My photographs bear witness | James Nachtwey

Translator: Giang Nguyen Reviewer: Trần Thái Hưng

As someone who has spent his entire career trying to be invisible

Là người dành cả sự nghiệp để cố gắng trở nên vô hình,

standing in front of an audience is a cross between

đứng trước khán giả là sự giao thoa giữa --

an out-of-body experience and a deer caught in the headlights,

trải nghiệm thoát xác và giật mình giữa đêm,

so please forgive me for violating one of the TED commandments

vậy nên mong các bạn bỏ qua cho tôi vì đã vi phạm một điều răn của TED

by relying on words on paper,

khi diễn thuyết thông qua tờ giấy này,

and I only hope I'm not struck by lightning bolts before I'm done.

và tôi chỉ mong mình không trở tính nết trước khi kết thúc phần chia sẻ.

I'd like to begin by talking about some of the ideas that motivated me

Tôi muốn bắt đầu bằng một vài câu chuyện --

đã thúc đẩy tôi trở thành một nhiếp ảnh gia tư liệu.

to become a documentary photographer.

I was a student in the '60s, a time of social upheaval and questioning,

Khi còn là sinh viên vào những năm 60,

thời kỳ có nhiều biến động và khúc mắc trong xã hội,

and on a personal level, an awakening sense of idealism.

và ở cấp độ cá nhân,

là sự thức tỉnh về chủ nghĩa duy tâm.

The war in Vietnam was raging;

Chiến tranh ở Việt Nam đang dữ dội;

the Civil Rights Movement was under way;

Phong trào Dân quyền đang bùng nổ;

and pictures had a powerful influence on me.

và những bức ảnh đã tác động mạnh mẽ đến tôi.

Our political and military leaders were telling us one thing,

Các nhà lãnh đạo chính trị và quân sự của chúng ta kể một câu chuyện,

and photographers were telling us another.

và các nhiếp ảnh gia lại kể một câu chuyện khác.

I believed the photographers, and so did millions of other Americans.

Tôi có niềm tin vào các nhiếp ảnh gia, và hàng triệu người Mỹ khác cũng vậy.

Their images fueled resistance to the war and to racism.

Những bức ảnh của họ thúc đẩy việc chống chiến tranh và phân biệt chủng tộc.

They not only recorded history; they helped change the course of history.

Họ không chỉ ghi lại lịch sử; họ đã giúp thay đổi tiến trình lịch sử.

Their pictures became part of our collective consciousness

Những bức ảnh của họ trở thành một phần ý thức tập thể,

and, as consciousness evolved into a shared sense of conscience,

và khi ý thức phát triển thành nhận thức lương tâm chung,

change became not only possible, but inevitable.

thay đổi không chỉ ‘có thể xảy ra’, mà là ‘không thể tránh khỏi’.

I saw that the free flow of information represented by journalism,

Tôi nhận thấy luồng thông tin tự do mà báo chí đại diện,

specifically visual journalism, can bring into focus

cụ thể là báo chí hình ảnh,

có thể làm nổi bật lên lợi ích và cả giá trị của các chính sách chính trị.

both the benefits and the cost of political policies.

It can give credit to sound decision-making, adding momentum to success.

Nó có thể đóng góp trong việc đưa ra quyết định hợp lý,

tạo thêm động lực để thành công.

In the face of poor political judgment or political inaction,

Khi đối mặt với phán đoán chính trị kém cỏi --

hoặc chính trị thụ động,

it becomes a kind of intervention, assessing the damage

nó trở thành một hình thức can thiệp,

đánh giá thiệt hại và yêu cầu chúng ta đánh giá lại hành vi của chính mình.

and asking us to reassess our behavior.

It puts a human face on issues

Nó đặt con người đối diện với các vấn đề mà nhìn từ xa,

which from afar can appear abstract

tác động mang tính toàn cầu của họ có thể trừu tượng,

or ideological or monumental in their global impact.

có phần mộng tưởng hoặc không tưởng.

What happens at ground level, far from the halls of power,

Những gì xảy ra ở mặt nền,

cách xa sảnh quyền lực,

happens to ordinary citizens one by one.

lần lượt từng công dân bình thường phải đối diện với nó.

And I understood that documentary photography

Và tôi hiểu rằng nhiếp ảnh tư liệu --

has the ability to interpret events from their point of view.

có khả năng truyền tải đúng các sự kiện qua góc nhìn của nó.

It gives a voice to those who otherwise would not have a voice.

Nó mang lại tiếng nói cho những người không có tiếng nói.

And as a reaction, it stimulates public opinion

Và phản ứng tất yếu, nó khuyến khích dư luận ý kiến

and gives impetus to public debate,

và thúc đẩy các cuộc tranh luận công khai,

thereby preventing the interested parties

từ đó ngăn các bên quan tâm kiểm soát hoàn toàn nội dung truyền thông,

from totally controlling the agenda, much as they would like to.

thứ vốn dĩ họ luôn muốn làm.

