Michael Metcalfe: We need money for aid. So let's print it.

Tłumaczenie: Mateusz Radziwonowicz Korekta: Beata Kwiatkowska

Thirteen years ago,

Trzydzieści lat temu

we set ourselves a goal to end poverty.

postawiliśmy sobie za cel skończenie z biedą.

After some success,

Po początkowych sukcesach natrafiliśmy na dużą przeszkodę.

we've hit a big hurdle.

The aftermath of the financial crisis

Następstwa kryzysu finansowego

has begun to hit aid payments,

zaczęły wpływać na wypłaty zapomóg,

which have fallen for two consecutive years.

które spadły w ciągu dwóch kolejnych lat.

My question is whether the lessons learned

Pytanie brzmi, czy wnioski wyciągnięte

from saving the financial system

z ratowania systemu finansowego

can be used to help us overcome that hurdle

mogą być użyte, by pomóc przezwyciężyć tą przeszkodę

and help millions.

i pomóc milionom ludzi.

Can we simply print money for aid?

Możemy po prostu wydrukować pieniądze i przeznaczyć je na pomoc?

"Surely not."

"Na pewno nie".

It's a common reaction.

To powszechna reakcja.

(Laughter)

(Śmiech)

It's a quick talk.

Krótka piłka.

Others channel John McEnroe.

Inni kierują się Johnem McEnroe'em.

"You cannot be serious!"

"Nie możesz mówić poważnie!"

Now, I can't do the accent, but I am serious,

Nie potrafię udawać akcentu, jednak jestem poważny,

thanks to these two children,

dzięki tym dwóm dzieciakom,

who, as you'll learn, are very much at the heart

które, jak się dowiecie, są głównym tematem mojego wykładu.

of my talk.

On the left, we have Pia.

Po lewej jest Pia.

She lives in England.

Mieszka w Anglii.

She has two loving parents,

Ma dwójkę kochających rodziców,

one of whom is standing right here.

z których jeden stoi właśnie tutaj.

Dorothy, on the right,

Dorothy, po prawej, żyje na wsi w Kenii.

lives in rural Kenya.

She's one of 13,000 orphans

Jest jedną z 13 tysięcy sierot, bezbronnych dzieci

and vulnerable children

wspomaganych przez organizację charytatywną,

who are assisted by a charity that I support.

którą sam wspieram.

I do that because I believe

Robię to, ponieważ wierzę, że Dorothy, tak jak i Pia,

that Dorothy, like Pia,

deserves the best life chances

zasługują na życiową szansę,

that we can afford to give her.

którą jesteśmy im w stanie podarować.

You'll all agree with me, I'm sure.

Jestem pewny, że wszyscy się ze mną zgadzacie.

The U.N. agrees too.

ONZ też się zgadza.

Their overriding aim

Ich nadrzędnym celem niesienia międzynarodowej pomocy

for international aid

is to strive for a life of dignity for all.

jest dążenie do godnego życia dla wszystkich.

But -- and here's that hurdle --

Jednak - i to jest przeszkoda -

can we afford our aid aspirations?

czy stać nas na aspiracje w niesieniu pomocy?

History suggests not.

Historia sugeruje, że nie.

In 1970, governments set themselves a target

W 1970 r. rząd postawił sobie za cel

to increase overseas aid payments

zwiększenie zamorskich płatności na pomoc

to 0.7 percent

do 0,7 procenta ich przychodu narodowego.

of their national income.

As you can see, a big gap opens up

Jak widzicie, tworzy się duża luka

between actual aid and that target.

pomiędzy obecną pomocą a tym celem.

But then come the Millennium Development Goals,

Nadeszły wtedy Milenijne Cele Rozwoju, osiem ambitnych celów

eight ambitious targets

to be met by 2015.

do zrealizowania do 2015 roku.

If I tell you that just one of those targets

Gdy powiem wam, że jednym z tych celów

is to eradicate extreme hunger and poverty,

jest wyeliminowanie wysokiego głodu i ubóstwa,

you get a sense of the ambition.

zrozumiecie te ambicje.

There's also been some success.

Były też pewne sukcesy.

The number of people living

Liczba ludzi żyjących

on less than $1.25 a day has halved.

za mniej niż 1,25 dolara dziennie spadła o połowę.

But a lot remains to be done in two years.

Jednak wiele zostało do zrobienia w ciągu 2 lat.

One in eight remain hungry.

Jeden na ośmiu ludzi cierpi z głodu.

In the context of this auditorium,

Gdyby porównać to obecnej tu publiczności,

the front two rows aren't going to get any food.

dwa przednie rzędy nie dostaną nic do jedzenia.

