Why curiosity is the key to science and medicine | Kevin B. Jones

Translator: Joseph Geni Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Çeviri: berat güven Gözden geçirme: Ramazan Şen

Science.

Bilim.

The very word for many of you conjures unhappy memories of boredom

Lisedeki biyoloji veya fizik derslerinde yaşadığımız

in high school biology or physics class.

sıkıcı mutsuz anılarımızı canlandıran ilk kelime.

Ama size garanti ederim, orada yapılan şeyin

But let me assure that what you did there

had very little to do with science.

bilimle çok az ilgisi vardı.

That was really the "what" of science.

O aslında bilimin "Ne" olduğuydu,

It was the history of what other people had discovered.

birilerinin icat ettiği şeylerin tarihiydi.

What I'm most interested in as a scientist

Bir bilim insanı olarak en çok merak ettiğim şey

bilimin "nasıl" olduğudur.

is the "how" of science.

Because science is knowledge in process.

Çünkü bilim, işletilen bilgidir.

Bir gözlem yaparız, o gözleme bir açıklama tahmin ederiz

We make an observation, guess an explanation for that observation,

and then make a prediction that we can test

ve sonra diğer gözlem ve deneyleri yaparak

with an experiment or other observation.

test edebileceğimiz bir öngörüde bulunuruz.

Birkaç örnek.

A couple of examples.

First of all, people noticed that the Earth was below, the sky above,

Başlangıçta insanlar Yer'in aşağıda göğün ise yukarıda olduğunu fark etti

ve hem Güneş hem Ay, Dünya'nın etrafında dönüyor gibiydi.

and both the Sun and the Moon seemed to go around them.

Their guessed explanation

Tahmin ettikleri açıklama

was that the Earth must be the center of the universe.

"Evrenin merkezi Dünya olmalı." idi.

The prediction: everything should circle around the Earth.

Öngörü: Her şey Dünya'nın etrafında dönmelidir.

Bu öngörü sonunda test edildi.

This was first really tested

when Galileo got his hands on one of the first telescopes,

Galileo ilk teleskoplardan birini eline alıp

and as he gazed into the night sky,

gece gökyüzüne baktığında,

gördüğü şey etrafında dönen,

what he found there was a planet, Jupiter,

with four moons circling around it.

dört uydusuyla Jüpiter gezegeniydi.

He then used those moons to follow the path of Jupiter

Sonra, Jüpiter'in yörüngesini takip etmek için o uyduları kullandı

ve Jüpiter'in de, Dünya değil, Güneş'in etrafında

and found that Jupiter also was not going around the Earth

but around the Sun.

döndüğünü anladı.

Yani, öngörü testi geçememişti.

So the prediction test failed.

And this led to the discarding of the theory

Bu da Dünya'nın evrenin merkezinde olduğu

that the Earth was the center of the universe.

kuramını boşa çıkarmış oldu.

Another example: Sir Isaac Newton noticed that things fall to the Earth.

Başka bir örnek: Sir Isaac Newton

nesnelerin yeryüzüne düştüğünü fark etmişti.

The guessed explanation was gravity,

Tahmini açıklama yer çekimiydi.

the prediction that everything should fall to the Earth.

Öngörü her nesnenin dünyaya düşmesi gerektiği idi.

But of course, not everything does fall to the Earth.

Fakat tabii ki, her şey yeryüzüne düşmüyordu.

So did we discard gravity?

Öyleyse yer çekimini ret mi ettik?

No. We revised the theory and said, gravity pulls things to the Earth

Hayır. Teoriyi revize ettik ve başka yönde eşit ve zıt bir kuvvet olmadıkça,

unless there is an equal and opposite force in the other direction.

yer çekiminin nesneleri Dünya'ya çekeceğini söyledik.

Bu, bizim yeni bir şey öğrenmemizi sağladı.

This led us to learn something new.

