Nick Bostrom: Humanity's biggest problems aren't what you think they are

Nick Bostrom en büyük problemlerimiz

Çeviri: SERPİL ÖZSEZGİN ÖCEK Gözden geçirme: Sancak Gülgen

I want to talk today about --

Bugün- bu konu hakkında konuşmak istiyorum.

I've been asked to take the long view, and I'm going to tell you what

Ben basireti bağlanmayı sormak istedim, ve size ne olduğunu anlatacağım

I think are the three biggest problems for humanity

insanlık için üç büyük problemin olduğunu düşünüyorum.

from this long point of view.

bu kapsamlı bakış açısından

Some of these have already been touched upon by other speakers,

Bunlardan bazılarına zaten diğer konuşmacılar tarafından değinildi.

which is encouraging.

İçtenlikle

It seems that there's not just one person

Sadece tek bir kişi yok gibi gözüküyor.

who thinks that these problems are important.

Bu sorunların önemli olduğunu düşünen,

The first is -- death is a big problem.

Ilki -- Ölüm önemli bir problemdir

If you look at the statistics,

Biz istatistiklere bakacak olursak,

the odds are not very favorable to us.

avantajlar bizden yana değil.

So far, most people who have lived have also died.

Bugüne kadar yaşamış olan insanların çoğu öldü.

Roughly 90 percent of everybody who has been alive has died by now.

Şimdiye kadar yaşayanların kabaca yüzde 90 ‘ı öldü.

So the annual death rate adds up to 150,000 --

Yani yıllık ölüm oranı 150.000 ilave oluyor-

sorry, the daily death rate -- 150,000 people per day,

pardon, günlük ölüm oranı - günde 150.000 kişi,

which is a huge number by any standard.

herhangi bir standartdan büyük bir sayıdır.

The annual death rate, then, becomes 56 million.

Yıllık ölüm oranı, o halde , 56 milyon oluyor.

If we just look at the single, biggest cause of death -- aging --

Ölümün sadece en büyük nedenine bakacak olursak-- Yaşlanma -

it accounts for roughly two-thirds of all human people who die.

ölen insanların yaklaşık üçte iki nedenidir.

That adds up to an annual death toll

yıllık ölü sayısına ilave olarak gidiyor.

of greater than the population of Canada.

Bu Kanada nüfusundan daha fazla

Sometimes, we don't see a problem

Çoğu zaman, bir problem olarak görmüyoruz

because either it's too familiar or it's too big.

Çünkü O ya çok tanıdık ya da çok büyük.

Can't see it because it's too big.

Onu göremedik. Çünkü çok büyük.

I think death might be both too familiar and too big

Sanırım, ölüm hem çok tanıdık hemde çok büyük olabilir

for most people to see it as a problem.

çoğu insan için O bir problem olarak görülmekte.

Once you think about it, you see this is not statistical points;

Bir kez onun hakkında düşünün, istatistiksel sayı olarak görmeyin;

these are -- let's see, how far have I talked?

bunlar - bakalım, konuşmaya başlayalı ne kadar zaman oldu?

I've talked for three minutes.

üç dakikadır konuşmaktayım

So that would be, roughly, 324 people have died since I've begun speaking.

Böylece konuşmaya başladığım zamandan bu yana kabaca, 324 kişi öldü,

People like -- it's roughly the population in this room has just died.

- kabaca bu odadaki nüfus kadar insan sadece öldü..

Now, the human cost of that is obvious,

Şimdi, insan maliyeti apacık ortadadır,

once you start to think about it -- the suffering, the loss --

bir kez onu düşünmeye başlayın - acı çekme, kayıp -

it's also, economically, enormously wasteful.

aynı zamanda ekonomik olarak, muazzam israf var.

I just look at the information, and knowledge, and experience

Ben sadece haber, bilgi ve deneyime bakıyorum

that is lost due to natural causes of death in general,

genellikle ölüm doğal nedenlerden kaynaklıdır.

and aging, in particular.

ve özellikle de yaşlanma.

Suppose we approximated one person with one book?

