Chris Anderson (TED): A vision for TED

Chiris Anderson chia sẻ tầm nhìn của mình về TED

Translator: Le Vu Reviewer: Ha Tran

This is your conference,

Đây là hội nghị của bạn,

and I think you have a right to know a little bit right now, in this transition period,

và tôi nghĩ bạn có quyền được biết chút ít về nó bây giờ, trong giai đoạn chuyển đổi này.

about this guy who's going to be looking after it for you for a bit.

về anh chàng đang chăm nom nó .

So, I'm just going to grab a chair here.

Tôi xin lấy 1 cái ghế để ngồi ở đây.

Two years ago at TED, I think --

2 năm trước đây tại TED, tôi nghĩ ---

I've come to this conclusion --

Tôi đã đi đến kế luận này ---

I think I may have been suffering from a strange delusion.

Tôi nghĩ tôi đã mắc phải một ảo tưởng lạ.

I think that I may have believed unconsciously,

Tôi nghĩ rằng tôi có lẽ bị tin tưởng một cách vô thức

then, that I was kind of a business hero.

rồi sao đó tôi đã trở 1 người hùng kinh doanh.

I had this company that I'd spent 15 years building. It's called Future;

Tôi có công ty mà tôi đã bỏ 15 năm xây dựng. Nó có tên là Future.

it was a magazine publishing company.

Nó đã là một công ty xuất bản tạp chí.

It had recently gone public

Gần đây công ty mới được ra mắt

and the market said that it was apparently worth two billion dollars,

và thị trường cho rằng nó hình như đáng giá khoảng 2 tỷ đô,

a number I didn't really understand.

một con số mà tôi đã không thật sự hiểu được.

A magazine I'd recently launched called Business 2.0

Tạp chí mà tôi mới giới thiệu gần đây được gọi là Business 2.0

was fatter than a telephone directory,

hứa hẹn hơn là sách niên giám điện thoại,

busy pumping hot air into the bubble.

bận rộn bơm khí nóng vào trong bong bóng --

(Laughter)

(Cười)

And I was the 40 percent owner of a dotcom

-- và tôi đã là chủ sở hữu 40% của 1 công ty mạng (dot com)

that was about to go public and no doubt be worth billions more.

sắp sửa ra mắt thị trường và chắc chắn sẽ có giá hàng tỉ đô nữa.

And all this had come from nothing.

Và tất cả những điều đó đã đến từ không có gì.

Fifteen years earlier, I was a science journalist who people just laughed at

15 năm trước, tôi từng là nhà báo khoa học mà mọi người chỉ cười nhạo

when I said, "I really would like to start my own computer magazine."

khi tôi nói, "Tôi thật sự muốn tạo bắt đầu 1 tạp chí tin học của riêng mình."

And 15 years later, there are 100 of them

Và 15 năm sau, nó đã gần 100 cái như thế.

and 2,000 people on staff and it was just such heady times.

Và 2,000 nhân viên và -- nó đã là khoảng thời gian đau đầu.

The date was February 2000.

Cái ngày tháng 2 năm 2000.

I thought the little graph of my business life

Tôi đã nghĩ cái đồ thị nhỏ của cuộc đời kinh doanh của tôi

that kind of looked a bit like Moore's Law --

mà nó trong giống như là định luật Moore

ever upward and to the right -- it was going to go on forever.

thậm chí tiến lên trên về phía phải -- nó đã đi lên mãi như thế.

I mean, it had to. Right? I was in for quite a surprise.

Ý tôi là, nó phải như thế. Đúng không? Tôi đã khá là ngạc nhiên.

The dotcom, ironically called Snowball,

Dot-com, gọi một cách mỉa mai là quả bóng tuyết,

was the very last consumer web company to go public

đã là công ty mạng khách hàng cuối cùng được công khai

the next month before NASDAQ exploded, and I entered 18 months of business hell.

tháng kế tiếp trước khi NASDAQ bị tiêu tan, và tôi bước vào 18 tháng kinh doanh quỷ quái

I watched everything that I'd built crumbling,

Tôi thấy -- Tôi nhìn mọi thứ mà tôi xây dựng vỡ vụn.

and it looked like all this stuff was going to die

Và nó trong như là mọi thứ đang chuẩn bị chết

and 15 years work would have come for nothing.

và 15 năm làm việc có thể trở thành không còn gì.

And it was gut wrenching.

Và nó đã như là ruột bị vặn.

