Tierney Thys: Swim with giant sunfish in the open ocean

Tierney Thys dev Güneş Balığı ile yüzüyor

Çeviri: selen senocak Gözden geçirme: Ayşe Demirel

I'd like to start tonight by something completely different,

Bu akşamı tamamiyle farklı bir yöntem ile başlatmak istiyorum.

asking you to join me by stepping off the land

Bana katılarak karadan ayrılın

and jumping into the open ocean for a moment.

ve birkaç anlığına açık okyanuslara dalın.

90 percent of the living space on the planet is in the open ocean,

Bu gezegendeki yaşanılabilir alanların yüzde 90'ı açık okyanuslardır

and it's where life -- the title of our seminar tonight -- it's where life began.

ve bu akşamki seminerimizin başlığında da belirtildiği gibi, yaşam bu okyanuslarda başlamıştır.

And it's a lively and a lovely place,

Okyanuslar yaşam dolu güzel yerlerdir

but we're rapidly changing the oceans with our --

ama onların, sadece aşırı şekilde balık avlayarak değil,

not only with our overfishing, our irresponsible fishing,

aynı zamanda sorumsuz balıkçılıkla ve de tarlalarımızda kullandığımız gübre gibi

our adding of pollutants like fertilizer from our cropland,

çevreyi kirleten kimyasallarla hızlı bir şekilde değişmelerine yol açıyoruz.

but also, most recently, with climate change,

Son zamanlarda, küresel ısınma bu değişime neden olmaktadır

and Steve Schneider, I'm sure, will be going into greater detail on this.

ve eminim Steve Schneider daha sonra bu konu üstünde ayrıntılı bir açıklama yapacaktır.

Now, as we continue to tinker with the oceans,

Şimdi, okyanuslarla oynamaya devam ettikçe,

more and more reports are predicting that the kinds of seas that we're creating

denizanası ve bakteri gibi az enerjili canlıları

will be conducive to low-energy type of animals, like jellyfish and bacteria.

etkileyecek denizler yarattığımıza dair raporlar geliyor.

And this might be the kind of seas we're headed for.

Ve gerçekten de böyle denizlere doğru adım adım ilerliyor olabiliriz.

Now jellyfish are strangely hypnotic and beautiful,

Şimdi denizanaları ilginç bir şekilde hipnotik ve güzeller canlılardır

and you'll see lots of gorgeous ones at the aquarium on Friday,

ve cuma günü akvaryumda birçok göz kamaştırıcı örneklerini göreceksinizdir.

but they sting like hell, and jellyfish sushi and sashimi

yine de çok can yakıcı bir tarafları var ve bu canlılardan yapılmış suşi veya saşimi,

is just not going to fill you up.

sizi asla doyurmaz.

About 100 grams of jellyfish equals four calories.

Yaklaşık 100 gram denizanası dört kaloriye eşittir.

So it may be good for the waistline,

Dolayısıyla formunuzu korumanıza yardımcı olabilir

but it probably won't keep you satiated for very long.

ama büyük bir olasılıkla sizi uzun süre tatmin etmez.

And a sea that's just filled and teeming with jellyfish

Ve denizanaları ile dolup taşan bir deniz,

isn't very good for all the other creatures that live in the oceans,

o denizde yaşayan diğer canlılar için çok iyi değildir;

that is, unless you eat jellyfish.

tabii denizanalarını yiyorsanız bu durum farklıdır.

And this is this voracious predator launching a sneak attack

Burada, zavallı ve hiçbir şeyden haberdar olmayan küçük bir denizanasının,

on this poor little unsuspecting jellyfish there, a by-the-wind sailor.

hırslı bir canlının sürpriz saldırısına uğradığını görüyorsunuz.

And that predator is the giant ocean sunfish, the Mola mola,

Ve bu saldırgan, Mola Mola ismi ile tanınan büyük "güneş balığı" dır.

whose primary prey are jellyfish.

Ana beslenme kaynakları da denizanalarıdır.

This animal is in "The Guinness World Book of Records"

Bu canlı, Dünya'nın en ağır kemikli balığı olmasından dolayı,

for being the world's heaviest bony fish.