Biz bir kitap ile bir kişi yi yaklasık varsayalım?

Now, of course, this is an underestimation.

Şimdi, tabii, bu değerinin altındadır.

A person's lifetime of learning and experience

Bir kişinin ömür boyu öğrenme ve deneyimi

is a lot more than you could put into a single book.

tek bir kitap içine sığabilmekten çok daha fazladır.

But let's suppose we did this.

Ama diyelim ki biz bunu yaptık varsayalım.

52 million people die of natural causes each year

52 milyon insan her yıl doğal nedenlerle ölüyor

corresponds, then, to 52 million volumes destroyed.

sonuç olarak, 52 milyon kül olmaya karşılık geliyor.

Library of Congress holds 18 million volumes.

Kongre Kütüphanesi 18 milyon cilte ulaşır.

We are upset about the burning of the Library of Alexandria.

Biz İskenderiye Kütüphanesi'nin yakılmasına üzülüyoruz.

It's one of the great cultural tragedies

O büyük kültürel trajedilerinden biri,

that we remember, even today.

Bugün bile, hatırlıyoruz.

But this is the equivalent of three Libraries of Congress --

Ama bu üç Kongre Kütüphanesine eşdeğerdir.

burnt down, forever lost -- each year.

--Yanmış kül olmuş, sonsuza kadar kayıp - - Her yıl

So that's the first big problem.

Böylece bu ilk büyük sorundu.

And I wish Godspeed to Aubrey de Grey,

Ve Aubrey de Grey ile Godspeed 'e şans diliyorum,

and other people like him,

ve onlar gibi diğer insanlara,

to try to do something about this as soon as possible.

en kısa zamanda bu konuda bir şeyler yapmaya çalışmak için

Existential risk -- the second big problem.

Varoluşçu riski - İkinci büyük sorun.

Existential risk is a threat to human survival, or to the long-term potential of our species.

Varoluşçu risk türümüzün uzun vadeli potansiyelne veya insanın hayatta kalma savaşına bir tehdittir.

Now, why do I say that this is a big problem?

Şimdi, bunun neden büyük bir sorun olduğunu söylüyorum?

Well, let's first look at the probability --

Eh, olasılıklara ilk önce bakalım -

and this is very, very difficult to estimate --

ve bunu tahmin etmek çok çok zordur -

but there have been only four studies on this in recent years,

ama son yıllarda bu konuda sadece dört çalışma yapılmıştır.

which is surprising.

şaşırtıcıdır.

You would think that it would be of some interest

ilgi çekeceğini düşüneceksiniz..

to try to find out more about this given that the stakes are so big,

varoluşa bağlı şeyler o kadar büyük ki bu konuda daha fazla keşfetmek gerekiyor.

but it's a very neglected area.

çok ihmal edilmiş bir alan olması

But there have been four studies --

sadece dört çalışma yapılmıştır-

one by John Lesley, wrote a book on this.

John Lesley bu konuda bir kitap yazdı -

He estimated a probability that we will fail

Bulunduğumuz yüzyılda hayatta kalma

to survive the current century: 50 percent.

başarısızlğımızı %50 olarak tahmin etti.

Similarly, the Astronomer Royal, whom we heard speak yesterday,

Benzer şekilde, dün konuşduğumuz, Astronom Royal

also has a 50 percent probability estimate.

de % 50 olarak tahmin etmişti.

Another author doesn't give any numerical estimate,

Bir başka yazar herhangi bir sayısal tahmin vermedi,

but says the probability is significant that it will fail.

Ama başarısız olma olasılığının belirgin olduğunu vurguluyor.

I wrote a long paper on this.

Bunun üzerine uzun bir makale yazdım.

I said assigning a less than 20 percent probability would be a mistake

bir hata olma olasılığını % 20 den daha az olduğunu söyledim.

in light of the current evidence we have.

Elimizdeki mevcut kanıtlar ışığında.

Now, the exact figures here,

Şimdi, burada kesin rakamları

we should take with a big grain of salt,

büyük bir şüphe ile almamız gerekir,

but there seems to be a consensus that the risk is substantial.

ama riskin büyük olduğu konusunda fikir birliği var gibi görünmekte.

