Michael Metcalfe: We need money for aid. So let's print it.

Çeviri: Sena Berra Çalışkan Gözden geçirme: Ömer Faruk Zeren

On üç sene önce,

bizler yoksulluğu ortadan kaldırmak için kendimize bir hedef koyduk.

Thirteen years ago,

Birtakım başarıdan sonra,

we set ourselves a goal to end poverty.

büyük bir engele çarptık.

Finansal krizin ardından,

After some success,

iki yıl peş peşe düşen

yardım ödemelerine vurmaya başladı.

we've hit a big hurdle.

The aftermath of the financial crisis

Benim sorum, finansal sistemi kurtarmaktan

has begun to hit aid payments,

which have fallen for two consecutive years.

öğrenilen derslerin

bu engeli aşıp milyonlara

My question is whether the lessons learned

yardımcı olup olmayacağıdır.

from saving the financial system

Yardım için basitçe para basabilir miyiz?

can be used to help us overcome that hurdle

and help millions.

“Elbette hayır.”

Can we simply print money for aid?

Bu genel bir tepki.

(Kahkaha)

Hazır bir cevap.

Diğerleri John McEnroe’yu örnek alıyor.

"Surely not."

It's a common reaction.

“Ciddi olamazsınız!”

(Laughter)

It's a quick talk.

Şu anda aksanı yapamıyorum ama gerçekten ciddiyim.

Others channel John McEnroe.

Bu iki çocuk sayesinde,

"You cannot be serious!"

Now, I can't do the accent, but I am serious,

öğreneceğiniz üzere, konuşmamın merkezinde

çok şey var.

thanks to these two children,

Sol tarafta Pia var.

who, as you'll learn, are very much at the heart

İngiltere’de yaşıyor.

İki sevecen ebeveyni var.

of my talk.

Bir tanesi tam burada duruyor.

On the left, we have Pia.

She lives in England.

Sağ tarafta da Dorothy var.

She has two loving parents,

Kendisi kırsal Kenya’da yaşıyor.

one of whom is standing right here.

O, 13.000 yetim ve savunmasız çocukları

desteklediğim bir

Dorothy, on the right,

hayır kurumundan yalnızca biri.

lives in rural Kenya.

She's one of 13,000 orphans

Bunu yapıyorum çünkü

and vulnerable children

who are assisted by a charity that I support.

Dorothy’nin, Pia gibi ona sağlayabileceğimiz

en iyi yaşam şansını

I do that because I believe

hak ettiğine inanıyorum.

that Dorothy, like Pia,

Siz de bana katılacaksınız, eminim.

deserves the best life chances

Birleşmiş Milletler de aynı şekilde.

that we can afford to give her.

Onların uluslararası yardım için

You'll all agree with me, I'm sure.

en önemli amacı,

herkes adına onurlu bir yaşam için çabalamaktır.

The U.N. agrees too.

Their overriding aim

for international aid

Ama -- işte engel burada --

is to strive for a life of dignity for all.

yardım isteklerimizi karşılayabilir miyiz?

But -- and here's that hurdle --

Tarih öyle olmadığını gösteriyor.

1970 Yılında hükümetler,

can we afford our aid aspirations?

History suggests not.

yurt dışı yardım ödemelerini

milli gelirlerinin yüzde 0,7′sine çıkarmayı hedeflemişlerdi.

In 1970, governments set themselves a target

Gördüğünüz gibi gerçek yardım

to increase overseas aid payments

ve hedef arasında büyük bir boşluk açılıyor.

to 0.7 percent

of their national income.

As you can see, a big gap opens up

Ama sonra, 2015 yılına kadar ulaşılması gereken,

between actual aid and that target.

sekiz iddialı hedef olan

Millennium Development Goals geliyor.

But then come the Millennium Development Goals,

Bu hedeflerden sadece biri,

eight ambitious targets

aşırı açlığı ve yoksulluğu ortadan kaldırmak olduğunu söylesem

to be met by 2015.

hırs duygusuna kapılırsınız.