"Guiness Rekorlar Kitabı"'nda yer almaktadır.

It reaches up to almost 5,000 pounds -- on a diet of jellyfish, primarily.

Yaklaşık 2300 Kg'dır, ve günlük beslenmesini denizanaları karşılar.

And I think it's kind of a nice little cosmological convergence here

Ve bence burada güzel bir kozmolojik yakınlaşma vardır:

that the Mola mola -- its common name is sunfish --

"Güneş" balığı diye de adlandırılan Mola Mola'nın

that its favorite food is the moon jelly.

en sevdiği yemek "Ay" denizanasıdır.

So it's kind of nice, the sun and the moon getting together this way,

Dolayısıyla biri diğerini tüketiyor olsa bile,

even if one is eating the other.

güneş ve ayın bu şekilde bir etkileşim içinde olmaları güzel birşey.

Now this is typically how you see sunfish,

Güneş balığını genellikle böyle görürsünüz

this is where they get their common name.

ve isimleri de zaten bu davranışlarından gelir.

They like to sunbathe, can't blame them.

Güneşlenmeyi severler, kim sevmez ki?

They just lay out on the surface of the sea

Denizin yüzeyinde yatarlar.

and most people think they're sick or lazy, but that's a typical behavior,

Çoğu insan onların hasta veya tembel olduğunu sanar, ama bu tipik bir davranışıdır.

they lie out and bask on the surface.

Güneşin tadını çıkararak denizin yüzeyinde yatarlar.

Their other name, Mola mola, is -- it sounds Hawaiian,

Diğer isimleri, Mola Mola, Hawaii'ye ait bir isim gibi gelse de

but it's actually Latin for millstone,

aslında Latince "değirmen taşı" demektir

and that's attributable to their roundish, very bizarre, cut-off shape.

ve bu ismi almalarının nedeni, yuvarlakımsı şekillerinden dolayıdır.

It's as if, as they were growing, they just forgot the tail part.

Sanki büyürken kuyruk kısmını unutmuşlar gibi bir vücutları var.

And that's actually what drew me to the Mola in the first place,

Aslında bu garip şekilleri,

was this terribly bizarre shape.

beni Molaları araştırmaya iten ana nedendi.

You know, you look at sharks, and they're streamlined, and they're sleek,

Bilirsiniz, köpekbalıklarına baktığınızda, onların vücutları düz ve biçimlidir.

and you look at tuna, and they're like torpedoes --

Tonbalıklarınıza baktığınızda ise, onlar mayın şekillidir.

they just give away their agenda. They're about migration and strength,

Nasıl davranacakları, göç etmeye ve güce uyumlu vücut yapılarından hemen belli olur.

and then you look at the sunfish.

bundan sonra güneş balığına bakarsak...

(Laughter)

(gülme sesi)

And this is just so elegantly mysterious, it's just --

Bu balık zarif bir şekilde gizemlidir.

it really kind of holds its cards a lot tighter than say, a tuna.

Böylece kartlarını, mesela tonbalığından çok daha iyi bir şekilde gizler.

So I was just intrigued with what -- you know, what is this animal's story?

Dolayısıyla ben kendi kendime sordum, bu balığın hikayesi nedir?

Well, as with anything in biology, nothing really makes sense

Biyoloji kapsamındaki herşey,

except in the light of evolution.

evrimin ışığı olmadan anlamsızdır.

The Mola's no exception.

Mola balığı da bir istisna değildir.

They appeared shortly after the dinosaurs disappeared,

Dinazorların yok olmasından kısa bir süre sonra ortaya çıktılar.

65 million years ago, at a time when whales still had legs,

65 milyon yıl önce, balinaların hala bacakları varken,

and they come from a rebellious little puffer fish faction --

inatçı kirpi balıklarının bir birlikteliğinden geldiler.

oblige me a little Kipling-esque storytelling here.

Beni burada Kipling türü hikaye anlatmaya lütfedin.