Everybody who has looked at this and studied it agrees.

Herkes ve çalışmalar böyle kabul ediyor.

Now, if we think about what just reducing

Şimdi, biz sadece azaltabilmeyi düşünsek.

the probability of human extinction by just one percentage point --

insan neslinin olasılığı sadece yaklaşık % 1 –

not very much -- so that's equivalent to 60 million lives saved,

çok fazla değil- bu kaydedilen 60 milyon insanın hayatına eşdeğerdir,

if we just count the currently living people, the current generation.

biz sadece şu anda yaşayan insanları, şimdiki nesli sayarsak.

Now one percent of six billion people is equivalent to 60 million.

Şimdi altı milyar insanın yüzde biri 60 milyona eşdeğerdir.

So that's a large number.

Bu sayı çok büyük bir sayıdır.

If we were to take into account future generations

Biz gelecek nesilleri göz önüne alsaydık

that will never come into existence if we blow ourselves up,

kendimize boyut atlatarak, Varoluşun içine asla giremeyecektik.

then the figure becomes astronomical.

o halde bu rakam astronomik olur.

If we could eventually colonize a chunk of the universe --

biz sonunda evrende bir öbek koloni olabiliriz-

the Virgo supercluster --

Virgo supercluster-

maybe it will take us 100 million years to get there,

belki de orası 100 milyon yıl sürecekti,

but if we go extinct we never will.

ama biz soyu tükenmiş olmayacaktık.

Then, even a one percentage point reduction

Sonra, olasılıkta %1 lik bile bir azalma

in the extinction risk could be equivalent

tükenme riski üzerinde eşdeğer etkide olabilir

to this astronomical number -- 10 to the power of 32.

bu astronomik sayıya- 10 üzeri 32.

So if you take into account future generations as much as our own,

Eğer kendimiz kadar gelecek nesilleri hesaba katsaydık,

every other moral imperative of philanthropic cost just becomes irrelevant.

philanthropik maliyetinin diğer her ahlaki zorunluluğu sadece önemsiz hale gelirdi.

The only thing you should focus on

Odaklanmanız gereken tek şey

would be to reduce existential risk

varoluşsal riski azaltmak olacaktır

because even the tiniest decrease in existential risk

Çünkü varoluşsal riskde en ufak azalma bile

would just overwhelm any other benefit you could hope to achieve.

herhangi bir faydayı etkileyecek sizin başarmanızı sağlayabilir

And even if you just look at the current people,

Eğer sadece şu andaki insanlara baksak bile,

and ignore the potential that would be lost if we went extinct,

ve potansiyeli yok saysak bile biz tükenip gittikten sonra yok olacağız ,

it should still have a high priority.

O hala yüksek bir öncelik olmalıdır.

Now, let me spend the rest of my time on the third big problem,

Şimdi, üçüncü büyük problem üzerinde kalan zamanımı geçirmeme izin verin.

because it's more subtle and perhaps difficult to grasp.

Çünkü bunu kavramak daha ince ve belki de daha zor,

Think about some time in your life --

Hayatınızda bazı zamanları düşünün

some people might never have experienced it -- but some people,

Bazı insanlar onu hiçbir zaman deneyimlememiş olabilirler- ama bazı insanlar,

there are just those moments that you have experienced

Deneyimlediğiniz belirli anlar vardır.

where life was fantastic.

yaşam nerede fantastikdi.

It might have been at the moment of some great, creative inspiration

bazı büyük, yaratıcı ilham anıda olabilirdi.

you might have had when you just entered this flow stage.

bu akışa doğru girdiğinizde başaramamış olmalıydınız.

Or when you understood something you had never done before.

Yoksa daha önce hiç yapmadığınız bir şeyi anladığınız zamanlar

Or perhaps in the ecstasy of romantic love.

Veya belki de romantik aşkın ectasisi içinde.

Or an aesthetic experience -- a sunset or a great piece of art.

Ya da estetik bir deneyim - bir gün batımı ya da büyük bir sanat parçası.