It took eight years of blood, sweat and tears to reach 350 employees,

Lần đầu mất 8 năm máu, mồ hôi và nước mắt để có 350 nhân viên --

something which I was very proud of in the business.

thứ gì đó mà tôi rất tự hào trong kinh doanh.

February 2001 -- in one day we laid off 350 people,

Tháng 2 năm 2001. Chúng tôi xa thải 350 người trong một ngày,

and before the bloodshed was finished, 1,000 people had lost their jobs

và trước khi cuộc đổ máu kết thúc, 1,000 người bị mất công việc từ --

from my companies. I felt sick.

từ công ty của tôi. Tôi cảm thấy rất mệt mọi.

I watched my own net worth falling

Tôi nhìn tài sản của mình giảm sút

by about a million dollars a day, every day, for 18 months.

khoảng 1 triệu đô một ngày, mỗi ngày, trong vòng 18 tháng.

And worse than that, far worse than that,

Và, tệ hơn thế, thậm tệ hơn thế,

my sense of self-worth was kind of evaporating.

Tôi không còn cảm nhận về giá trị bản thân nữa.

I was going around with this big sign on my forehead: "LOSER."

Tôi đi vòng quanh với cái bảng hiệu to trước trán mình: "KẺ THUA CUỘC"

(Laughter)

(Cười)

And I think what disgusts me more than anything, looking back,

Và điều làm tôi phát ớn nhất là khi nhìn lại,

is how the hell did I let my personal happiness

tôi không biết thế quái nào mà tôi đã gắn chặt hạnh phúc của bản thân

get so tied up with this business thing?

công việc kinh doanh này?

Well, in the end, we were able to save Future and Snowball,

Cuối cùng, chúng tôi cũng có thể cứu được Future và Snowball

but I was, at that point, ready to move on.

nhưng, tôi đã ở thế sẵn sàng tiến lên,

And to cut a long story short, here's where I came to.

và để lược bớt 1 câu chuyện dài , đây là cái mà tôi đi đến.

And the reason I'm telling this story is that I believe, from many conversations,

Và lý do mà tôi kể câu chuyện này là vì tôi tin rằng, từ nhiều cuộc nói chuyện,

that a lot of people in this room have been through a similar kind of rollercoaster --

rằng rất nhiều người trong phòng này đã trải qua, kiểu tương tự như là đường trược cao tốc --

emotional rollercoaster -- in the last couple years.

cảm xúc đường trược cao tốc -- trong vài năm qua.

This has been a big, big transition time,

Đó là khoảng thời gian chuyển tiếp rất rất lớn,

and I believe that this conference can play a big part for all of us

và tôi tin rằng buổi hội nghị này có thể đóng vai trò lớn cho tất cả chúng ta

in taking us forward to the next stage to whatever's next.

dẫn chúng ta tiến tới giai đoạn tiếp theo, đến bất cứ gì tiếp đó.

The theme next year is re-birth.

Chủ đề năm sau là tái sinh.

It was at the same TED two years ago

Nó giống như ở TED của 2 năm trước đây

when Richard and I reached an agreement on the future of TED.

khi Richard và tôi đạt được thỏa thuận về tương lai của TED.

And at about the same time, and I think partly because of that,

Và cũng cùng thời điểm, và tôi nghĩ bởi vì điều đó,

I started doing something that I'd forgotten about in my business focus:

tôi bắt đầu làm gì đó mà tôi muốn quên về mục đính chính trong kinh doanh của tôi.

I started to read again.

Tôi bắt đầu đọc lại.

And I discovered that while I'd been busy playing business games,

Và tôi khám phá ra rằng trong khi tôi đang bận rộn chơi trò chơi kinh doanh,

there'd been this incredible revolution in so many areas of interest:

đã có những sự cách mạng không ngờ trong nhiều lĩnh vực được quan tâm -

cosmology to psychology to evolutionary psychology to anthropology

thiên văn học, tâm lý học, tâm lý tiến hóa cho đến nhân loại học,

to ... all this stuff had changed.

đến -- bạn biết đó, tất cả những thứ này đã thay đổi.

And the way in which you could think about us as a species

Và cái cách mà bạn có thể nghĩ chúng ta như là một loài,

and us as a planet had just changed so much, and it was incredibly exciting.

và chúng ta như là hành tinh đã thay đổi quá nhiều, và nó đã vô cùng thú vị

And what was really most exciting --

Và cái mà thật sự thú vị nhất,

and I think Richard Wurman discovered this at least 20 years before I did --

và tôi nghĩ Richard Wurman khám phá nó ít nhất là 20 năm trước tôi,

was that all this stuff is connected.