Of course evolution is somewhat random, and you know,

Tabii bildiğiniz gibi evrim az çok rastgeledir.

about 55 million years ago there was this rebellious little puffer fish faction

Yaklaşık 55 milyon yıl önce inatçı bir kirpi balığı birlikteliği vardı.

that said, oh, the heck with the coral reefs --

Ve onlar: "mercan kayalıklarını boşverin",

we're going to head to the high seas.

"biz açık denizlere gideceğiz" dediler.

And lots of generations, lots of tweaking and torquing,

Ve binlerce nesil boyunca yapılan değişiklikler ile

and we turn our puffer into the Mola.

kirpi balığımızı Mola yapmış olduk.

You know, if you give Mother Nature enough time, that is what she will produce.

Bilirsiniz, Doğa Ana'ya yeteri kadar zaman verirseniz, size böyle bir balık yaratır.

They look -- maybe they look

Bu balıklar, biraz tarih öncesi,

kind of prehistoric and unfinished, abridged perhaps,

tamamlanmamış, veya belki bazı özelliklerden mahrum bırakılmış gözükebilir.

but in fact, in fact they are the --

ama aslında, aslında onlar,

they vie for the top position of the most evolutionarily-derived fish in the sea,

denizlerin en fazla evrim geçirmiş balıklarından biridir.

right up there with flat fish.

Yassı balıklarla beraber.

They're -- every single thing about that fish has been changed.

Bu balığın neredeyse her özelliği değişmiştir.

And in terms of fishes --

Ve balıklara bakarsak,

fishes appeared 500 million years ago, and they're pretty modern,

onlar 500 milyon yıl önce ortaya çıktı, dolayısıyla hala modern canlılar sayılırlar.

just 50 million years ago, so --

Mola Balığı sadece 50 milyon yıl önce ortaya çıktı

so interestingly, they give away their ancestry as they develop.

ve ilginç bir şekilde, bu balıklar geliştikçe, soylarından gelen özellikler de gitgide yok olmakta.

They start as little eggs,

Önce küçük yumurtalar olarak başlarlar.

and they're in "The Guinness World Book of Records" again

Bu kısımda yine Rekorlar Kitabı'nda yer alırlar

for having the most number of eggs of any vertebrate on the planet.

çünkü dünyadaki tüm omurgalılar arasında en fazla yumurtaya sahip olan canlılardır.

A single four-foot female had 300 million eggs,

120 cm uzunluğunda bir dişi Mola'nın yumurtalıkları

can carry 300 million eggs in her ovaries -- imagine --

300 milyon yumuta taşıyabilir.

and they get to be over 10 feet long. Imagine what a 10 foot one has.

Ve düşünün, dişi Molalar'ın uzunluğu 300 cm'den fazla olabiliyor...

And from that little egg,

Sonuçta bu küçük yumurta

they pass through this spiky little porcupine fish stage, reminiscent of their ancestry,

önce atalarını andıran, kirpi gibi dikenli bir evreden geçer.

and develop -- this is their little adolescent stage.

Sonra gelişerek ergenlik çağına girer.

They school as adolescents, and become behemoth loners as adults.

Ergen olarak grup halinde dolaşır, ama yetişkin olarak bu dev canlılar yalnızlığı sever.

That's a little diver up there in the corner.

Yukarda köşede küçük bir dalgıç var.

They're in "The Guinness World Book of Records" again

Yine Rekorlar Kitabı'ndalar;

for being the vertebrate growth champion of the world.

bu sefer omuga büyüme hızı şampiyonları oldukları için.

From their little hatching size of their egg, into their little larval stage

Yumurtalarından çıkıp larva evresine geçince,

till they reach adulthood, they put on 600 million times an increase in weight.

ve yetişkin hale gelinceye kadar, başlangıçtaki kilolarının 600 milyon katı olurlar.

600 million. Now imagine if you gave birth to a little baby,

600 milyon. Şimdi düşünün ki küçük bir bebeğiniz var

and you had to feed this thing.

ve bu bebeği beslemek zorundaydınız.

That would mean that your child, you would expect it to gain the weight of six Titanics.

Bu demektir ki çocuğunuzun altı Titanik kadar ağırlaşacağını beklerdiniz.