Every once in a while we have these moments,

Birazdan her seferinde bu anlara sahip olacağız

and we realize just how good life can be when it's at its best.

ve biz sadece rahat yaşamın en iyi şekilde olabileceği zamanı ne kadar anlarız.

And you wonder, why can't it be like that all the time?

Ve merak ederseniz, niçin O tüm zamanlara benzemez?

You just want to cling onto this.

Sadece buna tutunmak istersiniz

And then, of course, it drifts back into ordinary life and the memory fades.

Ve sonra, tabii, sıradan yaşam içine geri sürüklenir ve hafıza unutur.

And it's really difficult to recall, in a normal frame of mind,

Ve normal bir hafızada

just how good life can be at its best.

sadece rahat yaşam nasıl en iyi şekilde olabilir

Or how bad it can be at its worst.

Ya da o daha da kötü de olabilir. hatırlamak gerçekten zor.

The third big problem is that life isn't usually

Üçüncü büyük problem ise yaşam genellikle değildir

as wonderful as it could be.

olması gerektiği kadar harika

I think that's a big, big problem.

büyük,büyük bir problem olduğunu düşünüyorum.

It's easy to say what we don't want.

bizim istemediğimiz şeyleri söylemek kolaydır.

Here are a number of things that we don't want --

İşte istemediğimiz bir sürü şey burada.

illness, involuntary death, unnecessary suffering, cruelty,

Hastalık, ani ölüm, gereksiz acı çekme, işkence,

stunted growth, memory loss, ignorance, absence of creativity.

kötü büyüme, hafıza kaybı, cehalet, yaratıcılık yokluğu.

Suppose we fixed these things -- we did something about all of these.

Bu şeyleri sabit varsayalım - bunların hepsi hakkında bir şeyler yaptık.

We were very successful.

Biz çok başarılı olduk.

We got rid of all of these things.

Biz tüm bunları bertaraf ettik.

We might end up with something like this,

Biz böyle bir şey ile sonlanabilir miydik,

which is -- I mean, it's a heck of a lot better than that.

nedir - yani, bundan daha iyiside olabilirdi.

But is this really the best we can dream of?

Ama bu gerçekten bizim hayal edebileceğimizin en iyi si mi?

Is this the best we can do?

Bu yapabileceğimizin en iyi si mi?

Or is it possible to find something a little bit more inspiring to work towards?

Ya da çalışma yanlısı olmak için biraz daha ilham verici bir şey bulmak mümkün mü?

And if we think about this,

Eğer bu konuda düşünüyorsak,

I think it's very clear that there are ways

O yolların var olduğunu çok net olarak düşünüyorum

in which we could change things, not just by eliminating negatives,

sadece negatifleri ortadan kaldırarak değil , birtakım şeyleri değiştirebiliriz,

but adding positives.

ama pozitifleri de ekleyerek

On my wish list, at least, would be:

İstek listemde, en azından olacaktır:

much longer, healthier lives, greater subjective well-being,

daha uzun, sağlıklı bir hayat, daha öznel iyi olma hali,

enhanced cognitive capacities, more knowledge and understanding,

gelişmiş bilişsel kapasite, daha fazla bilgi ve anlayış,

unlimited opportunity for personal growth

kişisel gelişim için sınırsız fırsat

beyond our current biological limits, better relationships,

mevcut biyolojik limitlerimizin ötesinde, daha iyi ilişkiler.

an unbounded potential for spiritual, moral

ruhsal, ahlaki bakımdan sınırsız bir potansiyelin ötesinde

and intellectual development.

ve zihinsel gelişim

If we want to achieve this, what, in the world, would have to change?

Eger bunu başarmak istiyorsak, dünyada, neyi değiştirmek zorunda kalacağız?

And this is the answer -- we would have to change.

Ve bu cevaptır - biz değişmek zorunda kalacağız

Not just the world around us, but we, ourselves.

Sadece Çevremizdeki dünyayı değil, fakat biz kendimizi de.

Not just the way we think about the world, but the way we are -- our very biology.

