Pointing to the future of UI | John Underkoffler

John Underkoffler dikkatleri Kullanıcı Arayüzünün geleceğine çekiyor

Çeviri: Gani Simsek Gözden geçirme: Sancak Gülgen

We're 25, 26 years after

İnsan-Makine arayüzleri

the advent of the Macintosh,

ve genel olarak

which was an astoundingly seminal event

bilgisayar tarihinde yeni ufuklar açan

in the history

Macintosh'un

of human-machine interface

ortaya çıkışının 25, 26 yıl

and in computation in general.

sonrasındayız.

It fundamentally changed the way

İnsanların hesaplama, bilgisayarlar,

that people thought about computation,

onları nasıl kullandıkları ve

thought about computers,

ne kadar insanın onları

how they used them and who and how many people were able to use them.

kullanabildiği ile ilgili düşüncelerini kökten değiştirdi.

It was such a radical change, in fact,

Bu öylesine radikal bir değişimdi ki,

that the early Macintosh development team

aslında 82, 83 ve 84'teki ilk Macintosh

in '82, '83, '84

geliştirme ekibi

had to write an entirely new operating system from the ground up.

sıfırdan yeni bir işletim sistemi (OS) yazmak zorunda kaldılar.

Now, this is an interesting little message,

Bu ufak, ilginç bir mesajdır,

and it's a lesson that has since, I think,

ve bence çoktan

been forgotten or lost or something,

unutulup gitmiş bir derstir.

and that is, namely, that the OS is the interface.

Ve o gerçek şu ki: OS arayüzdür.

The interface is the OS.

Arayüz OS'dir.

It's like the land and the king (i.e. Arthur) they're inseparable, they are one.

Tıpkı "Arthur"daki kral ve toprak gibi; ayrılmaz ve yekparedirler.

And to write a new operating system was not a capricious matter.

Ve yeni bir işletim sistemi yazmak kaprisli bir mesele değildi.

It wasn't just a matter of tuning up some graphics routines.

Bazı grafik rutinlerini iyileştirmekten ibaret değildi.

There were no graphics routines. There were no mouse drivers.

Grafik rutinleri yoktu. Fare sürücüleri yoktu.

So it was a necessity.

O bir ihtiyaçtı.

But in the quarter-century since then,

Geçen çeyrek yüzyılda,

we've seen all of the fundamental

tüm temel destekleyici

supporting technologies go berserk.

teknolojilerin coştuğunu gördük.

So memory capacity and disk capacity

Bellek kapasitesi ve disk kapasitesi

have been multiplied by something between 10,000 and a million.

on bin ve bir milyon kat arası oranlarda arttı.

Same thing for processor speeds.

Aynısı işlemci hızlarına oldu.

Networks, we didn't have networks at all

Ağlar. Macintosh ortaya çıktığı

at the time of the Macintosh's introduction,

zaman ağlar hiç yoktu bile.

and that has become the single most salient aspect

Ve bu bizim bilgisayarlarla nasıl yaşadığımızın

of how we live with computers.

en belirgin göstergesi oldu.

And, of course, graphics: Today

Ve tabii ki bugünkü grafikler

84 dollars and 97 cents at Best Buy

Best Buy'da 84,97 dolara

buys you more graphics power

alabileceğiniz bir kart, on yıl önce

than you could have gotten for a million bucks from SGI only a decade ago.

SGI'da 1,000,000 $'a alabileceğinizden daha fazla grafik gücü sağlıyor.

So we've got that incredible ramp-up.

Yani bu inanılmaz yükselişi yaşadık.

Then, on the side, we've got the Web

Diğer taraftan, internet çıktı,

and, increasingly, the cloud,

ve, hızlıca, fantastik ama

which is fantastic,

arayüzün esas

but also -- in the regard in which an interface is fundamental --

olduğu bir durumda dikkat dağıtan bulut teknolojileri

kind of a distraction.

ortaya çıktı.

So we've forgotten to invent new interfaces.

Yani yeni arayüzler geliştirmeyi unuttuk.

Certainly we've seen in recent years a lot of change in that regard,

Tabii ki son yıllarda bu alanda birçok değişime tanık olduk.

and people are starting to wake up about that.

Ve insanlar bu konuda uyanmaya başladı.