If I tell you that just one of those targets

Bazı başarılar da oldu.

is to eradicate extreme hunger and poverty,

Günde 1,25 doların altında

yaşayan insan sayısı yarı yarıya azaldı.

you get a sense of the ambition.

There's also been some success.

Ancak iki yıl içinde yapılması gereken çok şey var.

The number of people living

on less than $1.25 a day has halved.

İnsanların sekizde biri aç kalıyor.

Bu toplantı salonu kapsamında,

But a lot remains to be done in two years.

öndeki iki sıra yiyecek alamayacak.

One in eight remain hungry.

Bunu kabul edemeyiz.

In the context of this auditorium,

Başta düştüğünü söylediğim

the front two rows aren't going to get any food.

finansmanla ilgili

We can't settle for that,

sekizinci hedefe dair endişeler,

which is why the concern about the eighth goal,

çok rahatsız edici.

which relates to funding,

Öyleyse ne yapılabilir?

which I said at the beginning is falling,

Finansal piyasalarda çalışıyorum,

is so troubling.

kalkınmada değil.

Yatırımcıların davranışlarını, politikaya ve

So what can be done?

Well, I work in financial markets,

ekonomiye nasıl tepki verdiklerini inceliyorum.

not development.

I study the behavior of investors,

Yardım konusunda bana farklı bir bakış açısı kazandırıyor.

how they react to policy and the economy.

Ama o zamanlarda dört yaşında

olan kızımdan takdir ettiğim

It gives me a different angle on the aid issue.

masum bir soru aldım.

But it took an innocent question

Pia ve ben yerel bir kafeye gidiyorduk

from my then-four-year-old daughter

ve hayır için toplayan bir adamın yanından geçtik.

to make me appreciate that.

Ona bir şans vermemiştim

Pia and I were on the way to a local cafe

ve Pia hayal kırıklığına uğramıştı.

and we passed a man collecting for charity.

Pia kafeye girince boyama kitabını çıkarıp

karalamaya başladı.

I didn't have any change to give him,

and she was disappointed.

Bir süre sonra ona ne yaptığını sordum

Once in the cafe, Pia takes out her coloring book

ve o da bana dışarıdaki

adama vermek maksadıyla

and starts scribbling.

After a little while, I ask her what she's doing,

çizdiği 5 doları gösterdi

Bu çok hoş bir davranıştı.

and she shows me a drawing

ve babasının olabileceğinden daha cömertti.

of a £5 note

Ama ona tabi ki de şöyle söyledim:

to give to the man outside.

“Bunu yapamazsın; doğru değil”

It's so sweet,

Klasik dört yaşındaki yanıtı alıyorum:

and more generous than Dad would have been.

But of course I explained to her,

“Neden olmasın?”

"You can't do that; it's not allowed."

Şimdi heyecanlıydım çünkü

To which I get the classic four-year-old response:

bu sefer cevap verebilirdim.

Bu yüzden, sınırlı sayıda malın peşinden koşan sınırsız bir para arzının

"Why not?"

Now I'm excited, because I actually think

I can answer this time.

fiyatları Ay’a nasıl gönderildiğine

So I launch into an explanation of how

dair bir açıklamaya yapmaya başlıyorum.

an unlimited supply of money

chasing a limited number of goods

Borsayla ilgili bir şey aklıma takıldı,

sends prices to the moon.

ama sözümü bitirdiğimde Pia’nın yüzündeki

rahatlamış görünümünden dolayı değildi.

