Wingham Rowan: A new kind of job market

Wingham Rowan: İş piyasasının yeni bir türü

Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Gürkan Beyazgül Gözden geçirme: Ethem Canbolat

This is about a hidden corner of the labor market.

Bu konuşma işgücü piyasasının gizli bir köşesi ile ilgilidir.

It's the world of people who need to work ultra-flexibly,

Bu dünya, tek yaptığı çalışmak olan,

if they're to work at all.

ultra-esnek çalışması gereken insanların dünyasıdır.

So think, for instance,

Örneğin şöyle düşünün,

of someone who has a recurring but unpredictable medical condition,

yinelenen fakat öngörülemez tıbbi durumu olan birinin,

or somebody who's caring for a dependent adult,

veya bağımlı bir yetişkene yardımcı olan birini

or a parent with complex child care needs.

veya kompleks bakıma ihyacı olan çocuklara sahip bir aile.

Their availability for work can be such that it's,

İş için ayırdıkları zaman şu şekilde olsun:

"A few hours today.

"Günde birkaç saat.

Maybe I can work tomorrow, but I don't know if and when yet."

Belki yarın çalışırım, fakat ne zaman olduğunu bilmiyorum."

And it's extraordinarily difficult for these people

Ve, bu insanlar için sürekli ve çok ihtiyaç duydukları

to find the work that they so often need very badly.

bir iş bulmak olağanüstü zor bir durum.

Which is a tragedy because there are employers

Öyle bir trajedi ki, çünkü bu insanlar çalışmak

who can use pools of very flexible local people

istediklerinde, yerel halk tarafından tamamen ve

booked completely ad hoc around when that person wants to work.

çok esnek rezerve edilmiş havuzları kullanabilecek işçilerdir.

Imagine that you run a cafe.

Bir kafede çalıştığınızı düşünün.

It's mid-morning, the place is filling up.

Sabah vakti ve her yer doluyor.

You're going to have a busy lunchtime rush.

Hızlıca bir öğle yemeği yiyeceksiniz.

If you could get two extra workers for 90 minutes

Bir saat içinde 90 dakika çalışacak ekstra

to start in an hour's time,

2 işçi alabilseydiniz.

you'd do it, but they'd have to be reliable, inducted in how your cafe works.

bunu yapardınız, fakat bunların kafeye uygun ve güvenilir olmaları gerekirdi.

They'd have to be available at very competitive rates.

Çok rekabetçi değerler için uygun olmak zorunda kalırlardı.

They'd have to be bookable in about the next minute.

Bir dakika içerisinde rezerve edilebilir olmaları gerekirdi.

In reality, no recruitment agency wants to handle that sort of business,

Gerçekte, hiçbir işe alma ajansı bu tür bir işle uğraşmak istemez,

so you are going to muddle by, understaffed.

bu yüzden sahip olduğunuz personel ile işinizi göreceksiniz.

And it's not just caterers, it's hoteliers, it's retailers,

Ve bu sadece catering şirketleri, otelciler, perakendeciler,

it's anyone who provides services to the public or businesses.

kamu ve işletmelere hizmet veren herkes için değil.

There's all sorts of organizations that can use these pools of very flexible people,

Zaten bu işin içinde olan, bu çok esnek havuzları kullanabilecek

possibly already once they've been inducted.

her türlü organizasyon için de geçerlidir.

At this level of the labor market,

Bu düzeydeki işgücü piyasasında,

what you need is a marketplace for spare hours.

boş saatler için bir pazara ihtiyacınız var.

They do exist. Here's how they work.

Bunlar mevcut. Nasıl çalıştıklarına bakalım.

So in this example, a distribution company has said,

Böylece bu örnekte, bir dağıtım şirketi:

we've got a rush order that we've got to get out of the warehouse tomorrow morning.

"Yarın sabah depoya yetişmesi gereken çok önemli bir siparişimiz var.

Show us everyone who's available.

Bize uygun olan herkesi gösterin."

It's found 31 workers.

31 adet çalışan bulundu.

Everybody on this screen is genuinely available at those specific hours tomorrow.