Sadece dünyayı düşünmek yoluyla değil, ama biz bu yolu - bizim çok bioloji-.

Human nature would have to change.

İnsan doğası değişmek zorunda kalacaktır.

Now, when we think about changing human nature,

Şimdi, insan doğasını değiştirmeyi düşündüğümde,

the first thing that comes to mind

akla gelen ilk şey

are these human modification technologies --

bu insan modifikasyon teknolojileri dir -

growth hormone therapy, cosmetic surgery,

büyüme hormonu tedavisi, kozmetik cerrahi,

stimulants like Ritalin, Adderall, anti-depressants,

Ritalin, Adderall, anti-depresanlar, gibi uyarıcılar.

anabolic steroids, artificial hearts.

anabolik steroidler, yapay kalp.

It's a pretty pathetic list.

Oldukça acıklı bir liste.

They do great things for a few people

Onlar birkaç kişi için büyük şeyler yapıyorlar,

who suffer from some specific condition,

bazı özel durumdan muzdarip olan

but for most people, they don't really transform

çoğu insan için, onlar gerçekten transform olmuyorlar.

what it is to be human.

Nedir İnsan olmak.

And they also all seem a little bit --

Ve onlar da hepsi biraz görünüyor -

most people have this instinct that, well, sure,

Çoğu insan bu içgüdüye sahip buna ,iyi, emin,

there needs to be anti-depressants for the really depressed people.

gerçekten depresif insanlar için anti-depresanların olması gerekir buna ihtiyaç var.

But there's a kind of queasiness

Ama bir tür mide bulantısı yapar.

that these are unnatural in some way.

bir şekilde doğal yapıları yoktur

It's worth recalling that there are a lot of other

diğerlerinden fazla olduğunu hatırlamak gerekir.

modification technologies and enhancement technologies that we use.

Bizim kullandığımız modifikasyon teknolojileri ve geliştirme teknolojileri

We have skin enhancements, clothing.

Biz bu geliştirmelerle dayanma gücümüzü arttırmaya sahibiz.

As far as I can see, all of you are users of this

Bildiğim kadarıyla bunu kullananları görebiliyorum.

enhancement technology in this room, so that's a great thing.

bu odada geliştirme teknoloji, O kadar büyük bir şey ki.

Mood modifiers have been used from time immemorial --

Duygudurum düzenleyicileri ezelden beri kullanılmaktadır -

caffeine, alcohol, nicotine, immune system enhancement,

Kafein, alkol, nikotin, bağışıklık sistem geliştirme,

vision enhancement, anesthetics --

vizyon geliştirme, anestetikler -

we take that very much for granted,

Biz çok doğal karşılıyoruz,

but just think about how great progress that is --

ancak sadece ne kadar büyük ilerleme olduğunu düşünün -

like, having an operation before anesthetics was not fun.

Mesela, anestetiklerden önce bir operasyon geçirme eğlenceli değildi.

Contraceptives, cosmetics and brain reprogramming techniques --

Kontraseptifler, kozmetikler ve beyin yeniden programlama teknikleri -

that sounds ominous,

uğursuz geliyordu,

but the distinction between what is a technology --

Ama bir teknoloji arasındaki ayrım nedir -.

a gadget would be the archetype --

bir gadget arketip olacak -

and other ways of changing and rewriting human nature is quite subtle.

ve insan doğasının yeniden yazılması ve değişmesinin yolları çok hassastır.

So if you think about what it means to learn arithmetic or to learn to read,

Eğer aritmetik veya okumayı öğrenmenin ne anlama geldiğini düşünüyorsanız,

you're actually, literally rewriting your own brain.

kelimenin tam anlamıyla kendi beyninizi yeniden yazıyorsunuz.

You're changing the microstructure of your brain as you go along.

Daha da ileri gidecek olursak siz beyninizin mikroyapısını değiştiriyorsunuz.