We began to pay more attention to the bird and the bird's wings,

Kuşlara ve kanatlarına daha dikkatli bakmaya başladık

and just think of all the discoveries

ve bu düşünce silsilesininden türemiş

that have flown from that line of thinking.

uçabilen icatlara bir bakın.

So the test failures, the exceptions, the outliers

Yani başarısız testler, istisnalar, aykırılıklar

teach us what we don't know and lead us to something new.

bize bilmediğimiz şeyleri öğretir ve bizi yeni bir yere götürür.

Bilim bu şekilde ilerler. Bilim bu şekilde öğrenir.

This is how science moves forward. This is how science learns.

Sometimes in the media, and even more rarely,

Bazen medyada ve bazen daha da nadiren,

ama bazen bilim insanları bile

but sometimes even scientists will say

that something or other has been scientifically proven.

şu veya bu şeyin bilimsel olarak kanıtlandığını söylüyor.

But I hope that you understand that science never proves anything

Ama umarım, bilimin hiç bir zaman bir şeyi kesin olarak sonsuza kadar

definitively forever.

kanıtlamadığını anlıyorsunuzdur.

Hopefully science remains curious enough

Neyse ki bilim, aramaya devam edecek ve

to look for

aykırılıkları ve

and humble enough to recognize

Jüpiter'in uyduları gibi

when we have found

bir sonraki istisnayı

the next outlier,

tanımlayacak ve bize

bilmediğimiz şeyleri

the next exception,

which, like Jupiter's moons,

öğretmeye devam edecek kadar

teaches us what we don't actually know.

meraklı ve alçakgönüllüdür.

Burada birkaç saniyeliğine vites değiştirelim.

We're going to change gears here for a second.

The caduceus, or the symbol of medicine,

Caduceus ya da tıbbın sembolü,

means a lot of different things to different people,

farklı insanlar için farklı anlamlar taşır

ancak tıp konusundaki genel söylemlerimizin çoğu

but most of our public discourse on medicine

really turns it into an engineering problem.

gerçekten bir mühendislik problemine dönüşüyor.

We have the hallways of Congress,

Kongre salonlarında ve sigorta şirketlerinin

yönetim kurulu odalarında ödemenin nasıl yapılacağı düşünülüyor.

and the boardrooms of insurance companies that try to figure out how to pay for it.

The ethicists and epidemiologists

Ahlak bilimciler ve Epidemiyolojistler

try to figure out how best to distribute medicine,

tıp hizmeti sağlamanın en iyi yöntemlerini arıyor,

hastane ve hekimler ise protokoller ve kontrol listelerine

and the hospitals and physicians are absolutely obsessed

with their protocols and checklists,

kafayı takmış durumdalar ki

trying to figure out how best to safely apply medicine.

tıbbı güvenli bir şekilde uygulamanın en iyi yöntemlerini arıyorlar.

These are all good things.

Bunlar iyi şeyler.

However, they also all assume

Bununla birlikte herkes az ya da çok

at some level

tıp kitabının,

that the textbook of medicine is closed.

kapanmış olduğunu varsayıyor.

Sağlık hizmetinin kalitesini ona ulaşma hızımızla

We start to measure the quality of our health care

by how quickly we can access it.

ölçmeye başladık.

It doesn't surprise me that in this climate,

Böyle bir iklimde, sağlık hizmeti veren

many of our institutions for the provision of health care

kuruluşların çoğunun gerçekten hızlı yağlama dükkânı gibi

start to look a heck of a lot like Jiffy Lube.

görünmeye başlaması beni şaşırtmıyor.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

The only problem is that when I graduated from medical school,

Ben tıp fakültesinden mezun olduğumda tek sorun

I didn't get one of those little doohickeys

tamircinizin arabanıza takıp

that your mechanic has to plug into your car

sonra da arızayı tam olarak bulduğu

and find out exactly what's wrong with it,

şu küçük zımbırtılardan birine sahip olmamamdı,

çünkü tıp kitabı

because the textbook of medicine

is not closed.

kapanmamıştı.

