Joseph Nye on global power shifts

277,740 views ・ 2010-10-27

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Ernest Wagner Korekta: Marek Kasiak
00:15
I'm going to talk to you
0
15260
2000
Będę mówił
00:17
about power in this 21st century.
1
17260
2000
o rozkładzie sił w XXI wieku.
00:19
And basically, what I'd like to tell you
2
19260
3000
Przede wszystkim chcę powiedzieć,
00:22
is that power is changing,
3
22260
3000
że rozkład sił się zmienia.
00:25
and there are two types of changes
4
25260
2000
i są dwa typy zmian
00:27
I want to discuss.
5
27260
2000
o których będziemy mówić.
00:29
One is power transition,
6
29260
3000
Pierwsza to zmiana równowagi sił
00:32
which is change of power amongst states.
7
32260
3000
między państwami.
00:35
And there the simple version of the message
8
35260
3000
I w uproszczeniu,
00:38
is it's moving from West to East.
9
38260
3000
przemieszcza się ona z Zachodu na Wschód.
00:41
The other is power diffusion,
10
41260
3000
Drugi typ to dyfuzja sił,
00:44
the way power is moving
11
44260
2000
czyli proces, w którym
00:46
from all states West or East
12
46260
2000
wszystkie państwa, wschodnie i zachodnie
00:48
to non-state actors.
13
48260
3000
tracą wpływy na rzecz aktorów nie-państwowych.
00:51
Those two things
14
51260
2000
Te dwie rzeczy
00:53
are the huge shifts of power
15
53260
2000
reprezentują wielkie zmiany sił
00:55
in our century.
16
55260
2000
w naszym wieku.
00:57
And I want to tell you about them each separately
17
57260
3000
I chcę każdą z nich omówić osobno,
01:00
and then how they interact
18
60260
2000
jak będą na siebie oddziaływać
01:02
and why, in the end, there may be some good news.
19
62260
3000
i wreszcie, dlaczego może to być dobra wiadomość.
01:06
When we talk about power transition,
20
66260
3000
Kiedy rozmawiamy o globalnych zmianach w równowadze sił
01:09
we often talk about the rise of Asia.
21
69260
3000
często odnosimy się do wzrostu znaczenia Azji
01:13
It really should be called
22
73260
2000
Ale tak naprawdę powinniśmy mówić
01:15
the recovery or return of Asia.
23
75260
2000
o odrodzeniu lub powrocie Azji.
01:17
If we looked at the world
24
77260
2000
Jeżeli spojrzymy na Świat
01:19
in 1800,
25
79260
2000
w roku 1800,
01:21
you'd find that more than half of the world's people
26
81260
3000
ponad połowa światowej populacji
01:24
lived in Asia
27
84260
2000
mieszkała w Azji
01:26
and they made more than half the world's product.
28
86260
3000
i wytwarzała ponad połowę światowej produkcji
01:29
Now fast forward to 1900:
29
89260
3000
a teraz przenieśmy się do roku 1900:
01:32
half the world's people -- more than half -- still live in Asia,
30
92260
3000
ponad połowa nadal mieszka w Azji,
01:35
but they're now making
31
95260
2000
ale wytwarza
01:37
only a fifth of the world's product.
32
97260
2000
tylko piątą część światowej produkcji.
01:39
What happened? The Industrial Revolution,
33
99260
3000
Co się stało? Rewolucja Przemysłowa,
01:42
which meant that all of a sudden,
34
102260
2000
która nagle uczyniła
01:44
Europe and America
35
104260
2000
z Europy i Ameryki
01:46
became the dominant center of the world.
36
106260
3000
dominujące centrum Świata.
01:49
What we're going to see in the 21st century
37
109260
3000
W XIXw. zobaczmymy
01:52
is Asia gradually returning
38
112260
3000
stopniowy powrót Azji
01:55
to being more than half of the world's population
39
115260
3000
jako miejsca gdzie ponad połowa ludności
01:58
and more than half of the world's product.
40
118260
3000
wytwarza ponad połowę globalnej produkcji.
02:02
That's important and it's an important shift.
41
122260
3000
To jest ważne i to jest istotna zmiana.
02:05
But let me tell you a little bit about
42
125260
2000
Ale pozwólcie, że powiem
02:07
the other shift that I'm talking about,
43
127260
2000
o kolejnej zmianie, która ma miejsce,
02:09
which is power diffusion.
44
129260
2000
a mianowiecie o dyfuzji sił.
02:11
To understand power diffusion
45
131260
3000
Aby zrozumieć na czym to polega
02:14
put this in your mind:
46
134260
2000
należy zwrócić uwagę na kilka czynników:
02:16
computing and communications costs
47
136260
3000
koszty mocy obliczeniowej i komunikacji
02:19
have fallen a thousandfold
48
139260
3000
spadły tysiąckrotnie
02:22
between 1970
49
142260
2000
między rokiem 1970
02:24
and the beginning of this century.
50
144260
2000
i początkiem bieżącego stulecia.
02:26
Now that's a big abstract number.
51
146260
2000
To jest wielka, abstrakcyjna liczba,
02:28
But to make it more real,
52
148260
2000
ale żeby to przybliżyć,
02:30
if the price of an automobile
53
150260
2000
porównajmy to do cen samochodów
02:32
had fallen as rapidly
54
152260
2000
gdyby spadały równie szybko
02:34
as the price of computing power,
55
154260
2000
jak moc obliczeniowa
02:36
you could buy a car today
56
156260
2000
samochód kosztowałby dzisiaj
02:38
for five dollars.