Coming of age in those days made real

Trưởng thành vào thời đó đã hiện thực hoá khái niệm --

the concept that the free flow of information is absolutely vital

luồng thông tin tự do là vô cùng quan trọng --

for a free and dynamic society to function properly.

cho một xã hội tự do và năng động hoạt động hiệu quả.

The press is certainly a business, and in order to survive

Báo chí chắc chắn là một doanh nghiệp, và để tồn tại thì nó phải --

it must be a successful business,

là một doanh nghiệp thành công,

but the right balance must be found

nhưng phải đạt được sự cân bằng thích đáng

between marketing considerations and journalistic responsibility.

khi cân nhắc giữa quảng bá tiếp thị và trách nhiệm báo chí.

Society's problems can't be solved until they're identified.

Không thể giải quyết các vấn đề xã hội cho đến khi xác định được chúng.

On a higher plane, the press is a service industry,

Ở một tầm cao hơn, báo chí là một ngành dịch vụ

and the service it provides is awareness.

và dịch vụ mà nó cung cấp là nâng cao nhận thức.

Every story does not have to sell something.

Mỗi câu chuyện không nhất thiết phải bán thứ gì đó.

There's also a time to give.

Có lúc nó cũng là để cho đi.

That was a tradition I wanted to follow.

Đó là truyền thống mà tôi muốn noi theo.

Seeing the war created such incredibly high stakes for everyone involved

Chứng kiến ​​chiến tranh tạo ra mối nguy cực lớn cho tất cả những ai liên quan --

and that visual journalism could actually become a factor in conflict resolution --

và báo chí hình ảnh thực sự có thể trở thành nhân tố giải quyết xung đột --

I wanted to be a photographer in order to be a war photographer.

tôi muốn trở thành một nhiếp ảnh gia để là một nhiếp ảnh gia chiến tranh.

But I was driven by an inherent sense

Nhưng tôi bị thúc đẩy bởi cảm giác cố hữu,

that a picture that revealed the true face of war

rằng một bức ảnh bộc lộ bộ mặt thật của chiến tranh,

would almost by definition be an anti-war photograph.

gần như được định nghĩa là một bức ảnh phản chiến.

I'd like to take you on a visual journey through some of the events

Tôi muốn đưa bạn qua hành trình hình ảnh của một số sự kiện và vấn đề --

and issues I've been involved in over the past 25 years.

mà tôi đã trải nghiệm trong 25 năm qua.

In 1981, I went to Northern Ireland.

Năm 1981, tôi đến Bắc Ireland.

10 IRA prisoners were in the process of starving themselves to death

10 tù nhân cộng hoà Ireland tuyệt thực đến chết --

in protest against conditions in jail.

để phản đối điều kiện lao tù.

The reaction on the streets was violent confrontation.

Xung đột bạo lực nổ ra trên đường phố.

I saw that the front lines of contemporary wars

Tôi nhận thấy tiền tuyến của các cuộc chiến tranh đương thời --

are not on isolated battlefields, but right where people live.

không diễn ra ở chiến trường biệt lập mà ở ngay nơi con người sinh sống.

During the early '80s, I spent a lot of time in Central America,

Những năm đầu thập niên 80, tôi dành nhiều thời gian ở Trung Mỹ,

which was engulfed by civil wars

nơi bị nhấn chìm bởi các cuộc nội chiến --

that straddled the ideological divide of the Cold War.

làm dao động ý thức hệ chia rẽ của Chiến tranh Lạnh

In Guatemala, the central government --

Ở Guatemala, chính quyền trung ương --

controlled by a oligarchy of European decent --

kiểm soát bởi một nhóm đầu sỏ chính trị châu Âu --

was waging a scorched Earth campaign against an indigenous rebellion,

tiến hành chiến dịch thiêu đốt Trái đất chống lại cuộc nổi loạn của người bản địa,

and I saw an image that reflected the history of Latin America:

và tôi nhìn thấy hình ảnh phản ánh lịch sử của Châu Mỹ Latinh:

conquest through a combination of the Bible and the sword.

Cuộc chinh phục bằng kết hợp giữa Kinh thánh và thanh gươm.

An anti-Sandinista guerrilla was mortally wounded

Một nhóm du kích chống Sandinista bị trọng thương

as Commander Zero attacked a town in Southern Nicaragua.

khi Chỉ huy Zero tấn công một thị trấn ở Nam Nicaragua.

A destroyed tank belonging to Somoza's national guard

Một chiếc xe tăng của lực lượng vệ binh quốc gia Somoza bị phá huỷ,

was left as a monument in a park in Managua,

biến thành một tượng đài trong công viên ở Managua,

and was transformed by the energy and spirit of a child.

và được thay mình nhờ năng lượng và tinh thần của một đứa trẻ.

At the same time, a civil war was taking place in El Salvador,

Cùng lúc đó, một cuộc nội chiến đang diễn ra ở El Salvador, và một lần nữa,

and again, the civilian population was caught up in the conflict.

dân thường lại bị kéo vào cuộc xung đột.

I've been covering the Palestinian-Israeli conflict since 1981.