So in a broad sense, we don't need to think about technology

Yani geniş anlamda, teknoloji hakkında düşünmeye ihtiyacımız yok,

as only little gadgets, like these things here,

yanlız küçük gadgetler gibi, burada bunun gib şeyler,

but even institutions and techniques,

ancak kurumlar ve teknikler bile,

psychological methods and so forth.

psikolojik yöntemler ve daha fazlası.

Forms of organization can have a profound impact on human nature.

Örgütlenme Biçimleri insan doğası üzerinde derin bir etkiye sahip olabilir.

Looking ahead, there is a range of technologies

İleriye baktığımızda, bir dizi teknoloji var

that are almost certain to be developed sooner or later.

er ya da geç geliştirilmesi neredeyse kesindir.

We are very ignorant about what the time scale for these things are,

Biz bunların zaman ölçeğini tam olarak bilemiyoruz,

but they all are consistent with everything we know

Fakat hepsi bildiğimiz her şey ile tutarlıdır.

about physical laws, laws of chemistry, etc.

fizik kanunları, kimya kanunları, vb hakkında.

It's possible to assume,

varsaymak mümkündür.

setting aside a possibility of catastrophe,

bir felaket olasılığını bir kenarda tutarsak

that sooner or later we will develop all of these.

Er yada geç tüm bunları geliştireceğiz.

And even just a couple of these would be enough

Ve hatta sadece bunların bir çifti bile yeterli olacaktır.

to transform the human condition.

insani durumu transforme etmek.

So let's look at some of the dimensions of human nature

Öyleyse insan doğasının boyutlarının bazılarına bir bakalım.

that seem to leave room for improvement.

Gelişim için odayı terk ediyor gibi gözüküyor

Health span is a big and urgent thing,

Sağlık kapsamı büyük ve acil bir durumdur.

because if you're not alive,

Çünkü eger hayatta değilseniz,

then all the other things will be to little avail.

bundan sonra tüm diğer şeyler biraz boşuna olacaktır.

Intellectual capacity -- let's take that box,

Entellektüel kapasite - şu kutuları ele alalım;

which falls into a lot of different sub-categories:

Ki bir çok farklı alt kategoriye bölünür :

memory, concentration, mental energy, intelligence, empathy.

hafıza, konsantrasyon, zihinsel enerji, zeka, empati.

These are really great things.

Bunlar gerçekten güzel şeylerdir.

Part of the reason why we value these traits

Bu değerlere biz niçin önem veriyoruz sebebi de

is that they make us better at competing with other people --

bunların diğer insanlar ile rekabette bizi daha iyi yapmış olduğudur -

they're positional goods.

onlar pozisyonel olarak metadır.

But part of the reason --

Ama nedenin bir parçası –

and that's the reason why we have ethical ground for pursuing these --

ve bunu takip etmemizin etik zeminde nedenlerine sahibiz -

is that they're also intrinsically valuable.

onlar da özü itibari ile değerlidir.

It's just better to be able to understand more of the world around you

etrafınızdaki dünyayının fazlasını anlayabilmeniz için sadece daha iyidir.

and the people that you are communicating with,

ve sizin iletişim kurdugunuz insanları,

and to remember what you have learned.

ve öğrendiklerinizi hatırlamanız

Modalities and special faculties.

özel melekeler ve cihetler .

Now, the human mind is not a single unitary information processor,

Şimdi, insan aklı tek bir üniter basit bir bilgi işlemcisine sahip değildir,

but it has a lot of different, special, evolved modules

ama O farklı, özel, geliştirilmiş bir çok modüle sahiptir

that do specific things for us.

O bizim için özel şeyler yapar

If you think about what we normally take as giving life a lot of its meaning --

normalde hayatın anlamını bir çok şeye vererek almayı düsünürsek -

music, humor, eroticism, spirituality, aesthetics,

müzik, mizah, erotizm, maneviyat, estetik,

nurturing and caring, gossip, chatting with people --

beslenme ve bakım ve insanlarla sohbet, dedikodu -

all of these, very likely, are enabled by a special circuitry

bunların hepsi, çok büyük olasılıkla, özel bir devre ile etkinleştirilir

that we humans have,

biz insanların sahip olduğu,

but that you could have another intelligent life form that lacks these.

ancak bunların eksikliğinde başka bir akıllı yaşam formuna sahip olabilirsiniz.