We can't settle for that,

Nie możemy się z tym zgodzić,

which is why the concern about the eighth goal,

dlatego martwimy się ósmym celem,

which relates to funding,

który odwołuje się do finansowania,

which I said at the beginning is falling,

które jak wspomniałem na początku - upada,

is so troubling.

więc problem istnieje.

So what can be done?

Co można zrobić?

Well, I work in financial markets,

Pracuję na rynkach finansowych, nie rozwojowych.

not development.

I study the behavior of investors,

Badam zachowanie inwestorów,

how they react to policy and the economy.

jak reagują na politykę i ekonomię.

It gives me a different angle on the aid issue.

Zbieram różne punkty widzenia na zagadnienie pomocy.

But it took an innocent question

Jednak potrzeba było niewinnego pytania

from my then-four-year-old daughter

od mojej czteroletniej wtedy córki, bym mógł to docenić.

to make me appreciate that.

Pia and I were on the way to a local cafe

Pia i ja podążaliśmy do miejscowej kawiarni,

and we passed a man collecting for charity.

minęliśmy mężczyznę zbierającego pieniądze na cel charytatywny.

I didn't have any change to give him,

Nie miałem dla niego żadnych drobnych.

and she was disappointed.

Pia była zawiedziona.

Once in the cafe, Pia takes out her coloring book

Gdy byliśmy w kawiarni wyjęła swoją kolorowankę

and starts scribbling.

i zaczęła coś skrobać.

After a little while, I ask her what she's doing,

Po chwili zapytałem ją, co robi,

and she shows me a drawing

na co ona pokazała mi rysunek banknotu 5-funtowego,

of a £5 note

to give to the man outside.

który chciała dać mężczyźnie na dworze.

It's so sweet,

Postawa dziecka była urocza,

and more generous than Dad would have been.

córeczka bardziej hojna, niż jej tata.

But of course I explained to her,

Wyjaśniłem jej oczywiście,

"You can't do that; it's not allowed."

"Nie możesz tak zrobić, to niedozwolone".

To which I get the classic four-year-old response:

Na co otrzymałem klasyczną wśród czterolatków odpowiedź:

"Why not?"

"Dlaczego nie?"

Now I'm excited, because I actually think

Ucieszyłem się, bo myślałem,

I can answer this time.

że tym razem mogę podać odpowiedź.

So I launch into an explanation of how

Zacząłem więc wywód na temat tego,

an unlimited supply of money

jak nieograniczona ilość pieniędzy

chasing a limited number of goods

ściągająca ograniczoną liczbę towarów tworzy kosmiczne ceny.

sends prices to the moon.

Something about that exchange stuck with me,

Coś z tej wymianie zdań pozostało we mnie.

not because of the look of relief

Nie dlatego, że widziałem wyraz ulgi

on Pia's face when I finally finished,

na jej twarzy, gdy skończyłem.

but because it related

To dlatego, że istniał związek

to the sanctity of the money supply,

pomiędzy świętością zapasów pieniędzy,

a sanctity that had been challenged and questioned

świętością, która była podważana i kwestionowana

by the reaction of central banks

przez reakcję centralnych banków na kryzys finansowy.

to the financial crisis.

To reassure investors,

By dodać otuchy inwestorom

central banks began buying assets

banki centralne zaczęły skupować wkłady kapitałowe

to try and encourage investors to do the same.

i próbowały zachęcić inwestorów do tego samego.

They funded these purchases

Opłacali te zakupy pieniędzmi, które sami stworzyli.

with money they created themselves.

The money wasn't actually physically printed.

Pieniądze nie zostały tak naprawdę fizycznie wydrukowane,

It's still sort of locked away in the banking system today.

są ciągle w pewien sposób zamknięte w systemie bankowym aż po dziś dzień.

But the amount created was unprecedented.

Jednak stworzone ilości były bezprecedensowe.

Together, the central banks of the U.S.,

Wspólnymi siłami, banki centralne USA,

U.K and Japan

Wielkiej Brytanii i Japonii

increased the stock of money in their economies

zwiększyły nakłady pieniędzy we własnych gospodarkach

by 3.7 trillion dollars.

o 3,7 biliona dolarów.

That's three times, in fact that's more than three times,

To trzy razy więcej, właściwie ponad trzy razy więcej

the total physical stock of dollar notes in circulation.

niż całkowity nakład fizycznych dolarów będących w obiegu.

Three times!

Trzy razy więcej!

Before the crisis,

Przed kryzysem było to zupełnie nie do pomyślenia,

this would have been utterly unthinkable,

yet it was accepted remarkably quickly.

jednak zostało zaakceptowane niezwykle szybko.

The price of gold,

Cena złota, aktywa, które miało chronić przed inflacją,

an asset thought to protect against inflation,

did jump,

wzrosła, jednak inwestorzy kupowali inne aktywa,

but investors bought other assets

that offered little protection from inflation.

które oferowały niewielką ochronę przed inflacją.