So what happens next? Where do we go from there?

Peki sıradaki ne? Buradan nereye gidiyoruz?

The problem, as we see it,

Bizim gördüğümüz sorun

has to do with a single, simple word: "space,"

basit bir kelime ile açıklanıyor: "uzay"

or a single, simple phrase:

veya basit bir deyimle,

"real world geometry."

"gerçek dünya geometrisi".

Computers and the programming languages

Bilgisayarlar ve onlarla konuştuğumuz,

that we talk to them in, that we teach them in,

onlara öğrettiğimiz programlama dilleri,

are hideously insensate when it comes to space.

söz konusu uzay olunca çok duyarsız oluyorlar.

They don't understand real world space.

Gerçek dünya uzayını anlamıyorlar.

It's a funny thing because the rest of us occupy it quite frequently and quite well.

Komiktir çünkü geri kalanımız oldukça sık ve iyi bir şekilde işgal ediyor.

They also don't understand time, but that's a matter for a separate talk.

Zamanı da anlamıyorlar ama bu tamamen farklı bir konu.

So what happens if you start to

Peki onlara uzayı açıklamaya

explain space to them?

başladığınızda ne olur?

One thing you might get is something like the Luminous Room.

Elde edebileceğiniz bir şey Aydınlık Oda gibi bir şey olur.

The Luminous Room is a system

Aydınlık Oda, girdi ve çıktı

in which it's considered that

uzaylarının aynı

input and output spaces are co-located.

yerde olduğu bir sistemdir.

That's a strangely simple,

Son derece basit ama

and yet unexplored idea, right?

keşfedilmemiş bir fikirdir.

When you use a mouse, your hand is down here on the mouse pad.

Bir fareyi kullandığınızda, eliniz fare altlığı üzerindedir.

It's not even on the same plane as what you're talking about:

Aynı düzlemde bile değildirler.

The pixels are up on the display.

Pikseller ekrandadır.

So here was a room in which all the walls, floors, ceilings,

Burada tüm duvarları, tabanları, tavanları, evcil hayvanları,

pets, potted plants, whatever was in there,

saksıları vs içinde her ne varsa onları

were capable, not only of display but of sensing as well.

sadece göstermeyen aynı zamanda da algılayan bir oda var.

And that means input and output are in the same space

Yani bu demektir ki girdi ve çıktı aynı yerde,

enabling stuff like this.

böyle şeyleri sağlıyor.

That's a digital storage in a physical container.

Bu fiziksel bir kapta yer alan dijital bir depo.

The contract is the same

Gerçek kaplarda

as with real word objects in real world containers.

bulunan gerçek nesnelerle aynı şartlarda.

Has to come back out, whatever you put in.

Soktuğunuz her şey çıkmak zorundadır.

This little design experiment

Bu ufak tasarım deneyi

that was a small office here knew a few other tricks as well.

bu küçük bir ofisti, birkaç numarası daha var.

If you presented it with a chess board,

Eğer bir satranç tahtası koyarsanız,

it tried to figure out what you might mean by that.

ne demek istediğinizi anlamaya çalışıyor.

And if there was nothing for them to do,

Ve eğer yapacakları bir şey yoksa,

the chess pieces eventually got bored

taşlar en sonunda sıkılıyorlar ve

and hopped away.

dağılıyorlar.

The academics who were overseeing this work

Bu çalışmayı denetleyen akademisyenler

thought that that was too frivolous,

bunu çok uçarı buldular,

so we built deadly serious applications

o yüzden bu mukavva kutuya bağlı

like this optics prototyping workbench

dişmacunu kapağının lazere dönüştüğü

in which a toothpaste cap on a cardboard box

optik prototip çalışma masası gibi ciddi

becomes a laser.

uygulamalar yaptık.

The beam splitters and lenses are represented by physical objects,

Işın dağıtıcılar ve lensler fiziksel objelerle gösterilmiştir,

and the system projects down the laser beam path.

ve sistem lazer ışının çizdiği yolu tasarlıyor.

So you've got an interface that has no interface.

Yani arayüzü olmayan bir arayüz elde ettiniz.

You operate the world as you operate the real world,

Dünyayı, gerçek dünyayı yönetir gibi yönetiyorsunuz,

which is to say, with your hands.

yani ellerinizle.