Medicine is science.

Tıp bir bilimdir.

Medicine is knowledge in process.

Tıp işleyen bilgidir.

We make an observation,

Bir gözlem yaparız,

we guess an explanation of that observation,

bu gözleme dayanan bir açıklama tahmin ederiz,

and then we make a prediction that we can test.

sonra test edebileceğimiz bir öngörüde bulunuruz.

Now, the testing ground of most predictions in medicine

Tıptaki çoğu öngörünün test edilebileceği alan

insan nüfusudur.

is populations.

And you may remember from those boring days in biology class

Sıkıcı biyoloji derslerinden belki hatırlarsınız,

that populations tend to distribute

popülasyonlar, bir ortalama

around a mean

etrafında bir Gaus veya

as a Gaussian or a normal curve.

normal eğri dağılımı gösterir.

Therefore, in medicine,

Bu nedenle tıpta

after we make a prediction from a guessed explanation,

tahmini bir açıklamadan yola çıkıp bir öngörü yaptıktan sonra

we test it in a population.

bunu nüfus üzerinde test ederiz.

That means that what we know in medicine,

Bunun anlamı, tıp konusunda bildiklerimiz

our knowledge and our know-how,

bilgi birikimimiz ve teknik bilgilerimiz

comes from populations

nüfustan gelir

but extends only as far

ancak bunun sınırı

as the next outlier,

bir sonraki aykırılık

the next exception,

ve Jüpiter'in uyduları gibi

which, like Jupiter's moons,

bize bilmediğimiz bir şeyi öğreten

will teach us what we don't actually know.

bir sonraki istisnaya kadardır.

Şimdi, ben bir cerrahım

Now, I am a surgeon

who looks after patients with sarcoma.

ve sarkomlu hastalara bakıyorum.

Sarcoma is a very rare form of cancer.

Sarkom çok nadir bir kanser türüdür,

It's the cancer of flesh and bones.

kemik ve et dokusunda görülür.

And I would tell you that every one of my patients is an outlier,

Size şunu söyleyeyim, benim hastalarımın her biri bir aykırılıktır,

is an exception.

bir istisnadır.

Şimdiye kadar hiç bir sarkom hastasına tıpta popülasyona dayalı

There is no surgery I have ever performed for a sarcoma patient

that has ever been guided by a randomized controlled clinical trial,

bilginin en iyi türü olduğunu düşündüğümüz, rastgele bazlı

what we consider the best kind of population-based evidence in medicine.

klinik deneylere göre biçimlenen tekniklerle (bulgu) operasyon yapmadım.

People talk about thinking outside the box,

İnsanlar kalıpların dışında düşünmekten bahsediyor,

but we don't even have a box in sarcoma.

sarkom için bir kalıbımız bile yok.

What we do have as we take a bath in the uncertainty

Sarkom konusunda elimizde olanlar;

bir belirsizlik bulutu bilinmezlikler ve isitisnalar ve aykırıklıklar.

and unknowns and exceptions and outliers that surround us in sarcoma

Ne hissettiğimi tahmin etmeniz kolay. Bunlar her bilim dalının

is easy access to what I think are those two most important values

for any science:

en önemli iki kuralı;

alçakgönüllülük ve merak.

humility and curiosity.

Alçakgönüllü ve meraklı olduğum için,

Because if I am humble and curious,

when a patient asks me a question,

hasta bana bir soru sorduğunda,

and I don't know the answer,

cevabı bilmiyorsam,

I'll ask a colleague

sarkomalı bir hastası

olma ihtimali düşük de olsa bir meslakdaşıma danışırım.

who may have a similar albeit distinct patient with sarcoma.

We'll even establish international collaborations.

Hatta uluslararası bir işbirliği bile başlattık.