We're just lucky that we have the requisite neural machinery

nöral makinelere sahip oldugumuz için henüz şanslıyız.

to process music and to appreciate it and enjoy it.

müzik yapmak ve onunla eğleniyoruz ve onun değerini anlıyoruz.

All of these would enable, in principle -- be amenable to enhancement.

Bunların hepsi ilke olarak, - gelişmenin mükellef olmasını- sağlayacak

Some people have a better musical ability

Bazı insanların müzikal yeteneği daha fazladır

and ability to appreciate music than others have.

diğerlerinin sahip olduğundan fazla müziğin kıymetini bilme yetenekleri vardır.

It's also interesting to think about what other things are --

Aslında diğer şeylerin ne olduğu hakkında düşünmek ilginç olmalı-

so if these all enabled great values,

Öyleyse bunların hepsi önemli değerleri seçili kılar,

why should we think that evolution has happened to provide us

evrimde ne olduğunu düşünmemiz bize neyi sağlıyacak.

with all the modalities we would need to engage

yöntemlerin hepsi ile angaje olmamız gerekecek

with other values that there might be?

diğer değerlerle bu olabillir rmi?

Imagine a species

bir tür hayal edin.

that just didn't have this neural machinery for processing music.

Sadece müzik işlemek için bu nöral makineye sahip olmadık

And they would just stare at us with bafflement

Ve onlar sadece şaşkınlıkla ile bize bakakalacaklardır

when we spend time listening to a beautiful performance,

güzel bir performansı dinleme için zaman geçirdiğimizde

like the one we just heard -- because of people making stupid movements,

Ve bizim sadece duyduğumuz bir şey gibi, aptal hareketleri yapan insanlar nedeniyle,

and they would be really irritated and wouldn't see what we were up to.

ve gerçekten rahatsız olacaklar ve biz neyin peşinde idik onu göremiyecekler.

But maybe they have another faculty, something else

Fakat onlar diğer bir melekeye sahip olabilir mi, başka bir şey

that would seem equally irrational to us,

bize eşit derecede mantıksız gözükecek olsada,

but they actually tap into some great possible value there.

ama onlar aslında orada bazı olası büyük değer içine dokunur.

But we are just literally deaf to that kind of value.

Fakat biz bu tür değerlere tam olarak sağırız.

So we could think of adding on different,

Bu yüzden, farklı eklemeler üzerine düşünebiliriz.

new sensory capacities and mental faculties.

yeni duyusal kapasiteler ve zihinsel yetenekler.

Bodily functionality and morphology and affective self-control.

Bedensel işlevsellik ve morfolojisi ve kendini kontrol duygusu.

Greater subjective well-being.

Daha fazla öznel iyi olma hali.

Be able to switch between relaxation and activity --

Dinlenme ve aktivite arasında geçiş yapabilmek-

being able to go slow when you need to do that, and to speed up.

gerektiğinde yavaş gitmek ve gerektiğinde hızlanabilmek. -

Able to switch back and forth more easily

ileri ve geri geçiş yapabilmek daha kolay

would be a neat thing to be able to do --

yapabilmek düzgün bir şey olacak-

easier to achieve the flow state,

akış durumuna ulaşmak daha kolay

when you're totally immersed in something you are doing.

Sen tamamen bir şeye dalmış konumda iken yapıyorsan.

Conscientiousness and sympathy.

Vicdanlı ve sempati.

The ability to -- it's another interesting application

diğer bir ilginç uygulama - Yeteneği -

that would have large social ramification, perhaps.

belki de, geniş sosyal dallanmayı sağlıyacak

If you could actually choose to preserve your romantic attachments to one person,

Aslında bir kişi için romantik ekleri korumak için seçilmiş olsaydınız,

undiminished through time,

zaman içinde azalmamış,

so that wouldn't have to -- love would never have to fade if you didn't want it to.

böylece gerek kalmazdı – Aşk istemediğin sürece asla solmayak.

That's probably not all that difficult.