Bu ekrandaki herkes yarınki belirli saatler için tamamen uygun.

They're all contactable in time for this booking.

Bu rezervasyon için tamamı ile iletişime geçilebilir.

They've all defined the terms on which they will accept bookings.

Hepsi kabul edecekleri rezervasyonların terimlerini tanımladılar.

And this booking is within all the parameters for each individual.

Ve her bir birey için tüm parametreler bu rezervasyon içerisindedir.

And they would all be legally compliant by doing this booking.

Ve hepsi bu rezervasyonu yaparak yasal olarak uyumlu olacaktır.

Of course, they're all trained to work in warehouses.

Tabii ki, tümü depolarda çalışmak için eğitilmiştir.

You can select as many of them as you want.

Onlardan istediğiniz kadar çok seçebilirsiniz.

They're from multiple agencies.

Birçok ajanstan geliyorlar.

It's calculated the charge rate for each person for this specific booking.

Bu özel rezervasyon için her kişi için belirli bir ücret oranı hesaplanır.

And it's monitoring their reliability.

Ve bu onların güvenilirliğini gösteriyor.

The people on the top row are the provenly reliable ones.

Üst satırdakiler güvenirliği kanıtlanmış olanlardır.

They're likely to be more expensive.

Onların daha pahalı olması olasıdır.

In an alternative view of this pool of local, very flexible people,

Alternatif bir bakış açısıyla, yerel ve esnek zamanlarda çalışan insanlar,

here's a market research company,

bir pazar araştırma şirketi,

and it's inducted maybe 25 local people in how to do street interviewing.

ve 25 yerel kişiyle sokak röportajının nasıl yapılacağını gösteriyor.

And they've got a new campaign. They want to run it next week.

Ve gelecek hafta başlatacakları yeni bir kampanyaları var.

And they're looking at how many of the people they've inducted

Ve sundukları kişilerden kaç tanesinin gelecek hafta her saat

are available each hour next week.

uygun olduğuna bakıyorlar.

And they'll then decide when to do their street interviews.

Ve bundan sonra sokak röportajını ne zaman yapacaklarına karar verecekler.

But is there more that could be done

Fakat iş gücü piyasasının bu köşesi için

for this corner of the labor market?

daha fazlası var mıdır?

Because right now there are so many people

Çünkü, şu anda ekonomik fırsat edinebilecekleri

who need whatever economic opportunity they can get.

pek çok insan bulunmaktadır.

Let's make it personal.

Bunu kişiselleştirelim.

Imagine that a young woman -- base of the economic pyramid,

Ekonomik piramidin tabanında -- iş bulma umudu çok az olan

very little prospect of getting a job --

genç bir bayan hayal edin --

what economic activity could she theoretically engage in?

Teorik olarak meşgul olabileceği ekonomik aktivite nedir?

Well, she might be willing to work odd hours

Peki, o bir posta odasında, bir resepsiyon alanı,

in a call center, in a reception area, in a mail room.

bir çağrı merkezinde sıradışı saatlerde çalışmaya istekli olabilir.

She may be interested in providing local services to her community:

Kendi topluluğu için yerel hizmet sağlamakla ilgilenebilir:

babysitting, local deliveries, pet care.

çocuk bakımı, yerel teslimatlar, evcil hayvan bakımı.

She may have possessions that she would like to trade

Boş zamanlarında ticaret yapabileceği mallara

at times she doesn't need them.

sahip olabilir.

So she might have a sofa bed in her front room that she would like to let out.

Ön odasında dışarı çıkarabileceği bir çekyatı olabilir.

She might have a bike, a video games console she only uses occasionally.

Nadiren kullandığı bir oyun konsolu, bir bisikleti olabilir.

And you're probably thinking -- because you're all very web-aware --

Ve düşünüyor olabilirsiniz -- çünkü hepiniz web'e aşinasınız -

yes, and we're in the era of collaborative consumption,

evet, işbirlikçi tüketim çağındayız,

so she can go online and do all this.

Web üzerinden bunların hepsini yapabilir.