Similarly, a digital wind tunnel with digital wind

Benzer şekilde, rüzgarın sağdan sola estiği

flowing from right to left --

bir dijital rüzgar tüneli.

not that remarkable in a sense; we didn't invent the mathematics.

O kadar da muhteşem değil; matematiğini biz bulmadık.

But if you displayed that on a CRT or flat panel display,

Fakat bunu bir CRT veya düz bir ekranda gösterirseniz,

it would be meaningless to hold up an arbitrary object,

sıradan bir objeyi, gerçek bir objeyi orda tutmak

a real world object in that.

anlamsız olurdu.

Here, the real world merges with the simulation.

Burada, gerçek dünya simulasyon ile birleşiyor.

And finally, to pull out all the stops,

Ve sonunda, elinizden geleni yaptığınızda,

this is a system called Urp, for urban planners,

Bu sistemin adı Urp, kentsel tasarımcılar için,

in which we give architects and urban planners back

BDT (CAD) sistemleri kullanmalarında ısrar ettiğimiz

the models that we confiscated

mimar ve kentsel tasarımcılara

when we insisted that they use CAD systems.

el koyduğumuz modelleri geri verdik.

And we make the machine meet them half way.

Ve onlarla ortada uzlaştığımız bir makine yaptık.

It projects down digital shadows, as you see here.

Burada gördüğünüz gibi, dijital gölgeleri yansıtıyor.

And if you introduce tools like this inverse clock,

Ve bu ters saat gibi nesneleri ortama koyduğunuzda

then you can control the sun's position in the sky.

güneşin gökyüzündeki konumunu kontrol edebilirsiniz.

That's 8 a.m. shadows.

Bunlar sabah 8:00 gölgeleri.

They get a little shorter at 9 a.m.

9:00'da biraz daha kısalıyorlar.

There you are, swinging the sun around.

Aynen öyle, güneşi döndürüyoruz.

Short shadows at noon and so forth.

Öğlen vakti kısa gölgeler.

And we built up a series of tools like this.

Ve bunun gibi birkaç parça yaptık.

There are inter-shadowing studies

Bunlar çevre planlaması hakkında

that children can operate,

hiçbir şey bilmeyen

even though they don't know anything about urban planning:

çocukların dahi kullanabileceği gölge kesişim çalışmalarıdır,

To move a building, you simply reach out your hand and you move the building.

bir binayı hareket ettirmek için sadece uzanıp taşırsınız.

A material wand makes the building

Metal bir çubuk binayı bir tür

into a sort of Frank Gehry thing that reflects light in all directions.

Frank Gehry aparatı gibi her yöne ışık saçar hale getiriyor.

Are you blinding passers by and motorists on the freeways?

Yoldan geçenleri ve motorlu taşıt sürücülerini ışıktan kör mü ediyorsunuz?

A zoning tool connects distant structures, a building and a roadway.

Bölgeleme aracı bina ve yol gibi uzak yapıları birbirine bağlıyor.

Are you going to get sued by the zoning commission? And so forth.

Bölge komisyonu size dava mı açacak? Böyle şeyler işte.

Now, if these ideas seem familiar

Eğer bu fikirler size tanıdık geliyorsa

or perhaps even a little dated,

hatta geçmişte kaldıysa,

that's great; they should seem familiar.

bu iyi bir şeydir, çünkü tanıdık gelmeli.

This work is 15 years old.

Bu çalışma 15 yıllık.

This stuff was undertaken at MIT and the Media Lab

Bu şeyler MIT ve Media Laboratuvarında

under the incredible direction of Professor Hiroshi Ishii,

Tangible Media Group'un muhteşem yöneticisi

director of the Tangible Media Group.

Prof. Hiroshi Ishii yönetimde yapıldı.

But it was that work that was seen

Fakat o Alex McDowell tarafından

by Alex McDowell,

öngörülmüştü,

one of the world's legendary production designers.

o dünyanın efsanevi ürün tasarımcılarından biridir.

