Joseph Nye on global power shifts

Joseph Nye bàn về những thay đổi quyền lực toàn cầu

277,740 views

2010-10-27 ・ TED


New videos

Joseph Nye on global power shifts

Joseph Nye bàn về những thay đổi quyền lực toàn cầu

277,740 views ・ 2010-10-27

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Anh Tran Reviewer: Dang Trang Nguyen
00:15
I'm going to talk to you
0
15260
2000
Tôi sẽ bàn về vấn đề
00:17
about power in this 21st century.
1
17260
2000
quyền lực ở thế kỷ 21.
00:19
And basically, what I'd like to tell you
2
19260
3000
Tôi muốn nói chủ yếu là
00:22
is that power is changing,
3
22260
3000
quyền lực đang thay đổi,
00:25
and there are two types of changes
4
25260
2000
và có 2 loại thay đổi
00:27
I want to discuss.
5
27260
2000
mà tôi muốn đề cập tới.
00:29
One is power transition,
6
29260
3000
Đầu tiên là sự chuyển đổi quyền lực,
00:32
which is change of power amongst states.
7
32260
3000
mà trong đó quyền lực dịch chuyển giữa các quốc gia.
00:35
And there the simple version of the message
8
35260
3000
Có thể nói đơn giản hơn,
00:38
is it's moving from West to East.
9
38260
3000
nó đang dịch chuyển từ các quốc gia Tây phương sang Đông phương.
00:41
The other is power diffusion,
10
41260
3000
Điều thứ 2 là sự phân tán quyền lực,
00:44
the way power is moving
11
44260
2000
trong đó quyền lực dịch chuyển
00:46
from all states West or East
12
46260
2000
từ tất cả các quốc gia dù Đông dù Tây,
00:48
to non-state actors.
13
48260
3000
sang những tổ chức phi chính phủ.
00:51
Those two things
14
51260
2000
Đây là 2 dịch chuyển
00:53
are the huge shifts of power
15
53260
2000
quyền lực lớn
00:55
in our century.
16
55260
2000
ở thời đại của chúng ta.
00:57
And I want to tell you about them each separately
17
57260
3000
Và tôi muốn bàn mỗi một vấn đề một cách riêng biệt
01:00
and then how they interact
18
60260
2000
và sau đó cho thấy chúng tương tác với nhau như thế nào
01:02
and why, in the end, there may be some good news.
19
62260
3000
và cuối cùng tại sao điều đó lại có thể có lợi.
01:06
When we talk about power transition,
20
66260
3000
Khi chúng ta nói về sự dịch chuyển quyền lực,
01:09
we often talk about the rise of Asia.
21
69260
3000
ta hay để ý đến sự nổi dậy của các nước Châu Á.
01:13
It really should be called
22
73260
2000
Chúng ta nên gọi đó là
01:15
the recovery or return of Asia.
23
75260
2000
sự phục hưng hoặc sự trở lại của Châu Á.
01:17
If we looked at the world
24
77260
2000
Nếu nhìn lại thế giới
01:19
in 1800,
25
79260
2000
vào năm 1800,
01:21
you'd find that more than half of the world's people
26
81260
3000
bạn sẽ thấy rằng hơn 1 nửa dân số thế giới
01:24
lived in Asia
27
84260
2000
sống ở Châu Á
01:26
and they made more than half the world's product.
28
86260
3000
và họ sản xuất ra hơn một nửa số sản phẩm trên thế giới.
01:29
Now fast forward to 1900:
29
89260
3000
Tiến đến năm 1900:
01:32
half the world's people -- more than half -- still live in Asia,
30
92260
3000
hơn một nửa dân số vẫn sống ở Châu Á,
01:35
but they're now making
31
95260
2000
nhưng họ chỉ làm ra được
01:37
only a fifth of the world's product.
32
97260
2000
1/5 lượng sản phẩm của thế giới.
01:39
What happened? The Industrial Revolution,
33
99260
3000
Điều gì đã xảy ra? Cách Mạng Công Nghiệp,
01:42
which meant that all of a sudden,
34
102260
2000
bỗng nhiên
01:44
Europe and America
35
104260
2000
Châu Âu và Châu Mỹ
01:46
became the dominant center of the world.
36
106260
3000
trở thành trung tâm thống trị thế giới.
01:49
What we're going to see in the 21st century
37
109260
3000
Trong thế kỷ 21 này, chúng ta sẽ thấy
01:52
is Asia gradually returning
38
112260
3000
Châu Á dần dần lấy lại vị thế
01:55
to being more than half of the world's population
39
115260
3000
trở thành nơi chứa hơn một nửa dân số thế giới
01:58
and more than half of the world's product.
40
118260
3000
và làm ra hơn một nửa sản phẩm thế giới.
02:02
That's important and it's an important shift.
41
122260
3000
Đó là một sự dịch chuyển quan trọng.
02:05
But let me tell you a little bit about
42
125260
2000
Nhưng để tôi nói 1 chút về
02:07
the other shift that I'm talking about,
43
127260
2000
sự dịch chuyển khác,
02:09
which is power diffusion.
44
129260
2000
đó là sự phân tán quyền lực
02:11
To understand power diffusion
45
131260
3000
Để hiểu được sự phân tán quyền lực
02:14
put this in your mind:
46
134260
2000
bạn hãy nhớ kỹ là:
02:16
computing and communications costs
47
136260
3000
chi phí cho các dịch vụ điện toán và truyền thông
02:19
have fallen a thousandfold
48
139260
3000
đã giảm đi cả ngàn lần
02:22
between 1970
49
142260
2000
từ 1970
02:24
and the beginning of this century.
50
144260
2000
cho tới những năm đầu của thế kỷ 21.
02:26
Now that's a big abstract number.
