Arthur Ganson: Moving sculpture

Arthur Ganson hareket eden heykeller yapıyor

Çeviri: Hasan Hüseyin BAŞTUĞ Gözden geçirme: Ahmet Yükseltürk

A few words about how I got started,

Nasıl başladığımla ilgili birkaç şey söylemek istiyorum

and it has a lot to do with happiness, actually.

ve aslında çoğu mutlulukla ilgili.

When I was a very young child, I was extremely introverted

Çocukken son derece içine kapanık biriydim,

and very much to myself.

ve çok fazla kendime dönüktüm.

And, kind of as a way of surviving,

Bu bir çeşit yaşamımı sürdürme yöntemiydi,

I would go into my own very personal space,

kendi çok özel kişisel dünyama girer,

and I would make things.

ve bir şeyler yapardım.

I would make things for people

İnsanlara kendi sevgimi göstermek için

as a way of, you know, giving, showing them my love.

onlar için bir şeyler yapardım.

I would go into these private places,

Bu özel yerlere girer,

and I would put my ideas and my passions into objects --

ve nesnelere tutkularımı ve fikirlerimi koyardım,

and sort of learning how to speak with my hands.

bu bir nevi ellerimle konuşmayı öğrenmekti.

So, the whole activity of working with my hands and creating objects

Böylelikle ellerimle çalışmak ve nesneler yaratma işi

is very much connected with not only the idea realm,

sadece hayal dünyası fikri ile ilgili değil,

but also with very much the feeling realm.

aynı zamanda onu hissetmekle ilgili.

And the ideas are very disparate.

Ve fikirler birbirinden çok ayrı.

I'm going to show you many different kinds of pieces,

Size birbirinden farklı birçok parça göstereceğim,

and there's no real connection between one or the other,

beynimden çıkan şeyler olmaları dışında,

except that they sort of come out of my brain,

bunların birbirleri arasında gerçek bir bağlantı yok,

and they're all different sort of thoughts that are triggered

ve bunların hepsi

by looking at life, and seeing nature and seeing objects,

yaşama bakarak, doğayı ve nesneleri görerek,

and just having kind of playful random thoughts about things.

ve sadece nesneler üzerine rastlantısal fikirlerin oyunsal çeşitliliğinden alınarak yapılmışlardır.

When I was a child, I started to explore motion.

Çocukken, devinimi keşfetmeye başladım.

I fell in love with the way things moved,

Nesnelerin hareketine aşık oldum,

so I started to explore motion by making little flipbooks.

böylece küçük yaprakları hareket eden kitaplar yaparak devinimi keşfetmeye başladım.

And this is one that I did, probably like when I was around seventh grade,

Bu gördüğünüz muhtemelen yedinci sınıftayken yaptığım bir tanesi,

and I remember when I was doing this,

bunu yaparken

I was thinking about that little rock there,

orada küçük bir kayayı ve

and the pathway of the vehicles as they would fly through the air,

araçların havada giderkenki yollarını düşünüyordum

and how the characters --

ve bir de karakterlerin --

(Laughter) --

(Gülüşmeler)

would come shooting out of the car,

arabanın dışına doğru nasıl fırladıklarını,

so, on my mind, I was thinking about the trajectory of the vehicles.

yani araçların yörüngelerini düşünüyordum.

And of course, when you're a little kid, there's always destruction.

Tabi ki küçük bir çocukken, her zaman yıkım vardır.

So, it has to end with this --

Yani, bu hikaye şöyle bitmelidir --

(Laughter) --

(Gülüşmeler)

gratuitous violence.

gereksiz bir şiddetle.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So that was how I first started to explore the way things moved,

Bu benim nesnelerin hareket etme yöntemini ilk olarak keşfetmeye başlamam,

and expressed it.

ve ifade etmemdi.

Now, when I went to college,

Üniversiteye gittiğimde,

I found myself making fairly complicated, fragile machines.

kendimi oldukça karmaşık ve kırılgan makinalar yaparken buldum.

And this really came about

Bu aslında

from having many different kinds of interests.

çok farklı şeylerle ilgilenmemden kaynaklanıyordu.

When I was in high school, I loved to program computers,

Lisedeyken bilgisayarlarda program yazmayı seviyordum,

so I sort of liked the logical flow of events.

yani olayların mantıksal akışından epey hoşlanıyordum.

I was also very interested in perhaps going into surgery

Cerrahlık da ilgimi çekiyordu, belki cerrahiye bulaşarak,

and becoming a surgeon,

bir cerrah olacaktım,

because it meant working with my hands

zira bu benim için aşırı odaklanmış ve

in a very focused, intense way.

yoğun bir şekilde ellerimle çalışmak demekti.