Now I don't know how you'd feed a child like that but --

Böyle bir çocuğu nasıl beslerdiniz bilmiyorum.

we don't know how fast the Molas grow in the wild,

Biz Mola balıklarının doğada ne kadar çabuk büyüdüğünü bilmiyoruz

but captive growth studies at the Monterey Bay Aquarium --

ama Monterey Bay Akvaryumun'da bulunan Molalar var,

one of the first places to have them in captivity --

hatta bu akvaryum Mola bulunduran ilk akvaryumlardan biridir.

they had one that gained 800 lbs in 14 months.

Oradaki Molalardan biri, 14 ayda 360 kilo aldı.

I said, now, that's a true American.

Kendime, şimdi bu balık gerçek bir Amerikalı dedim.

(Laughter)

(Gülüş sesi)

(Applause)

(Alkış)

So being a loner is a great thing, especially in today's seas,

Bugünün denizlerinde yalnız bir balık olmak çok iyi.

because schooling used to be salvation for fishes,

Eskiden sürü halinde dolaşmak balıklar için kurtuluş demekti.

but it's suicide for fishes now.

Ama artık intihar etmekle aynı şey.

But unfortunately Molas, even though they don't school,

Ne yazık ki, sürü halinde dolaşmadıkları halde,

they still get caught in nets as by-catch.

Molaların bir çoğu ağlarda yakalanıyor.

If we're going to save the world from total jellyfish domination,

Dünya'yı denizanalarının egemenliğinden kurtarmak istiyorsak,

then we've got to figure out what the jellyfish predators --

denizanalarına düşman, Mola gibi canlıların yaşam döngüsünde

how they live their lives, like the Mola.

daha fazla bilgiye ihtiyacımız var.

And unfortunately, they make up a large portion of the California by-catch --

Ve maalesef, Molalar California'da ağlara yakalanan balıkların büyük bir çoğunluğu,

up to 26 percent of the drift net.

akıntı ağlarındakilerin neredeyse %26'sı Mola balıklarıdır.

And in the Mediterranean, in the swordfish net fisheries,

Ve Akdeniz'in kılıçbalığı çiftliklerinde

they make up up to 90 percent.

yakalanan balıkların %90'ı Mola balıklarıdır.

So we've got to figure out how they're living their lives.

Yani onların nasıl yaşamlarını sürdürdüklerini anlamamız lazım.

And how do you do that?

Ve bu nasıl yapılabilir?

How do you do that with an animal -- very few places in the world.

Dünya'nın çok az yerinde araştırılan bir balık ile bunu yapmak nasıl mümkün?

This is an open ocean creature. It knows no boundaries -- it doesn't go to land.

Bu, bir açık okyanus balığıdır; sınır tanımaz ve karaya da çıkmaz.

How do you get insight?

Onun iç yüzü nasıl kavranılabilir?

How do you seduce an open ocean creature like that to spill its secrets?

Böyle bir açık okyanus balığını nasıl baştan çıkartmak lazım ki sırlarını bize anlatsın?

Well, there's some great new technology

Yakın zamanlarda geliştirilen,

that has just recently become available,

yeni teknoloji çeşitleri çıkmış bulunmaktadır.

and it's just a boon for getting insight into open ocean animals.

Bu teknolojik aygıtlar açık denizlerdeki canlıları incelemede büyük bir avantaj sağlıyor.

And it's pictured right here, that little tag up there.

Ve burada bir fotoğrafı var. Orada gördüğünüz küçük etiket.

That little tag can record temperature, depth and light intensity,

Bu etiket derece, derinlik ve ışık yoğunluğunu ölçebiliyor.

which is correlated with time, and from that we can get locations.

Ve bu bilgileri zamanla birleştirince konum bulabiliyoruz.