They bought fixed income securities, bonds.

Kupowali papiery wartościowe o stałym dochodzie, obligacje.

They bought equities too.

Kupowali również akcje nieuprzywilejowane.

For all the scare stories,

Ze wszystkich strasznych opowieści,

the actual actions of investors

rzeczywiste postępowanie inwestorów

spoke of rapid acceptance and confidence.

przemawiało za szybką akceptacją i pewnością.

That confidence was based on two pillars.

Ta pewność bazuje na dwóch filarach.

The first was that, after years

Po pierwsze, po latach kontroli nad inflacją

of keeping inflation under control,

central banks were trusted

ufano, że banki centralne wycofają drukowane pieniądze

to take the money-printing away

if inflation became a threat.

gdy inflacja stanie się zagrożeniem.

Secondly, inflation simply never became a threat.

Po drugie, inflacja nigdy nie stała się zagrożeniem.

As you can see, in the United States,

Jak widzicie, w Stanach Zjednoczonych

inflation for most of this period

inflacja w większości tego okresu

remained below average.

pozostała poniżej średniej.

It was the same elsewhere.

Tak samo było wszędzie indziej.

So how does all this relate to aid?

Jednak co to ma wspólnego z pomocą?

Well, this is where Dorothy

Jest to miejsce, w którym Dorothy

and the Mango Tree charity

oraz fundacja charytatywna Mango Tree weszły do gry.

that supports her comes in.

I was at one of their fundraising events

Byłem na jednym z ich spotkań,

earlier this year,

kiedy zbierali na coś pieniądze.

and I was inspired to give a one-off donation

Postanowiłem dać jednorazową donację,

when I remembered that my firm

gdy przypomniałem sobie, ze moja firma

offers to match the charitable contributions

zaoferowała przekazanie charytatywnego udziału

its employees make.

zyskanego przez pracowników.

So think of this:

Pomyślcie o tym:

Instead of just being able to help Dorothy

oprócz tego, że mogłem pomóc Dorothy

and four of her classmates

oraz czwórce jej kolegów z klasy

to go through secondary school for a few years,

w uczęszczaniu do szkoły średniej przez kilka lat,

I was able to double my contribution.

mogłem podwoić mój udział.

Brilliant.

Doskonale.

So following that conversation with my daughter,

Tak więc w odpowiedzi na rozmowę z córką,

and seeing the absence of inflation

widząc nieobecność inflacji w obliczu drukowania pieniędzy,

in the face of money-printing,

and knowing that international aid payments

wiedząc, że międzynarodowe zapomogi upadają akurat w złym momencie,

were falling at just the wrong time,

this made me wonder:

zacząłem się zastanawiać:

Could we match

Czy możemy się dopasować

but just on a much grander scale?

na znacznie większą skalę?

Let's call this scheme "Print Aid."

Nazwijmy ten układ "Drukowanie Pomocy".

And here's how it might work.

Oto, jak by to mogło działać.

Provided it saw little inflation risk from doing so,

Zakładając, że niesie to ze sobą niskie ryzyko inflacji,

the central bank would be mandated

banki centralne byłyby zobligowane

to match the government's overseas aid payments

wyrównać rządowe zamorskie zapomogi do pewnego limitu.

up to a certain limit.

Governments have been aiming to get aid

Rządy zamierzały dawać pomoc do 0,7 procenta rocznie,

to 0.7 percent for years,

so let's set the limit at half of that,

zatem ustawmy limit w połowie:

0.35 percent of their income.

0,35 procenta ich dochodów.

So it would work like this: If in a given year

Działałoby to więc tak: jeżeli w danym roku

the government gave 0.2 percent of its income

rząd daje 0,2 procenta dochodów na pomoc zamorską,

to overseas aid,

the central bank would simply top it up

banki centralne musiałyby po prostu dołożyć

with a further 0.2 percent.

dalsze 0,2 procenta.

So far so good.

Jak dotąd wszystko w porządku.

How risky is this?

Jakie ryzyko to niesie?

Well, this involves the creation of money

Opiera się to na tworzeniu pieniędzy

to buy goods, not assets.

w celu kupowania dóbr, nie aktyw.

It sounds more inflationary already, doesn't it.

Brzmi to trochę inflacyjnie, nieprawdaż?

But there are two important mitigating factors here.

Jednak istnieją dwa ważne czynniki łagodzące.

The first is that by definition,

Po pierwsze, z definicji wynika,

this money printed would be spent overseas.

że drukowane pieniądze będą użyte za granicą.

So it's not obvious how it leads to inflation

Nie jest to oczywiste, w jaki sposób prowadzi to do inflacji

in the country doing the actual printing

w kraju, w którym dochodzi do drukowania,

unless it leads to a currency depreciation of that country.

chyba, że prowadzi to do spadku wartości waluty w tym kraju.