So, I started taking art courses,

Bu yüzden sanat dersleri aldım,

and I found a way to make sculpture

ve heykel yapma yollarını öğrendim,

that brought together my love for being very precise with my hands,

böylece bir sistemden geçen enerjinin değişik mantıksal akışlarını bularak

with coming up with different kinds of logical flows of energy through a system.

kusursuz olma yönümle, ellerimi birleştirdim.

And also, working with wire -- everything that I did

Aynı zamanda tellerle çalışmak -- yaptığım her şey

was both a visual and a mechanical engineering decision

aynı anda hem görsel, hem de

at the same time.

makina mühendisliği kararı idi.

So, I was able to sort of exercise all of that.

Yani tüm bunların egzersizlerini yapabiliyordum.

Now, this kind of machine is as close as I can get to painting.

Şimdi, bu bir tabloya en yakın olarak yapabileceğim bir makine.

And it's full of many little trivial end points,

Bu makina bir sürü küçük gereksiz şey ve bitim noktalarıyla dolu,

like there's a little foot here that just drags around in circles

mesela etrafında daireler çizerek sadece sürüklenen küçük bir ayak var

and it doesn't really mean anything.

ve bu aslında hiçbir anlam taşımıyor.

It's really just for the sort of joy of its own triviality.

Aslında tam da kendi gereksizliğiyle zevk alınan bir şey.

The connection I have with engineering

Mühendislikle olan bağlantım,

is the same as any other engineer, in that I love to solve problems.

tıpkı diğer mühendislerde olduğu gibi, problem çözmeyi sevmemdir.

I love to figure things out,

Nesneleri anlamayı seviyorum,

but the end result of what I'm doing is really completely ambiguous.

ama yaptığım şeylerden sonuçta ortaya çıkanlar aslında tamamen muğlak.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

That's pretty ambiguous.

Bu oldukça muğlak.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

The next piece that is going to come up

Biraz sonra göreceğiniz bir diğer parça

is an example of a kind of machine that is fairly complex.

oldukça karışık bir tür makina örneğidir.

I gave myself the problem.

Kendimi probleme verdim.

Since I'm always liking to solve problems,

Sürekli problemler çözmekten hoşlandığımdan dolayı,

I gave myself the problem of turning a crank in one direction,

ve bu küçük adamı ileri geri yürütecek olan

and solving all of the mechanical problems

tüm mekanik problemleri çözmek için

for getting this little man to walk back and forth.

kendimi bir doğrultuda dönen bir manivela problemine kendimi verdim.

So, when I started this, I didn't have an overall plan for the machine,

Buna başladığımda, makina için ayrıntılı bir planım yoktu,

but I did have a sense of the gesture,

ama bir jest algım vardı

and a sense of the shape and how it would occupy space.

ve jestin nasıl bir şekle sahip olabileceğine dair bir hissim

And then it was a matter of starting from one point

O zaman bir noktadan başlamak

and sort of building to that final point.

ve o son noktaya kadar inşa etmek için bir neden vardı.

That little gear there switches back and forth to change direction.

Oradaki şu küçük dişli, yönü ileri ve geriye değiştirmeye yarıyor.

And that's a little found object.

Bu küçük bir icat edilmiş nesne.

So a lot of the pieces that I've made,

Bu şekilde bir sürü yaptığım parça var,

they involve found objects.

bu parçalar icat edilmiş nesneler içeriyor.

And it really -- it's almost like doing visual puns all the time.

Ve aslında -- bu daima görsel kelime oyunları yapmak gibidir.

When I see objects, I imagine them in motion.

Nesneleri gördüğümde, onları devinimin içinde hayal ediyorum,

I imagine what can be said with them.

ve onlarla neler söylenebileceğini hayal ediyorum.

This next one here, "Machine with Wishbone,"

İşte bu bir sonraki, bir lades kemikli makina,

it came about from playing with this wishbone after dinner.

bu makina, akşam yemeğinden sonra lades kemiğiyle oynarken aklıma geldi.

You know, they say, never play with your food --

Bilirsiniz ne söylerler, her şeyle oyna

but I always play with things.

ama asla yiyeceğinle oynama.

So, I had this wishbone, and I thought,

Bir lades kemiğim vardı, ve düşündüm,

it's kind of like a cowboy who's been on his horse for too long.

uzun zamandan beri atının üzerinde olan bir kovboy gibi bir histi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And I started to make him walk across the table,

Sonunda onu masada yürütmeye başladım,

and I thought, "Oh, I can make a little machine that will do that."

ve "Hey, bundan küçük bir makina yapabilirim." diye düşündüm.