57
158260
2000
5 dolarów.
02:40
Now when the price of any technology
58
160260
2000
Kiedy cena dowolnej technologii
02:42
declines that dramatically,
59
162260
3000
tak raptownie spada,
02:45
the barriers to entry go down.
60
165260
3000
obniża się również bariera wejścia;
02:48
Anybody can play in the game.
61
168260
2000
każdy może uczestniczyć w grze.
02:50
So in 1970,
62
170260
2000
Więc w roku 1970,
02:52
if you wanted to communicate
63
172260
2000
jeżeli chiałbym nawiązać połączenie
02:54
from Oxford to Johannesburg
64
174260
2000
między Oksfordem a Johannesburgiem,
02:56
to New Delhi
65
176260
2000
a New Delhi
02:58
to Brasilia
66
178260
2000
i Brazylią
03:00
and anywhere simultaneously,
67
180260
3000
i jakimkolwiek miejscem, równocześnie
03:03
you could do it.
68
183260
2000
było to możliwe,
03:05
The technology was there.
69
185260
2000
technologia była dostępna.
03:07
But to be able to do it,
70
187260
2000
Ale żeby móc sobie na to pozwolić,
03:09
you had to be very rich --
71
189260
2000
należało być badzo bogatym --
03:11
a government, a multinational corporation,
72
191260
3000
rząd, miedzynarodowa korporacja,
03:14
maybe the Catholic Church --
73
194260
3000
może Kosciół Katolicki --
03:17
but you had to be pretty wealthy.
74
197260
2000
w kazdym razie trzeba było być zamożnym.
03:19
Now, anybody has that capacity,
75
199260
3000
Teraz każdy dysponuje możliwościami,
03:22
which previously was restricted by price
76
202260
3000
które wcześniej były zarezerwowane (poprzez cenę)
03:25
just to a few actors.
77
205260
3000
wyłącznie dla kilku podmiotów,
03:28
If they have the price of entry into an Internet cafe --
78
208260
3000
jeżeli stać Cię na wejście do kafejki internetowej --
03:31
the last time I looked, it was something like a pound an hour --
79
211260
3000
ostatnim razem kiedy sprawdzałem, było to ok. 4 zł za godzinę --
03:34
and if you have Skype, it's free.
80
214260
3000
a jeżeli używasz Skype'a, połączenie jest darmowe.
03:37
So capabilities
81
217260
2000
Więc możliwości,
03:39
that were once restricted
82
219260
2000
które kiedyś były zarezerwowane
03:41
are now available to everyone.
83
221260
2000
są dostępne dla wszystkich.
03:43
And what that means
84
223260
2000
I to nie oznacza,
03:45
is not that the age of the State is over.
85
225260
4000
że era państw narodowych dobiega końca,
03:49
The State still matters.
86
229260
2000
państwo nadal ma znaczenie,
03:51
But the stage is crowded.
87
231260
2000
ale na scenie robi się tłoczno.
03:53
The State's not alone. There are many, many actors.
88
233260
3000
Nie tylko państwo stoi na scenie. Jest wielu innych aktorów.
03:56
Some of that's good:
89
236260
2000
Część z nich jest dobra.
03:58
Oxfam,
90
238260
2000
Oxfam,
04:00
a great non-governmental actor.
91
240260
2000
wspaniały aktor pozarządowy.
04:02
Some of it's bad:
92
242260
2000
Część zła.
04:04
Al Qaeda, another non-governmental actor.
93
244260
3000
Al Kaida, inny pozarządowy aktor.
04:07
But think of what it does
94
247260
2000
Ale pomyślcie jak to zmienia
04:09
to how we think in traditional terms and concepts.
95
249260
3000
sposób naszego myślenia.
04:12
We think in terms of war
96
252260
2000
Myślimy o wojnie
04:14
and interstate war.
97
254260
2000
jak starciu państw narodowych.
04:16
And you can think back to 1941
98
256260
3000
W roku 1941,
04:19
when the government of Japan
99
259260
2000
rząd Japonii
04:21
attacked the United States at Pearl Harbor.
100
261260
3000
zaatakował Stany Zjednoczone w Pearl Harbor.
04:24
It's worth noticing
101
264260
2000
Warto zauważyć,
04:26
that a non-state actor
102
266260
2000
że niepaństwowy aktor
04:28
attacking the United States in 2001
103
268260
3000
atakując Stany Zjednoczone w roku 2001
04:31
killed more Americans
104
271260
2000
zabił więcej Amerykanów
04:33
than the government of Japan did in 1941.
105
273260
3000
niż rząd Japonii w 1941.
04:36
You might think of that
106
276260
2000
Można to określić jako
04:38
as the privatization of war.
107
278260
2000
prywatyzację wojny.
04:40
So we're seeing a great change
108
280260
3000
Więc widzimy olbrzymią zmianę
04:43
in terms of diffusion of power.
109
283260
3000
w kategoriach dyfuzji globalnych sił.
04:46
Now the problem is
110
286260
3000
Ale problemem jest,
04:49
that we're not thinking about it in very innovative ways.
111
289260
3000
że nie patrzymy na to w nowatorski sposób.
04:52
So let me step back
112
292260
2000
Więc pozwólcie, że zatrzymam się
04:54
and ask: what's power?
113
294260
2000
i zapytam: czym jest siła?