Those patients will start to talk to each other through chat rooms

Hastalar sohbet odaları aracılığı ile birbirleri ve destek

gruplarıyla konuşuyor.

and support groups.

It's through this kind of humbly curious communication

Bu alçakgönüllü ve meraklı iletişim sayesinde

that we begin to try and learn new things.

yeni şeyler öğrenmeye çalışıyoruz.

As an example, this is a patient of mine

Örnek olarak , bu benim bir hastam,

who had a cancer near his knee.

dizine yakın yerde kanser vardı.

Because of humbly curious communication

Uluslararası işbirliğinin alçakgönüllü

in international collaborations,

ve meraklı iletişimi sayesinde

kanserli diz alındıktan sonra hastanın ayak bileğini diz olarak

we have learned that we can repurpose the ankle to serve as the knee

yeniden tasarlayabileceğimizi öğrendik.

when we have to remove the knee with the cancer.

He can then wear a prosthetic and run and jump and play.

O zaman bir protez takabilir, koşar, sıçrar ve oynayabilirdi.

This opportunity was available to him

O bu fırsatı uluslararası işbirliği

because of international collaborations.

sayesinde kullanabildi.

It was desirable to him

Bunu istiyordu,

because he had contacted other patients who had experienced it.

çünkü bunu yaptıran diğer hastalarla temasa geçmişti.

And so exceptions and outliers in medicine

Yani, tıptaki istisna ve aykırılıklar

bize bilmediğimiz bir şey öğretir ve ayrıca bizi yeni bir düşünceye götürür.

teach us what we don't know, but also lead us to new thinking.

Şimdi, şu çok önemli;

Now, very importantly,

all the new thinking that outliers and exceptions lead us to in medicine

tıptaki aykırılık ve istisnaların bizi götürdüğü yeni düşünceler

does not only apply to the outliers and exceptions.

sadece aykırılık ve istisnalara uygulanmıyor.

It is not that we only learn from sarcoma patients

Sarkom hastalarından sadece sarkom tedavi etme

yöntemleri öğrenmiyoruz.

ways to manage sarcoma patients.

Sometimes, the outliers

Bazen, aykırılıklar

ve istisnalar

and the exceptions

teach us things that matter quite a lot to the general population.

bize genel nüfus için çok önemli şeyler öğretir.

Like a tree standing outside a forest,

Bu ormanın dışındaki bir ağaç gibidir,

the outliers and the exceptions draw our attention

aykırılık ve istisnalar dikkatimizi çeker

and lead us into a much greater sense of perhaps what a tree is.

ve belki de, bizi bir ağacın ne olduğunu daha iyi anlamaya götürür.

We often talk about losing the forests for the trees,

Sık sık ağaçlara bakıp ormanı görmüyoruz deriz

ama ormanın içindeki

but one also loses a tree

bir ağacı da görmeyiz.

within a forest.

Ancak bu ağaç tek başına durduğunda

But the tree that stands out by itself

makes those relationships that define a tree,

bir ağacı oluşturan bağlantıları

the relationships between trunk and roots and branches,

gövde, kök ve dalların ilişkilerini

much more apparent.

çok daha net anlatır.

Even if that tree is crooked

Bu ağaç eğri büğrü bile olsa

bu ağacın kendi gövdesi, kökleri ve dallarıyla çok anormal

or even if that tree has very unusual relationships

between trunk and roots and branches,

ilişkileri bile olsa

it nonetheless draws our attention

her şeye rağmen dikkatimizi çeker

ve gözlem yapmamızı mümkün kılar

and allows us to make observations

that we can then test in the general population.

ve sonra gözlemi genel nüfusta test edebilmeyi.

Sarkom'un nadir görüldüğünü söyledim.

I told you that sarcomas are rare.

Bütün kanser vakalarının %1'idir.

They make up about one percent of all cancers.

You also probably know that cancer is considered a genetic disease.