She can go to Airbnb to list her sofa bed,

Airbnb sitesinde çekyatını listeleyebilir,

she can go to TaskRabbit.com and say, "I want to do local deliveries," and so on.

TaskRabbit.com' a gider ve "Lokal bir teslimat yapmak istiyorum" diyebilir ve benzeri.

These are good sites, but I believe we can go a step further.

İyi siteler var, fakat bir adım daha ileri gidebileceğimize inanıyorum.

And the key to that is a philosophy that we call modern markets for all.

Ve bunun anahtarı "her şey için modern market" felsefesidir.

Markets have changed beyond recognition in the last 20 years,

Piyasalar son 20 yıl içinde tanınmayacak kadar değişti.

but only for organizations at the top of the economy.

ama sadece ekonominin en üstünde bulunan organizasyonlar.

If you're a Wall Street trader, you now take it for granted

Eğer Wall Street tüccarı iseniz, gerçek zamanlı olarak

that you sell your financial assets in a system of markets

bir piyasa sistemi içinde finansal varlıklarını satabilir,

that identifies the most profitable opportunities for you in real time,

en karlı fırsatları tanımlayabilirsiniz.

executes on that in microseconds within the boundaries you've set.

mikro saniyelerde ve belirlediğiniz sınırlar içinde yürütebilirsiniz.

It analyzes supply and demand and pricing

Bu da arz ve talep ve fiyatlandırma analizleri ve

and tells you where your next wave of opportunities are coming from.

bir sonraki fırsat dalgasının nereden geleceğini söyler.

It manages counterparty risk in incredibly sophisticated ways.

İnanılmaz derecede karmaşık yöntemlerle karşı taraf riski yönetmektedir.

It's all extremely low overhead.

Tümü çok küçük bir yük.

What have we gained at the bottom of the economy

Son 20 yılda piyasalar açısından ekonominin

in terms of markets in the last 20 years?

tabanında ne kazandık?

Basically classified adverts with a search facility.

Bir arama tesisi ile temel olarak sınıflandırılmış reklamlar.

So why do we have this disparity

bu seyrekleşmiş ticaret düzeyinde,

between these incredibly sophisticated markets at the top of the economy

ekoniminin en üstünde yer alan daha fazla ve daha fazla aktivite

that are increasingly sucking more and more activity and resource

ve kaynak emen inanılmaz gelişmiş pazarlar ve

out of the main economy into this rarefied level of trading,

ana ekonomi kaynakları arasındaki eşitsizlik neden?

and what the rest of us have?

ve bize kalan ne?

A modern market is more than a website;

Modern bir pazar, bir web sitesinden daha fazlasıdır:

it's a web of interoperable marketplaces,

Birlikte çalışabilen pazarların alanıdır,

back office mechanisms, regulatory regimes,

ofis mekanizmaları, düzenleyici rejimler,

settlement mechanisms, liquidity sources and so on.

çözüm mekanizmaları, likidite kaynakları vb.

And when a Wall Street trader comes into work in the morning,

Ve bir Wall Street tüccarı sabah işe geldiğinde,

she does not write a listing for every financial derivative she wants to sell today

Bugün satmak istediği her bir finansal araç için liste yapmaz,

and then post that listing on multiple websites

ve bu listeyi birçok web sitesine gönderir

and wait for potential buyers to get in touch

ve potansiyel alıcılar ile iletişime geçmek için bekler

and start negotiating the terms on which she might trade.

ve ticaret için pazarlık terimlerine başlar.

In the early days of this modern markets technology,

Bu modern teknolojinin ilk günlerinde,

the financial institutions worked out

finansal kuruluşlar,

how they could leverage their buying power, their back office processes,

tüm bu aktiviteleri oluşturabilecek yeni marketleri şekillendirebilmek için

their relationships, their networks

ofis işlemelerini, ilişkilerini,

to shape these new markets that would create all this new activity.

ağlarını nasıl arttırabilecekleri üzerine çalıştılar.

They asked governments for supporting regulatory regimes,

Düzenleyici rejimleri desteklemesi için hükümetlerden destek istediler

and in a lot of cases they got it.

ve birçok durumda aldılar.