And it can record this data for up to two years,

Ve etiketler bu bilgileri yaklaşık iki yıl boyunca toplayabiliyor

and keep it in that tag, release at a pre-programmed time,

ve kaydedebiliyor, daha önce programlanmış zamanlarda kendini salıp

float to the surface, upload all that data, that whole travelogue,

su yüzüne çıkabiliyor. Tüm bu bilgileri uydulara yükleyebiliyor,

to satellite, which relays it directly to our computers,

böylece doğrudan onlara bilgisayarlarımızdan ulaşabiliyoruz.

and we've got that whole dataset. And we didn't even have --

Ve öylece gereken veritabanını oluşturmuş oluyoruz.

we just had to tag the animal and then we went home and you know, sat at our desks.

Ve tek yapmamız gereken şey, etiketi balığa takmak ve eve gidip masalarımızda oturmak oldu.

So the great thing about the Mola

Dolayısıyla Mola hakkındaki muhteşem şey,

is that when we put the tag on them -- if you look up here --

onlara etiketi taktığımızda, buraya bakarsanız,

that's streaming off, that's right where we put the tag.

orası tam etiketi taktığımız yer.

And it just so happens that's a parasite hanging off the Mola.

Ve aslında etiketi taktığımız yer, Mola'nın üstünde bulunan bir parazit.

Molas are infamous for carrying tons of parasites.

Molalar çokça parazit taşımakla şöhretlidir.

They're just parasite hotels; even their parasites have parasites.

Parazit otelleri gibiler, parazitlerinin bile parazitleri vardır.

I think Donne wrote a poem about that.

Galiba Donne bununla ilgili bir şiir yazmıştı.

But they have 40 genera of parasites,

Ama onların 40 cins parazitleri vardır,

and so we figured just one more parasite won't be too much of a problem.

ve karar verdik ki, Mola'nın üstünde bir tane daha parazit fazla problem yapmaz.

And they happen to be a very good vehicle for carrying oceanographic equipment.

Ve aslında denizbilimi araç gereçlerini taşımak için çok yararlılar.

They don't seem to mind, so far.

Çok da itiraz etmiyorlar, şimdilik.

So what are we trying to find out? We're focusing on the Pacific.

Dolayısıyla biz ne öğrenmeye çalışıyoruz? Ana odağımız Pasifik Okyanusu.

We're tagging on the California coast, and we're tagging over in Taiwan and Japan.

Kalifornia kıyılarında ve de Tayvan ve Japonya'da etiketleme yapmaktayız.

And we're interested in how these animals are using the currents,

Ve bu canlıların yaşamlarını sürdürmek için deniz akıntılarını,

using temperature, using the open ocean, to live their lives.

ısıyı ve açık okyanusları ne şekilde kullandıklarını öğrenmek istiyoruz.

We'd love to tag in Monterey.

Monterey'de Mola etiketlemeyi çok isterdik.

Monterey is one of the few places in the world where Molas come in large numbers.

Monterey Dünya'da Molaların büyük gruplar halinde geldiği az yerlerden biridir.

Not this time of year -- it's more around October.

Yılın bu mevsiminde değil, daha çok Ekim ayında olur bu.

And we'd love to tag here -- this is an aerial shot of Monterey --

burada etiketleme yapmayı çok isterdik, bu gördüğünüz Monterey'in havadan bir resmi,

but unfortunately, the Molas here end up looking like this

Ama ne yazık ki buraya gelen Molalar sonuç olarak bu hale geliyor.

because another one of our locals really likes Molas but in the wrong way.

Çünkü burada yaşayan biri Molaları çok seviyor, ama yanlış yönde.

The California sea lion takes the Molas as soon as they come into the bay,

Kaliforniya deniz aslanları, körfeze giren Molalara anında saldırır,

rips off their fins, fashions them into the ultimate Frisbee, Mola style,

yüzgeçlerini yırtıp şekilsiz hale getirir

and then tosses them back and forth.

ve de sonra onları sağ sola fırlatırlar.

And I'm not exaggerating, it is just --

Abartmıyorum,

and sometimes they don't eat them, it's just spiteful.

bazen bu deniz aslanları Molaları yemez bile, tüm olay çok hain.

And you know, the locals think it's terrible behavior,

ve bilirsiniz, oraya yakın yaşayanlar bu olayı çok korkunç bulur.

it's just horrible watching this happen, day after day.

Her gün bunu seyretmek çok kötü.