Tôi đã theo dõi xung đột Palestine-Israel từ năm 1981.

This is a moment from the beginning of the second intifada, in 2000,

Đây là điểm bùng phát intifada II (các cuộc nổi dậy đồng loạt), năm 2000,

when it was still stones and Molotovs against an army.

khi họ vẫn dùng đá và bom xăng để đánh trả quân đội.

In 2001, the uprising escalated into an armed conflict,

Năm 2001, cuộc nổi dậy leo thang thành xung đột vũ trang,

and one of the major incidents was

và một trong những sự cố khủng khiếp là trại tị nạn của người Palestine

the destruction of the Palestinian refugee camp

in the West Bank town of Jenin.

ở thị trấn Jenin ở Bờ Tây bị phá huỷ.

Without the political will to find common ground,

Nếu không có ý chí chính trị để tìm ra điểm chung,

the continual friction of tactic and counter-tactic

sự va chạm liên hồi giữa chiến thuật và phản chiến thuật

only creates suspicion and hatred and vengeance,

chỉ tạo ra sự nghi ngờ, hận thù và trả đũa,

and perpetuates the cycle of violence.

đồng thời kéo dài chu kỳ bạo lực.

In the '90s, after the breakup of the Soviet Union,

Vào những năm 90, sau khi Liên Xô tan rã,

Yugoslavia fractured along ethnic fault lines, and civil war broke out

Nam Tư đã rạn nứt dọc theo ranh giới sắc tộc, và nội chiến nổ ra --

between Bosnia, Croatia and Serbia.

giữa Bosnia, Croatia và Serbia.

This is a scene of house-to-house fighting in Mostar,

Đây là cảnh nhà nhà đánh nhau ở Mostar,

neighbor against neighbor.

hàng xóm chống lại hàng xóm.

A bedroom, the place where people share intimacy,

Phòng ngủ, nơi mọi người chia sẻ sự thân mật,

where life itself is conceived, became a battlefield.

nơi cuộc sống được hình thành, đã trở thành chiến trường.

A mosque in northern Bosnia was destroyed by Serbian artillery

Một nhà thờ Hồi giáo ở miền bắc Bosnia đã bị pháo binh Serbia phá hủy,

and was used as a makeshift morgue.

và được dùng làm nhà xác tạm thời.

Dead Serbian soldiers were collected after a battle

Lính Serbia tử nạn được tập trung lại sau một trận chiến --

and used as barter for the return of prisoners

và được dùng vào việc trao đổi tù binh --

or Bosnian soldiers killed in action.

hoặc lính Bosnia thiệt mạng trong trận chiến.

This was once a park.

Ở đây từng là một công viên.

The Bosnian soldier who guided me

Người lính Bosnia hướng dẫn đã nói với tôi --

told me that all of his friends were there now.

tất cả bạn bè của anh ấy đều nằm ở đây.

At the same time in South Africa,

Cùng lúc đó, ở Nam Phi,

after Nelson Mandela had been released from prison,

sau khi Nelson Mandela được phóng thích,

the black population commenced the final phase

người da đen phát động giai đoạn cuối cùng phong trào

of liberation from apartheid.

giải phóng khỏi chế độ phân biệt chủng tộc.

One of the things I had to learn as a journalist

Là một nhà báo, một trong những điều tôi phải học --

was what to do with my anger.

là cách phản ứng với cơn tức giận.

I had to use it, channel its energy, turn it into something

Tôi phải tận dụng nó, biến đổi năng lượng của nó,

biến thành thứ gì đó có thể làm rõ tầm nhìn của tôi thay vì che mờ nó đi.

that would clarify my vision, instead of clouding it.

In Transkei, I witnessed a rite of passage into manhood, of the Xhosa tribe.

Ở Transkei, tôi được chứng kiến ​​ nghi thức trưởng thành của bộ tộc Xhosa.

Teenage boys lived in isolation, their bodies covered with white clay.

Những cậu thiếu niên sống biệt lập, toàn thân phủ đầy đất sét trắng.

After several weeks, they washed off the white

Sau vài tuần, họ tắm rửa sạch phần đất sét

and took on the full responsibilities of men.

và đón nhận hoàn toàn trách nhiệm của một người đàn ông.

It was a very old ritual that seemed symbolic

Đó là một nghi lễ rất cổ xưa,

of the political struggle that was changing the face of South Africa.

như một biểu tượng cho cuộc đấu tranh chính trị --

đang làm thay đổi bộ mặt của Nam Phi.

Children in Soweto playing on a trampoline.

Đây là trẻ em ở Soweto nô đùa trên tấm bạt lò xo.

Elsewhere in Africa there was famine.

Vài nơi khác ở Châu Phi nạn đói đang hoành hành.

In Somalia, the central government collapsed and clan warfare broke out.

Ở Somalia, chính quyền trung ương sụp đổ và chiến tranh giữa các gia tộc nổ ra.

Farmers were driven off their land,

Nông dân bị đuổi khỏi đất đai của họ,

and crops and livestock were destroyed or stolen.

cây trồng và vật nuôi bị phá hủy hoặc bị đánh cắp.