Something about that exchange stuck with me,

Bunun para arzının

not because of the look of relief

kutsallığıyla ilgili olduğu içindi sadece.

on Pia's face when I finally finished,

but because it related

Merkez bankalarının finansal krize

to the sanctity of the money supply,

tepkileriyle meydan okunan

ve sorgulanan bir kutsallıktı.

a sanctity that had been challenged and questioned

Yatırımcılara güvence vermek için,

by the reaction of central banks

merkez bankaları, yatırımcılara aynı şeyi yapmaya

to the financial crisis.

teşvik etmek için varlık satın almaya başladı.

To reassure investors,

central banks began buying assets

Bu satın almaları

to try and encourage investors to do the same.

kendi ürettikleri parayla finanse ettiler.

Para aslında fiziksel olarak basılmadı.

They funded these purchases

Bugünün bankacılık sisteminde hala bir şekilde kilit durumda.

with money they created themselves.

Ancak yaratılan miktarın eşi benzeri görülmemişti.

The money wasn't actually physically printed.

It's still sort of locked away in the banking system today.

ABD, İngiltere ve Japonya

But the amount created was unprecedented.

merkez bankaları birlikte

ekonomilerindeki para stokunu

Together, the central banks of the U.S.,

3,7 trilyon dolara kadar artırdı.

U.K and Japan

Bu, dolaşımdaki toplam fiziksel dolar

increased the stock of money in their economies

stokunun üç katı, aslında üç katından da fazladır.

by 3.7 trillion dollars.

That's three times, in fact that's more than three times,

Üç kat!

the total physical stock of dollar notes in circulation.

Krizden önce,

bu bütünüyle düşünülemezdi,

Three times!

ancak yine de oldukça hızlı bir şekilde kabul edildi.

Before the crisis,

this would have been utterly unthinkable,

Enflasyona karşı koruduğu düşünülen bir varlık olan altının fiyatı sıçradı.

yet it was accepted remarkably quickly.

Ancak yatırımcılar enflasyona karşı çok az koruma

The price of gold,

an asset thought to protect against inflation,

sağlayan diğer varlıkları satın aldı.

did jump,

Sabit getirili menkul kıymetler, tahviller satın aldılar.

but investors bought other assets

Onlar da hisse senedi aldılar.

that offered little protection from inflation.

Tüm korku hikayeleri için,

They bought fixed income securities, bonds.

yatırımcıların asıl eylemleri

They bought equities too.

hızlı kabul ve güvenden bahsediyordu.

For all the scare stories,

the actual actions of investors

Bu güven iki sütuna dayanıyordu.

spoke of rapid acceptance and confidence.

İlki, yıllar sonra

enflasyonu kontrol altında tutmanın ardından,

That confidence was based on two pillars.

enflasyon bir tehdit haline gelirse

The first was that, after years

merkez bankalarına para basımını ortadan

of keeping inflation under control,

kaldırmaları konusunda güvenildi.

central banks were trusted

İkincisi, enflasyon hiçbir zaman bir tehdit olmadı.

to take the money-printing away

if inflation became a threat.

Görebileceğiniz üzere, Amerika Birleşik Devletleri’nde

dönemin çoğunda enflasyon

Secondly, inflation simply never became a threat.

ortalamanın altında kaldı.

Başka yerlerde de aynıydı.

As you can see, in the United States,

inflation for most of this period

Peki tüm bunların yardımla nasıl bir ilişkisi olabilir?

remained below average.

İşte burada ise Dorothy ve

It was the same elsewhere.

onu destekleyen Mango Tree

So how does all this relate to aid?

yardım kuruluşu devreye giriyor.

Well, this is where Dorothy

Bu yılın başlarında bağış toplama etkinliklerinden birindeydim

and the Mango Tree charity

ve firmamın, çalışanlarının yaptığı hayırsever katkıları karşılamayı

that supports her comes in.

teklif ettiğini hatırladığımda

I was at one of their fundraising events

bir kereliğine mahsus bağış yapmak için esinlendim.

earlier this year,

and I was inspired to give a one-off donation

when I remembered that my firm

Öyleyse şunu düşünün:

offers to match the charitable contributions

Dorothy ve dört sınıf arkadaşına

birkaç yıllığına ortaokula

its employees make.

devam etmeleri için yardım edebilmek yerine,

So think of this:

katkımı ikiye katlayabildim.