04:56
Power is simple the ability
114
296260
2000
Siła, to poprostu umiejętność
04:58
to affect others
115
298260
2000
wywierania wpływu
05:00
to get the outcomes you want,
116
300260
2000
w celu otrzymania pożądanych rezultatów,
05:02
and you can do it in three ways.
117
302260
2000
i można to zrobić na trzy sposoby.
05:04
You can do it with threats
118
304260
2000
Za pomocą gróźb,
05:06
of coercion, "sticks,"
119
306260
2000
przemocy -- przysłowiowy "kij",
05:08
you can do it with payments,
120
308260
2000
za pomocą zapłaty --
05:10
"carrots,"
121
310260
2000
czyli "marchewki",
05:12
or you can do it by getting others
122
312260
2000
lub za pomocą namawiania innych
05:14
to want what you want.
123
314260
2000
do tego, żeby chcieli zrobić to co chcemy.
05:16
And that ability to get others to want what you want,
124
316260
3000
I tą umiejętność skłanainia innych do przyjęcia tych samych celów,
05:19
to get the outcomes you want
125
319260
2000
do dążenia do rezultatów, których sami pożądamy,
05:21
without coercion or payment,
126
321260
2000
bez gróźb lub zapłaty,
05:23
is what I call soft power.
127
323260
3000
nazywamy "miękką" siłą.
05:26
And that soft power has been much neglected
128
326260
3000
I ta "miękka" siła była dotychczas pomijana
05:29
and much misunderstood,
129
329260
2000
i źle rozumiana.
05:31
and yet it's tremendously important.
130
331260
3000
A jednak jest niesamowicie istotna.
05:34
Indeed, if you can learn
131
334260
3000
W istocie, umiejętność
05:37
to use more soft power,
132
337260
2000
wykorzystywania "miękkiej" siły oddziaływania,
05:39
you can save a lot
133
339260
2000
może oszczędzić
05:41
on carrots and sticks.
134
341260
2000
sporo patyków i marchewek.
05:43
Traditionally, the way people thought about power
135
343260
3000
Tradycyjnie, sposób, w jaki ludzie myślą o wywieraniu wpływu,
05:46
was primarily in terms of military power.
136
346260
3000
sporowadza się głównie do potencjału militarnego.
05:50
For example, the great Oxford historian
137
350260
2000
Na przykład, wielki Oksfordzki historyk,
05:52
who taught here at this university, A.J.P. Taylor,
138
352260
3000
który wykładał tutaj, A.J.P. Taylor,
05:55
defined a great power
139
355260
3000
zdefiniował potęgę
05:58
as a country able to prevail in war.
140
358260
3000
jako kraj, który jest w stanie wygrać wojnę.
06:02
But we need a new narrative
141
362260
2000
Ale dzisiaj potrzebujemy nowej narracji
06:04
if we're to understand power in the 21st century.
142
364260
2000
jeżeli mamy zrozumieć rozkład sił w XXI wieku.
06:06
It's not just prevailing at war,
143
366260
2000
Nie chodzi jedynie o zwycięstwo w wojnie,
06:08
though war still persists.
144
368260
3000
chociaż z wojną nadal mamy do czynienia.
06:11
It's not whose army wins;
145
371260
2000
Nie chodzi tylko o to, czyja armia wygra;
06:13
it's also whose story wins.
146
373260
3000
lecz również, czyja historia zwycięży.
06:16
And we have to think much more in terms of narratives
147
376260
3000
I powinniśmy myśleć bardziej w kategoriach narracji
06:19
and whose narrative is going to be effective.
148
379260
3000
i jej efektywności.
06:23
Now let me go back
149
383260
2000
Teraz powrócę
06:25
to the question
150
385260
2000
do kwestii
06:27
of power transition
151
387260
2000
zmian równowagi sił
06:29
between states
152
389260
2000
między państwami
06:31
and what's happening there.
153
391260
2000
i tego co się z tym wiąże.
06:33
the narratives that we use now
154
393260
2000
Narracja którą dzisiaj stosujemy
06:35
tend to be the rise and fall
155
395260
2000
odnosi się do wzrostu i upadku
06:37
of the great powers.
156
397260
2000
wielkich potęg
06:39
And the current narrative is all about
157
399260
2000
a centrum uwagi skupia się
06:41
the rise of China
158
401260
2000
na wzroście znaczenia Chin
06:43
and the decline of the United States.
159
403260
3000
kosztem Stanów Zjednoczonych.
06:46
Indeed, with the 2008 financial crisis,
160
406260
2000
W rzeczy samej, z kryzysem finansowym z 2008 roku,
06:48
many people said this was
161
408260
2000
wiele osób dochodzi do wniosku,
06:50
the beginning of the end of American power.
162
410260
2000
że widzimy początek końca amerykańskiej potęgi.
06:52
The tectonic plates
163
412260
2000
Płyty tektoniczne
06:54
of world politics were shifting.
164
414260
3000
światowej polityki się przemieszczają.
06:57
And president Medvedev of Russia, for example,
165
417260
2000
Prezydent Miedwiediew, na przykład,
06:59
pronounced in 2008
166
419260
2000
zapowiedział w 2008,
07:01
this was the beginning of the end
167
421260
2000
że to koniec dominacji
07:03
of United States power.
168
423260
2000
USA,
07:05
But in fact,
169
425260
2000
ale w rzeczywistości
07:07
this metaphor of decline
170
427260
2000
ta metafora upadku
07:09
is often very misleading.
171
429260
2000
jest błędna.