Starvation was being used as a weapon of mass destruction --

Nạn đói đang được dùng như một loại vũ khí hủy diệt hàng loạt -

primitive but extremely effective.

thô sơ nhưng cực kỳ hiệu quả.

Hundreds of thousands of people were exterminated,

Hàng trăm ngàn người đã bị tiêu diệt --

slowly and painfully.

một cách chậm rãi và đau đớn.

The international community responded with massive humanitarian relief,

Cộng đồng quốc tế đã đáp lại bằng những đợt cứu trợ nhân đạo khổng lồ --

and hundreds of thousands of more lives were saved.

và hàng trăm ngàn sinh mạng khác đã được cứu sống.

American troops were sent to protect the relief shipments,

Đội quân Mỹ được cử đến để bảo vệ các chuyến hàng cứu trợ,

but they were eventually drawn into the conflict,

nhưng cuối cùng họ lại bị kéo vào cuộc xung đột,

and after the tragic battle in Mogadishu, they were withdrawn.

và sau trận chiến bi thảm ở Mogadishu, họ đã phải rút quân.

In southern Sudan, another civil war saw similar use of starvation

Ở miền nam Sudan,

một cuộc nội chiến khác cũng cho thấy việc sử dụng nạn đói

as a means of genocide.

như một công cụ diệt chủng.

Một lần nữa, Tổ chức Phi Chính phủ (TCPCP) quốc tế,

Again, international NGOs, united under the umbrella of the U.N.,

thống nhất dưới bảo trợ của Liên hợp quốc (U.N),

staged a massive relief operation and thousands of lives were saved.

đã tổ chức một hoạt động cứu trợ quy mô lớn

và hàng ngàn sinh mạng đã được cứu.

I'm a witness, and I want my testimony to be honest and uncensored.

Tôi là nhân chứng,

và tôi muốn lời khai của mình trung thực và không bị kiểm soát.

I also want it to be powerful and eloquent,

Tôi cũng muốn nó mạnh mẽ và hùng hồn,

and to do as much justice as possible

đồng thời thể hiện sự công bằng nhất có thể

to the experience of the people I'm photographing.

với trải nghiệm của những người được tôi chụp lại.

This man was in an NGO feeding center,

Người đàn ông này đang ở trong một trung tâm nuôi dưỡng của NGO,

being helped as much as he could be helped.

được giúp đỡ hết mức có thể.

He literally had nothing. He was a virtual skeleton,

Anh ấy thực sự không có gì cả.

Anh chỉ có da bọc xương.

yet he could still summon the courage and the will to move.

Nhưng anh vẫn lấy hết nghị lực và ý chí để di chuyển.

He had not given up, and if he didn't give up,

Anh vẫn chưa từ bỏ, và nếu anh không từ bỏ,

how could anyone in the outside world ever dream of losing hope?

làm sao ai đó ở thế giới bên ngoài lại nghĩ đến việc mất đi hy vọng?

In 1994, after three months of covering the South African election,

Năm 1994, sau ba tháng đưa tin cuộc bầu cử ở Nam Phi,

I saw the inauguration of Nelson Mandela,

tôi được chứng kiến lễ nhậm chức của Nelson Mandela,

and it was the most uplifting thing I've ever seen.

và tôi chưa bao giờ thấy phấn chấn đến như vậy.

It exemplified the best that humanity has to offer.

Nó thể hiện những điều tốt đẹp nhất mà nhân loại có thể tạo ra.

The next day I left for Rwanda,

Ngày hôm sau tôi đi Rwanda,

and it was like taking the express elevator to hell.

cảm giác như bước vào thang máy tốc hành thẳng xuống địa ngục.

This man had just been liberated from a Hutu death camp.

Người đàn ông này vừa được giải thoát khỏi trại huỷ diệt Hutu.

He allowed me to photograph him for quite a long time,

Anh cho phép tôi chụp ảnh mình khá lâu,

and he even turned his face toward the light,

thậm chí anh còn quay mặt về phía ánh sáng,

as if he wanted me to see him better.

như muốn tôi chụp anh được rõ hơn.

I think he knew what the scars on his face would say to the rest of the world.

Tôi nghĩ anh biết những vết sẹo trên mặt mình --

sẽ cất tiếng nói tới phần còn lại của thế giới.

This time, maybe confused or discouraged

Lần này, có lẽ do bối rối hoặc nản lòng trước thảm họa quân sự ở Somalia,

by the military disaster in Somalia,

the international community remained silent,

cộng đồng quốc tế vẫn giữ im lặng,

and somewhere around 800,000 people were slaughtered

và đâu đó khoảng 800.000 người đã bị tàn sát

by their own countrymen -- sometimes their own neighbors --

bởi chính đồng hương của họ, đôi khi là hàng xóm của họ --

using farm implements as weapons.

với nông cụ là vũ khí.