Muhtemelen siz de bilirsiniz, kanserin genetik olduğu düşünülüyor.

By genetic disease we mean that cancer is caused by oncogenes

Genetik olmasından kastettiğimiz; kanser, kansere dönüşen

onkojenler ve tümör baskılayıcı

that are turned on in cancer

and tumor suppressor genes that are turned off to cause cancer.

genlerin devre dışı kalmasından kaynaklanır.

Onkojenler ve tümör baskılayıcı genler hakkındaki bilgileri

You might think that we learned about oncogenes

and tumor suppressor genes from common cancers

meme kanseri, prostat kanseri ve akciğer kanseri gibi

like breast cancer and prostate cancer

yaygın kanser türlerinden öğrendiğimizi

and lung cancer,

düşünebilirsiniz

but you'd be wrong.

ama yanılıyorsunuz.

Onkojenler ve tümör baskılayıcı genler hakkındaki bilgileri

We learned about oncogenes and tumor suppressor genes

for the first time

ilk kez

bu minicik %1'lik, sarkom denen kanser sayesinde öğrendik.

in that itty-bitty little one percent of cancers called sarcoma.

In 1966, Peyton Rous got the Nobel Prize

Peyton Rous, tavukların geçirilebilen

for realizing that chickens

bir sarkom formuna sahip

had a transmissible form of sarcoma.

olduklarını fark etti ve 1966'da Nobel Ödülü aldı.

30 yıl sonra Harold Varmus ve Mike Bishop

Thirty years later, Harold Varmus and Mike Bishop discovered

bu aktarılabilen ögenin ne olduğunu buldu.

what that transmissible element was.

It was a virus

Bu bir virüstü,

carrying a gene,

bir gen taşıyordu:

the src oncogene.

src onkojen.

Now, I will not tell you that src is the most important oncogene.

Şimdi size src'nin en önemli onkojen olduğunu söylemeyeceğim.

I will not tell you

Size src'nin

that src is the most frequently turned on oncogene in all of cancer.

bütün kanserlerde en sık onkojen başlatan olduğunu söylemeyeceğim.

But it was the first oncogene.

Ancak bu ilk onkojendir.

The exception, the outlier

Bir aykırılıktı, bir istisnaydı,

drew our attention and led us to something

dikkatimizi çekti ve bizi biyolojinin

that taught us very important things about the rest of biology.

geri kalanına dair çok önemli şeyler öğreten bir şeye yöneltti.

Now, TP53 is the most important tumor suppressor gene.

En önemli tümör baskılayıcı gen TP53'dür.

Neredeyse bütün kanser türlerinde en sıklıkla

It is the most frequently turned off tumor suppressor gene

in almost every kind of cancer.

devre dışı kalan baskılayıcı gendir

But we didn't learn about it from common cancers.

ama biz bunu yaygın kanser türlerinden öğrenmedik.

We learned about it when doctors Li and Fraumeni

Biz bunu Doktor Li ve Fraumeni'nin

ailelere bakıp bu ailelerde

were looking at families,

and they realized that these families

çok fazla sarkom görüldüğünü

had way too many sarcomas.

fark etmeleriyle öğrendik.

I told you that sarcoma is rare.

Söylemiştim, sarkom nadirdir.

Remember that a one in a million diagnosis,

Unutmayalım, milyonda bir tanıdır,

if it happens twice in one family,

eğer bu bir ailede iki kez çıkmışsa

o ailede çok yaygın demektir.

is way too common in that family.

The very fact that these are rare

Bunların nadir olması gerçeği

draws our attention

dikkatimizi çeker

and leads us to new kinds of thinking.

ve bizi yeni bir düşünme biçimine götürür.

Şimdi pek çoğunuz şöyle diyebilir

Now, many of you may say,

and may rightly say,

veya haklı olarak der:

that yeah, Kevin, that's great,

"Tamam Kevin bu güzel ama

but you're not talking about a bird's wing.

anlattığın şey kuşların kanatları değil ki,

You're not talking about moons floating around some planet Jupiter.