The poor little Molas coming in, getting ripped to shreds,

Zavallı küçük Molalar geliyor ve sonra parçalanıyorlar.

so we head down south, to San Diego.

Dolayısıyla Molalar daha Güneye, San Diego'ya gider.

Not so many California sea lions down there.

Orada çok fazla Kaliforniya deniz aslanı yoktur.

And the Molas there, you can find them with a spotter plane very easily,

Ve oradaki Molaları uçakla bulup görmek çok kolay.

and they like to hang out under floating rafts of kelp.

Yosunlu yerlerde durmayı severler.

And under those kelps -- this is why the Molas come there

Ve o yosunların altında - aslında Molalar buraya o yosunlar için gelir -

because it's spa time for the Molas there.

Molalar için spa vaktidir.

As soon as they get under those rafts of kelp, the exfoliating cleaner fish come.

Yosunların arasına girdikleri anda temizleyici balıklar gelir.

And they come and give the Molas --

Ve onlar gelip Molalara,

you can see they strike this funny little position that says,

Molalar da böyle komik küçük bir pozisyonda durup

"I'm not threatening, but I need a massage."

"Ben tehlikeli değilim ama bir masaja ihtiyacım var" der.

(Laughter)

(Gülme Sesi)

And they'll put their fins out and their eyes go in the back of their head,

Ve Molalar yüzgeçlerini dışarı itip gözlerini içeri çekerler,

and the fish come up and they just clean, clean, clean --

sonra da temizleyici balıklar gelip temizler, temizler, temizler.

because the Molas, you know, there's just a smorgasbord of parasites.

Çünkü biliyorsunuz, Molaların üstünde birçok parazit bulunmaktadır.

And it's also a great place to go down south

Ayrıca, Güneye gitmenin başka avantajları da var:

because the water's warmer, and the Molas are kind of friendly down there.

orada su daha sıcak, ve Molalar orada daha arkadaş canlısı.

I mean what other kind of fish, if you approach it right,

Demek istediğim, başka hangi balık sizi görünce

will say, "Okay, scratch me right there."

"Tamam, beni tam orada kaşıyın" der?

You truly can swim up to a Mola -- they're very gentle --

Gerçekten, bir Molanın yanına yüzebilirsiniz, çok iyi huylular,

and if you approach them right, you can give them a scratch and they enjoy it.

ve doğru şekilde yaklaşırsanız, onları sevebilirsiniz ve onlar bunu sevecektir.

So we've also tagged one part of the Pacific;

Biz Pasifik Okyanus'unun bazı kısımlarında da etiketleme yaptık.

we've gone over to another part of the Pacific,

Sonra da Pasifik'in başka kısımlarına gidip

and we've tagged in Taiwan, and we tagged in Japan.

Tayvan ve Japonya'da etiketleme yaptık.

And over in these places, the Molas are caught in set nets that line these countries.

Ve bu yerlerde, Molalar ülkeleri çevreleyen ağlarda yakalanıyor.

And they're not thrown back as by-catch, they're eaten.

Yakalandıktan sonra da denize geri atılmıyorlar, yeniliyorlar.

We were served a nine-course meal of Mola after we tagged.

Bir kere etiketleme sonrası bize büyük bir Mola ziyafeti sunulmuştu.

Well, not the one we tagged!

Etiketlediğimiz Mola değildi ama!

And everything from the kidney, to the testes, to the back bone,

Ve böbreklerinden testislerinde kadar, omurgası,

to the fin muscle to -- I think that ís pretty much the whole fish -- is eaten.

yüzgeç kasları, sanıyorum neredeyse tüm balık yenilmişti.

So the hardest part of tagging, now, is

Dolayısıyla şimdi etiketlemenin en zor kısmı,

after you put that tag on, you have to wait, months.

etiketi yerleştirdikten sonra aylarca süren bekleyiş.

And you're just wondering, oh, I hope the fish is safe,

Ve "Umarım balık güvendedir" diye düşünürsünüz.

I hope, I hope it's going to be able to actually live its life out

"Umarım, etiketin bilgi topladığı süreler boyuca,

during the course that the tag is recording.

yaşamını dolu dolu yaşayabilecek."