But Alex was preparing a little, sort of obscure, indie, arthouse film

Fakat Alex, Steven Spielberg için "Azınlık Raporu" denilen, belirsiz

called "Minority Report" for Steven Spielberg,

özgün, sanat evi filmini hazırlıyordu.

and invited us to come out from MIT

Ve bizden MIT'den çıkmaya

and design the interfaces

ve filmde kullanılan arayüzleri

that would appear in that film.

tasarlamaya davet etti.

And the great thing about it was

Ve bunun muhteşem tarafı,

that Alex was so dedicated to the idea of verisimilitude,

Alex, gerçeğe benzetme konusuna o kadar odaklanmıştı ki

the idea that the putative 2054

2054 yılında olabilecek şeylerin

that we were painting in the film be believable,

inanılır olmasını istiyordu,

that he allowed us to take on that design work

ve bu tasarım işini sanki bir Ar-Ge yapıyormuşuz gibi

as if it were an R&D effort.

ele almamıza izin verdi.

And the result is sort of

Ve sonuç sevindirici

gratifyingly perpetual.

derecede daimi.

People still reference those sequences in "Minority Report"

İnsanlar arayüz tasarımı konuştuklarında halen "Azınlık Raporu"ndaki

when they talk about new UI design.

bu sahneleri referans alıyorlar.

So this led full circle, in a strange way,

Bu, tuhaf bir şekilde kendini tamamladı,

to build these ideas into what we believe

bu fikirleri inandığımız şeye dönüştürmek

is the necessary future of human machine interface:

bizim uzaysal yönetim ortamı dediğimiz

the Spatial Operating Environment, we call it.

insan-makine etkileşiminin geleceği için gereklidir.

So here we have a bunch of stuff, some images.

Burada bazı şeyler var, bazı resimler.

And, using a hand,

Ve elimizi kullanarak,

we can actually exercise six degrees of freedom,

altı özgürlük derecesinde hareket edebiliriz,

six degrees of navigational control.

altı navigasyonel kontrol derecesi.

And it's fun to fly through Mr. Beckett's eye.

Bay Beckett'in gözlerinden uçmak eğlenceli.

And you can come back out

Ve korkunç orangutandan

through the scary orangutan.

geriye doğru gelebilirsiniz.

And that's all well and good.

Ve hepsi çok iyi ve güzel.

Let's do something a little more difficult.

Hadi daha zor bir şey yapalım.

Here, we have a whole bunch of disparate images.

Burada birkaç farklı resim var.

We can fly around them.

Aralarında uçabiliriz.

So navigation is a fundamental issue.

Yani navigasyon temel bir husustur.

You have to be able to navigate in 3D.

3 boyutta hareket edebilmelisiniz.

Much of what we want computers to help us with in the first place

Bilgisayarlardan başından beri bize yardım etmelerini istediğimiz konu

is inherently spatial.

doğal olarak uzaysaldır.

And the part that isn't spatial can often be spatialized

Ve uzaysal olmayan tarafları daha anlamlı yapmak için

to allow our wetware to make greater sense of it.

taktığımız donanımlarla uzaysal hale getirebiliriz.

Now we can distribute this stuff in many different ways.

Şimdi bu şeyleri çok farklı şekilde dağıtabiliriz.

So we can throw it out like that. Let's reset it.

Ki bu sayede böylece fırlatabiliriz. Başa saralım.

We can organize it this way.

Bu şekilde organize edebiliriz.

And, of course, it's not just about navigation,

Ve, tabii ki, mesele sadece navigasyon değil

but about manipulation as well.

işlemek de önemlidir.

So if we don't like stuff,

Ve onları sevmediysek,

or we're intensely curious about

biz Ernst Haeckel'in

Ernst Haeckel's scientific falsifications,

bilimsel uydurmaları konusunda çok ciddiyiz,

we can pull them out like that.

onları bu şekilde ayırabiliriz.

And then if it's time for analysis, we can pull back a little bit

Ve analiz etme zamanı geldiğinde biraz geriye atıp

and ask for a different distribution.

farklı bir dağılım isteyebiliriz.

Let's just come down a bit

Biraz aşağı inelim

and fly around.

ve etrafında gezinelim.

So that's a different way to look at stuff.

İşte bu şeylere farklı bir bakış yöntemidir.

If you're of a more analytical nature

Eğer analitik tarafınız güçlüyse

then you might want, actually, to look at this

buna bir renk histogramı olarak

as a color histogram.

bakmayı istersiniz.