đó là tất cả những thứ này đều liên kết nhau.

It's connected; it all hooks into each other.

Chúng kế nối nhau. Tất cả chúng móc vào nhau.

We talk about this a lot,

và chúng ta nói về nó rất nhiều.

and I thought about trying to give an example of this. So, just one example:

Và tôi đã nghĩ về việc cố gắng đưa ra ví dụ cho nó, chỉ là một ví dụ.

Madame de Gaulle, the wife of the French president,

Quý bà de Gaulle, phu nhân của thủ tướng Pháp,

was famously asked once, "What do you most desire?"

được nổi tiếng được hỏi một lần, "Thứ gì bà mong muốn nhất?"

And she answered, "A penis."

Và bà trả lời "a penis" (tiếng Anh nghĩa là dương vật)."

And when you think about it, it's very true:

Và khi chúng bạn nghĩ về nó, nó rất đúng.

what we all most desire is a penis --

Cái mà tất cả chúng ta mong muốn nhất là dương vật.

or "happiness" as we say in English.

Hay, bạn biết đó, "hạnh phúc," nếu chúng ta nói bằng tiếng Anh.

(Laughter)

(Cười)

And something ... good luck with that one in the Japanese translation room.

Và thứ gì đó -- OK, chúc may mắn với những ai trong phòng dịch tiếng Nhật.

(Laughter)

(Cười)

(Applause)

(Vỗ tay)

But something as basic as happiness,

Nhưng thứ gì đó cơ bản như là hạnh phúc,

which 20 years ago would have been just something for discussion

mà 20 năm trước đã là thứ gì đó để thảo luận

in the church or mosque or synagogue,

trong nhà thờ hay nhà thờ Hồi Giáo, hay giáo đường Do Thái

today it turns out that there's dozens of TED-like questions

ngày nay nó quay ra rằng có hàng tá câu hỏi giống như TED

that you can ask about it, which are really interesting.

mà bạn có thể hỏi về nó mà rất là thú vị.

You can ask about what causes it biochemically:

Bạn có thể hỏi về nguyên nhân của nó về mặt hóa sinh;

neuroscience, serotonin, all that stuff.

khoa học thần kinh, hoạt chất serotonin, tất cả mọi thứ đó.

You can ask what are the psychological causes of it:

Bạn có thể hỏi cái nguyên nhân tâm lý của nó?

nature? Nurture? Current circumstance?

Tự nhiên, sự nuôi dưỡng, hoàn cảnh hiện tại?

Turns out that the research done on that is absolutely mind-blowing.

Hóa ra các nghiên cứu được thực hiện về vấn đề đó cực kỳ đáng ngạc nhiên.

You can view it as a computing problem, an artificial intelligence problem:

Bạn có thể nhìn nó như 1 phép toán tin, một vấn đề thông minh nhân tạo.

do you need to incorporate

Tại sao -- bạn cần phải kết hợp chặt chẽ

some sort of analog of happiness into a computer brain to make it work properly?

một phép tương tự của hạnh phúc vào một bộ não máy tính để làm cho nó hoạt động đúng?

You can view it in sort of geopolitical terms

Bạn có thể xem xét nó trên khía cạnh địa chính

and say, why is it that a billion people on this planet

và nói, tại sao 1 tỷ người trên hành tinh này

are so desperately needy that they have no possibility of happiness,

đang rất khổ sở vì họ không có khả năng có được sự hạnh phúc,

and whereas almost all the rest of them,

và phần còn lại gần như tất cả chúng ta,

regardless of how much money they have -- whether it's two dollars a day or whatever --

bất kể bao nhiêu tiền chúng ta có, bất kể đó là 2 đô một ngày hay bất cứ cái gì,

are almost equally happy on average?

đều được hạnh phúc tương đương nhau?

Or you can view it as an evolutionary psychology kind of thing:

Hoặc bạn có thể xem nó như là một loại tâm lý học tiến hóa.

did our genes invent this as a kind of trick

Tại sao chúng ta - đã phát minh ra các gen của chúng ta như thể là trò lừa

to get us to behave in certain ways? The ant's brain, parasitized,

để khiến chúng ta hành động theo những cách nhất định? Não kiến, được sống ký sinh,

to make us behave in certain ways so that our genes would propagate?

để làm chúng ta hành xử trong những cách nhất định mà gen của chúng ta sẽ truyền lại?

Are we the victims of a mass delusion?