But throughout the economy,

Ama ekonominin genelinde,

there are facilities that could likewise leverage

hepimizin yararına olan yeni nesil pazarlar için

a new generation of markets

kaldıraç görevi gören

for the benefit of all of us.

tesisler bulunmaktadır.

And those facilities --

Tüm bu tesisler --

I'm talking about things like the mechanisms that prove our identity,

Kimlik kazanacağımız mekanizma benzeri şeylerden,

the licensing authorities

ruhsatlandırma makamlarından

that know what each of us is allowed to do legally at any given time,

herhangi birimizin herhangi bir zamanda yasal olarak yapabileceği,

the processes by which we resolve disputes through official channels.

anlaşmazlıkları çözen resmi kanallar gibi süreçlerden bahsediyorum.

These mechanisms, these facilities

Bu mekanizmalar, bu tesisler

are not in the gift of Craigslist or Gumtree or Yahoo,

Craigslist, Gumtree veya Yahoo'nun hediyeleri değil,

they're controlled by the state.

devlet tarafından kontrol ediliyorlar.

And the policymakers who sit on top of them

Ve en tepede oturan politikacılar vardır,

are, I suggest, simply not thinking about how those facilities could be used

basitçe yeni çağ pazarlarının tümünü desteklemek için kullanılacak tesisler

to underpin a whole new era of markets.

üzerine düşünmemelerini öneririm.

Like everyone else, those policymakers are taking it for granted

Herkes gibi, bu politikacılar da,

that modern markets are the preserve

modern marketlerin kendi kendilerini oluşturabilecek

of organizations powerful enough to create them for themselves.

yeterli güce sahip organizasyonları korumasını hafife alıyor.

Suppose we stopped taking that for granted.

Bunu hafife almayı bıraktığımızı farzedelim.

Suppose tomorrow morning the prime minister of Britain or the president of the U.S.,

Yarın sabah İngiltere başbakanın veya ABD başkanın,

or the leader of any other developed nation,

veya herhangi bir diğer gelişmiş ülke liderinin, uyanıp şöyle

woke up and said, "I'm never going to be able to create

söylediğini farzedelim: "Tüm işlerde istediğim havayı asla

all the jobs I need in the current climate.

oluşturamayacağım. Vatandaşlarıma verebileceğim

I have got to focus on whatever economic opportunity I can get to my citizens.

ekonomik fırsatlara odaklanmak zorundayım.

And for that they have to be able to access state-of-the-art markets.

Ve bunun için de sanat piyasaların durumuna erişmek mümkün olmalıdır.

How do I make that happen?"

Bunu nasıl oluşturabilirim."

And I think I can see a few eyes rolling.

Ve sanırım yuvarlanan birkaç göz görebilirim.

Politicians in a big, complex, sophisticated I.T. project?

Politikacılar büyük, karmaşık ve sofistike bir proje içindedirler.

Oh, that's going to be a disaster waiting to happen.

Ah, meydana gelmeyi bekleyen büyük bir felaket olacak.

Not necessarily.

Zorunlu olmamakla birlikte.

There is a precedent for technology-enabled service

Birden fazla ülkede politikacılar tarafından başlatılan

that has been initiated by politicians in multiple countries

ve büyük ölçüde başarılı olmuş etkin teknoloji hizmeti

and has been hugely successful:

örneği var:

national lotteries.

milli piyango.

Let's take Britain as an example.

İngiltere'yi örnek alalım.

Our government didn't design the national lottery,

Bizim hükümetimiz milli piyango tasarlamadı,

it didn't fund the national lottery, it doesn't operate the national lottery.

milli piyangoyu finanse etmedi, milli piyango yapılmadı.

It simply passed the National Lottery Act and this is what followed.

Basitçe Milli Piyango Yasası geçti.

This act defines what a national lottery will look like.

Bu yasa, bir milli piyangonun nasıl görüneceğini tanımlar.

It specifies certain benefits

Devletin, operatörlere benzersiz olarak

that the state can uniquely bestow on the operators.

bağışlayacağı belli çıkarları belirtir.

And it puts some obligations on those operators.