51
146260
2000
Có vẻ như nó là một số tiền lớn nhưng trừu tượng,
02:28
But to make it more real,
52
148260
2000
để thấy rõ hơn điều này bạn thử tưởng tượng,
02:30
if the price of an automobile
53
150260
2000
nếu giá thành của 1 chiếc xe
02:32
had fallen as rapidly
54
152260
2000
giảm nhanh chóng
02:34
as the price of computing power,
55
154260
2000
như giá của các thiết bị điện tử,
02:36
you could buy a car today
56
156260
2000
thì ngày nay chỉ cần bỏ ra 5 đô la
02:38
for five dollars.
57
158260
2000
là có một chiếc xe ngon lành.
02:40
Now when the price of any technology
58
160260
2000
Vậy khi giá cả công nghệ
02:42
declines that dramatically,
59
162260
3000
đang tụt dốc chóng mặt,
02:45
the barriers to entry go down.
60
165260
3000
những rào cản trong việc tiếp cận thị trường cũng suy giảm,
02:48
Anybody can play in the game.
61
168260
2000
công ty, tổ chức nào cũng tham gia được cả.
02:50
So in 1970,
62
170260
2000
Vào năm 1970
02:52
if you wanted to communicate
63
172260
2000
Nếu bạn muốn liên lạc
02:54
from Oxford to Johannesburg
64
174260
2000
từ Oxford tới Johannesburg
02:56
to New Delhi
65
176260
2000
tới New Delhi
02:58
to Brasilia
66
178260
2000
tới Brasilia
03:00
and anywhere simultaneously,
67
180260
3000
hay tới bất cứ đâu cùng 1 lúc,
03:03
you could do it.
68
183260
2000
bạn cũng có thể làm được,
03:05
The technology was there.
69
185260
2000
công nghệ đã sẵn có.
03:07
But to be able to do it,
70
187260
2000
Nhưng để thực hiện được,
03:09
you had to be very rich --
71
189260
2000
thì bạn ắt hẳn phải giàu --
03:11
a government, a multinational corporation,
72
191260
3000
như là 1 chính phủ, 1 tập đoàn đa quốc gia,
03:14
maybe the Catholic Church --
73
194260
3000
hoặc là nhà thờ Công giáo --
03:17
but you had to be pretty wealthy.
74
197260
2000
dù gì thì bạn cũng phải có tiền có của dữ lắm.
03:19
Now, anybody has that capacity,
75
199260
3000
Nhưng ngày nay, ai cũng có thể làm được việc này,
03:22
which previously was restricted by price
76
202260
3000
lúc trước thì chỉ giới hạn ở 1 số tổ chức, tập đoàn,
03:25
just to a few actors.
77
205260
3000
bởi giá cả đắt đỏ,
03:28
If they have the price of entry into an Internet cafe --
78
208260
3000
giờ thì chỉ cần vô 1 quán cà phê internet --
03:31
the last time I looked, it was something like a pound an hour --
79
211260
3000
lần cuối cùng tôi để ý là chỉ mất 1 bảng Anh 1 giờ--
03:34
and if you have Skype, it's free.
80
214260
3000
còn nếu bạn có Skype, thì hoàn toàn miễn phí.
03:37
So capabilities
81
217260
2000
Vậy công nghệ
03:39
that were once restricted
82
219260
2000
mà một thời bị giới hạn
03:41
are now available to everyone.
83
221260
2000
nay đã sẵn có cho mọi người.
03:43
And what that means
84
223260
2000
Và điều đó
03:45
is not that the age of the State is over.
85
225260
4000
không có nghĩa là thời đại của chính quyền đã qua.
03:49
The State still matters.
86
229260
2000
Chính quyền vẫn có sức ảnh hưởng.
03:51
But the stage is crowded.
87
231260
2000
Nhưng cuộc chơi đã có nhiều người tham gia hơn.
03:53
The State's not alone. There are many, many actors.
88
233260
3000
Chính quyền không đứng 1 mình, còn rất rất nhiều những tổ chức khác.
03:56
Some of that's good:
89
236260
2000
Một số trong đó hoạt động tuyệt vời.
03:58
Oxfam,
90
238260
2000
như Oxfam,
04:00
a great non-governmental actor.
91
240260
2000
là một tổ chức phi chính phủ tốt.
04:02
Some of it's bad:
92
242260
2000
Một số khác thì lại tệ hại.
04:04
Al Qaeda, another non-governmental actor.
93
244260
3000
Al Qaeda, một tổ chức phi chính phủ khác.
04:07
But think of what it does
94
247260
2000
Nhưng nghĩ về những gì nó gây nên
04:09
to how we think in traditional terms and concepts.
95
249260
3000
cho tới việc chúng ta nghĩ như thế nào về những điều khoản và khái niệm truyền thống.
04:12
We think in terms of war
96
252260
2000
Chúng ta nghĩ về chiến tranh
04:14
and interstate war.
97
254260
2000
và chiến tranh giữa các quốc gia.
04:16
And you can think back to 1941
98
256260
3000
Và nhìn lại năm 1941,
04:19
when the government of Japan
99
259260
2000
khi chính phủ Nhật Bản
04:21
attacked the United States at Pearl Harbor.
100
261260
3000
tấn công quân Mỹ ở trận Trân Châu Cảng.
04:24
It's worth noticing
101
264260
2000
Cũng đáng để nhìn lại
04:26
that a non-state actor
102
266260
2000
vì nó cho thấy một tổ chức phi chính phủ
04:28
attacking the United States in 2001
103
268260
3000
tấn công nước Mỹ vào năm 2001
04:31
killed more Americans
104
271260
2000
lại giết nhiều người Mỹ
04:33
than the government of Japan did in 1941.
105
273260
3000
hơn là chính quyền Nhật Bản đã làm năm 1941.
04:36
You might think of that
106
276260
2000
Bạn có thể cho rằng chiến tranh đã trở thành một điều gì đó
04:38
as the privatization of war.
107
278260
2000
được gây nên bởi một tổ chức cá nhân hơn là một tổ chức chính phủ.