Perhaps because a lesson had been learned

Có lẽ vì đã rút ra bài học từ phản ứng yếu kém trước cuộc chiến ở Bosnia,

by the weak response to the war in Bosnia

and the failure in Rwanda,

và thất bại ở Rwanda,

when Serbia attacked Kosovo,

khi Serbia tấn công Kosovo,

international action was taken much more decisively.

cộng đồng quốc tế đã hành động một cách dứt khoát hơn nhiều.

NATO forces went in, and the Serbian army withdrew.

Lực lượng NATO tiến vào, quân Serbia rút lui.

Ethnic Albanians had been murdered,

Tộc người Albania đã bị sát hại,

their farms destroyed and a huge number of people forcibly deported.

trang trại bị phá hủy và số lượng lớn người dân bị buộc phải trục xuất.

They were received in refugee camps

Họ được nhận vào các trại tị nạn --

set up by NGOs in Albania and Macedonia.

do các tổ chức phi chính phủ ở Albania và Macedonia thành lập.

The imprint of a man who had been burned inside his own home.

Dấu vết của một người đàn ông bị thiêu cháy trong chính ngôi nhà của mình.

The image reminded me of a cave painting,

Hình ảnh này khiến tôi nhớ đến một bức vẽ trong hang động

and echoed how primitive we still are in so many ways.

và phản ánh phần nguyên thủy của chúng ta vẫn còn tồn tại trong nhiều mặt.

Between 1995 and '96, I covered the first two wars

Từ năm 1995 đến năm 1996,

tôi đưa tin về hai cuộc chiến đầu tiên ở Chechnya từ nội thủ đô Grozny.

in Chechnya from inside Grozny.

This is a Chechen rebel on the front line against the Russian army.

Đây là một phiến quân Chechnya nơi tiền tuyến chống lại quân đội Nga.

The Russians bombarded Grozny constantly for weeks,

Phía Nga tấn công Grozny dồn dập liên tục trong nhiều tuần,

killing mainly the civilians who were still trapped inside.

giết chết phần lớn thường dân vẫn còn mắc kẹt bên trong.

I found a boy from the local orphanage

Tôi tìm thấy một cậu bé từ trại trẻ mồ côi trong vùng

wandering around the front line.

đang lang thang ở tiền tuyến.

My work has evolved from being concerned mainly with war

Công việc của tôi đã phát triển từ chủ yếu quan tâm đến chiến tranh

to a focus on critical social issues as well.

sang tập trung vào các vấn đề xã hội quan trọng.

After the fall of Ceausescu, I went to Romania

Sau sự sụp đổ của Ceausescu, tôi tới Romania

and discovered a kind of gulag of children,

và phát hiện ra một loại trại cải tạo cho trẻ em,

where thousands of orphans were being kept in medieval conditions.

nơi hàng nghìn trẻ mồ côi bị giam giữ trong điều kiện thời Trung cổ.

Ceausescu had imposed a quota

Ceausescu đã áp đặt hạn ngạch số lượng trẻ mà mỗi gia đình phải sinh ra,

on the number of children to be produced by each family,

thereby making women's bodies an instrument of state economic policy.

từ đó biến cơ thể người phụ nữ --

trở thành một công cụ trong chính sách kinh tế của nhà nước.

Children who couldn't be supported by their families

Những đứa trẻ không được gia đình chăm lo

were raised in government orphanages.

sẽ được nuôi trong các trại trẻ mồ côi của chính phủ.

Children with birth defects were labeled incurables,

Trẻ em bị dị tật bẩm sinh được coi là không thể chữa khỏi,

and confined for life to inhuman conditions.

và bị giam cầm suốt đời trong điều kiện vô nhân đạo.

As reports began to surface, again international aid went in.

Khi các báo cáo bắt đầu xuất hiện,

viện trợ quốc tế lại bắt đầu tham gia vào.

Going deeper into the legacy of the Eastern European regimes,

Đi sâu hơn vào di sản của các chế độ Đông Âu,

I worked for several months on a story about the effects of industrial pollution,

trong vài tháng tôi đã đi theo câu chuyện về tác động của ô nhiễm công nghiệp,

where there had been no regard for the environment

nơi người ta không quan tâm đến môi trường

or the health of either workers or the general population.

hay sức khỏe của người lao động hoặc của người dân nói chung.

An aluminum factory in Czechoslovakia

Một nhà máy nhôm ở Tiệp Khắc ngập tràn trong khói và bụi gây ung thư,

was filled with carcinogenic smoke and dust,

and four out of five workers came down with cancer.

và cứ năm công nhân thì có bốn người bị ung thư.

After the fall of Suharto in Indonesia,

Sau sự sụp đổ của Suharto ở Indonesia,

I began to explore conditions of poverty

tôi bắt đầu khám phá --

tình trạng nghèo đói ở một đất nước đang trên đường hướng tới hiện đại hóa.

in a country that was on its way towards modernization.

I spent a good deal of time with a man

Tôi dành nhiều thời gian với một người đàn ông --

who lived with his family on a railway embankment

sống cùng gia đình trên một bờ kè đường sắt,

and had lost an arm and a leg in a train accident.

ông bị mất một tay và một chân trong một vụ tai nạn tàu hỏa.