Liệu chúng ta có các nạn nhân của một ảo tưởng đại chúng?

And so on, and so on.

Và tiếp đó, và tiếp đó.

To understand even something as important to us as happiness,

Để hiểu những thứ thậm chí quan trọng cho chúng ta như là hạnh phúc,

you kind of have to branch off in all these different directions,

bạn cần phải hiểu theo tất cả những hướng khác nhau đó,

and there's nowhere that I've discovered -- other than TED --

và không có ở bất cứ đâu mà chúng ta có thể khám phá ra ngoài TED

where you can ask that many questions in that many different directions.

nơi bạn có thể hỏi nhiều câu hỏi, theo nhiều hướng khác nhau.

And so, it's the profound thing that Richard talks about:

Và vì thế, nó là điều sâu sắc mà Richard nói về:

to understand anything, you just need to understand the little bits;

Để hiểu mọi thứ, bạn cần hiểu từng chút một.

a little bit about everything that surrounds it.

Một chút về mọi thứ mà bao quanh nó.

And so, gradually over these three days,

Và vì thế, dần dần trải qua 3 ngày này,

you start off kind of trying to figure out,

bạn bắt đầu có gắng nghĩ ra,

"Why am I listening to all this irrelevant stuff?"

tại sao tôi lại nghe những thứ không liên quan gì nhau?

And at the end of the four days,

Và ở phần cuối của bốn ngày,

your brain is humming and you feel energized, alive and excited,

bộ não của bạn là ồn ào và bạn cảm thấy tràn đầy sinh lực, sức sống, và sự phấn khởi,

and it's because all these different bits have been put together.

và nó bởi vì những thứ nhỏ khác nhau đó được đặt cùng với nhau.

It's the total brain experience, we're going to ...

Đó là trải nghiệm tổng thể của bộ não chúng ta đang tới --

it's the mental equivalent of the full body massage.

nó tương đương về mặt tinh thần với việc massage toàn bộ cơ thể.

(Laughter)

(Cười)

Every mental organ addressed. It really is.

Mỗi cơ quan thần kinh xác định. Nó thực sự thế.

Enough of the theory, Chris. Tell us what you're actually going to do, all right?

Lý thuyết đủ rồi, Chris. Nói chó chúng tôi biết bạn đang thực sự sẽ làm gì được chú?

So, I will. Here's the vision for TED.

Vì thế, tôi sẽ. Đây là tầm nhìn cho TED.

Number one: do nothing. This thing ain't broke, so I ain't gonna fix it.

Thứ nhất: không làm gì. Thứ này không bị phá vỡ, vì thế tôi sẽ không phải sửa nó.

Jeff Bezos kindly remarked to me,

Jeff Bezos đã rất tốt bụng khi nhận xét với tôi.

"Chris, TED is a really great conference.

"Chris, TED thực sự là một hội thảo tuyệt vời.

You're going to have to fuck up really badly to make it bad."

Anh sẽ phải quậy dữ lắm để làm nó trở nên tồi tệ."

(Laughter)

(Cười)

So, I gave myself the job title of TED Custodian for a reason,

Vì thế tôi cho bản thân mình cái danh hiệu công việc là người quản lý TED vì 1 lý do,

and I will promise you right here and now

và tôi sẽ hứa với bạn tại đây và bây giờ

that the core values that make TED special are not going to be interfered with.

rằng các giá trị cốt lõi mà làm cho TED đặc biệt sẽ không bị can thiệp.

Truth, curiosity, diversity, no selling, no corporate bullshit,

Sự thật, sự tò mò, đa dạng, không buôn bán, không công ty quỷ gì cả,

no bandwagoning, no platforms.

không phong trào, không cương lĩnh

Just the pursuit of interest, wherever it lies,

Chỉ cần theo đuổi niềm đam mê , ở bất cứ nơi nào có niềm đam mê,

across all the disciplines that are represented here.

trên tất cả các kỷ luật mà được đại diện ở đây.

That's not going to be changed at all.

Nó sẽ không bị thay đổi bao giờ.

Number two: I am going to put together

Thứ 2: Tôi sẽ đặt tập hợp

an incredible line up of speakers for next year.

một danh sách những người diễn thuyết tuyệt vời cho năm sau.

The time scale on which TED operates is just fantastic

Quy mô thời gian mà TED hoạt động thật là tuyệt vời

after coming out of a magazine business with monthly deadlines.

sau khi ra khỏi ngành kinh doanh tạp chí với thời hạn vài tháng.