So now we've got the stuff color-sorted,

Şimdi şeyleri renklerine göre grupladık,

angle maps onto color.

açı renklere göre diziliyor.

And now, if we want to select stuff,

Ve şimdi bir şey seçmek istersek

3D, space,

3B, uzay,

the idea that we're tracking hands in real space

elleri gerçek uzayda hareket ettirme fikri

becomes really important because we can reach in,

gerçekten çok önemli hale gelir, çünkü uzanabiliriz,

not in 2D, not in fake 2D, but in actual 3D.

2B değil, sahte 2B değil, gerçekten 3B.

Here are some selection planes.

Burada bazı seçim düzlemleri.

And we'll perform this Boolean operation

Ve bir Boolean işlemi yapacağız

because we really love yellow and tapirs on green grass.

çünkü sarıyı ve yeşil çimlerdeki tapirleri seviyoruz.

So, from there to the world of real work.

İşte oradan gerçek çalışma dünyasına.

Here's a logistics system,

Burada bir lojistik sistemi var,

a small piece of one that we're currently building.

bizim oluşturduğumuz küçük bir sistem.

There're a lot of elements.

Bir sürü bileşeni var.

And one thing that's very important is to combine traditional tabular data

Ve çok önemli olan bir husus, geleneksel çizelge halindeki veriyi

with three-dimensional and geospatial information.

3 boyutlu ve jeo-uzaysal bilgi ile birleştirmektir.

So here's a familiar place.

Burada bilinen bir yer var.

And we'll bring this back here for a second.

Ve bir saniyeliğine bunu buraya getireceğiz.

Maybe select a little bit of that.

Biraz bundan seçeceğiz.

And bring out this graph.

Ve haritayı açacağız.

And we should, now,

Ve şimdi, buraya

be able to fly in here

uçabileceğiz

and have a closer look.

ve yakından bakacağız.

These are logistics elements

Bunlar Birleşik Devletlere

that are scattered across the United States.

yayılmış lojistik bileşenleridir.

One thing that three-dimensional interactions

Üç boyutlu etkileşimler ve bilgisayarı uzayla

and the general idea of imbuing

birleştirme genel fikrinin size

computation with space affords you

kazandırdığı tek şey,

is a final destruction of that unfortunate

birebir insan ve bilgisayar eşleştirmesi

one-to-one pairing between human beings and computers.

talihsizliğinin sonsuza dek yok edilmesidir.

That's the old way, that's the old mantra:

Bu eski usuldür, eski sözdür, değil mi,

one machine, one human, one mouse, one screen.

bir makine, bir insan, bir fare, bir ekran.

Well, that doesn't really cut it anymore.

Bu artık yeterli değil.

In the real world, we have people who collaborate;

Gerçek dünyada işbirliği yapan insanlar vardır;

we have people who have to work together,

birlikte çalışan insanlar vardır.

and we have many different displays.

Ve çok farklı ekranlarımız var.

And we might want to look at these various images.

Ve bu farklı resimlere bakmak isteyebiliriz.

We might want to ask for some help.

Biraz yardım isteyebiliriz.

The author of this new pointing device

Bu yeni işaret aracının mucidi

is sitting over there,

şurada oturuyor,

so I can pull this from there to there.

bunu buradan şuraya aktarabilirim.

These are unrelated machines, right?

Bunlar alakasız makineler, değil mi?

So the computation is space soluble and network soluble.

Yani hesaplama uzay ve ağdan bağımsız.

So I'm going to leave that over there

Onu orada bırakacağım

because I have a question for Paul.

çünkü Paul'a bir soru soracağım.

Paul is the designer of this wand, and maybe its easiest

Paul bu çubuğun tasarımcısı, ve belki de en kolayı

for him to come over here and tell me in person what's going on.

onun buraya gelip bana nerede yanlış yaptığımı söylemesidir.

So let me get some of these out of the way.

Bunların bazılarını kaldırayım.

Let's pull this apart:

Bunu çekeyim.

I'll go ahead and explode it.

Onu parçalara ayıracağım.

Kevin, can you help?

Kevin, yardım eder misin?

Let me see if I can help us find the circuit board.

Devre levhasını bulabilecek miyiz bakalım.