Jüpiter denen bir gezegenin etrafında süzülen uydulardan bahsetmiyorsun.

This is a person.

Bu bir insan.

Bu aykırılık, bu istisna bilimde bir ilerlemeye yol açabilir,

This outlier, this exception, may lead to the advancement of science,

but this is a person.

ama bu bir insan."

And all I can say

Tek söyleyebileceğim

is that I know that all too well.

bunu çok iyi biliyor olduğum.

I have conversations with these patients with rare and deadly diseases.

Nadir ve ölümcül hastalıkları olan hastalarla konuşuyorum.

I write about these conversations.

Bu konuşmalar hakkında yazıyorum.

These conversations are terribly fraught.

Bu konuşmalar korkunç şekilde yüklü.

Bu konuşmalar, "Size kötü bir haberim var"

They're fraught with horrible phrases

like "I have bad news" or "There's nothing more we can do."

veya "Artık yapabileceğimiz bir şey yok" gibi iğrenç sözlerle yüklü.

Sometimes these conversations turn on a single word:

Bazen bu konuşmalar tek bir kelimeye iniyor:

"terminal."

"Ölümcül."

Silence can also be rather uncomfortable.

Sessizlik de oldukça rahatsız edici olabiliyor.

Where the blanks are in medicine

Tıptaki boşluklar, bizim bu

can be just as important

konuşmalarda kullandığımız

as the words that we use in these conversations.

kelimeler kadar önemli olabilir.

Bilinmeyenler neler?

What are the unknowns?

What are the experiments that are being done?

Yapılmakta olan deneyler neler?

Do this little exercise with me.

Birlikte küçük bir alıştırma yapalım.

Up there on the screen, you see this phrase, "no where."

Yukarıda ekranda bir söz görüyorsunuz: "hiçbir yerde"

Notice where the blank is.

Boşluğun yerine dikkat edin.

If we move that blank one space over

Eğer bu boşluğu bir tık kaydırırsak,

"no where"

"hiçbir yerde"

becomes "now here,"

"şimdi burada" olur,

the exact opposite meaning,

tam ters bir anlama dönüşür.

just by shifting the blank one space over.

Boşluğu sadece bir yana kaydırdık.

I'll never forget the night

Asla unutmayacağım;

that I walked into one of my patients' rooms.

bir gece hastalarımdan birinin odasına gittim,

o gün çok uzun ameliyatlar yapmıştım

I had been operating long that day

but I still wanted to come and see him.

ama yine de gidip bir görmek istedim.

Birkaç gün önce kemik kanseri tanısı konmuş bir oğlandı.

He was a boy I had diagnosed with a bone cancer a few days before.

He and his mother had been meeting with the chemotherapy doctors

O gün sabah, annesiyle birlikte kemoterapi

earlier that day,

uzmanlarıyla görüşmüştü

ve kemoterapi için hastaneye yatmıştı.

and he had been admitted to the hospital to begin chemotherapy.

Odasına gittiğimde neredeyse gece yarısıydı.

It was almost midnight when I got to his room.

He was asleep, but I found his mother

Uyuyordu ama annesi oradaydı,

reading by flashlight

yatağın kenarında el feneriyle

kitap okuyordu.

next to his bed.

She came out in the hall to chat with me for a few minutes.

Benimle bir iki dakika konuşmak için koridora çıktı.

Okuduğu şey kemoterapi doktorlarının

It turned out that what she had been reading

was the protocol that the chemotherapy doctors

ona o gün verdikleri

had given her that day.

protokoldü.

She had memorized it.

Onu ezberlemişti.