So, I made this device, linked it up, and the wishbone walks.

Böylece buna bağlı küçük bir cihaz yaptım ve lades kemiği yürüyor,

And because the wishbone is bone -- it's animal --

çünkü lades kemiği bir kemiktir -- hayvan yani --

it's sort of a point where I think we can enter into it.

içine girebileceğimizi düşündüğüm nokta da tam burası.

And that's the whole piece.

Ve işte parçanın tümü.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

That's about that big.

Yaklaşık bu büyüklükte.

(Applause)

(Alkış)

This kind of work is also very much like puppetry,

Bu daha çok, bir tür kuklacılık çalışması gibi,

where the found object is, in a sense, the puppet,

nesnenin bulunduğu yer, bir bakıma kukla,

and I'm the puppeteer at first, because I'm playing with an object.

ve ben kuklacıyım, çünkü en başta bir nesneyle oyun oynuyorum,

But then I make the machine, which is sort of the stand-in for me,

ve sonra makinayı yapıyorum, ki bunlar benim bir tür dublörüm.

and it is able to achieve the action that I want.

Ve istediğim hareketi yapabiliyor.

The next piece I'll show you is a much more conceptual thought,

Size göstereceğim bir sonraki parça daha çok kavramsal düşüncedir,

and it's a little piece called "Cory's Yellow Chair."

ve bu küçük parçanın adı "Cory'nin Sarı Sandalyesi".

I had this image in my mind, when I saw my son's little chair,

Bunu oğlumun küçük sandalyesini gördüğümde beynimde hayal etmiştim,

and I saw it explode up and out.

onun patlayıp dağıldığını gördüm.

And --

Ve --

so the way I saw this in my mind at first,

aklıma bunu ilk getiriş şeklim,

was that the pieces would explode up and out with infinite speed,

parçaların sonsuz hızla patlayıp dağılıp,

and the pieces would move far out,

uzaklara saçıldıktan sonra,

and then they would begin to be pulled back

tekrar bir nevi yerçekimsel duyguyla,

with a kind of a gravitational feel,

geri çekilmeleri,

to the point where they would approach infinite speed back to the center.

merkeze doğru sonsuz hızda yaklaşıp bir noktaya geri dönmeleri şeklinde idi.

And they would coalesce for just a moment,

Ve bir an için yekvücut olacaklardı,

so you could perceive that there was a chair there.

yani o anda siz orada bir sandalye olduğunu algılayabilecektiniz.

For me, it's kind of a feeling about the fleetingness of the present moment,

Benim için bu, şu anda çabucak geçen bir duyumsama çeşidi,

and I wanted to express that.

ve ifade etmek istediğim bu.

Now, the machine is -- in this case, it's a real approximation of that,

Şimdi, makine bir bakıma bu durumda gerçek bir yaklaşım,

because obviously you can't move physical matter

çünkü açıkçası siz fiziksel maddeyi sonsuza kadar sonsuz hızda hareket ettirip,

infinitely with infinite speed and have it stop instantaneously.

sonra da aniden durduramazsınız.

This whole thing is about four feet wide,

Bu makinanın tümü yaklaşık dört feet genişliğinde,

and the chair itself is only about a few inches.

ve sandalyenin kendisi yaklaşık birkaç inç büyüklüğünde.

(Applause)

(Alkış)

Now, this is a funny sort of conceptual thing,

Şimdi bu bir tür komik bir kavramsal şey,

and yesterday we were talking about Danny Hillis' "10,000 Year Clock."

dün Danny Hillis'in 10000 yıllık saati hakkında konuşuyorduk.

So, we have a motor here on the left,

Şimdi burada solda bir motorumuz var,

and it goes through a gear train.

ve bu bir dişli dizisi arasından gidiyor.

There are 12 pairs of 50:1 reductions,

Oniki çift 50 de 1 hız düşürücü var,

so that means that the final speed of that gear on the end

bu da en sondaki dişlinin o kadar yavaş dönmesi demek ki

is so slow that it would take two trillion years to turn once.

bir tur dönmesi iki trilyon yıl alacaktır.

So I've invented it in concrete, because it doesn't really matter.

Bunu betondan yaptım çünkü bir şey fark etmiyor.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Because it could run all the time.

Zira daima çalışabilir.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Now, a completely different thought.

Şimdi, tamamen farklı bir fikir --

I'm always imagining myself in different situations.

kendimi hep farklı durumlarda hayal ediyorum.