04:40
So we're seeing a great change
108
280260
3000
Vậy chúng ta đã thấy được một sự thay đổi lớn
04:43
in terms of diffusion of power.
109
283260
3000
khi nói về sự phân tán quyền lực.
04:46
Now the problem is
110
286260
3000
Vấn đề bây giờ là
04:49
that we're not thinking about it in very innovative ways.
111
289260
3000
chúng ta không nhìn nhận nó theo hướng cách tân.
04:52
So let me step back
112
292260
2000
Vậy quay trở lại câu hỏi
04:54
and ask: what's power?
113
294260
2000
Quyền lực là gì?
04:56
Power is simple the ability
114
296260
2000
Quyền lực đơn giản là khả năng
04:58
to affect others
115
298260
2000
gây ảnh hưởng tới người khác
05:00
to get the outcomes you want,
116
300260
2000
để đạt được điều mình mong muốn,
05:02
and you can do it in three ways.
117
302260
2000
và có 3 cách.
05:04
You can do it with threats
118
304260
2000
1 là đe dọa
05:06
of coercion, "sticks,"
119
306260
2000
áp dụng vũ lực --
05:08
you can do it with payments,
120
308260
2000
2 là dùng tiền bạc của cải --
05:10
"carrots,"
121
310260
2000
3 là
05:12
or you can do it by getting others
122
312260
2000
bạn có thể kêu gọi người khác
05:14
to want what you want.
123
314260
2000
để họ có cùng mục đích như bạn.
05:16
And that ability to get others to want what you want,
124
316260
3000
Và khả năng lôi kéo như vậy
05:19
to get the outcomes you want
125
319260
2000
để đạt được kết quả mong muốn,
05:21
without coercion or payment,
126
321260
2000
mà không cần dùng vũ lực hay tiền bạc,
05:23
is what I call soft power.
127
323260
3000
gọi là quyền lực "mềm".
05:26
And that soft power has been much neglected
128
326260
3000
Và quyền lực "mềm" này đang bị bỏ lơ
05:29
and much misunderstood,
129
329260
2000
và hiểu lệch lạc.
05:31
and yet it's tremendously important.
130
331260
3000
Nhưng lại vô cùng quan trọng.
05:34
Indeed, if you can learn
131
334260
3000
Thực sự thì nếu bạn học được cách
05:37
to use more soft power,
132
337260
2000
sử dụng quyền lực "mềm"
05:39
you can save a lot
133
339260
2000
bạn có thể tiết kiệm được
05:41
on carrots and sticks.
134
341260
2000
rất nhiều tiền bạc và sức lực.
05:43
Traditionally, the way people thought about power
135
343260
3000
Cách nghĩ truyền thống về quyền lực
05:46
was primarily in terms of military power.
136
346260
3000
chủ yếu là quyền lực quân sự.
05:50
For example, the great Oxford historian
137
350260
2000
Ví dụ như vị sử gia nổi tiếng A.J.P. Taylor,
05:52
who taught here at this university, A.J.P. Taylor,
138
352260
3000
ông giảng dạy ở trường đại học Oxford
05:55
defined a great power
139
355260
3000
định nghĩa quyền lực
05:58
as a country able to prevail in war.
140
358260
3000
thuộc về kẻ chiến thắng trong chiến tranh.
06:02
But we need a new narrative
141
362260
2000
Nhưng chúng ta cần 1 đường lối mới
06:04
if we're to understand power in the 21st century.
142
364260
2000
nếu chúng ta muốn hiểu quyền lực ở thế kỷ 21.
06:06
It's not just prevailing at war,
143
366260
2000
Nó không chỉ là kẻ chiếm được lợi thế trong chiến tranh
06:08
though war still persists.
144
368260
3000
mặc dù cuộc chiến vẫn còn đang tiếp diễn.
06:11
It's not whose army wins;
145
371260
2000
Cũng không phải là lực lượng vũ trang bên nào áp đảo;
06:13
it's also whose story wins.
146
373260
3000
mà nó là việc tiếng nói của ai nặng ký hơn.
06:16
And we have to think much more in terms of narratives
147
376260
3000
Chúng ta phải nghĩ rằng
06:19
and whose narrative is going to be effective.
148
379260
3000
tiếng nói của ai sẽ có sức ảnh hưởng nhiều hơn.
06:23
Now let me go back
149
383260
2000
Bây giờ trở lại
06:25
to the question
150
385260
2000
câu hỏi
06:27
of power transition
151
387260
2000
về sự dịch chuyển quyền lực
06:29
between states
152
389260
2000
giữa các quốc gia
06:31
and what's happening there.
153
391260
2000
và điều gì đã xảy ra.
06:33
the narratives that we use now
154
393260
2000
Những lời đồn đại
06:35
tend to be the rise and fall
155
395260
2000
đều xoay quanh sự thăng trầm
06:37
of the great powers.
156
397260
2000
của những quyền lực hùng mạnh.
06:39
And the current narrative is all about
157
399260
2000
Ngày nay thì nói về
06:41
the rise of China
158
401260
2000
sự phát triển của Trung Quốc
06:43
and the decline of the United States.
159
403260
3000
và sự suy sụp của Mỹ.
06:46
Indeed, with the 2008 financial crisis,
160
406260
2000
Thực ra, trong khủng hoảng tài chính năm 2008,
06:48
many people said this was
161
408260
2000
rất nhiều người nói rằng
06:50
the beginning of the end of American power.
162
410260
2000
là khởi đầu cho sự chấm dứt của quyền lực Mỹ.
06:52
The tectonic plates
163
412260
2000
Là sự dịch chuyển
06:54
of world politics were shifting.
164
414260
3000
trong giới chính trị.
06:57
And president Medvedev of Russia, for example,
165
417260
2000
Và Tổng thống Medvedev ở Nga,
06:59
pronounced in 2008
166
419260
2000
đã tuyên bố vào năm 2008
07:01
this was the beginning of the end
167
421260
2000
đây đúng là khởi đầu cho sự chấm dứt
07:03
of United States power.