07:11
If you look at history, in recent history,
172
431260
3000
Jeżeli przyjrzymy się historii, najnowszej historii,
07:14
you'll see the cycles of belief
173
434260
2000
dojdziemy do wniosku, że cykle wiary
07:16
in American decline
174
436260
2000
w upadek Ameryki
07:18
come and go every 10 or 15 years or so.
175
438260
3000
przychodzą i mijają mniej więcej co 10-15 lat
07:22
In 1958,
176
442260
2000
W 1958 roku,
07:24
after the Soviets put up Sputnik,
177
444260
2000
Wystrzelenie Sputnika
07:26
it was "That's the end of America."
178
446260
2000
oznaczało "Koniec Ameryki"
07:28
In 1973, with the oil embargo
179
448260
2000
W 1973, kryzys naftowy
07:30
and the closing of the gold window,
180
450260
3000
i schyłek złotego wieku
07:33
that was the end of America.
181
453260
2000
również oznaczał koniec Ameryki.
07:35
In the 1980s,
182
455260
2000
W latach osiemdziesiątych
07:37
as America went through a transition in the Reagan period,
183
457260
2000
w trakcie prezydentury Regana, która przeprowadziła Amerykę
07:39
between the rust belt economy of the midwest
184
459260
3000
od zardzewiałej ekonomii środkowego zachodu
07:42
to the Silicon Valley economy of California,
185
462260
3000
do doliny krzemowej w Kaliforni
07:45
that was the end of America.
186
465260
3000
to był koniec Ameryki.
07:48
But in fact, what we've seen
187
468260
2000
Ale jak wiemy,
07:50
is none of those were true.
188
470260
3000
żadna z tych przepowiedni się nie sprawdziła.
07:53
Indeed, people were over-enthusiastic
189
473260
3000
W zasadzie, ludzie byli poprostu zbyt entuzjastyczni
07:56
in the early 2000s,
190
476260
2000
na początku XXI wieku,
07:58
thinking America could do anything,
191
478260
2000
myśląc, że Ameryka może wszystko,
08:00
which led us into some disastrous
192
480260
2000
co doprowadziło nas do kilku katastrofalnych przygód
08:02
foreign policy adventures,
193
482260
2000
w polityce zagranicznej
08:04
and now we're back to decline again.
194
484260
2000
i teraz znów znajdujemy się w odwrocie.
08:06
The moral of this story
195
486260
2000
Morał tej historii
08:08
is all these narratives about rise and fall and decline
196
488260
3000
sprowadza się do tego, że opowieści o wzrostach i upadkach
08:11
tell us a lot more about psychology
197
491260
3000
mówią nam o wiele wiecej o psychologii
08:14
than they do about reality.
198
494260
2000
niż o rzeczywistości.
08:16
If we try to focus on the reality,
199
496260
3000
Jeżeli spróbujemy odniesć się do faktów
08:19
then what we need to focus on
200
499260
2000
to musimy skupić się
08:21
is what's really happening
201
501260
2000
na tym co naprawdę ma miejsce
08:23
in terms of China and the United States.
202
503260
3000
w relacji między Chinami i USA.
08:27
Goldman Sachs has projected
203
507260
2000
Goldman Sachs zapowiada,
08:29
that China, the Chinese economy,
204
509260
3000
że Chiny, ekonomia Chin
08:32
will surpass that of the U.S.
205
512260
3000
prześcignie ekonomię USA
08:35
by 2027.
206
515260
2000
w roku 2027.
08:37
So we've got, what,
207
517260
2000
To rozumiemy.
08:39
17 more years to go or so
208
519260
2000
Mniej więcej 17 lat
08:41
before China's bigger.
209
521260
2000
nim Chiny nas prześcigną.
08:43
Now someday,
210
523260
2000
Ale kiedyś,
08:45
with a billion point three people getting richer,
211
525260
2000
z 1,3 miliarda bogacącej się ludności
08:47
they are going to be bigger than the United States.
212
527260
3000
Chiny muszą przescignąć USA
08:50
But be very careful about these projections
213
530260
2000
Lecz należy patrzeć krytycznie, na prognozy
08:52
such as the Goldman Sachs projection
214
532260
2000
(jak ta z Goldman Sachs),
08:54
as though that gives you an accurate picture
215
534260
3000
bo pomimo że dobrze ilustruje ona trend
08:57
of power transition in this century.
216
537260
3000
przemian w dystrybucji sił XIX wieku.
09:00
Let me mention three reasons why it's too simple.
217
540260
3000
Pozwólcie, że przedstawię 3 powody dla których takie myślenie może prowadzić do pochopnych wniosków:
09:03
First of all, it's a linear projection.
218
543260
3000
Po pierwsze, jest to prognoza liniowa.
09:06
You know, everything says,
219
546260
2000
Wszystko wskazuje,
09:08
here's the growth rate of China, here's the growth rate of the U.S.,
220
548260
2000
że stopa wzrostu Chin, tu jest stopa wzrostu USA,
09:10
here it goes -- straight line.
221
550260
2000
tu się przecinają -- proste.
09:12
History is not linear.
222
552260
2000
Ale historia nie jest liniowa.
09:14
There are often bumps along the road, accidents along the way.
223
554260
3000
Często są wyboje po drodze, wypadki się zdarzają.
09:17
The second thing is
224
557260
2000
Po drugie,
09:19
that the Chinese economy
225
559260
2000
Chińska ekonomia
09:21
passes the U.S. economy in, let's say, 2030,
226
561260
3000
dogoni amerykańską, powiedzmy w 2030,
09:24
which it may it,
227
564260
2000
to jest możliwe,
09:26
that will be a measure of total economic size,
228
566260
3000
ale to będzie wskaźnik obejmujący całość kraju,
09:29
but not of per capita income --
229
569260
2000
ale nie poziom dochodu per capita --
09:31
won't tell you about the composition of the economy.