I'm imagining myself as a machine.

Kendimi bir makina olarak hayal ediyorum.

What would I love?

Neden hoşlanırdım?

I would love to be bathed in oil.

Yağ içinde banyo yapıyor olmak isterdim.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So, this machine does nothing but just bathe itself in oil.

Pekala, bu makina kendi kendine yağ içinde banyo yapmak dışında hiçbir şey yapmıyor.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Applause)

(Alkış)

And it's really, just sort of --

Aslında, bu benim için,

for me, it was just really about the lusciousness of oil.

aslında tam olarak yağın lezzeti ile ilgiliydi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And then, I got a call from a friend

Sonra, bir erotik sanat gösterisi yapmak

who wanted to have a show of erotic art,

isteyen bir arkadaşım aradı,

and I didn't have any pieces.

ve elimde hiçbir parça yoktu.

But when she suggested to be in the show, this piece came to mind.

Ama gösteride olmayı önerdiğinde, bu parça akla geldi.

So, it's sort of related, but you can see it's much more overtly erotic.

Bu bir çeşit alakalı, açıkça erotik olmasından dahasını görebilirsiniz.

And this one I call "Machine with Grease."

Bunun adı "Yağlı Makina."

It's just continually ejaculating, and it's --

Sürekli boşalıyor, ve --

(Laughter) --

(Gülüşmeler)

this is a happy machine, I'll tell you.

bu mutlu bir makina, size söyleyeyim.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

It's definitely happy.

Kesinlikle mutlu.

From an engineering point of view,

Mühendislik açısından bakıldığında,

this is just a little four-bar linkage.

bu sadece dört eklemli bir çubuk.

And then again, this is a found object, a little fan that I found.

Sonra tekrardan, bu keşfedilmiş bir nesne, bulduğum bir küçük yelpaze.

And I thought, what about the gesture of opening the fan,

Ve yelpaze açma hareketini düşündüm

and how simply could I state something.

ve ne kadar basit bir şekilde bir şeyler ifade edebileceğimi düşündüm.

And, in a case like this, I'm trying to make something which is clear

Ve şayet bunun gibi, net şeyler yapmaya çalışıyorum,

but also not suggestive of any particular kind of animal or plant.

aynı zamanda herhangi bir bitki ya da hayvan türünün anımsatan bir şey yapmıyorum

For me, the process is very important,

Benim için süreç çok önemli,

because I'm inventing machines,

zira ben makinalar icat ediyorum

but I'm also inventing tools to make machines,

ve aynı zamanda makina yapmakta kullanılan aletler icat ediyorum,

and the whole thing is all sort of wrapped up from the beginning.

başlangıçtan beri sarıp sarmaladığım tüm şeyin hepsi bu.

So this is a little wire-bending tool.

Bu küçük bir tel bükme aleti.

After many years of bending gears with a pair of pliers,

Uzun yıllar dişlileri bir kerpeten çiftiyle büktükten sonra,

I made that tool, and then I made this other tool

bir alet yaptım, sonra bu diğer aleti,

for sort of centering gears very quickly --

dişlileri çabucak merkezlemek için,

sort of developing my own little world of technology.

bir bakıma kendi küçük teknoloji dünyamı geliştirdim.

My life completely changed when I found a spot welder.

Nokta kaynak makinasını bulduğumda yaşamım tamamen değişti.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And that was that tool.

Ve o bu aletti.

It completely changed what I could do.

Yapabileceklerimi tamamen değiştirdi.

Now here, I'm going to do a very poor job of silver soldering.

İşte burada çok zayıf bir gümüş lehimi yapacağım.

This is not the way they teach you to silver solder when you're in school.

Bu size okuldayken öğrettikleri gümüş lehimi yapma yöntemi değildir.

I just like, throw it in.

Ben sanki lehimi içeri atıyorum.

I mean, real jewelers put little bits of solder in.

Şunu kastediyorum, gerçek kuyumcular içeri biraz lehim eklerler.

So, that's a finished gear.

Pekale bu bitmiş bir dişli.

When I moved to Boston,

Boston'a taşındığımda,

I joined a group called the World Sculpture Racing Society.

Dünya Heykel Yarışçıları Derneği denen bir guruba katıldım.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And the idea, their premise was that we wanted to show

Ve onların fikirleri,

pieces of sculpture on the street,

sokakta heykel parçalarını sergilemekti,

and there'd be no subjective decision about what was the best.

hangisinin en iyi olduğuna karar verecek olan kişisel bir yargı da yoktu.