168
423260
2000
quyền lực Mỹ.
07:05
But in fact,
169
425260
2000
Nhưng trên thực tế,
07:07
this metaphor of decline
170
427260
2000
ẩn dụ trong cách nói về sự suy sụp này
07:09
is often very misleading.
171
429260
2000
thường rất lệch lạc.
07:11
If you look at history, in recent history,
172
431260
3000
Nếu nhìn vào giai đoạn lịch sử gần đây,
07:14
you'll see the cycles of belief
173
434260
2000
bạn có thể thấy niềm tin được xoay vòng
07:16
in American decline
174
436260
2000
khi nói về sự suy sụp của Mỹ
07:18
come and go every 10 or 15 years or so.
175
438260
3000
cứ thế trong mỗi 10-15 năm.
07:22
In 1958,
176
442260
2000
Vào năm 1958,
07:24
after the Soviets put up Sputnik,
177
444260
2000
sau khi người Xô Viết cho phóng vệ tinh Sputnik,
07:26
it was "That's the end of America."
178
446260
2000
thì người ta nói là "ngày tàn của Mỹ"
07:28
In 1973, with the oil embargo
179
448260
2000
Vào 1973, với lệnh cấm vận dầu mỏ
07:30
and the closing of the gold window,
180
450260
3000
và sự đóng cửa của các tiệm vàng bạc,
07:33
that was the end of America.
181
453260
2000
cũng lại là ngày tàn của Mỹ.
07:35
In the 1980s,
182
455260
2000
vào những năm 1980,
07:37
as America went through a transition in the Reagan period,
183
457260
2000
khi Mỹ có sự thay đổi dưới nhiệm kỳ của Tổng thống Reagan,
07:39
between the rust belt economy of the midwest
184
459260
3000
giữa nền kinh tế công nghiệp của khu vực Trung Mỹ
07:42
to the Silicon Valley economy of California,
185
462260
3000
tới nền kinh tế Thung lũng Silicon ở California,
07:45
that was the end of America.
186
465260
3000
đó là ngày tàn của Mỹ.
07:48
But in fact, what we've seen
187
468260
2000
Nhưng nhìn lại, thì những điều đó
07:50
is none of those were true.
188
470260
3000
đâu có phải là sự thật.
07:53
Indeed, people were over-enthusiastic
189
473260
3000
Mọi người đã quá khích
07:56
in the early 2000s,
190
476260
2000
trong những năm đầu 2000,
07:58
thinking America could do anything,
191
478260
2000
cho rằng Mỹ sẽ làm bất cứ gì,
08:00
which led us into some disastrous
192
480260
2000
để đưa chúng ta
08:02
foreign policy adventures,
193
482260
2000
mạo hiểm trong chính sách đối ngoại ác liệt
08:04
and now we're back to decline again.
194
484260
2000
và bây giờ thì chúng ta lại tụt dốc.
08:06
The moral of this story
195
486260
2000
Trên tinh thần là,
08:08
is all these narratives about rise and fall and decline
196
488260
3000
những lời đồn đại về sự thăng trầm
08:11
tell us a lot more about psychology
197
491260
3000
chỉ cho ta thấy về mặt tâm lý
08:14
than they do about reality.
198
494260
2000
chứ không phải về mặt hiện thực.
08:16
If we try to focus on the reality,
199
496260
3000
Nếu chúng ta tập trung vào hiện thực,
08:19
then what we need to focus on
200
499260
2000
thì cái ta cần để ý là
08:21
is what's really happening
201
501260
2000
những gì đang xảy ra
08:23
in terms of China and the United States.
202
503260
3000
giữa Trung Quốc và Mỹ.
08:27
Goldman Sachs has projected
203
507260
2000
Goldman Sachs dự đoán
08:29
that China, the Chinese economy,
204
509260
3000
nền kinh tế Trung Quốc
08:32
will surpass that of the U.S.
205
512260
3000
sẽ vượt qua Mỹ
08:35
by 2027.
206
515260
2000
vào năm 2027.
08:37
So we've got, what,
207
517260
2000
Vậy chúng ta
08:39
17 more years to go or so
208
519260
2000
có khoản 17 năm
08:41
before China's bigger.
209
521260
2000
trước khi Trung Quốc bành trướng.
08:43
Now someday,
210
523260
2000
Một ngày nào đó,
08:45
with a billion point three people getting richer,
211
525260
2000
1,3 tỷ người sẽ giàu hơn,
08:47
they are going to be bigger than the United States.
212
527260
3000
và họ sẽ lớn mạnh vượt bật so với Mỹ.
08:50
But be very careful about these projections
213
530260
2000
Nhưng hãy nhìn kỹ lại những dự đoán này,
08:52
such as the Goldman Sachs projection
214
532260
2000
đâu phải những dự đoán của Goldman Sachs
08:54
as though that gives you an accurate picture
215
534260
3000
vẽ ra chính xác bức tranh toàn cảnh
08:57
of power transition in this century.
216
537260
3000
của sự dịch chuyển quyền lực trong thế kỷ này đâu.
09:00
Let me mention three reasons why it's too simple.
217
540260
3000
Tôi cho bạn thấy 3 lý do tại sao những dự đoán đó quá sức sơ sài.
09:03
First of all, it's a linear projection.
218
543260
3000
Đầu tiên, đây chỉ là 1 dự đoán tuyến tính.
09:06
You know, everything says,
219
546260
2000
Bạn biết đấy,
09:08
here's the growth rate of China, here's the growth rate of the U.S.,
220
548260
2000
đây là mức tăng trưởng của Trung Quốc, đây là của Mỹ,
09:10
here it goes -- straight line.
221
550260
2000
nó đi một đường thẳng.
09:12
History is not linear.
222
552260
2000
Nhưng lịch sử không phát triển đơn giản như vậy.
09:14
There are often bumps along the road, accidents along the way.