Instead of just being able to help Dorothy

and four of her classmates

Müthiş bir şeydi bu.

to go through secondary school for a few years,

Kızımla yaptığım bu konuşmanın ardından,

I was able to double my contribution.

Brilliant.

para basımı karşısında enflasyonun

So following that conversation with my daughter,

olmadığını görmek ve

uluslararası yardım ödemelerinin

and seeing the absence of inflation

tam da yanlış zamanda düştüğünü bilmek,

in the face of money-printing,

beni şöyle düşünmemi sağladı:

and knowing that international aid payments

Ancak çok daha büyük bir ölçekte

were falling at just the wrong time,

eşleşebilir miyiz?

this made me wonder:

Could we match

Bu plana “Print Aid (Yardım Basımı)” diyelim.

but just on a much grander scale?

Ve işte şöyle işe yarayabilir:

Bunu yaparken çok az enflasyon riski görmesi şartıyla

Let's call this scheme "Print Aid."

merkez bankası, hükümetin

And here's how it might work.

yurt dışı yardım ödemelerini belirli bir limite kadar

Provided it saw little inflation risk from doing so,

eşleştirmekle görevlendirilecekti.

Hükümetler yıllardır yüzde 0,7′ye kadar

the central bank would be mandated

to match the government's overseas aid payments

yardım almayı hedefliyordu.

Bu yüzden sınırı bunun yarısı,

up to a certain limit.

gelirlerinin yüzde 0,35′i olarak belirleyelim.

Governments have been aiming to get aid

to 0.7 percent for years,

Yani şu şekilde işe yarayacaktı: Eğer belirli bir yılda hükümet

so let's set the limit at half of that,

gelirinin yüzde 0,2′sini yurt dışı yardıma verirse,

0.35 percent of their income.

merkez bankası bunu yüzde 0,2′lik bir ilave ile tamamlayacaktı.

So it would work like this: If in a given year

the government gave 0.2 percent of its income

Şimdiye kadar bu iyi bir rakamdı.

to overseas aid,

Peki bu ne kadar riskli?

the central bank would simply top it up

with a further 0.2 percent.

Bu, varlıkları değil, malları satın almak için

So far so good.

para üretmeyi içerir.

How risky is this?

Kulağa daha da enflasyonist gibi geliyor, öyle değil mi?

Well, this involves the creation of money

Ancak burada iki önemli hafifletici faktör var.

to buy goods, not assets.

İlkini tanımlayacak olursak,

It sounds more inflationary already, doesn't it.

But there are two important mitigating factors here.

basılan bu paranın yurt dışında harcanacağıdır.

The first is that by definition,

Dolayısıyla, o ülkenin para biriminin

this money printed would be spent overseas.

değer kaybetmesine yol açmadıkça

So it's not obvious how it leads to inflation

asıl basımı yapan ülkede enflasyona nasıl yol açtığı açık değildir.

in the country doing the actual printing

Fakat ikinci nedenden dolayı bu pek olası değildi :

unless it leads to a currency depreciation of that country.

Bu plan kapsamında basılacak paranın ölçeği.

That is unlikely for the second reason:

Bunun ABD’ de, İngiltere’ de ve Japonya’da Print Aid’in

the scale of the money that would be printed

under this scheme.

uygulandığı bir örnek düşünelim.

So let's think of an example

where Print Aid was in place

Bu hükümetler tarafından son dört yılda

yapılan yardım ödemelerini eşleştirmek için,

in the U.S., U.K. and Japan.

Print Aid 200 milyar dolar değerinde ek yardım üretmiş olacaktı.