Ve bu operatörlere bazı yükümlülükler koyar.

In terms of spreading gambling activity to the masses,

Kitlelere kumar faaliyeti yayılması açısından,

this was an unqualified success.

bu vasıfsız bir başarıdır.

But let's suppose that our aim

Ama amacımızın piramidin tabanına

is to bring new economic activity to the base of the pyramid.

yeni ekonomik faaliyet getirmek olduğunu varsayalım.

Could we use the same model?

Aynı modeli kullanabilir miydik?

I believe we could.

İnanıyorum ki kullanabilirdik.

So imagine that policymakers outlined a facility.

Peki, anahatlarıyla bir tesisin politikacılarını hayal edin.

Let's call it national e-markets, NEMs for short.

Buna ulusal e-marketler kısace UEM diyelim.

Think of it as a regulated public utility.

Bunu düzenlenmiş bir kamu hizmeti olarak düşünün.

So it's on a par with the water supply or the road network.

Yani, su kaynağı veya karayolu ağı ile aynı düzeyde olsun.

And it's a series of markets for low-level trade

Bir kişi ya da küçük bir şirket tarafından yerine getirilebilen

that can be fulfilled by a person or a small company.

düşük düzeyde ticaret yapan bir market dizisidir.

And government has certain benefits

Devletin, bu benzersiz marketler üzerinden

it can uniquely bestow on these markets.

belli çıkarları vardır.

It's about public spending going through these markets

Bu, yerel düzeyde kamu hizmetlerini satın almak için

to buy public services at the local level.

piyasalardaki kamu harcamaları ile ilgili.

It's about interfacing these markets

Bu, marketleri ülkenin en yüksek

direct into the highest official channels in the land.

resmi kanallarına göstermek ile ilgili.

It's about enshrining government's role as a publicist for these markets.

Bu, hükümetin pazarlar için bir gazeteci rolünü üstleneceğini

It's about deregulating some sectors

teminat altına alması ile ilgili.

so that local people can enter them.

böylece yöre halkı bunlara katılabilsin.

So, taxi journeys might be one example.

Yani, taksi yolculukları buna örnek olabilir.

And there are certain obligations that should go with those benefits

Ve bazı belirli zorunluluklar şu avantajları beraberinde getirir:

to be placed on the operators,

operatörlere yerleştirilmek,

and the key one is, of course,

ve önemli bir anahtar nokta,

that the operators pay for everything,

operatörler, her şey için ödeme yapar,

including all the interfacing into the public sector.

kamu sektörü dahil tüm arayüz.

So imagine that the operators make their return

Bu operatörlerin her bir işlemde bir yüzdelik işaretleme

by building a percentage markup into each transaction.

yaparak kendi dönüşlerini yaptıklarını hayal edin.

Imagine that there's a concession period

Tüm faydaları ve çalışmaları alabilecekleri

defined of maybe 15 years

15 yıllığına tanımlı

in which they can take all these benefits and run with them.

bir imtiyaz süresi var olduğunu düşünün.

And imagine that the consortia who bid to run it are told,

Şu şekilde konsorsiyumlar (iki veya daha fazla işletmenin geçici işbirlği) hayal edin:

whoever comes in at the lowest percentage markup on each transaction

teklifleri yürürlüğe koyan, her bir işlemde en düşük yüzde gelir elde eden

to fund the whole thing

her şeyi finanse eden

will get the deal.

anlaşmayı yapar.

So government then exits the frame.

O halde hükümet çerçevenin dışına çıkar.

This is now in the hands of the consortium.

Bu iş, artık konsorsiyumun elinde.

Either they are going to unlock an awful lot of economic opportunity

Ya da birçok ekonomik fırsatı deşifre ediyorlar

and make a percentage on all of it

ve her birinden yüzdelik alıyorlar.

or it's all going to crash and burn,

veya hissedarları için zor bir durum olarak

which is tough on their shareholders.

hepsi dökülüp yanacak,

It doesn't bother the taxpayer necessarily.

Bu durum vergi mükellefini çokta rahatsız etmez.

And there would be no constraints on alternative markets.