223
554260
3000
Lịch sử có lúc huy hoàng, có lúc điêu tàn,
09:17
The second thing is
224
557260
2000
Điều thứ 2,
09:19
that the Chinese economy
225
559260
2000
cứ cho là nền kinh tế Trung Quốc
09:21
passes the U.S. economy in, let's say, 2030,
226
561260
3000
vượt qua Mỹ vào năm 2030,
09:24
which it may it,
227
564260
2000
điều đó có thể xảy ra,
09:26
that will be a measure of total economic size,
228
566260
3000
nhưng đó chỉ là quy mô kinh tế,
09:29
but not of per capita income --
229
569260
2000
chứ không phải thu nhập bình quân đầu người --
09:31
won't tell you about the composition of the economy.
230
571260
3000
sẽ không cho bạn thấy được bố cục trong nền kinh tế.
09:34
China still has large areas
231
574260
2000
Trung Quốc vẫn có nhiều khu vực rộng lớn
09:36
of underdevelopment
232
576260
2000
kém phát triển.
09:38
and per capita income is a better measure
233
578260
2000
Và thu nhập bình quân đầu người là con số rõ ràng hơn
09:40
of the sophistication of the economy.
234
580260
2000
để so sánh sự phức tạp trong nền kinh tế.
09:42
And that the Chinese won't catch up or pass the Americans
235
582260
3000
Và do vậy Trung Quốc sẽ khó mà bắt kịp hoặc vượt qua Mỹ
09:45
until somewhere in the latter part,
236
585260
2000
cho tới khoản năm 2050
09:47
after 2050, of this century.
237
587260
3000
của thế kỷ này.
09:50
The other point that's worth noticing
238
590260
3000
Điều đáng để ý
09:53
is how one-dimensional
239
593260
2000
là dự đoán này mang tính một chiều
09:55
this projection is.
240
595260
2000
như thế nào.
09:57
You know, it looks at economic power
241
597260
2000
Nó nhìn vào quyền lực kinh tế
09:59
measured by GDP.
242
599260
2000
được tính bằng GDP.
10:01
Doesn't tell you much about military power,
243
601260
3000
Nên không cho bạn thấy được quyền lực quân sự,
10:04
doesn't tell you very much about soft power.
244
604260
2000
cũng chẳng cho thấy được quyền lực "mềm".
10:06
It's all very one-dimensional.
245
606260
2000
Đó chỉ mang tính 1 chiều.
10:08
And also, when we think about the rise of Asia,
246
608260
3000
Và khi ta nhìn vào sự nổi dậy của Châu Á,
10:11
or return of Asia
247
611260
2000
hoặc sự trở lại của Châu Á,
10:13
as I called it a little bit earlier,
248
613260
2000
mà tôi đã nói tới hồi nãy,
10:15
it's worth remembering Asia's not one thing.
249
615260
3000
cũng nên nhớ rằng Châu Á không phải là một nước.
10:18
If you're sitting in Japan,
250
618260
3000
Nếu bạn ở Nhật,
10:21
or in New Delhi,
251
621260
2000
hay New Delhi,
10:23
or in Hanoi,
252
623260
2000
hay Hà Nội,
10:25
your view of the rise of China
253
625260
3000
quan điểm của bạn về sự nổi dậy của Trung Quốc
10:28
is a little different than if you're sitting in Beijing.
254
628260
3000
sẽ khác đi 1 chút so với khi bạn ở Bắc Kinh.
10:31
Indeed, one of the advantages
255
631260
2000
Thực ra, một trong những lợi thế
10:33
that the Americans will have
256
633260
2000
mà người Mỹ sẽ có
10:35
in terms of power in Asia
257
635260
2000
trong vấn đề quyền lực ở Châu Á
10:37
is all those countries
258
637260
2000
là tất cả các quốc gia này
10:39
want an American insurance policy
259
639260
2000
đều mong muốn có 1 chính sách bảo hiểm kiểu Mỹ
10:41
against the rise of China.
260
641260
2000
hơn là sự nổi dậy của Trung Quốc.
10:43
It's as though Mexico and Canada
261
643260
3000
Cứ như thể Mexico và Canada
10:46
were hostile neighbors to the United States,
262
646260
2000
là những nước láng giềng thù địch của Mỹ,
10:48
which they're not.
263
648260
2000
nhưng không phải vậy.
10:50
So these simple projections
264
650260
2000
Vậy những dự đoán hời hợt
10:52
of the Goldman Sachs type
265
652260
2000
kiểu như của Goldman Sachs
10:54
are not telling us what we need to know
266
654260
2000
sẽ không cho ta thấy được cái ta cần
10:56
about power transition.
267
656260
1000
về sự dịch chuyển quyền lực.
10:57
But you might ask, well so what in any case?
268
657260
3000
Vậy bạn sẽ hỏi, thì sao?
11:00
Why does it matter? Who cares?
269
660260
2000
Có vấn đề gì chứ? Ai mà quan tâm chuyện đó?
11:02
Is this just a game
270
662260
2000
Liệu đây có phải là trò chơi
11:04
that diplomats and academics play?
271
664260
2000
của các nhà ngoại giao và các học giả?
11:06
The answer is it matters quite a lot.
272
666260
3000
Câu trả lời là nó có tầm ảnh hưởng rất lớn.
11:09
Because, if you believe in decline
273
669260
2000
Bởi vì, nếu bạn tin vào sự suy tàn
11:11
and you get the answers wrong on this,
274
671260
3000
và bạn nhận được câu trả lời sai từ đó,
11:14
the facts, not the myths,
275
674260
2000
thực tế chứ không phải chuyện tưởng tượng nữa là
11:16
you may have policies which are very dangerous.
276
676260
3000
bạn có lẽ sẽ có những chính sách rất nguy hiểm.
11:19
Let me give you an example from history.
277
679260
3000
Tôi sẽ cho bạn một ví dụ từ lịch sử.