The tags cost 3500 dollars each, and then satellite time is another 500 dollars,

Etiketlerin tanesi 3500 dolar ve uyduyu kullanmak ta 500 dolar,

so you're like, oh, I hope the tag is okay.

bir yandan da "umarım etiket iyi durumdadır", dersiniz

And so the waiting is really the hardest part.

Dolayısıyla beklemek, bu işin en zor kısmı.

I'm going to show you our latest dataset.

Şimdi size en son bilgileri göstereceğim.

And it hasn't been published, so it's totally privy information just for TED.

Daha yayımlanmadı, dolayısıyla TED'e özel bilgi olarak veriyorum bunu.

And in showing you this, you know, when we're looking at this data,

Ve bunu size göstererek, biliyorsunuz, biz bu bilgilere bakıyoruz

we're thinking, oh do these animals, do they cross the equator?

ve düşünüyoruz, "bu balıklar ekvatoru geçiyor mu?"

Do they go from one side of the Pacific to the other?

"Pasifik'in bir tarafından diğer tarafına gidiyor mular?"

And we found that they kind of are homebodies.

Ve evcimen tipler olduklarını anladık.

They're not big migrators. This is their track:

Çok fazla göç etmezler. Bu onların izledikleri yol:

we deployed the tag off of Tokyo, and the Mola in one month

etiketi Tokyo'da yerleştirdik, ve bir ayda Mola

kind of got into the Kuroshio Current off of Japan and foraged there.

Japonya'ya doğru giden Kuroşiyo akıntısına kapılıp oralarda yaşamaya başladı.

And after four months, went up, you know, off of the north part of Japan.

Dört ay sonra, Mola, Japonya'nın kuzey kısımlarına ulaşmıştı.

And that's kind of their home range.

Ve tüm bu yerler eve yakın.

Now that's important, though, because if there's a lot of fishing pressure,

Şimdi bu bilgi önemli, çünkü etrafta çok balıkçılık baskısı varsa,

that population doesn't get replenished.

oradaki Molaların popülasyonu artmaz.

So that's a very important piece of data.

Dolayısıyla bu bilgi bizim için çok önemli.

But also what's important is that they're not slacker, lazy fish.

Ama bir başka önmli bilgi, bu balıkların uyuşuk olmadıklarıdır.

They're super industrious.

Çok çalışkandırlar.

And this is a day in the life of a Mola, and if we --

Ve bu, Mola'nın hayatında bir gün, ve eğer biz-

they're up and down, and up and down, and up and down, and up

günde 40 kez okyanusun dibinden yukarı gelip, yeniden aşağıya giderler.

and up and down, up to 40 times a day.

Yukarı, aşağı, yukarı, aşağı, yukarı, aşağı...

As the sun comes up, you see in the blue, they start their dive.

Ve güneş doğduktan sonra maviliklerin arasında dalış yaptıklarını görebilirsiniz.

Down -- and as the sun gets brighter they go a little deeper, little deeper.

Aşağı- güneş parlaklaştıkça, onlar biraz daha derine gider.

They plumb the depths down to 600 meters, in temperatures to one degree centigrade,

600 metre derinliğe kadar gidebiliyorlar, yani ısının bir derece olduğu yerlere.

and this is why you see them on the surface -- it's so cold down there.

Ve bu yüzden dolayı onları su yüzünde görürsünüz: çünkü denizin dibi çok soğuk.

They've got to come up, warm, get that solar power,

Yukarıya çıkıp ısınmaları, güneş enerjisini yakalamaları gerekiyor.

and then plunge back into the depths, and go up and down and up and down.

Sonra da denizin derinliklerine yine inip, yukarı, aşağı, yukarı, aşağı çıkarlar.

And they're hitting a layer down there; it's called the deep scattering layer --

Ve denizin derinliklerinde bir katmana ulaşırlar;

which a whole variety of food's in that layer.

burada her türlü besin bulunur.