230
571260
3000
co niewiele powie o budowie wewnętrznej takiej ekonomii
09:34
China still has large areas
231
574260
2000
w Chinach nadal są olbrzymie obszary
09:36
of underdevelopment
232
576260
2000
zacofania.
09:38
and per capita income is a better measure
233
578260
2000
A wskaźnik per capita zawsze lepiej oddaje
09:40
of the sophistication of the economy.
234
580260
2000
stopień wyrafinowania ekonomicznego.
09:42
And that the Chinese won't catch up or pass the Americans
235
582260
3000
W tej sferze Chiny nie dogonią Ameryki
09:45
until somewhere in the latter part,
236
585260
2000
wcześniej niż okolice do drugiej połowy,
09:47
after 2050, of this century.
237
587260
3000
XXI wieku.
09:50
The other point that's worth noticing
238
590260
3000
Następnie warto zauważyć
09:53
is how one-dimensional
239
593260
2000
jak jednowymiarowa
09:55
this projection is.
240
595260
2000
jest to prognoza.
09:57
You know, it looks at economic power
241
597260
2000
Pokazuje ona siłę ekonomii
09:59
measured by GDP.
242
599260
2000
mierzoną w PKB.
10:01
Doesn't tell you much about military power,
243
601260
3000
Nie mówi nic o sile militarnej,
10:04
doesn't tell you very much about soft power.
244
604260
2000
Nie mówi też wiele o "miękkim" oddziaływaniu.
10:06
It's all very one-dimensional.
245
606260
2000
Jest jedno-wymiarowa.
10:08
And also, when we think about the rise of Asia,
246
608260
3000
I kiedy mówimy o wzroście Azji,
10:11
or return of Asia
247
611260
2000
czy powrocie Azji,
10:13
as I called it a little bit earlier,
248
613260
2000
jak mówiłem wcześniej,
10:15
it's worth remembering Asia's not one thing.
249
615260
3000
należy pamiętać, że Azja to nie jest jeden byt.
10:18
If you're sitting in Japan,
250
618260
3000
Jeżeli siedzisz w Japonii,
10:21
or in New Delhi,
251
621260
2000
czy New Delhi,
10:23
or in Hanoi,
252
623260
2000
czy w Hanoi,
10:25
your view of the rise of China
253
625260
3000
Twoja perspektywa na wzrost Chin
10:28
is a little different than if you're sitting in Beijing.
254
628260
3000
jest zgoła inna, niż perspektywa Pekinu.
10:31
Indeed, one of the advantages
255
631260
2000
W zasadzie, jedną z przewag
10:33
that the Americans will have
256
633260
2000
jaką mają Amerykanie
10:35
in terms of power in Asia
257
635260
2000
w zakresie równoważenia sił w Azji
10:37
is all those countries
258
637260
2000
są wszystkie te kraje,
10:39
want an American insurance policy
259
639260
2000
które chcą amerykańskiej polisty ubezpieczeniowej
10:41
against the rise of China.
260
641260
2000
równoważącej ryzyko związane z wzrostem Chin.
10:43
It's as though Mexico and Canada
261
643260
3000
To tak jakby Meksyk i Kanada
10:46
were hostile neighbors to the United States,
262
646260
2000
były wrogimi sąsiadami dla USA,
10:48
which they're not.
263
648260
2000
a oczywiscie nie są.
10:50
So these simple projections
264
650260
2000
Więc te proste prognozy
10:52
of the Goldman Sachs type
265
652260
2000
w stylu Goldman Sachs
10:54
are not telling us what we need to know
266
654260
2000
nie mówią nam tego co chcemy wiedzieć
10:56
about power transition.
267
656260
1000
o zmianach w równowadze sił.
10:57
But you might ask, well so what in any case?
268
657260
3000
Ale możnaby spytać, co z tego?
11:00
Why does it matter? Who cares?
269
660260
2000
Jakie to ma znaczenie? Komu na tym zależy?
11:02
Is this just a game
270
662260
2000
Czy to tylko gra,
11:04
that diplomats and academics play?
271
664260
2000
w którą grają dyplomaci i akademicy?
11:06
The answer is it matters quite a lot.
272
666260
3000
Odpowiedź brzmi: to ma całkiem spore znaczenie.
11:09
Because, if you believe in decline
273
669260
2000
Dlatego że, jeżeli wierzysz w upadek
11:11
and you get the answers wrong on this,
274
671260
3000
i Twoje założenie okaże się błędne,
11:14
the facts, not the myths,
275
674260
2000
fakty, nie mity,
11:16
you may have policies which are very dangerous.
276
676260
3000
możesz przyjąć założenia które prowadzą do niebezpiecznych sytuacji.
11:19
Let me give you an example from history.
277
679260
3000
Spróbuję zilustrować to na przykładzie
11:22
The Peloponnesian War
278
682260
2000
Wojny Peloponezkiej.
11:24
was the great conflict
279
684260
2000
Był to wielki konflikt
11:26
in which the Greek city state system
280
686260
2000
w którym system greckich polis
11:28
tore itself apart
281
688260
3000
rozpadł się
11:31
two and a half millennia ago.
282
691260
3000
przed 2,5 tysiącami lat
11:34
What caused it?