11:22
The Peloponnesian War
278
682260
2000
Cuộc chiến Peloponnesian
11:24
was the great conflict
279
684260
2000
là một cuộc đụng độ khốc liệt
11:26
in which the Greek city state system
280
686260
2000
mà trong đó thành phố Hy Lạp
11:28
tore itself apart
281
688260
3000
đã chia bè kết phái
11:31
two and a half millennia ago.
282
691260
3000
xảy ra vào khoản 2500 năm trước.
11:34
What caused it?
283
694260
2000
Điều gì đã gây nên chiến tranh?
11:36
Thucydides, the great historian of the the Peloponnesian War,
284
696260
3000
Thucydides, một sử gia nổi tiếng về cuộc chiến Peloponnesian,
11:39
said it was the rise in the power of Athens
285
699260
3000
nói rằng do sự lớn mạnh trong quyền lực của người Athens
11:42
and the fear it created in Sparta.
286
702260
3000
và sự sợ hãi của người Sparta.
11:45
Notice both halves of that explanation.
287
705260
3000
Để ý cả 2 nửa của lời giải thích.
11:48
Many people argue
288
708260
2000
Nhiều người cho rằng
11:50
that the 21st century
289
710260
2000
thế kỷ 21 này
11:52
is going to repeat the 20th century,
290
712260
2000
sẽ lặp lại thế kỷ 20,
11:54
in which World War One,
291
714260
3000
trong đó có Chiến Tranh Thế Giới I,
11:57
the great conflagration
292
717260
2000
một cuộc xung đột dữ dội
11:59
in which the European state system
293
719260
2000
mà các nước Châu Âu
12:01
tore itself apart
294
721260
2000
chia bè kết phái
12:03
and destroyed its centrality in the world,
295
723260
2000
rồi phá hủy đi trung tâm văn minh của thế giới,
12:05
that that was caused by
296
725260
2000
điều đó xảy ra là do
12:07
the rise in the power of Germany
297
727260
2000
sự lớn mạnh trong quyền lực của Đức
12:09
and the fear it created in Britain.
298
729260
3000
và sự sợ hãi nổi lên của người Anh.
12:12
So there are people who are telling us
299
732260
2000
Nên có nhiều người nói rằng
12:14
this is going to be reproduced today,
300
734260
2000
điều đó sẽ tái diễn,
12:16
that what we're going to see
301
736260
2000
chúng ta sẽ thấy một sự việc
12:18
is the same thing now in this century.
302
738260
3000
xảy ra tương tự trong thế kỷ này.
12:21
No, I think that's wrong.
303
741260
2000
Nhưng tôi thì nghĩ là không.
12:23
It's bad history.
304
743260
2000
Đó là một thời kỳ lịch sử tồi tệ.
12:25
For one thing, Germany had surpassed Britain
305
745260
2000
1 là, Đức vượt qua Anh
12:27
in industrial strength by 1900.
306
747260
2000
về sức mạnh công nghiệp năm 1900.
12:29
And as I said earlier,
307
749260
2000
Như tôi đã nói lúc nãy,
12:31
China has not passed the United States.
308
751260
3000
Trung Quốc vẫn chưa vượt qua Mỹ.
12:34
But also, if you have this belief
309
754260
2000
Nhưng nếu bạn tin vào điều này,
12:36
and it creates a sense of fear,
310
756260
3000
thì sẽ tạo ra một nỗi sợ hãi,
12:39
it leads to overreaction.
311
759260
2000
dẫn đến phản ứng quá khích.
12:41
And the greatest danger we have
312
761260
2000
Và hiểm họa lớn nhất chúng ta có
12:43
of managing this power transition
313
763260
3000
trong việc quản lý sự dịch chuyển quyền lực
12:46
of the shift toward the East is fear.
314
766260
3000
từ Tây sang Đông chính là sự sợ hãi.
12:49
To paraphrase Franklin Roosevelt
315
769260
2000
Xin mượn lời Franklin Roosevelt
12:51
from a different context,
316
771260
2000
từ một ngữ cảnh khác,
12:53
the greatest thing we have to fear is fear itself.
317
773260
3000
điều lớn nhất chúng ta phải sợ hãi chính là bản thân sự sợ hãi.
12:56
We don't have to fear the rise of China
318
776260
3000
Chúng ta không cần phải sợ sự nổi dậy của Trung Quốc
12:59
or the return of Asia.
319
779260
2000
hay sự trở lại của Châu Á.
13:01
And if we have policies
320
781260
2000
Và nếu chúng ta có những chính sách
13:03
in which we take it
321
783260
2000
mà chúng ta rút ra
13:05
in that larger historical perspective,
322
785260
2000
từ tầm nhìn lịch sử rộng hơn,
13:07
we're going to be able
323
787260
2000
chúng ta sẽ có khả năng
13:09
to manage this process.
324
789260
2000
quản lý được quá trình này.
13:11
Let me say a word now
325
791260
2000
Để tôi nói thêm
13:13
about the distribution of power
326
793260
2000
về sự phân phối quyền lực
13:15
and how it relates to power diffusion
327
795260
3000
và nó liên quan ra sao tới sự phân tán quyền lực
13:18
and then pull these two types together.
328
798260
2000
và rồi tôi gộp chung 2 cái đó lại.
13:20
If you ask how is power distributed in the world today,
329
800260
3000
Nếu bạn hỏi ngày nay quyền lực được phân bổ như thế nào,
13:23
it's distributed much like
330
803260
3000
thì nó được phân bổ kiểu như
13:26
a three-dimensional chess game.
331
806260
3000
một game cờ 3D.
13:29
Top board:
332
809260
2000
Đứng đầu:
13:31
military power among states.
333
811260
2000
quyền lực quân sự giữa các quốc gia.
13:33
The United States is the only superpower,
334
813260
3000
Mỹ là một siêu cường duy nhất,
13:36
and it's likely to remain that way
335
816260
2000
và sẽ còn như vậy
13:38
for two or three decades.