Mind you, it's a sort of gratuitous field-stripping exercise,

Bilginiz olsun, bu gereksiz bir düzlem-ayırma örneğidir,

but we do it in the lab all the time.

fakat labda bunu sürekli yapıyoruz.

All right.

Pekala.

So collaborative work, whether it's immediately co-located

Yani birlikte çalışma, ister o anda eş-mekanlı olsun

or distant and distinct, is always important.

isterse uzakta ve ayrı, her zaman önemlidir.

And again, that stuff

Ve tekrar, bu şeyler

needs to be undertaken in the context of space.

uzay bağlamında ele alınmalıdır.

And finally, I'd like to leave you with a glimpse

Ve son olarak, size bizi tekrar hayal dünyasına

that takes us back to the world of imagery.

götüren bir belirti göstermek istiyorum.

This is a system called TAMPER,

Bu sistemin adı TAMPER,

which is a slightly whimsical look

düzenleme ve görsel işleme

at what the future of editing

sistemlerin gelecekte nasıl

and media manipulation systems might be.

olabileceklerine dair tuhaf bir görünüşü var.

We at Oblong believe that media should be

Biz Oblong'da şuna inanıyoruz, görseller

accessible in much more fine-grained form.

daha çok ince-taneli halleriyle erişilebilir olmalıdır.

So we have a large number of movies

Burada sıkıştırılmış çok sayıda

stuck inside here.

filmimiz var.

And let's just pick out a few elements.

Birkaç öğeyi seçelim.

We can zip through them

Hızlıca geçebiliriz.

as a possibility.

bu mümkün.

We can grab elements off the front,

Görünen bileşenleri alabiliriz,

where upon they reanimate, come to life,

orada tekrar oynarlar, hayat bulurlar,

and drag them down onto the table here.

ve buradaki masaya taşıyabiliriz.

We'll go over to Jacques Tati here

Buradan Jacques Tati'yi alıyoruz

and grab our blue friend

ve mavi arkadaşı yakalıyoruz

and put him down on the table as well.

ve onu da masaya taşıyorum.

We may need more than one.

Birden çok lazım olabilir.

And we probably need,

Ve muhtemelen,

well, we probably need a cowboy

bir kovboya ihtiyacımız var

to be quite honest.

dürüst olmak gerekirse.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Yeah, let's

Evet, hadi

take that one.

bunu alalım.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

You see, cowboys and French farce people

Görüyorsunuz ki, kovboylar ve Fransız kabare insanları

don't go well together, and the system knows that.

bir arada anlaşamıyorlar, sistem bunu biliyor.

Let me leave with one final thought,

Son bir düşünceyle bitirmek istiyorum,

and that is that

o da şudur

one of the greatest English language writers

son otuz yılın en büyük İngiliz dili

of the last three decades

yazarlarından biri

suggested that great art is always a gift.

büyük sanatın daima bir lütuf olduğunu önerdi.

And he wasn't talking about whether the novel costs 24.95 [dollars],

Ve onun kastettiği bir romanın 24.95 dolar olması değil,

or whether you have to spring 70 million bucks

veyahut çalınan Vermeer için 70 milyon dolar

to buy the stolen Vermeer;

harcamanız değildir;

he was talking about the circumstances of its creation

kastettiği onun oluşturulduğu veya hayat bulduğu

and of its existence.

şartlardır.

And I think that it's time that we asked

Ve bence aynısını teknoloji için

for the same from technology.

isteme zamanımız gelmiştir.

Technology is capable of

Teknoloji, mutlak cömertliği

expressing and being imbued with

ifade edebilir veya telkin edebilir

a certain generosity,

durumdadır,

and we need to demand that, in fact.

ve aslında bunu talep etmeliyiz.

For some of this kind of technology,

Bu tür teknolojilerin bazıları için

ground center is

esas temel

a combination of design, which is crucially important.

son derece önemli olan bir tasarım kombinasyonudur.

We can't have advances in technology any longer

Daha en başından işin içinde tasarım yoksa, artık

unless design is integrated from the very start.

teknolojide daha öteye gitmemiz mümkün değildir.

And, as well, as of efficacy, agency.

Aynısı etki ve aracılık için geçerlidir.