Muhtemelen bu zor değil.

It might just be a simple hormone or something that could do this.

Bu sadece yapabileceğini bir şey veya basit bir hormon olabilir.

It's been done in voles.

Bu tarla farelerinde yapıldı.

You can engineer a prairie vole to become monogamous

monogami olmak için tekeşli genini inşa edebilirsin.

when it's naturally polygamous.

doğal olarak çok eşli olduğun zaman

It's just a single gene.

Sadece tek bir gen var.

Might be more complicated in humans, but perhaps not that much.

Insanlarda daha karmaşık olabilir, ama belki de o kadar fazla değil.

This is the last picture that I want to --

Bu benim istediğim son resimdir.

now we've got to use the laser pointer.

Şimdi lazer pointer kullandığımız -

A possible mode of being here would be a way of life --

Burada olmanın olası bir modu yaşam biçimi olacaktır.

a way of being, experiencing, thinking, seeing,

görme, düşünme, deneyim yaşama, varoluşun bir yolu

interacting with the world.

Dünya ile etkileşim,

Down here in this little corner, here, we have the little sub-space

Aşağıda burada bu küçük köşede, küçük alt-alana sahibiz.

of this larger space that is accessible to human beings --

insan olmaya erişmenin bu geniş alanına

beings with our biological capacities.

biyolojik kapasitelerimiz ile varız.

It's a part of the space that's accessible to animals;

Bu alan hayvanların erişebileceği bir bölümdür;

since we are animals, we are a subset of that.

Madem hayvanız, biz onun bir alt kümesiyiz.

And then you can imagine some enhancements of human capacities.

Ve sonra insan yeteneklerinde bazı gelişmeler hayal edebilirsiniz.

There would be different modes of being you could experience

Varoluşun modlarını deneyimliyebilmisseniz farklı olacaktı.

if you were able to stay alive for, say, 200 years.

Eğer diyelim ki 200 yıl yaşayabilmiş olsaydınız.

Then you could live sorts of lives and accumulate wisdoms

daha sonra hayatınızın bir kısmını yaşayabilir ve bilgeliklerini biriktirebilirdiniz

that are just not possible for humans as we currently are.

Bu şu anda olduğu gibi insanlar için mümkün değildir.

So then, you move off to this larger sphere of "human +,"

Peki o zaman, "insan +" bu daha büyük alana sizi taşıyacak

and you could continue that process and eventually

ve bu süreç sonunda devam edebilir

explore a lot of this larger space of possible modes of being.

varolmanın olası modlarının daha büyük alanlarının çoğunu keşfedersiniz.

Now, why is that a good thing to do?

Şimdi, neden iyi bir şey yaparız?.

Well, we know already that in this little human circle there,

Peki, burada bu küçük insan siklusunu zaten biliyoruz.

there are these enormously wonderful and worthwhile modes of being --

Varolmanın bu derece muhteşem ve değerli modları vardır-

human life at its best is wonderful.

Onun en iyiside insan hayatı harikadır -,

We have no reason to believe that within this much, much larger space

Bu çok, çok daha büyük bir alan içinde ona inanmak için hiçbir neden yok

there would not also be extremely worthwhile modes of being,

Aynı zamanda varlığın aşırı değerli modları olmayacak.

perhaps ones that would be way beyond our wildest ability

belki de birileri bizim çılgın yeteneğimizin ötesinde bir yol bulacaktır

even to imagine or dream about.

Hatta bu konuda tasarla ve hayal et.

And so, to fix this third problem,

Ve böylece, bu üçüncü soruna fikse ol,

I think we need -- slowly, carefully, with ethical wisdom and constraint --

ihtiyacımızı düşünüyorum - yavaş, dikkatli, etik bilgelik ve baskı ile -

develop the means that enable us to go out in this larger space and explore it

bu büyük alanda dışarı gitmemizi ve onu keşfetmemizi sağlayabilecek araçlar geliştirmek

and find the great values that might hide there.

ve büyük değerleri bulmak ve orada gizlemek olabilir.

Thanks.

Teşekkürler.