Ve diğer marketler üzerinde herhangi sınırlama olmayacaktır.

So this would just be one more choice

Yani bu, milyonlarca forum sitesi arasından

among millions of Internet forums.

sadece bir seçenek daha olacaktı.

But it could be very different,

Ama çok daha farklı olabilir,

because having access to those state-backed facilities

çünkü bu, devlet destekli tesislere erişimi olan tesisler

could incentivize this consortium

konsorsiyumların ciddi hizmet yatırımını

to seriously invest in the service.

teşvik edebilirdi.

Because they would have to get a lot of these small transactions going

Çünkü onların geri dönüşünü sağlayacak küçük işlemlerden bir çoğunu

to start making their return.

almak zorunda olacaklardı.

So we're talking about sectors like home hair care,

Yani, bahsettiğimiz sektörler: evde saç bakımı,

the hire of toys, farm work,

oyuncak kiralama, çiftlik işi,

hire of clothes even, meals delivered to your door,

hatta giysi kiralama, kapıya teslim yemek hizmeti,

services for tourists, home care.

turist servisleri, ev bakımı.

This would be a world of very small trades, but very well-informed,

Bu, çok küçük ama çok iyi bilgilendirilmiş esnaf dünyası olacaktı,

because national e-markets will deliver data.

çünkü ulusal e-pazarlar bilgi göndereceklerdi.

So this is a local person

Yani bu, potansiyel yerli bir insanın

potentially deciding whether to enter the babysitting market.

bebek bakımını yapmaya karar verip vermemesidir.

And they might be aware that they would have to fund vetting and training

Ve eğer markete gitmek istiyorlarsa, fon ve eğitim incelemesi

if they wanted to go into that market.

yapmak zorunda kalacaklarının farkında olacaklardı.

They'd have to do assessment interviews with local parents

Bebek bakıcılığı havuzu isteyen yerli ebeveynler ile değerlendirme görüşmesi

who wanted a pool of babysitters.

yapmak zorunda olacaklardı.

Is it worth their while?

Bu onların zamanına değer mi?

Should they be looking at other sectors?

Başka sektörlere bakmaları gerekir miydi?

Should they be moving to another part of the country

Bebek bakıcılığı sıkıntısı olan ülkenin başka bir yerine

where there's a shortage of babysitters?

taşınmak zorunda kalırlar mıydı?

This kind of data can become routine.

Bu tip veriler rutin hale gelebilir.

And this data can be used by investors.

Ve bu veriler yatırımcılar tarafından kullanılabilir.

So if there's a problem with a shortage of babysitters in some parts of the country

Peki ülkenin bazı bölümlerinde bebek bakıcılığı sıkıntısı olsaydı

and the problem is nobody can afford the vetting and training,

ve hiç kimsenin eğitim ve incelemeyi göze alamaması,

an investor can pay for it

bir yatırımcı bunu karşılayabilir

and the system will tithe back the enhanced earnings of the individuals

ve sistem belkide iki yıl içinde gelişmiş kazançları vergi

for maybe the next two years.

olarak geri alabilir.

This is a world of atomized capitalism.

Bu bir atomize kapitalizm dünyası.

So it's small trades by small people,

Yani, küçük insanların küçük ticareti (küçük esnaf),

but it's very informed, safe, convenient, low-overhead and immediate.

fakat çok bilgili, güvenli, rahat, düşük maliyetli ve hızlı.

Some rough research suggests this could unlock

Bazı araştırmalara göre bu,

around 100 million pounds' worth a day of new economic activity

İngiltere büyüklüğünde bir ülkede ekonomik faaliyetin bir günü

in a country the size of the U.K.

100 milyon pound değerindedir.

Does that sound improbable to you?

Kulağa imkansız mı geliyor?

That's what a lot of people said about turbo trading

İşte, bir sürü insan 20 yıl önceki mali borsalardaki turbo ticaret

in financial exchanges 20 years ago.

hakkında aynı şeyi söyledi.

Do not underestimate the transformative power

Modern piyasanın dönüştürücü gücünü

of truly modern markets.

hafife almayın.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)