We're, as human beings, the creatures that create,

Biz, insanlar, yaratan varlıklarız,

and we should make sure that our machines aid us in that task

ve makineleri bize bu konuda yardım edebilir

and are built in that same image.

ve aynı resmin parçası yapmalıyız.

So I will leave you with that. Thank you.

Sizi bu fikirle bırakıyorum. Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)

Chris Anderson: So to ask the obvious question --

Chris Anderson: Bariz soruyu sormak gerekirse --

actually this is from Bill Gates --

açıkçası Bill Gates soruyor --

when? (John Underkoffler: When?)

ne zaman? (John Underkoffler: Ne zaman?)

CA: When real? When for us, not just in a lab and on a stage?

CA: Ne zaman gerçekleşir? Ne zaman bize gelir, sadece lab veya sahnede değil?

Can it be for every man, or is this just for corporations and movie producers?

Herkes için olabilir mi, yoksa sadece büyük şirketler ve film yapımcıları için mi?

JU: No, it has to be for every human being.

JU: Hayır, herkes için olmalıdır.

That's our goal entirely.

Bizim hedefimiz tamamen bu.

We won't have succeeded

Bir sonraki büyük adımı

unless we take that next big step.

atmasaydık, başaramazdık.

I mean it's been 25 years.

Demek istediğim, 25 yıl oldu.

Can there really be only one interface? There can't.

Sadece bir arayüz olabilir mi? Olamaz.

CA: But does that mean that, at your desk or in your home,

CA: Fakat bu şu demek midir, masanda veya evinde

you need projectors, cameras?

projektörler ve kameralara ihtiyaç olacaktır?

You know, how can it work?

Bilirsin yani, nasıl çalışabilir?

JU: No, this stuff will be built into the bezel of every display.

JU: Hayır, bu şeyler her ekranın içine gömülecektir.

It'll be built into architecture.

Mimarinin içinde yer alacaktır.

The gloves go away in a matter of months or years.

Eldivenler bir kaç veya yılda ortadan kalkacak.

So this is the inevitability about it.

Kaçınılmaz nokta budur.

CA: So, in your mind, five years time,

CA: Yani, kafanda, 5 yıl sonra

someone can buy this as part of

birileri bunu standart bir bilgisayar

a standard computer interface?

arayüzü olarak satın alabilecek?

JU: I think in five years time when you buy a computer,

JU: Bence beş yıl sonra bir bilgisayar aldığında,

you'll get this.

bunu elde edeceksin.

CA: Well that's cool.

CA: Bu çok iyi.

(Applause)

(Alkış)

The world has a habit of surprising us as to how these things are actually used.

Dünyanın bizi bu tür şeylerin kullanımı konusunda sürekli şaşırtma alışkanlığı var.

What do you think, what in your mind is the first killer app for this?

Sen ne düşünüyorsun, senin kafanda bunun için harika bir uygulama nedir?

JU: That's a good question, and we ask ourselves that every day.

JU: Bu güzel bir soru, ve biz bunu kendimize her gün soruyoruz.

At the moment, our early-adopter customers --

Şu aşamada, ilk müşterilerimiz --

and these systems are deployed out in the real world --

ve gerçek dünyada uygulamaya geçilmiş sistemler --

do all the big data intensive, data heavy problems with it.

tüm bu aşırı veri yoğun problemlerle uğraşıyorlar.

So, whether it's logistics and supply chain management

Bu bir tedarik zinciri yönetimindeki lojistik olur

or natural gas and resource extraction,

veya doğal gaz ve kaynak çıkarımı olsun,

financial services, pharmaceuticals, bioinformatics,

finansal servisler, farmakoloji, biyo-enformatik olsun,

those are the topics right now, but that's not a killer app.

şu anda bu konular var, ama bunlar harika uygulama değil.

And I understand what you're asking.

Ve neyi sorduğunu biliyorum.

CA: C'mon, c'mon. Martial arts, games. C'mon.

CA: Hadi ama. Dövüş sanatları, oyunlar. Hadi hadi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

John, thank you for making science-fiction real.

John, bilim-kurguyu gerçek yaptığın için teşekkürler.

JU: It's been a great pleasure.

JU: Benim için büyük bir zevkti.

Thank you to you all.

Hepinize teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)