It would be -- whatever came across the finish line first would be the winner.

Bitiş çizgisine ilk varan kazanacaktı.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So I made -- this is my first racing sculpture,

Böylece ben bu ilk yarışçı heykelimi yaptım,

and I thought, "Oh, I'm going to make a cart,

ve düşündüm, "Hımm, bir araba yapacağım,

and I'm going to have it --

ve onu --

I'm going to have my hand writing 'faster,'

"daha hızlı" diye bir elyazım olacaktı,

so as I run down the street, the cart's going to talk to me

caddeden aşağı doğru koşduğumda,

and it's going to go, 'Faster, faster!' "

araba bana "Daha hızlı, daha hızlı" (faster, faster) diyecekti.

So, that's what it does.

Yaptığı da işte bu.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But then in the end, what I decided

Ama sonunda, karar verdiğim şey

was every time you finish writing the word,

sözcüğün yazımı bittğinde,

I would stop and I would give the card to somebody on the side of the road.

arabayı durdurup yol kenarındaki başka birine devretmekti.

So I would never win the race because I'm always stopping.

Bu yüzden asla yarışı kazanamazdım, zira hep duruyordum.

But I had a lot of fun.

Ama çok eğlenmiştim.

(Applause)

(Alkış)

Now, I only have two and a half minutes -- I'm going to play this.

Şimdi, sadece iki buçuk dakikam var -- bunu oynatacağım.

This is a piece that, for me, is in some ways

Bu, benim için bazı yönleri ile

the most complete kind of piece.

en iyi bitmiş parça.

Because when I was a kid, I also played a lot of guitar.

Çünkü çocukken çok fazla gitar da çaldım.

And when I had this thought,

Bu fikre sahip olduğumda,

I was imagining that I would make --

tamamı makinalardan olan bir tiyatro gecesi yapmayı

I would have a whole machine theater evening,

hayal ediyordum.

where I would -- you would have an audience,

O gece de -- seyirciniz de olacaktı,

the curtain would open, and you'd be entertained by machines on stage.

perde açılacaktı ve sahnede makinaların gösterisine tanık olacaktınız.

So, I imagined a very simple gestural dance

Çok basit bir dans hayal ettim,

that would be between a machine and just a very simple chair, and ...

dans makine ile çok basit bir sandalye arasında olacaktı ve...

When I'm making these pieces, I'm always trying to find a point

Bu parçaları yaparken, daima bulmaya çalıştığım bir nokta var ki

where I'm saying something very clearly and it's very simple,

açıkça söylediğim bir şey var ve çok basit,

but also at the same time it's very ambiguous.

aynı zamanda da çok muğlak.

And I think there's a point between simplicity and ambiguity

Ve sanırım basitlik ile muğlaklık arasında

which can allow a viewer to perhaps take something from it.

seyircinin bir şeyler kapabildiği bir nokta var.

And that leads me to the thought that all of these pieces

Bu da bu parçaların hepsini zihnimde, kalbimde

start off in my own mind, in my heart,

başladığını ve ben onları malzemelerle en iyi şekilde

and I do my best at finding ways to express them with materials,

ifade etmeye çalıştığım düşüncesini aklıma getiriyor,

and it always feels really crude.

ve bu gerçekten çok ham bir duygu.

It's always a struggle,

Bu sürekli bir mücadele,

but somehow I manage to sort of get this thought

ve her nasılsa ben bir nesnenin içinden çıkan fikri

out into an object, and then it's there, OK.

cisme dönüştürüyorum, ve sonra bittikten sonra, tamam.

It means nothing at all.

Katiyen hiçbir şey ifade etmiyor.

The object itself just means nothing.

Cisim tek başına hiçbir şey ifade etmiyor.

Once it's perceived, and someone brings it into their own mind,

Bir kere algılandığında, ve birisi bu anlamları aklına getirdiğinde,

then there's a cycle that has been completed.

o zaman döngü tamamlanıyor.

And to me, that's the most important thing

Ve bana göre, bu benim için en önemli şey,

because, ever since being a kid, I've wanted to communicate my passion and love.

çünkü çocukluğumdan beri, tutkumu ve sevgimi iletmeyi istedim,

And that means the complete cycle of coming from inside,

bu da içinden gelenin fiziksel bir şeye dönüşmesini,

out to the physical, to someone perceiving it.

onun da anlaşılmasını içeren bir döngü ile oluyor.

So I'll just let this chair come down.

Şimdi bu sandalyenin aşağıya gelmesine izin vereceğim.

(Applause)

(Alkış)

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)