When the story was published, unsolicited donations poured in.

Khi câu chuyện được xuất bản, những khoản quyên góp tự nguyện đã đổ về.

A trust fund was established,

Một quỹ tín thác được thành lập

and the family now lives in a house in the countryside

và gia đình hiện đang sống trong một ngôi nhà ở nông thôn

and all their basic necessities are taken care of.

và mọi nhu cầu cơ bản của họ đều được lo.

It was a story that wasn't trying to sell anything.

Đó là câu chuyện không nhằm mục đích bán thứ gì.

Journalism had provided a channel

Báo chí đã cung cấp một kênh

for people's natural sense of generosity, and the readers responded.

cho sự hào phóng tự nhiên của con người,

và độc giả đã hưởng ứng điều đó.

I met a band of homeless children who'd come to Jakarta from the countryside,

Tôi gặp một nhóm trẻ em vô gia cư từ vùng nông thôn đến Jakarta,

and ended up living in a train station.

và cuối cùng sống ở một ga xe lửa.

By the age of 12 or 14, they'd become beggars and drug addicts.

Đến năm 12 hoặc 14 tuổi, các em trở thành những người ăn xin và nghiện ma túy.

The rural poor had become the urban poor,

Người nghèo nông thôn đã trở thành người nghèo thành thị

and in the process, they'd become invisible.

và trong quá trình đó, họ trở nên vô hình.

These heroin addicts in detox in Pakistan

Những người nghiện thuốc phiện đang cai nghiện ở Pakistan

reminded me of figures in a play by Beckett:

nhắc tôi nhớ đến những nhân vật trong vở kịch của Beckett:

isolated, waiting in the dark, but drawn to the light.

bị cô lập, chờ đợi trong bóng tối nhưng hướng về phía ánh sáng.

Agent Orange was a defoliant used during the Vietnam War

Chất độc màu da cam là chất làm rụng lá được sử dụng trong Chiến tranh Việt Nam

to deny cover to the Vietcong and the North Vietnamese army.

để ngăn chặn việc ẩn mình của Việt Cộng và quân đội Bắc Việt.

The active ingredient was dioxin, an extremely toxic chemical

Thành phần hoạt chất là dioxin,

một loại hóa chất cực độc được phun với số lượng lớn --

that was sprayed in vast quantities,

and whose effects passed through the genes to the next generation.

và ảnh hưởng của nó được truyền sang thế hệ sau qua gen.

In 2000, I began documenting global health issues,

Năm 2000, tôi bắt đầu ghi lại các vấn đề sức khỏe toàn cầu,

concentrating first on AIDS in Africa.

bước đầu tập trung vào bệnh AIDS ở Châu Phi.

I tried to tell the story through the work of caregivers.

Tôi cố gắng kể câu chuyện qua công việc của những người chăm sóc.

I thought it was important to emphasize that people were being helped,

Tôi nghĩ quan trọng là phải nhấn mạnh việc mọi người đang được giúp đỡ,

whether by international NGOs or by local grassroots organizations.

dù là bởi các NGO, hay bởi các tổ chức cơ sở địa phương.

So many children have been orphaned by the epidemic

Quá nhiều trẻ em trở thành trẻ mồ côi vì dịch bệnh

that grandmothers have taken the place of parents,

đến mức những người bà phải trở thành cha mẹ,

and a lot of children had been born with HIV.

và rất nhiều trẻ em sinh ra với căn bệnh HIV.

A hospital in Zambia.

Đây là một bệnh viện ở Zambia.

I began documenting the close connection

Tôi bắt đầu thu thập tài liệu về mối liên hệ chặt chẽ giữa HIV/AIDS --

between HIV/AIDS and tuberculosis.

This is an MSF hospital in Cambodia.

và bệnh lao.

Đây là bệnh viện MSF ở Campuchia. (MSF: Bác sĩ không biên giới - BSKBG)

My pictures can play a supporting role to the work of NGOs

Các bức ảnh của tôi có thể hỗ trợ cho hoạt động của các TCPCP,

by shedding light on the critical social problems they're trying to deal with.

bằng cách làm sáng tỏ các vấn đề xã hội quan trọng mà họ đang cố gắng giải quyết.

I went to Congo with MSF,

Tôi đã đến Congo cùng với nhóm BSKBG,

and contributed to a book and an exhibition

đóng góp cho một cuốn sách và một triển lãm tập trung vào --

that focused attention on a forgotten war

một cuộc chiến bị lãng quên mà trong đó hàng triệu người đã thiệt mạng,

in which millions of people have died,

and exposure to disease without treatment is used as a weapon.

và vạch trần việc ‘bệnh tật không đi đôi với điều trị’ trở thành một loại vũ khí.

A malnourished child being measured

Một đứa trẻ suy dinh dưỡng đang được kiểm tra trong chương trình cho ăn bổ sung.

as part of the supplemental feeding program.

In the fall of 2004 I went to Darfur.

Mùa thu năm 2004 tôi tới Darfur.