There's a year to do this, and already --

Có một năm để làm điều này và đã xong,

I hope to show you a bit later --

như tôi hy vọng sẽ chỉ cho các bạn sau đây 1 chút,

there's 25 or so terrific speakers signed up for next year.

Có 25 hay hơn những nhà thuyết trình tuyệt vời đăng ký cho năm tới.

And I'm getting fantastic help from the community;

Và tôi đang nhận được những sự giúp đỡ tuyệt vời từ cộng đồng --

this is just such a great community. And combined, our contacts

đó chỉ là một cộng đồng lớn và phối hợp nhau, địa chỉ liên lạc của chúng tôi

reach pretty much everyone who's interesting in the country, if not the planet.

đến khá là nhiều người những ai mà cảm thấy thú vị trong nước, nếu không nói là cả hành tinh này.

It's true.

Đó là sự thật.

Number three: I do want to, if I can, find a way

Thứ ba: Nếu mà tôi có thể, tôi muốn tìm ra cách

of extending the TED experience throughout the year a little bit.

mở rộng những kinh nghiệm về TED trong suốt những năm qua một tý.

And one key way that we're going to do this is to introduce this book club.

Và một cách chính mà chúng tôi sắp làm tới đây là giới thiệu câu lạc bộ sách.

Books kind of saved me in the last couple years,

Sách là loại như là cứu vớt tôi trong những năm qua

and that's a gift that I would like to pass on.

và là món quà mà tôi muốn chia sẻ,

So, when you sign up for TED2003, every six weeks you'll get a care package

vì thế khi bạn đang ký cho TED2003, mỗi 6 tuần, bạn sẽ nhận được gói chăm sóc

with a book or two and a reason why they're linked to TED.

với một hoặc hai quyển sách và lý do tại sao mà bạn kết nối với TED.

They may well be by a TED speaker,

chúng cũng có thể là do một người thuyết trình của TED

and so we can get the conversation going during the year

và vì thế chúng ta có thể có buổi trò chuyện tiễp diễn trong suốt cả năm

and come back next year having had the same intellectual, emotional journey.

và quay trở lại năm tới cùng với những chuyến phiêu lưu thông minh và đầy cảm xúc.

I think it will be great.

Tôi nghĩ nó sẽ rất tuyệt.

And then, fourthly: I want to mention the Sapling Foundation,

Và kế đến, thứ 4, tôi muốn đề cập về Sapling Foundation,

which is the new owner of TED.

mà là chủ sở hữu mới của TED.

What Sapling's ownership means is that all of the proceeds of TED

Quyền sở hữu của Sapling nghĩa là tất cả các tiến trình của TED

will go towards the causes that Sapling stands for.

sẽ được chuyển tới mục đích mà Sapling đại diện.

And more important, I think, the ideas that are exhibited and realized here

Và, quan trọng hơn hết, tôi nghĩ những ý tưởng được trình bày và nhận ra ở đây

are ideas that the foundation can use, because there's fantastic synergy.

là những ý tưởng tổ chức có thể sử dụng bởi vì có sự hợp lực tuyệt vời.

Already, just in the last few days,

Chỉ còn có vài ngày cuối,

we've had so many people talking about stuff that they care about,

chúng ta sẽ có rất nhiều người nói về những thứ mà chúng ta quan tâm đến,

that they're passionate about, that can make a difference in the world,

mà họ đam mê, mà có thể làm những sự khác biệt trên thế giới,

and the idea of getting this group of people together --

và ý tưởng có được nhóm mọi người cùng nhau --

some of the causes that we believe in,

một vài nguyên nhân là vì chúng ta tin tưởng,

the money that this conference can raise and the ideas --

số tiền mà hội nghị có thể quyên được và những ý tưởng --

I really believe that that combination will, over time, make a difference.

Tôi thật sự tin rằng sự kết hợp đó sẽ làm những sự khác biệt sau này.

I'm incredibly excited about that.

Tôi vô cùng hào hứng với điều đó.

In fact, I don't think, overall, that I've been as excited by anything ever in my life.

Thực ra, tôi không nghĩ rằng về mặt tổng thể, tôi từng hào hứng vì bất cứ cái gì, trong cuộc đời tôi.

I'm in this for the long run,

Tôi sẽ còn cảm giác này rất lâu nữa

and I would be greatly honored and excited

và tôi sẽ rất hân hạnh và vui mừng

if you'll come on this journey with me.

nếu bạn cùng đến với chuyến đi này cùng tôi.