So rather than just being some sunbathing slacker,

Dolayısıyla Molalar, güneşlenen tembel balıklar olmak yerine,

they're really very industrious fish that dance this wild dance

aslında çok çalışkandır;

between the surface and the bottom and through temperature.

okyanusun tabanları ve farklı dereceler arasında bir dans dans yaparak günlerini geçirirler.

We see the same pattern -- now with these tags

Aynı döngüleri görüyoruz - şimdi bu etiketlerle,

we're seeing a similar pattern for swordfishes, manta rays, tunas,

kılıçbalıkları, ton balıkları ve de vatus balıkları ile aynı tür döngüleri görüyoruz.

a real three-dimensional play.

Bu döngüleri üç boyutlu olarak izleyebiliyoruz.

This is part of a much larger program called the Census of Marine Life,

Bu, Deniz Canlıları Sayımı adında çok daha büyük bir programın parçasıdır.

where they're going to be tagging all over the world

Ve onlar, Dünya'nın her yerinde etiketleme yapıyor olacak.

and the Mola's going to enter into that.

Molalar da bu programa dahil olacaktır.

And what's exciting -- you all travel, and you know

Ve heyecanlı olan - hepiniz seyahat ediyorsunuz, bilirsiniz,

the best thing about traveling is to be able to find the locals,

seyahat etmenin en güzel tarafı, oralı insanlarla tanışıp

and to find the great places by getting the local knowledge.

en güzel yerlerin nereler olduğunu öğrenmektir.

Well now with the Census of Marine Life, we'll be able to sidle up to all the locals

Şimdi Deniz Canlıları Sayımı ile, lokal insanlarla beraber çalışabilecek

and explore 90 percent of our living space, with local knowledge.

ve yaşadığımız bölgelerin yüzde 90'nını onların bilgisi sayesinde keşfedebileceğiz.

It's never -- it's really never been a more exciting, or a vital time, to be a biologist.

Bir biyolog olmak için hiç bu kadar heyecanlı ve önemli bir an olmamıştır.

Which brings me to my last point, and what I think is kind of the most fun.

Bu da, beni son noktama getiriyor, ki bence bu en zevkli kısmı.

I set up a website because I was getting so many questions about Molas and sunfish.

Bana Molalar hakkında gelen çokça sorulardan dolayı, ben bir websitesi kurdum.

And so I just figured I'd have the questions answered,

Ve ben, sadece bana sorulan sorulara cevap vereceğimi düşünüyordum,

and I'd be able to thank my funders, like National Geographic and Lindbergh.

sonra da National Geographic ve Lindbergh gibi bana finansal yardım sağlayanlara teşekkür etmeyi planlıyordum.

But people would write into the site with all sorts of,

Ama insanlar, bu websiteme her türlü,

all sorts of stories about these animals

Molalar hakkında her türlü hikaye yazdılar

and wanting to help me get samples for genetic analysis.

ve genetik analize örnekleri toplamam için yardım teklif ettiler.

And what I found most exciting is that everyone had a shared --

Ve benim en heyecanlı bulduğum kısım,

a shared love and an interest in the oceans.

herkesin okyanuslara karşı bir ilgi ve sevgi besledikleri oldu.

I was getting reports from Catholic nuns,

Katolik rahibelerden,

Jewish Rabbis, Muslims, Christians -- everybody writing in,

Museviler'den, Müslümanlar'dan, Hristiyanlar'dan birçok rapor alıyordum.

united by their love of life.

Websitesine yazı yazan herkesi, yaşam sevgisi bir araya getirdi.

And to me that -- I don't think I could say it any better than the immortal Bard himself:

Ve benim için - bunu ölümsüz şair Bard'dan daha iyi bir şekilde söyleyeceğimi sanmıyorum -

"One touch of nature makes the whole world kin."

"Doğanın bir dokunuşu, tüm dünyayı aile yapar."

And sure, it may be just one big old silly fish, but it's helping.

Ve eminim, bu sırf büyük ve komik bir balık olabilir, ama yardım ediyor.

If it's helping to unite the world, I think it's definitely the fish of the future.

Dünya'yı bir araya getirmeye yardım ediyor, ve bence bu balık kesinlikle geleceğin balığıdır.