This time I was on assignment for a magazine,

Lần này tôi được giao nhiệm vụ bởi một tạp chí

but again worked closely with MSF.

nhưng một lần nữa đồng hành cùng BSKBG.

The international community still hasn't found a way

Cộng đồng quốc tế vẫn chưa tìm ra cách --

to create the pressure necessary to stop this genocide.

tạo ra áp lực cần thiết để ngăn chặn nạn diệt chủng này.

An MSF hospital in a camp for displaced people.

Một bệnh viện BSKBG trong trại dành cho người di tản.

I've been working on a long project on crime and punishment in America.

Tôi đang thực hiện một dự án dài hạn về tội phạm và hình phạt ở Mỹ.

This is a scene from New Orleans.

Đây là một cảnh ở New Orleans.

A prisoner on a chain gang in Alabama

Một tù nhân trong một băng nhóm dây xích ở Alabama --

was punished by being handcuffed to a post in the midday sun.

đã bị trừng phạt bằng cách còng tay vào cột giữa trưa nắng.

This experience raised a lot of questions,

Trải nghiệm này dấy lên rất nhiều câu hỏi,

among them questions about race and equality

trong số đó có câu hỏi về chủng tộc và bình đẳng

and for whom in our country opportunities and options are available.

cũng như cơ hội và lựa chọn ở đất nước chúng ta đang dành cho ai.

In the yard of a chain gang in Alabama.

Trong sân của một băng nhóm dây xích ở Alabama.

I didn't see either of the planes hit,

Tôi không thấy cú va chạm máy bay nào,

and when I glanced out my window, I saw the first tower burning,

và khi nhìn ra ngoài cửa sổ, tôi thấy tòa tháp đầu tiên đang bốc cháy

and I thought it might have been an accident.

và tôi nghĩ đó có thể là một vụ tai nạn.

A few minutes later when I looked again

Vài phút sau, khi tôi nhìn lại --

and saw the second tower burning, I knew we were at war.

và thấy tòa tháp thứ hai bốc cháy, tôi biết chúng ta đang có chiến tranh.

In the midst of the wreckage at Ground Zero, I had a realization.

Giữa đống đổ nát ở Ground Zero (Điểm Thảm hoạ), tôi như thức tỉnh.

I'd been photographing in the Islamic world since 1981 --

Tôi đã chụp ảnh ở thế giới Hồi giáo từ năm 1981 --

not only in the Middle East, but also in Africa, Asia and Europe.

không chỉ ở Trung Đông mà còn ở Châu Phi, Châu Á và Châu Âu.

At the time I was photographing in these different places,

Vào thời điểm tôi chụp ảnh ở những nơi khác nhau,

I thought I was covering separate stories,

tôi nghĩ mình kể những câu chuyện riêng biệt,

but on 9/11 history crystallized, and I understood

nhưng vào ngày 11/9, lịch sử đã kết tinh.

I'd actually been covering a single story for more than 20 years,

Và tôi hiểu rằng thực ra mình đã kể một câu chuyện trong hơn 20 năm,

and the attack on New York was its latest manifestation.

và cuộc tấn công vào New York là trạng thái mới nhất của nó.

The central commercial district of Kabul, Afghanistan

Khu thương mại trung tâm của Kabul, Afghanistan, vào cuối cuộc nội chiến,

at the end of the civil war,

shortly before the city fell to the Taliban.

ngay trước khi thành phố rơi vào tay quân Taliban.

Land mine victims being helped

Các nạn nhân của bom mìn đang được giúp đỡ

at the Red Cross rehab center being run by Alberto Cairo.

tại trung tâm cai nghiện Chữ thập đỏ do Alberto Cairo điều hành.

A boy who lost a leg to a leftover mine.

Một cậu bé bị mất một chân vì mìn sót lại.

I'd witnessed immense suffering in the Islamic world

Tôi đã chứng kiến ​​sự đau khổ tột cùng trong thế giới Hồi giáo

from political oppression, civil war, foreign invasions, poverty, famine.

từ áp bức chính trị, nội chiến, ngoại xâm, nghèo khổ, nạn đói.

I understood that in its suffering,

Tôi hiểu rằng trong nỗi đau khổ của mình,

the Islamic world had been crying out. Why weren't we listening?

thế giới Hồi giáo đã kêu khóc.

Tại sao chúng ta không lắng nghe?

A Taliban fighter shot during a battle

Một chiến binh Taliban bị bắn trong trận chiến --

as the Northern Alliance entered the city of Kunduz.

khi Liên minh phương Bắc tiến vào thành phố Kunduz.

When war with Iraq was imminent,

Khi chiến tranh với Iraq sắp xảy ra,

I realized the American troops would be very well covered,

tôi nhận thấy quân Mỹ sẽ là sự yểm trợ rất tốt,

so I decided to cover the invasion from inside Baghdad.

nên tôi quyết định đưa tin về cuộc xâm lược từ bên trong Baghdad.

A marketplace was hit by a mortar shell

Một khu chợ bị trúng đạn súng cối --

that killed several members of a single family.