To match the aid payments made

by those governments over the last four years,

Bu, finansal sistemi kurtarmak için bu ülkelerde meydana gelen

Print Aid would have generated

200 billion dollars' worth of extra aid.

para stokundaki artış bağlamında neye benzeyecekti?

What would that look like

Bunun için hazır mısınız?

in the context of the increase in the money stock

Bunu arka planda görmekte zorlanabilirsiniz,

that had already happened in those countries

çünkü boşluk oldukça küçüktür.

to save the financial system?

Are you read for this?

Yani demeye çalıştığımız şey şu, finansal sistemlerimizi kurtarmak için

You might struggle to see that at the back,

because the gap is quite small.

3.7 trilyon dolarlık bir kumar oynadık,

ve bakın ne diyeceğim, bunun karşılığını da aldık.

So what we're saying here

is that we took a $3.7 trillion gamble

Enflasyon yoktu.

Gerçekten yardım için fazladan 200 milyar

to save our financial systems,

and you know what, it paid off.

para basmanın riske değmeyeceğini mi söylüyoruz?

There was no inflation.

Riskler gerçekten bu kadar farklı olabilir miydi?

Are we really saying that it's not worth the risk

Bana göre o kadar da belli değil.

to print an extra 200 billion for aid?

Belli olan, yardım üzerindeki etkisidir.

Bu sadece üç merkez bankasının basımı olmasına rağmen,

Would the risks really be that different?

To me, it's not that clear.

bu dönemde verilen küresel yardım

What is clear is the impact on aid.

Even though this is the printing

neredeyse yüzde 40 arttı.

of just three central banks,

the global aid that's given

Milli gelirin bir oranı olarak yardım,

aniden 40 yılın zirvesinde belirdi.

over this period is up by almost 40 percent.

Şimdi yüzde 0,7′ye ulaşamıyoruz.

Aid as a proportion of national income

Hükümetler hala vermeye teşvik ediliyor.

all of a sudden is at a 40-year high.

Ama biliyor musunuz, eşleştirme planının amacı da bu zaten.

Now, we don't get to 0.7 percent.

Bu yüzden öğrendiğimiz şey,

Governments are still incentivized to give.

bu para üretme planından kaynaklanan risklerin

But you know what, that's the point of a matching scheme.

So I think what we've learned

oldukça az olduğu,

ancak faydalarının potansiyel olarak

is that the risks from this money creation scheme

çok büyük olduğudur.

are quite modest,

Yüzde 40 daha fazla fonla neler yapabileceğimizi bir düşünün.

but the benefits

Ön sırayı besleyebiliriz.

are potentially huge.

Imagine what we could do with 40 percent more funding.

Korktuğum şey, zamanımın kalmamış

olması dışında korktuğum tek şey,

We might be able to feed the front row.

bu fikir için fırsat penceresinin kısa olmasıdır.

The thing that I fear, the only thing that I fear,

apart from the fact that I've run out of time,

Günümüzde, merkez bankaları tarafından para üretilmesi

is that the window of opportunity for this idea

kabul edilen bir politika aracıdır.

is a short one.

Bu durum her zaman böyle olmayabilir.

Today, money creation by central banks

Günümüzde, uluslararası yardım için evrensel olarak

is an accepted policy tool.

kabul edilmiş hedefler vardır.

That may not always be the case.

Bu durum her zaman böyle de olmayabilir.

Today there are universally agreed aims

Bugün bu iki şeyin çakıştığı tek zaman olabilir,

for international aid.

That may not always be the case.

öyle ki her zaman vermek istediğimiz

Today might be the only time

yardımı karşılayabiliriz.

that these two things coincide,

Peki, uluslararası yardım için para basabilir miyiz?

such that we can afford the aid

that we've always aspired to give.

Gerçekten sorunun şu olması gerektiğine inanıyorum,

So, can we print money for international aid?

neden olmasın?

Çok teşekkürler.

I seriously believe the question should be,

(Alkış)

why not?

Thank you very much.

(Applause)