That is unlikely for the second reason:

Jest to mało prawdopodobne z innego powodu:

the scale of the money that would be printed

skali pieniędzy drukowanych wedle tego schematu.

under this scheme.

So let's think of an example

Pomyślmy nad przykładem,

where Print Aid was in place

w którym Drukowanie Pomocy byłoby na miejscu

in the U.S., U.K. and Japan.

w Stanach, Wielkiej Brytanii i Japonii.

To match the aid payments made

By dorównać wypłatom pomocy dokonanym

by those governments over the last four years,

przez te rządy w ciągu ostatnich czterech lat,

Print Aid would have generated

Drukowanie Pomocy wygenerowałoby

200 billion dollars' worth of extra aid.

200 miliardów dolarów dodatkowej pomocy.

What would that look like

Jak by to wyglądało w kontekście wzrostu ilości pieniędzy,

in the context of the increase in the money stock

that had already happened in those countries

który już nastąpił w tych krajach,

to save the financial system?

by ratować system finansowy?

Are you read for this?

Jesteście na to gotowi?

You might struggle to see that at the back,

Możecie borykać się z zobaczeniem tego,

because the gap is quite small.

gdyż przerwa jest dość mała.

So what we're saying here

Mówimy tu o tym,

is that we took a $3.7 trillion gamble

że podjęliśmy ryzyko warte 3,7 biliona dolarów

to save our financial systems,

by uchronić nasze systemy finansowe, i się to opłaciło.

and you know what, it paid off.

There was no inflation.

Nie było inflacji.

Are we really saying that it's not worth the risk

Czy jesteśmy pewni, że nie warto podjąć ryzyka

to print an extra 200 billion for aid?

wydrukowania dodatkowych 200 miliardów na wypłaty pomocy?

Would the risks really be that different?

Czy to ryzyko naprawdę będzie inne?

To me, it's not that clear.

Dla mnie nie jest to tak oczywiste.

What is clear is the impact on aid.

Oczywisty jest wpływ na pomoc.

Even though this is the printing

Mimo tego, że jest to drukowanie

of just three central banks,

tylko w trzech bankach centralnych, uzyskana globalna pomoc

the global aid that's given

over this period is up by almost 40 percent.

w czasie tego okresu wyniosła prawie 40 procent.

Aid as a proportion of national income

Pomoc jako proporcja narodowego przychodu

all of a sudden is at a 40-year high.

nagle znajduje się na wysokości 40 lat.

Now, we don't get to 0.7 percent.

Obecnie nie dochodzimy do 0.7 procenta.

Governments are still incentivized to give.

Rządy nadal nie są chętne do dawania.

But you know what, that's the point of a matching scheme.

Jednak ważne jest samo sedno tego uzupełniającego schematu.

So I think what we've learned

Myślę, że nauczyliście się,

is that the risks from this money creation scheme

że ryzyko wynikające z procesu tworzenia pieniędzy

are quite modest,

jest dość umiarkowane, jednak możliwe zyski byłyby ogromne.

but the benefits

are potentially huge.

Imagine what we could do with 40 percent more funding.

Wyobraźnie sobie, co można zrobić mając o 40% więcej funduszy.

We might be able to feed the front row.

Moglibyśmy wyżywić pierwszy rząd.

The thing that I fear, the only thing that I fear,

Jedyna rzecz, której się boję,

apart from the fact that I've run out of time,

oprócz tego, że kończy nam się czas,

is that the window of opportunity for this idea

to fakt, że okienko możliwości realizacji tego pomysłu

is a short one.

jest dość małe.

Today, money creation by central banks

Obecnie tworzenie pieniędzy przez banki centralne

is an accepted policy tool.

jest akceptowanym narzędziem politycznym.

That may not always be the case.

Nie wiadomo, czy tak będzie zawsze.

Today there are universally agreed aims

Mamy uniwersalnie ustalone cele międzynarodowej pomocy.

for international aid.

That may not always be the case.

Nie wiadomo, czy tak będzie zawsze.

Today might be the only time

Dzisiaj może być jedyna okazja,

that these two things coincide,

gdy te dwie rzeczy zbiegły się w czasie tak,

such that we can afford the aid

że możemy sobie pozwolić na pomoc,

that we've always aspired to give.

którą zawsze chcieliśmy dawać.

So, can we print money for international aid?

Czy możemy więc drukować pieniądze dla międzynarodowej pomocy?

I seriously believe the question should be,

Z całego serca uważam, że pytanie powinno brzmieć:

why not?

"Dlaczego nie?"

Thank you very much.

Bardzo dziękuję.

(Applause)

(Brawa)