đã giết nhiều thành viên trong một gia đình.

A day after American forces entered Baghdad,

Một ngày sau khi lực lượng Mỹ tiến vào Baghdad,

a company of Marines began rounding up bank robbers

một đội Thủy quân lục chiến vây bắt những tên cướp ngân hàng

and were cheered on by the crowds --

và được đám đông cổ vũ --

a hopeful moment that was short lived.

một khoảnh khắc đầy hy vọng chỉ tồn tại trong chốc lát.

For the first time in years,

Lần đầu tiên sau nhiều năm,

Shi'ites were allowed to make the pilgrimage

người Shi’ite được phép hành hương đến Karbala để diện kiến Ashura,

to Karbala to observe Ashura,

and I was amazed by the sheer number of people

và tôi đã rất ngạc nhiên trước số lượng người khổng lồ,

and how fervently they practiced their religion.

và cách họ thực thi tôn giáo của mình một cách nhiệt thành.

A group of men march through the streets cutting themselves with knives.

Một nhóm đàn ông diễu hành khắp đường phố và tự cắt mình bằng dao.

It was obvious that the Shi'ites were a force to be reckoned with,

Rõ ràng người Shi’ite là một lực lượng đáng được coi trọng,

and we would do well to understand them and learn how to deal with them.

và chúng ta nên tìm cách hiểu họ --

cũng như học cách ứng xử với họ.

Last year I spent several months documenting our wounded troops,

Năm ngoái, tôi đã dành vài tháng để thu thập thông tin --

những thương binh từ chiến trường ở Iraq cho đến tận quê nhà.

from the battlefield in Iraq all the way home.

This is a helicopter medic giving CPR

Đây là một bác sĩ trực thăng đang hồi sức tim phổi --

to a soldier who had been shot in the head.

cho một người lính bị bắn vào đầu.

Military medicine has become so efficient

Quân y đã trở nên rất hiệu quả --

that the percentage of troops who survive after being wounded

đến mức tỷ lệ lính sống sót khi bị thương trong cuộc chiến này

is much higher in this war than in any other war in our history.

cao hơn nhiều so với bất kỳ cuộc chiến nào khác trong lịch sử của chúng ta.

The signature weapon of the war is the IED,

Vũ khí đặc trưng của cuộc chiến là IED (Thiết bị nổ tự tạo),

and the signature wound is severe leg damage.

và vết thương đặc trưng là tổn thương nặng ở chân.

After enduring extreme pain and trauma,

Sau khi chịu đựng nỗi đau và chấn thương cùng cực,

the wounded face a grueling physical

các thương binh phải đấu tranh mệt mỏi

and psychological struggle in rehab.

về thể chất và tâm lý trong trại cai nghiện.

The spirit they displayed was absolutely remarkable.

Tinh thần mà họ thể hiện là vô cùng phi thường.

I tried to imagine myself in their place,

Tôi cố gắng đặt mình ở vị trí của họ,

and I was totally humbled by their courage and determination

và tôi hoàn toàn cảm phục lòng dũng cảm và sự quyết tâm của họ

in the face of such catastrophic loss.

trước sự mất mát thảm khốc này.

Good people had been put in a very bad situation for questionable results.

Những người tốt bị đặt vào tình thế vô cùng tồi tệ

cho những kết quả đáng ngờ.

One day in rehab someone, started talking about surfing

Một ngày nọ, trong trại, có người bắt đầu nói về lướt sóng

and all these guys who'd never surfed before said, "Hey, let's go."

và tất cả những ai chưa từng lướt sóng trước đây đều nói:

“Này, đi thôi.”

And they went surfing.

Và họ đi lướt sóng.

Photographers go to the extreme edges of human experience

Các nhiếp ảnh gia đi đến tận cùng trải nghiệm của con người

to show people what's going on.

để cho mọi người thấy điều gì đang diễn ra.

Sometimes they put their lives on the line,

Đôi khi họ đặt cược mạng sống của mình

because they believe your opinions and your influence matter.

vì họ tin rằng ý kiến ​​và tầm ảnh hưởng của bạn là quan trọng.

They aim their pictures at your best instincts,

Họ nhắm những bức ảnh của họ vào bản năng tốt nhất,

generosity, a sense of right and wrong,

sự rộng lượng, nhận thức đúng sai,

the ability and the willingness to identify with others,

khả năng và sự sẵn lòng đồng cảm với người khác,

the refusal to accept the unacceptable.

sự khước từ những điều không thể chấp nhận được.

My TED wish:

Mong ước TED của tôi:

there's a vital story that needs to be told,

Có một câu chuyện quan trọng cần được kể,

and I wish for TED to help me gain access to it

và tôi mong TED giúp tôi tiếp cận được câu chuyện đó,

and then to help me come up with innovative and exciting ways

và sau đó giúp tôi nghĩ ra những cách sáng tạo và thú vị --

to use news photography in the digital era.

để sử dụng tin tức hình ảnh trong kỷ nguyên kỹ thuật số.

Thank you very much.

Cảm ơn rất nhiều.

(Applause)