283
694260
2000
Co spowodowało ten rozpad?
11:36
Thucydides, the great historian of the the Peloponnesian War,
284
696260
3000
Tukidydes, wielki historyk Wojny Peloponezkiej
11:39
said it was the rise in the power of Athens
285
699260
3000
stwierdził, że był to wzrost potęgi Aten
11:42
and the fear it created in Sparta.
286
702260
3000
i niepokój jaki wywołało to w Sparcie.
11:45
Notice both halves of that explanation.
287
705260
3000
Należy zwrócić uwagę na 2 połowy tego wyjaśnienia.
11:48
Many people argue
288
708260
2000
Wielu argumentuje
11:50
that the 21st century
289
710260
2000
że w XXI wieku
11:52
is going to repeat the 20th century,
290
712260
2000
ujrzymy powtórkę z wieku XX
11:54
in which World War One,
291
714260
3000
w którym Pierwsza Wojna Światowa,
11:57
the great conflagration
292
717260
2000
wielka konfrontacja,
11:59
in which the European state system
293
719260
2000
w której europejski system polityczny
12:01
tore itself apart
294
721260
2000
załamał się,
12:03
and destroyed its centrality in the world,
295
723260
2000
a w konsekwencji stracił swoją centralną pozycję w Świecie,
12:05
that that was caused by
296
725260
2000
co było spowodowane
12:07
the rise in the power of Germany
297
727260
2000
wzrostem potęgi Niemiec
12:09
and the fear it created in Britain.
298
729260
3000
i niepokojem jaki wywołało to w Wielkiej Brytanii.
12:12
So there are people who are telling us
299
732260
2000
Tak więc są ludzie, którzy mówią nam,
12:14
this is going to be reproduced today,
300
734260
2000
że to powtórzy się dzisiaj,
12:16
that what we're going to see
301
736260
2000
że to co ujrzymy
12:18
is the same thing now in this century.
302
738260
3000
będzie projekcją zdarzeń z XX wieku
12:21
No, I think that's wrong.
303
741260
2000
Nie. Sądzę, że to jest błąd.
12:23
It's bad history.
304
743260
2000
To złe podejście do historii.
12:25
For one thing, Germany had surpassed Britain
305
745260
2000
Po pierwsze, Niemcy w owym okresie przegoniły Wielką Brytanię
12:27
in industrial strength by 1900.
306
747260
2000
w potędze przemysłowej już w 1900 roku
12:29
And as I said earlier,
307
749260
2000
Jak mówiłem wcześniej,
12:31
China has not passed the United States.
308
751260
3000
Chiny nie przegoniły jeszcze USA.
12:34
But also, if you have this belief
309
754260
2000
Ale również, jeżeli w to wierzyć
12:36
and it creates a sense of fear,
310
756260
3000
popadniemy w stan lęku,
12:39
it leads to overreaction.
311
759260
2000
co zawsze prowadzi do przesadnych reakcji.
12:41
And the greatest danger we have
312
761260
2000
A największym zagrożeniem,
12:43
of managing this power transition
313
763260
3000
jakie napotkamy w procesie zmiany rozkładu sił
12:46
of the shift toward the East is fear.
314
766260
3000
na Wschodzie, jest strach.
12:49
To paraphrase Franklin Roosevelt
315
769260
2000
Parafrazując Franklina Roosevelt'a
12:51
from a different context,
316
771260
2000
z innego kontekstu,
12:53
the greatest thing we have to fear is fear itself.
317
773260
3000
"Jedyną rzeczą, której należy się lękać, jest sam lęk".
12:56
We don't have to fear the rise of China
318
776260
3000
Nie musimy obawiać się wzrostu Chin
12:59
or the return of Asia.
319
779260
2000
czy też powrotu Azji.
13:01
And if we have policies
320
781260
2000
Jeżeli przyjmiemy odpowiednią politykę,
13:03
in which we take it
321
783260
2000
w której przyjmiemy
13:05
in that larger historical perspective,
322
785260
2000
odpowiednio długoteminową, historyczną perspektywę,
13:07
we're going to be able
323
787260
2000
uda nam się
13:09
to manage this process.
324
789260
2000
efektywnie zarządzać tym procesem.
13:11
Let me say a word now
325
791260
2000
Teraz powiem kilka słów
13:13
about the distribution of power
326
793260
2000
o dystrybucji sił
13:15
and how it relates to power diffusion
327
795260
3000
i jak to się ma do procesu dyfuzji,
13:18
and then pull these two types together.
328
798260
2000
a nastepnie spróbuję je połączyć razem.
13:20
If you ask how is power distributed in the world today,
329
800260
3000
Gdy zastanawimy się nad dystrybucją sił w dzisiejszym Świecie,
13:23
it's distributed much like
330
803260
3000
możemy ją przedstawić jako
13:26
a three-dimensional chess game.
331
806260
3000
trójwymiarową szachownicę.
13:29
Top board:
332
809260
2000
Górna plansza:
13:31
military power among states.
333
811260
2000
reprezentować będzie równowagę sił pomiedzy państwami.
13:33
The United States is the only superpower,
334
813260
3000
USA jako jedyne mocarstwo,
13:36
and it's likely to remain that way
335
816260
2000
i najprawdopodobniej takim pozostanie
13:38
for two or three decades.
336
818260
2000
przez kolejne dwie, trzy dekady
13:40
China's not going to replace the U.S. on this military board.
337
820260
3000
Chiny nie zastąpią Stanów na tej planszy.