She said, "Dr. Jones, you told me

Dedi ki: "Doktor Jones, bize

that we don't always win

bu tür bir kanserde, her zaman

with this type of cancer,

kazanamayız dediniz,

but I've been studying this protocol, and I think I can do it.

ama ben bu protokolü inceledim ve sanıyorum bunu yapabilirim.

I think I can comply with these very difficult treatments.

Bu çok zor bir tedavi ama sanırım buna izin verebilirim.

I'm going to quit my job. I'm going to move in with my parents.

İşten ayrılacağım, annemlere taşınacağım

I'm going to keep my baby safe."

ve bebeğime bakacağım."

I didn't tell her.

Ona söylemedim.

I didn't stop to correct her thinking.

Düzeltmek için sözünü kesmedim.

She was trusting in a protocol

Protokole güveniyordu,

that even if complied with,

ben bile razı olsam,

bu oğlunu kurtarmayabilirdi.

wouldn't necessarily save her son.

I didn't tell her.

Ona söylemedim.

O boşluğu doldurmadım.

I didn't fill in that blank.

Bir buçuk yıl sonra

But a year and a half later

oğlu yine de kanserden öldü.

her boy nonetheless died of his cancer.

Ona söylemeli miydim?

Should I have told her?

Şimdi çoğunuz şunu diyebilir: "Ne olmuş yani?"

Now, many of you may say, "So what?

I don't have sarcoma.

Bende sarkom yok.

No one in my family has sarcoma.

Ailede kimsede sarkom yok.

And this is all fine and well,

Her şey gayet güzel

but it probably doesn't matter in my life."

ama bu benim hayatımla bir sorun olmaz."

Muhtemelen haklısınız.

And you're probably right.

Sarcoma may not matter a whole lot in your life.

Sarkom hayatınızda çok önem kazanmaz.

Ama tıptaki boşluklar

But where the blanks are in medicine

does matter in your life.

hayatınız için önemlidir.

Size küçük pis bir sırrı söylemedim.

I didn't tell you one dirty little secret.

I told you that in medicine, we test predictions in populations,

Size tıbbın öngörülerini nüfus üzerinde test ettiğini söyledim,

ama şunu söylemedim

but I didn't tell you,

and so often medicine never tells you

ve tıp bunu genelde söylemez,

that every time an individual

bir birey ne zaman tıpla

encounters medicine,

karşılaşsa

even if that individual is firmly embedded in the general population,

hatta bu birey genel nüfusun içinde iyice erimiş de olsa

neither the individual nor the physician knows

ne bu birey, ne de hekim

where in that population the individual will land.

bireyin genel nüfus içinde konumlanacağı yeri bilmez.

Dolayısıyla, tıpla her karşılaşma

Therefore, every encounter with medicine

is an experiment.

bir deneydir.

You will be a subject

Deneyde bir

in an experiment.

denek olursunuz.

And the outcome will be either a better or a worse result for you.

Ve sonuç sizin için iyi de olabilir, kötü de.

As long as medicine works well,

Tıp iyi işlediği sürece,

we're fine with fast service,

hızlı hizmettten, kurusıkı atmaktan

ve özgüvenin coştuğu konuşmalardan şikâyetimiz yok.

bravado, brimmingly confident conversations.

But when things don't work well,

Ama işler iyi gitmediğinde

sometimes we want something different.

bazen farklı şeyler isteriz.

A colleague of mine removed a tumor from a patient's limb.

Bir meslektaşım bir hastanın bacağından bir tümör aldı.

He was concerned about this tumor.

Bu tümörden endişeleniyordu.

In our physician conferences, he talked about his concern

Hekim toplantısında bu endişesini dile getirdi,

that this was a type of tumor

bu tömör aynı bacakta

that had a high risk for coming back in the same limb.

tekrarlama riski yüksek tipten bir tümördü.

But his conversations with the patient

Fakat hastasıyla konuşması

were exactly what a patient might want:

tam da bir hastanın istediği konuşmaydı,

brimming with confidence.

