên hệ với một giá trị

But regardless,

this belief is expressed in the fact that most people will chose to drink Coke.

khi chúng ta khen con gái

đa phần vì mái tóc đẹp, chiếc váy đẹp

nhưng với con trai, thì khen thông minh.

In the same way,

we are communicating a value

Như khi chúng ta tặng kẹo, thay cho đồ ăn dinh dưỡng,

when we mostly complement girls

for their pretty hair or their pretty dress,

như một phần thưởng cho hành vi tốt.

but boys, for their intelligence.

Người lớn và trẻ con rất nhanh nhạy trong việc

Or when we chose to offer candy, as opposed to nutritious food,

tìm ra giá trị từ những hành vi nhỏ này.

as a reward for good behavior.

Và kết quả là, điều này định hướng hành vi của mọi người.

Adults and children are incredibly effective

Nghiên cứu hôm nay tôi chia sẻ với bạn

at picking up values from these subtle behaviors.

cho thấy khả năng này xuất hiện rất sớm trong thời kỳ phát triển,

And in turn, this ends up shaping their own behavior.

trước cả khi có thể nói một câu hoàn chỉnh

hay trước khi biết ngồi bô.

The research I have shared with you today

Điều này trở thành một phần quan trọng của con người ta khi lớn lên

suggests that this ability emerges very early in development,

Vậy nên trước khi đi,

before we can even utter a complete sentence

tôi muốn bạn suy xét kỹ về những giá trị

or are even potty-trained.

mà chúng ta đưa ra trong giao tiếp hằng ngày,

And it becomes an integral part of who we grow up to be.

và cách mà những giá trị này nhào nặn hành vi những người xung quanh bạn

So before I go,

I'd like to invite you to contemplate on the values

Ví dụ, giá trị nào được thể hiện

that we broadcast in day-to-day interactions,

khi ta dành nhiều thời gian cười với cái điện thoại

and how these values might be shaping the behavior of those around you.

hơn là cười với mọi người?

For example, what value is being broadcasted

Tương tự, nghĩ về việc hành vi của bạn bị ảnh hưởng thế nào bởi người xung quanh

when we spend more time smiling at our phone

theo những cách mà bạn chưa từng nghĩ tới.

than smiling with other people?

Trở lại với ví dụ đơn giản ban đầu,

Likewise, consider how your own behavior has been shaped by those around you,

bạn thích Coke hơn Pepsi?

Hay đây chỉ là sở thích bị lái đi bởi đánh giá của người khác?

in ways you might not have considered before.

To go back to our simple illustration,

Ba mẹ và giáo viên chắc chắn có quyền

do you really prefer Coke over Pepsi?

định hướng hành vi của trẻ.

Or was this preference simply driven by what others around you valued?

Nhưng điều quan trọng là

thông qua những giá trị ta truyền tải trong giao tiếp hằng ngày

Parents and teachers certainly have the privilege

to shape children's behavior.

chúng ta có sức mạnh nhào nặn hành vi những người xung quanh

But it is important to remember

Cảm ơn.

that through the values we convey in simple day-to-day interactions,

(Vỗ tay)

we all have the power to shape the behavior of those around us.

Thank you.

(Applause)