13:43
Middle board of this three-dimensional chess game:
338
823260
3000
Środkowa plansza reprezentować będzie
13:46
economic power among states.
339
826260
2000
siły ekonomiczne.
13:48
Power is multi-polar.
340
828260
3000
Tu rozkład jest wielobiegunowy.
13:51
There are balancers --
341
831260
2000
Są siły równoważne.
13:53
the U.S., Europe,
342
833260
2000
USA, Europa,
13:55
China, Japan
343
835260
2000
Chiny, Japonia
13:57
can balance each other.
344
837260
2000
mogą się równoważyć.
13:59
The bottom board of this three-dimensional,
345
839260
3000
Najniższa plansza tej trójwymiarowej gry,
14:02
the board of transnational relations,
346
842260
2000
to plansza relacji poza-narodowych,
14:04
things that cross borders outside the control of governments,
347
844260
3000
czyli sfera w której relacje zachodzą poza kontrolą rządów,
14:08
things like climate change, drug trade,
348
848260
3000
takie jak globalne ocieplenie, przemyt narkotyków,
14:11
financial flows,
349
851260
2000
globalne przepływy finansowe,
14:13
pandemics,
350
853260
2000
pandemie,
14:15
all these things that cross borders
351
855260
2000
wszystko co przekracza granice
14:17
outside the control of governments,
352
857260
2000
poza kontrolą państw,
14:19
there nobody's in charge.
353
859260
2000
nikt tym nie zarządza.
14:21
It makes no sense to call this unipolar
354
861260
2000
Terminy takie jak jedno czy wielo-biegunowy
14:23
or multi-polar.
355
863260
2000
tracą tu znaczenie.
14:25
Power is chaotically distributed.
356
865260
2000
Siła jest rozdzielana w sposób chaotyczny.
14:27
And the only way you can solve these problems --
357
867260
2000
I jedynym sposobem w jaki można sobie z tym radzić --
14:29
and this is where many greatest challenges
358
869260
2000
i tu czeka nas wiele największych wyzwań
14:31
are coming in this century --
359
871260
2000
bieżącego stulecia --
14:33
is through cooperation,
360
873260
2000
jest kooperacja,
14:35
through working together,
361
875260
2000
wspólne działanie,
14:37
which means that soft power becomes more important,
362
877260
3000
co oznacza, że "miękkie oddziaływanie" jest bardziej istotne,
14:40
that ability to organize networks
363
880260
2000
ta umiejętność organizowania sieci powiązań
14:42
to deal with these kinds of problems
364
882260
2000
w celu rozwiązywania problemów
14:44
and to be able to get cooperation.
365
884260
3000
i zdolność zapewnienia współpracy.
14:47
Another way of putting it
366
887260
2000
Innymi słowy,
14:49
is that as we think of power in the 21st century,
367
889260
3000
myśląc o siłach XXI wieku
14:52
we want to get away from the idea
368
892260
2000
odchodzimy od zasady
14:54
that power's always zero sum --
369
894260
2000
sił o sumie zerowej --
14:56
my gain is your loss and vice versa.
370
896260
3000
mój zysk jest Twoją stratą i vice versa.
14:59
Power can also be positive sum,
371
899260
3000
Gra sił moze również mieć wynik dodatni,
15:02
where your gain can be my gain.
372
902260
3000
gdzie mój zysk może być Twoim zyskiem.
15:05
If China develops greater energy security
373
905260
3000
Jeżeli Chiny stworzą większe bezpieczeństwo energetyczne
15:08
and greater capacity
374
908260
2000
i większą zdolność
15:10
to deal with its problems of carbon emissions,
375
910260
2000
do radzenia sobie z emisjami CO2
15:12
that's good for us
376
912260
2000
jest to dobre dla nas w takim samym stopniu
15:14
as well as good for China
377
914260
2000
jak dla Chin
15:16
as well as good for everybody else.
378
916260
2000
i wszystkich innych
15:18
So empowering China
379
918260
2000
Tak więc wspieranie Chin
15:20
to deal with its own problems of carbon
380
920260
3000
w kwestiach redukcji emisji
15:23
is good for everybody,
381
923260
3000
jest dobre dla wszystkich,
15:26
and it's not a zero sum, I win, you lose.
382
926260
3000
i to nie jest suma zerowa, ja wygram, ty przegrasz.
15:29
It's one in which we can all gain.
383
929260
2000
Jest to gra, w której wszyscy możemy coś zyskać.
15:31
So as we think about power
384
931260
2000
Więc kiedy mówimy o siłach
15:33
in this century,
385
933260
2000
w tym stuleciu,
15:35
we want to get away from this view
386
935260
2000
powinniśmy porzucić pogląd
15:37
that it's all I win, you lose.
387
937260
3000
"moja wygrana jest Twoją stratą".
15:40
Now I don't mean to be Pollyannaish about this.
388
940260
3000
Nie chcę zabrzmieć zbyt naiwnie i optymistycznie
15:43
Wars persist. Power persists.
389
943260
2000
Wojny i tarcia sił będą nadal miały miejsce.
15:45
Military power is important.
390
945260
2000
Potga militarna jest istotna.
15:47
Keeping balances is important.
391
947260
2000
Równowaga sił też ma znaczenie.
15:49
All this still persists.
392
949260
2000
To wszystko nadal będzie mieć swoje miejsce.
15:51
Hard power is there,
393
951260
2000
Twarda siła tam jest,
15:53
and it will remain.
394
953260
2000
i to sie nie zmieni.