özgüvenle dolup taşıyordu.

Şöyle demişti: "Hepsini aldım, rahatça git."

He said, "I got it all and you're good to go."

O ve kocası çok mutluydu.

She and her husband were thrilled.

They went out, celebrated, fancy dinner, opened a bottle of champagne.

Çıktılar, güzel bir yemekle kutladılar, şampanya açtılar.

Tek sorun, birkaç hafta sonra

The only problem was a few weeks later,

she started to notice another nodule in the same area.

aynı bölgede başka bir nodül olduğunu fark etmesiydi.

It turned out he hadn't gotten it all, and she wasn't good to go.

Anlaşıldı ki hepsini almamıştı ve henüz iş bitmemişti.

But what happened at this juncture absolutely fascinates me.

Ama o noktada olan şey beni kesinlikle mest etti.

Meslektaşım bana gelip şunu dedi:

My colleague came to me and said,

"Kevin, would you mind looking after this patient for me?"

"Kevin, sakıncası yoksa benim için bu hastaya bakabilir misin?"

Cevaben: "Neden, yapılacak doğru şeyi sen de benim kadar biliyorsun,

I said, "Why, you know the right thing to do as well as I do.

You haven't done anything wrong."

yanlış bir şey yapmadın ki." dedim.

Bana: "Lütfen, hastaya benim için bak." dedi.

He said, "Please, just look after this patient for me."

Utanmıştı --

He was embarrassed --

not by what he had done,

yaptığı şeyden değil,

aşırı güvenle yapmış olduğu

but by the conversation that he had had,

by the overconfidence.

konuşmadan utanmıştı.

Böylece hastaya çok daha yaygın bir operasyon yaptım

So I performed a much more invasive surgery

and had a very different conversation with the patient afterwards.

ve daha sonra hastayla çok farklı bir konuşma yaptım.

I said, "Most likely I've gotten it all

Şöyle dedim: "Büyük ihtimalle hepsini aldım

and you're most likely good to go,

ve büyük ihtimalle rahatça gidebilirsiniz

but this is the experiment that we're doing.

ama bu bizim yaptığımız bir deney.

Bu sizin gözleyeceğiniz şey.

This is what you're going to watch for.

Bu benim gözleyeceğim şey.

This is what I'm going to watch for.

Operasyonun işe yarayıp yaramadığını kanserden kurtulup kurtulmadığınızı

And we're going to work together to find out if this surgery will work

to get rid of your cancer."

görmek için beraber çalışacağız."

I can guarantee you, she and her husband

Size garanti ederim benimle konuştuktan

did not crack another bottle of champagne after talking to me.

sonra kocasıyla bir şampanya patlatmamıştır.

But she was now a scientist,

Şimdi o bir bilim kadınıydı

not only a subject in her experiment.

sadece kendi deneyinde bir denek değildi.

And so I encourage you

Yani, doktorunuzda

to seek humility and curiosity

alçakgönüllülük ve merak

arayın.

in your physicians.

Almost 20 billion times each year,

Yılda neredeyse 20 milyon kişi

a person walks into a doctor's office,

bir doktorun odasına giriyor

and that person becomes a patient.

ve bir hastaya dönüşüyor.

Siz veya sevdiğiniz biri yakın bir zamanda hasta olacak.

You or someone you love will be that patient sometime very soon.

How will you talk to your doctors?

Doktorunuzla nasıl konuşacaksınız?

What will you tell them?

Onlara ne anlatacaksınız?

What will they tell you?

Onlar size ne anlatacak?

They cannot tell you

Size bilmedikleri bir şeyi

what they do not know,

anlatamazlar

but they can tell you when they don't know

ama sadece sorduğunuzda, bilmediklerini

size söylerler.

if only you'll ask.

Öyleyse lütfen, sohbete katılın.

So please, join the conversation.

Teşekkürler.

Thank you.

(Applause)

(Alkışlar)