336
818260
2000
trong 2-3 thập kỷ nữa.
13:40
China's not going to replace the U.S. on this military board.
337
820260
3000
Trung Quốc sẽ không thay thế được Mỹ về mặt này.
13:43
Middle board of this three-dimensional chess game:
338
823260
3000
Hàng 2:
13:46
economic power among states.
339
826260
2000
quyền lực kinh tế giữa các quốc gia.
13:48
Power is multi-polar.
340
828260
3000
Quyền lực là đa cực.
13:51
There are balancers --
341
831260
2000
Cần phải được cân bằng.
13:53
the U.S., Europe,
342
833260
2000
Mỹ, Châu Âu,
13:55
China, Japan
343
835260
2000
Trung Quốc, Nhật Bản
13:57
can balance each other.
344
837260
2000
có thể tự cân bằng lẫn nhau.
13:59
The bottom board of this three-dimensional,
345
839260
3000
Hàng cuối
14:02
the board of transnational relations,
346
842260
2000
là cho những quan hệ giữa các quốc gia,
14:04
things that cross borders outside the control of governments,
347
844260
3000
những thứ vượt qua ranh giới quyền hạn của các chính phủ,
14:08
things like climate change, drug trade,
348
848260
3000
những việc như khí hậu thay đổi, buôn bán ma túy,
14:11
financial flows,
349
851260
2000
dòng chảy tài chính,
14:13
pandemics,
350
853260
2000
những dịch bệnh,
14:15
all these things that cross borders
351
855260
2000
tất cả những thứ
14:17
outside the control of governments,
352
857260
2000
không thuộc quyền hạn của chính phủ nào cả,
14:19
there nobody's in charge.
353
859260
2000
và không ai chịu trách nhiệm.
14:21
It makes no sense to call this unipolar
354
861260
2000
Cũng chẳng có ý nghĩa gì khi gọi là đơn cực
14:23
or multi-polar.
355
863260
2000
hay đa cực.
14:25
Power is chaotically distributed.
356
865260
2000
Quyền lực được phân bổ 1 cách rất hỗn loạn.
14:27
And the only way you can solve these problems --
357
867260
2000
Và chỉ 1 cách duy nhất bạn có thể giải quyết những vấn đề này --
14:29
and this is where many greatest challenges
358
869260
2000
những vấn đề nhức nhối sắp xảy ra
14:31
are coming in this century --
359
871260
2000
trong thế kỷ này --
14:33
is through cooperation,
360
873260
2000
là qua sự đoàn kết,
14:35
through working together,
361
875260
2000
sự hợp tác lẫn nhau,
14:37
which means that soft power becomes more important,
362
877260
3000
thành ra quyền lực "mềm" trở nên quan trọng hơn cả,
14:40
that ability to organize networks
363
880260
2000
khả năng tổ chức mạng lưới
14:42
to deal with these kinds of problems
364
882260
2000
để giải quyết những vấn đề này
14:44
and to be able to get cooperation.
365
884260
3000
và tạo nên sự đoàn kết.
14:47
Another way of putting it
366
887260
2000
Một điều nữa là
14:49
is that as we think of power in the 21st century,
367
889260
3000
khi chúng ta nghĩ về quyền lực ở thế kỷ 21,
14:52
we want to get away from the idea
368
892260
2000
chúng ta nên từ bỏ việc cho rằng
14:54
that power's always zero sum --
369
894260
2000
quyền lực tổng luôn bằng 0 --
14:56
my gain is your loss and vice versa.
370
896260
3000
tôi lớn mạnh thì anh phải suy yếu và ngược lại.
14:59
Power can also be positive sum,
371
899260
3000
Quyền lực có thể là một số dương,
15:02
where your gain can be my gain.
372
902260
3000
khi đó anh lớn mạnh thì tôi cũng lớn mạnh theo.
15:05
If China develops greater energy security
373
905260
3000
Nếu Trung Quốc phát triển an ninh năng lượng
15:08
and greater capacity
374
908260
2000
và khả năng vượt trội hơn
15:10
to deal with its problems of carbon emissions,
375
910260
2000
để giải quyết vấn đề khí thải carbon,
15:12
that's good for us
376
912260
2000
thì đó là điều tốt cho chúng ta
15:14
as well as good for China
377
914260
2000
cũng như Trung Quốc
15:16
as well as good for everybody else.
378
916260
2000
và tất cả mọi người.
15:18
So empowering China
379
918260
2000
Nên cho phép Trung Quốc
15:20
to deal with its own problems of carbon
380
920260
3000
tự giải quyết vấn đề carbon
15:23
is good for everybody,
381
923260
3000
là điều tốt cho mọi người,
15:26
and it's not a zero sum, I win, you lose.
382
926260
3000
và đó không phải là vấn đề ai thắng ai thua.
15:29
It's one in which we can all gain.
383
929260
2000
Đây là điều mà cả 2 đều thắng lợi.
15:31
So as we think about power
384
931260
2000
Vậy khi chúng ta nghĩ về quyền lực
15:33
in this century,
385
933260
2000
ở thế kỷ này,
15:35
we want to get away from this view
386
935260
2000
chúng ta nên từ bỏ ý niệm
15:37
that it's all I win, you lose.
387
937260
3000
về việc thắng thua.
15:40
Now I don't mean to be Pollyannaish about this.
388
940260
3000
Tôi không có ý là lạc quan quá mức về việc này.
15:43
Wars persist. Power persists.
389
943260
2000
Chiến tranh còn đó. Quyền lực còn đó.
15:45
Military power is important.
390
945260
2000
Quyền lực quân sự thì quan trọng.
15:47
Keeping balances is important.
391
947260
2000
Giữ cân bằng cũng quan trọng.
15:49
All this still persists.
392
949260
2000
Tất cả vẫn còn đó.
15:51
Hard power is there,
393
951260
2000
Quyền lực "cứng" cũng vậy,
15:53
and it will remain.