15:55
But unless you learn how to mix
395
955260
2000
Ale jeżeli nie nauczymy się łączyć
15:57
hard power with soft power
396
957260
2000
silnych i miękkich oddziaływań
15:59
into strategies that I call smart power,
397
959260
3000
w strategie, które ja nazywam "mądrym oddziaływaniem"
16:02
you're not going to deal with the new kinds of problems
398
962260
2000
nie rozwiążemy nowych problemów
16:04
that we're facing.
399
964260
3000
przed którymi obecnie stoimy
16:07
So the key question that we need to think about as we look at this
400
967260
3000
Tak więc kluczowym pytaniem będzie
16:10
is how do we work together
401
970260
2000
sposób w jaki musimy pracować razem
16:12
to produce global public goods,
402
972260
3000
w celu wytworzenia globalnych wartości,
16:15
things from which all of us can benefit?
403
975260
3000
rzeczy, z których wszyscy skorzystamy?
16:18
How do we define our national interests
404
978260
2000
Jak określimy nasze narodowe interesy
16:20
so that it's not just zero sum,
405
980260
2000
w sposób, który nie będzie sumą zerową,
16:22
but positive sum.
406
982260
2000
a wynikiem dodatnim.
16:24
In that sense, if we define our interests,
407
984260
2000
W tym sensie, jeżeli określimy nasze interesy
16:26
for example, for the United States
408
986260
2000
na przykład, jako USA
16:28
the way Britain defined its interests in the 19th century,
409
988260
3000
w sposób w jaki Wielka Brytania określiła swoje cele w XIX wieku,
16:31
keeping an open trading system,
410
991260
3000
tworząc otwarty system handlowy,
16:34
keeping a monetary stability, keeping freedom of the seas --
411
994260
3000
stabilność systemu monetarnego, otwarte dla żeglugi morza --
16:37
those were good for Britain,
412
997260
2000
to wszystko było dobre dla Brytyjskiego Imperium
16:39
they were good for others as well.
413
999260
2000
ale służyło również innym.
16:41
And in the 21st century, you have to do an analog to that.
414
1001260
3000
I w XXIw. powinniśmy zachować analogię do tego systemu.
16:44
How do we produce global public goods,
415
1004260
3000
Jak tworzyć globalne dobra publiczne,
16:47
which are good for us,
416
1007260
2000
które są dobre dla nas,
16:49
but good for everyone at the same time?
417
1009260
2000
jak i dla innych równocześnie?
16:51
And that's going to be the good news dimension
418
1011260
2000
I to będzie obszar dobrych prognoz
16:53
of what we need to think about
419
1013260
2000
nowe pole rozważań
16:55
as we think of power in the 21st century.
420
1015260
3000
kiedy myślimy o siłach w XXI wieku.
16:58
There are ways to define our interests
421
1018260
3000
Są sposoby na okreslenie interesów
17:01
in which, while protecting ourselves with hard power,
422
1021260
3000
w których, zabezpieczając się militarnie,
17:04
we can organize with others in networks
423
1024260
3000
możemy równocześnie organizować sieci
17:07
to produce, not only public goods,
424
1027260
3000
nie tylko w celu tworzenia dóbr publicznych,
17:10
but ways that will enhance our soft power.
425
1030260
3000
ale również w celu efektywniejszego wywierania wpływu.
17:13
So if one looks at the statements
426
1033260
3000
Tak więc patrząc na deklaracje,
17:16
that have been made about this,
427
1036260
2000
które wygłoszono w tym zakresie,
17:18
I am impressed that when Hillary Clinton
428
1038260
2000
jestem pod wrazeniem, kiedy Hillary Clinton
17:20
described the foreign policy
429
1040260
2000
opisała politykę zagraniczną
17:22
of the Obama administration,
430
1042260
2000
Prezydenta Obamy
17:24
she said that the foreign policy of the Obama administration
431
1044260
3000
powiedziała, że polityka zagraniczna bieżącej administracji
17:27
was going to be smart power,
432
1047260
3000
będzie koncentrowała sie na "inteligentnych oddziaływaniach"
17:30
as she put it, "using all the tools
433
1050260
2000
cytując dosłownie: "używając wszystkich narzędzi
17:32
in our foreign policy tool box."
434
1052260
3000
w naszym przyborniku polityki zagranicznej"
17:36
And if we're going to deal
435
1056260
2000
I jeżeli mamy mieć do czynienia
17:38
with these two great power shifts that I've described,
436
1058260
3000
z tymi dwoma wielkimi zmianami, które opisałem,
17:41
the power shift represented by transition among states,
437
1061260
3000
zmianą równowagi sił między państwami,
17:44
the power shift represented
438
1064260
2000
zmianą równowagi sił
17:46
by diffusion of power away from all states,
439
1066260
3000
w postaci dyfuzji poza obszar rządowy,
17:49
we're going to have to develop a new narrative of power
440
1069260
3000
będziemy zmuszeni do stworzenia nowego narratywu dla sił
17:52
in which we combine hard and soft power
441
1072260
3000
które obejmują "twarde" i "miękkie" oddziaływania
17:55
into strategies of smart power.
442
1075260
3000
i tworzenia strategii dla "inteligentych oddziaływań".
17:58
And that's the good news I have. We can do that.
443
1078260
3000
I to są dobre wiadomości, które mam dla Was. Możemy to zrobić.
18:01
Thank you very much.
444
1081260
2000
Dziękuję za uwagę.
18:03
(Applause)
445
1083260
6000
(Oklaski)

Original video on YouTube.com
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7