394
953260
2000
cũng vẫn tồn tại.
15:55
But unless you learn how to mix
395
955260
2000
Nhưng trừ khi bạn học được cách
15:57
hard power with soft power
396
957260
2000
hòa trộn quyền lực "cứng" và "mềm" lại
15:59
into strategies that I call smart power,
397
959260
3000
thành một chiến lược tôi gọi là quyền lực "thông minh",
16:02
you're not going to deal with the new kinds of problems
398
962260
2000
thì bạn sẽ không giải quyết được những vấn đề
16:04
that we're facing.
399
964260
3000
đang mắc phải.
16:07
So the key question that we need to think about as we look at this
400
967260
3000
Vậy câu hỏi chủ chốt ta cần nghĩ tới khi bàn về vấn đề này
16:10
is how do we work together
401
970260
2000
là chúng ta sẽ hợp tác như thế nào
16:12
to produce global public goods,
402
972260
3000
để tạo ra những hàng hóa mang tính toàn cầu,
16:15
things from which all of us can benefit?
403
975260
3000
những thứ mà tất cả chúng ta đều có lợi?
16:18
How do we define our national interests
404
978260
2000
Chúng ta sẽ định nghĩa những quyền lợi quốc gia như thế nào
16:20
so that it's not just zero sum,
405
980260
2000
để đạt được
16:22
but positive sum.
406
982260
2000
kết qủa tích cực.
16:24
In that sense, if we define our interests,
407
984260
2000
Trên tinh thần đó, nếu chúng ta xác định những quyền lợi,
16:26
for example, for the United States
408
986260
2000
ví dụ như, đối với Mỹ,
16:28
the way Britain defined its interests in the 19th century,
409
988260
3000
cách người Anh xác định quyền lợi vào thế kỷ 19,
16:31
keeping an open trading system,
410
991260
3000
giữ một hệ thống giao dịch rộng mở,
16:34
keeping a monetary stability, keeping freedom of the seas --
411
994260
3000
giữ sự bình ổn trong tiền tệ, giữ những hải phận trung lập --
16:37
those were good for Britain,
412
997260
2000
tất cả những điều đó có lợi cho Anh,
16:39
they were good for others as well.
413
999260
2000
cũng như có lợi cho các nước khác.
16:41
And in the 21st century, you have to do an analog to that.
414
1001260
3000
Và ở thế kỷ 21, chúng ta cũng cần làm 1 điều tương tự như vậy.
16:44
How do we produce global public goods,
415
1004260
3000
chúng ta tạo ra những hàng hóa mang tính toàn cầu như thế nào,
16:47
which are good for us,
416
1007260
2000
để có lợi cho chúng ta,
16:49
but good for everyone at the same time?
417
1009260
2000
và tất cả mọi người cùng lúc?
16:51
And that's going to be the good news dimension
418
1011260
2000
Và đó sẽ là một khía cạnh tốt
16:53
of what we need to think about
419
1013260
2000
mà chúng ta cần nghĩ đến
16:55
as we think of power in the 21st century.
420
1015260
3000
khi chúng ta nhìn vào quyền lực ở thế kỷ 21.
16:58
There are ways to define our interests
421
1018260
3000
Có nhiều cách để xác định quyền lợi của chúng ta
17:01
in which, while protecting ourselves with hard power,
422
1021260
3000
mà trong đó cùng với việc tự bảo vệ mình bằng quyền lực "cứng",
17:04
we can organize with others in networks
423
1024260
3000
chúng ta có thể tổ chức với nhau trong những mạng lưới
17:07
to produce, not only public goods,
424
1027260
3000
để không chỉ tạo ra những hàng hóa,
17:10
but ways that will enhance our soft power.
425
1030260
3000
mà còn để phát triển quyền lực "mềm".
17:13
So if one looks at the statements
426
1033260
3000
Nếu 1 người nhìn vào bản thông cáo
17:16
that have been made about this,
427
1036260
2000
vừa được công bố về vấn đề này,
17:18
I am impressed that when Hillary Clinton
428
1038260
2000
Tôi rất ấn tượng khi Hillary Clinton
17:20
described the foreign policy
429
1040260
2000
mô tả chính sách đối ngoại
17:22
of the Obama administration,
430
1042260
2000
của chính quyền Obama,
17:24
she said that the foreign policy of the Obama administration
431
1044260
3000
bà nói rằng chính sách đó
17:27
was going to be smart power,
432
1047260
3000
là một chính sách hướng tới quyền lực "thông minh"
17:30
as she put it, "using all the tools
433
1050260
2000
khi bà nói: "sử dụng tất cả những công cụ
17:32
in our foreign policy tool box."
434
1052260
3000
trong chính sách đối ngoại của chúng ta."
17:36
And if we're going to deal
435
1056260
2000
Và nếu chúng ta muốn đối phó
17:38
with these two great power shifts that I've described,
436
1058260
3000
với 2 sự thay đổi lớn trong quyền lực mà tôi vừa mô tả,
17:41
the power shift represented by transition among states,
437
1061260
3000
1 sự thay đổi quyền lực giữa các quốc gia,
17:44
the power shift represented
438
1064260
2000
1 sự khác
17:46
by diffusion of power away from all states,
439
1066260
3000
là sự phân tán quyền lực từ các quốc gia,
17:49
we're going to have to develop a new narrative of power
440
1069260
3000
thì chúng ta cần phải phát triển một cái nhìn mới mẻ hơn về quyền lực
17:52
in which we combine hard and soft power
441
1072260
3000
mà trong đó quyền lực "cứng" và "mềm"
17:55
into strategies of smart power.
442
1075260
3000
kết hợp với nhau thành quyền lực "thông minh".
17:58
And that's the good news I have. We can do that.
443
1078260
3000
Và đó là điều tốt tôi muốn nói. Chúng ta có thể làm được.
18:01
Thank you very much.
444
1081260
2000
Xin cảm ơn.
18:03
(Applause)
445
1083260
6000
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7